In deze aflevering praten Jaap Jansen en PG Kroeger met een bijzondere gast: Natalia Gavrilița, tot voor kort premier van Moldavië. In februari trad ze af na grote demonstraties tegen haar hervormingen en vooral tegen de economische krimp van 6 procent en de forse inflatie die opliep naar 35 procent. Bovendien zonnen de Russen op een staatsgreep. Een partijgenoot nam het over.
De afgelopen week was ze in Nederland, waar ze onder meer sprak met de Tweede Kamer. Als een soort ambassadeur van haar land reist ze rond om aandacht te vestigen op het kleine, ernstig bedreigde Moldavië.
***
The conversation with Natalia Gavrilița is in English and starts after 7 minutes
***
Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier
***
Moldavië was ooit deel van Roemenië. Stalin annexeerde het als buffer. Taal en cultuur werden hard onderdrukt en zodra 'glasnost' en 'perestrojka' kwamen demonstreerde ook de scholier Natalia mee voor vrijheid en onafhankelijkheid.
Daarmee begon een verrassend levensverhaal. We reizen met scholier Natalia mee via haar eerste 'westerse stad' Amsterdam op weg naar een jaar high school in een klein plaatsje in Ohio. "Dat heeft mijn leven veranderd."
Haar vloeiend Engels zorgde er daarna voor dat ze in de nieuwe republiek Moldova als tolk kon bijverdienen. Aan de universiteit van Moldavië en daarna op Harvard studeerde zij internationaal recht en economie. Na terugkeer in Chisinau werd zij politiek actief en trok samen op met de huidige president Maia Sandu.
Zij begonnen een middenpartij, de Partij van Actie en Solidariteit (aangesloten bij de Europese Volkspartij die in het Europees Parlement de grootste fractie heeft). Hun partij maakte een hoofdpunt van het bestrijden van corruptie en de greep van oligarchen op hun land. In 2020 haalden ze bij de verkiezingen een ruime meerderheid.
In februari 2022 viel Rusland Moldavië's grote buurland Oekraïne binnen. Poetins leger probeerde een directe verbinding te maken met de Russische troepen in Transnistrië, een Russisch gezinde enclave binnen Moldavië.
Het land zocht meteen hulp bij de Europese Unie en de NAVO. Tegelijkertijd ving het 600.000 vluchtelingen op, waarvan er zo’n 100.000 bleven. En dat terwijl Moldavië zelf maar 2,6 miljoen inwoners telt.
"We hadden noodplannen klaar voor het geval dat, maar in ons hart konden we niet geloven dat zo'n oorlog in deze eeuw nog zou kunnen”, zegt Natalia Gavrilița.
Als premier werd ze geconfronteerd met een serie crises tegelijk: energiechantage, militaire dreiging, gierende inflatie, blokkade van export en import, cyberaanvallen, pogingen tot ondermijning en staatsgreep.
Al in maart 2022 diende Moldavië het verzoek in om EU-lid te mogen worden. Al in juli kreeg het de status van kandidaat-lid. Broederland Roemenië is daarbij een voorbeeld. "Er is geen betere club voor ons om echt vrij te kunnen zijn."
Heel bijzonder is dat binnenkort alle regeringsleiders van de EU en een flink aantal leiders van Europese landen die geen EU-lid zijn in Moldavië bijeenkomen in de nieuwe Europese Politieke Gemeenschap voor de tweede topconferentie sinds de oprichting vorig jaar. Natalia Gavrilița vertelt enthousiast over de voorbereiding en het grote belang van dit signaal van Europese solidariteit met Moldavië naar Poetin.
Haar vertrouwen in de moed van buurman Volodymyr Zelensky en zijn volk is groot.
Hoewel Moldavië volgens de grondwet ‘neutraal’ is, is Gavrilița voorstander van een NAVO-lidmaatschap voor haar land, net als eerder neutrale staten als Finland.
***
Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!
Als vriend kun je met 30% korting naar het Beethoven-concert op 24 mei in Het Concertgebouw waarover we in aflevering 346 vertelden. In de pauze willen Jaap en PG graag met de vrienden van de show klinken op Beethoven en Betrouwbare Bronnen!
30% korting krijg je via deze link
En je kunt ook met 30% korting naar het concert van 23 mei, waarin Beethovens prachtige vioolconcert wordt uitgevoerd door Alena Baeva!
***
Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Stuur voor informatie een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl
***
Verder lezen
Natalia Gavrilița op Facebook
***
Verder kijken
Three Questions To Ms Natalia Gavrilița, Prime Minister of the Republic of Moldova (2022)
***
Verder luisteren
339 – De geopolitiek van de 19e eeuw is terug. De eeuw van Bismarck
336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt
327 - Poetin, Zelensky en wij. Een jaar na de inval
299 - Dramatische verschuivingen in de wereldpolitiek. Europa heeft eindelijk een telefoonnummer (oa over de nieuwe Europese Politieke Gemeenschap)
280 - Ook het Tsjechische EU-voorzitterschap wordt van historisch belang
279 - Jaap de Hoop Scheffer over Poetin, Oekraïne, de NAVO en de toekomst van de EU (en over Moldavië!)
267 - Hoe je tijdens de oorlog de Oekraïense economie overeind houdt - een gesprek met Caspar Veldkamp
265 - Toetreding tot de NAVO, de reuzensprong van Finland
257 - Het machtige Rusland als mythe: hoe 'speciale militaire operaties' een fiasco werden
256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'
248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland
163 - De ondergang van de Sovjet-Unie: hoe een wereldmacht verdampte
***
Tijdlijn
00:00:00 – Deel 1
00:34:28 – Deel 2
01:09:29 – Einde
Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
