De dood van Silvio Berlusconi is het einde van een tijdperk. Niet alleen voor zijn eigen partij, Forza Italia, maar ook voor politiek en samenleving in Italië, voor Europa en zelfs voor de politieke cultuur en praktijk op wereldschaal.
'Il Cavaliere' was het origineel. Het ijkpunt van de nieuwe politiek door entrepreneurs in geld, media, relaties en macht. Hij was de eerste populist die baadde in weelde, maar van wie iedereen toch het idee had dat hij altijd een gewone jongen was gebleven; de anti-elite man pur sang.
Jaap Jansen en PG Kroeger duiken in zijn kleurrijke en controversiële leven en verkennen daarbij de vele verrassende wijzen waarop hij in politiek, media, entertainment en sport een uitzonderlijke nalatenschap heeft. En omdat de grote marxistische denker Antonio Gramsci al waarschuwde dat je Italië nooit zou begrijpen zonder gevoel voor de opera-fantasie van zijn volk, klinken de treffende aria's en zelfs Napolitaanse liedjes die Berlusconi zélf zong!
***
Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie. En met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!
En we danken onze sponsor Missie H2, want Nederland moet in 2030 hét waterstofland zijn! Ga voor meer informatie naar MissieH2.nl en zet jezelf op de Waterstofkaart!
Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl
***
Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier
***
Toen maandagochtend het nieuws van zijn dood binnenkwam bij zijn eigen tv-kanaal Tele Cinque, hielden de presentatoren het niet droog.
Silvio Berlusconi sprong als ondernemer in het gat na de val van de Muur en een groot corruptieschandaal in ‘de oude politiek’. Binnen enkele maanden was hij premier door een electorale triomf van zijn partij Forza Italia – alsof het een voetbalyell was: 'Hup Italië'. Hij presenteerde zich als de tolk van afgehaakt Italië. Tegelijk wist hij vanaf die start zijn particuliere en publieke belangen moeiteloos en schaamteloos met elkaar te vermengen. In mediamacht, in benoemingen en in geopolitieke relaties. Hij sloot deals met Poetin, met Saoedische prinsen, met Erdogan en aan de Amsterdamse Zuidas.
Hij werd de langstzittende premier sinds 1945 en beloofde zijn kiezers dertig jaar lang hetzelfde program van dromen en douceurtjes. Silvio was altijd dezelfde, steeds zichzelf en kwam bij elke verkiezingscampagne weer met iets heel nieuws. Van zijn kapsel of gebit tot zijn alliantie met anderen. Hij was en bleef de wonderdokter met het unieke medicijn dat alle kwaaltjes oploste (PG moet hierbij denken aan Dulcamara in L'elisir d'amore).
Als man van 'Brood en Spelen' kon geen Romeinse keizer tegen hem op. Voetbalcups, tv-gala's, rellen, amoureuze avonturen, scheldkanonnades live op tv, nergens schrok hij voor terug.
Hij keek daarom ten diepste neer op zijn collega's op het wereldtoneel, maar snakte er tegelijk naar erbij te mogen horen. PG vertelt verhalen over Silvio's optredens in Europees topoverleg die zelden zijn gehoord.
Zijn geheim was dat voor hem ‘als ongekend succes in alles’ de gewone regels voor gewone stervelingen niet zouden gelden. Zo leefde hij ook: als ondernemer, politicus, entertainer en liefhebber van het goede leven. Tot in 2011 zijn politieke geestverwanten van de Europese Volkspartij onder leiding van Angela Merkel en Nicolas Sarkozy daaraan bruut een einde maakten.
Maar hij herrees. Als 86-jarige was hij ‘de lijm die alles bijeenhield’, zoals premier Giorgia Meloni hem prees. Intussen was hij veganist, dierenvriend, Putinversteher en de man die de brug had geslagen tussen de oude politiek en de nieuwe van de 21e eeuw. Zonder Silvio geen Pim. Geen Trump. Geen Veronica Inside. Zij zijn allemaal schatplichtig aan 'il Cavaliere' die voordeed hoe het moest en meestal origineler en schaamtelozer dan zij ooit zouden kunnen.
Daarom kon zijn erfenis ook in de politiek nog weleens verrassen, ook op Europees niveau. Hij laat immers een gat na dat gevuld moet worden. Wie erft zijn Forza en die kiezers?
***
Verder luisteren
345 - Leiders op leeftijd. Krasse knar Joe Biden is niet de enige
301 - Balkenende toch nog minister van Staat, precies 20 jaar na de val van zijn ongelukkige kabinet met de LPF
223 - De degelijke daadkracht van Mario Draghi's Italië
218 - Angela Merkel, een bijzondere bondskanselier - gesprek met biograaf Ralph Bollmann
206 - 'Aardverschuiving': Michael Wolff over Donald Trumps laatste dagen als president. En: zijn bezoek aan Mar-a-Lago
200 - De Heerser: Machiavelli's lessen zijn nog altijd actueel
195 - PvdA en CDA: ooit dominante machtspartijen, nu grote verliezers. Hoe komt dat? En hoe nu verder?
153 - Het CDA en de tand des tijds
121 - 4th of July special: Zakenlui als president van Amerika
103 - Geheim geld in de politiek
100 - Nederland in Europa: lusten en lasten door de eeuwen heen
73 – Belangenverstrengeling en kleine krabbelaars in de politiek
65 - 'Vroeger was alles beter', PG Kroeger: nostalgie als strategie en politiek wapen
44 - Michael Wolff over Donald J. Trump (4 juli 2019)
02 - Jeroen Dijsselbloem en Coen Teulings over de Eurocrisis
***
Tijdlijn
00:00:00 – Deel 1
00:55:56 – Deel 2
01:49:09 – Einde
Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.