Podric logo
Podcast aflevering

Armoedige ideeënstrijd

De Week van Verbeek | BNR 3 okt. '25
00:00
02:15

Show notes

Nog een paar weken en we gaan naar de stembus. De campagne verloopt tot nu toe vrij tam, met als voorlopig hoogtepunt wat mij betreft: Dilan Yesilgoz die een foto op Instagram zet, inclusief het tekstje van haar medewerker die haar die tip geeft dat te doen. Het sneue van een campagne die niet loopt, is dat de dynamiek niet meer te keren is, en op een gegeven moment alles fout gaat.

Het volgen van politiek lijkt op een bepaalde manier op een sportverslag: de een zegt dit, de ander dat, en uiteindelijk gaat het zo. Zonder al te hoog over mijzelf te willen opgeven, ben ik minder geïnteresseerd in de wedstrijd, maar meer in de motivaties van de spelers – waarom ze dat vinden en welke ideologische bewegingen zitten daarachter.

Daarvoor moet je helaas wel snel over de grens kijken, want in de wereld van de politieke filosofie is Nederland een absolute dwerg. In Frankrijk, de VS, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, en zelfs Italië, is de geschiedenis er een van grote ideeënstrijden tussen dito persoonlijkheden. In Nederland is de schaal toch allemaal een stuk kneuteriger. Zo las ik laatst een biografie van Camiel Eurlings, niet bepaald Winston Churchill.

In de jaren tot aan de jaren ’90 gingen debatten over de rol van de staat, de positie van de arbeider en kapitaal. Hoe anders is vandaag. De dominante politieke stroming in Europa op dit moment is die van Wilders, Orban, Le Pen. Ze zitten lang niet overal in de regering, maar overal moet de rest zich tot hen verhouden. Het merkwaardige van hun filosofie, is dat die zich vooral typeert door een gebrek aan filosofie. Het is geen coherente verzameling ideeën, maar eerder een ‘vibe’, om het eens modern te zeggen.

Dat maakt het zo lastig om populisten fundamenteel aan te vallen. Hoe grijp je iets, dat zelf niets wil zijn. En dus komen we meestal niet verder dan ‘ze zijn eng’, ‘dit werkt niet’.

Dan kun je ook nog proberen wat Dilan Yesilgoz doet. Populisten nadoen, en dat werkt natuurlijk nooit. Waarom zouden mensen naar een U2-coverband gaan, als de echte U2 een deur verderop gratis optreedt.

Dit is een column van Julian Verbeek

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Lees meer
v. 2025.02.01