Crisis en Oproer: de Jordaan in opstand en het stelsel van sociale zekerheid

Amsterdam, 5 juli 1934. De Jordaan verandert in een slagveld. De directe aanleiding? Een verlaging van de toch al schrale steun voor duizenden werklozen. Mensen trekken massaal de straat op, stenen vliegen door de lucht, barricades worden opgeworpen en de politie treedt hard op. Het resultaat: vijf doden in Amsterdam, meer dan honderd gewonden – en een stad in shock.

In deze aflevering duiken jurist en podcastmaker Hidde Bruinsma, Lex Heerma van Voss, fellow van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis en gepensioneerd hoogleraar aan de Universiteit Utrecht met een specialisatie in de geschiedenis van de sociale zekerheid en arbeid in Nederland en arbeidsrecht advocaat Esther van der Meulen in een van de heftigste sociale protesten uit de Amsterdamse geschiedenis: de Jordaanoproer. Wat dreef de mensen tot wanhoop? Hoe ontwikkelde het Nederlandse stelsel van sociale zekerheid zich daarna? En hoe verhouden onze moderne rechten zich tot de strijd van toen?

We bespreken vragen als:

• Waarom ontstond de Jordaanoproer juist in 1934?
• Wat veranderde er (niet) in het sociale zekerheidsstelsel na deze rellen?
• Welke lessen kunnen we trekken uit de armoede van toen – voor de uitdagingen van nu?

Van stempelplicht en staken in de Jordaan tot moderne werknemersrechten, coronasteunmaatregelen en het debat over een basisinkomen: deze aflevering laat zien hoe historische onrust doorwerkt in hedendaags arbeidsrecht en sociaal beleid.

Let op: In de inleiding van de aflevering wordt gesproken over zes doden, maar historisch onderzoek wijst uit dat er in Amsterdam vijf doden vielen tijdens het oproer. Meer over dit en andere details is te vinden op de uitgebreide en gedocumenteerde website van Tinus Heijmans: www.jordaanoproer.nl

Bronnen aflevering:

• Mensen die moeten stempelen
• Politie treedt keihard op
• Nummer over de Jordaanoproer
• Cao-onderhandelingen in de metaal- en technieksector

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.