(#c) Het onmogelijke mogelijk maken

Eén van de meest gestelde vragen aan mij de afgelopen maanden, was de vraag of het kapitalisme ten einde is en vervangen wordt door een nieuw systeem. Er zijn mensen die zich eerder de ondergang van de wereld kunnen voorstellen dan het einde van het kapitalisme. Ik ben dit beeld in één van mijn eerste boeken (Weconomics Analyse: waarom onze welvaartsmachine aan vervanging toe is), al gaan nuanceren. De werkelijkheid is dat er verschillende ontwikkelingen en varianten zijn van ‘het kapitalisme’ en deze ons honderden jaren lang hebben geholpen om tal van bestaande oplossingen te verbeteren. Van de manier waarop we voedsel, veiligheid, kleren, auto’s, televisies en smartphones produceren tot en met de manier waarop we vraag en aanbod van data organiseren. Er is geen sprake van ‘het kapitalisme’. Er zijn wel verschillende vormen, stadia en ontwikkelingen. De huidige welvaartsmachine, je mag het kapitalisme noemen, is ontworpen om ons meer welvaart te brengen: elke dertig jaar een verdubbeling, de afgelopen tweehonderd jaar een vertienvoudiging! Dat is een knappe prestatie. Maar de vraag is of deze machine, al dan niet met het juiste onderhoud en vervanging van onderdelen, ook in staat is om onze welvaart te verduurzamen?

Paul Bessems