Podric logo
Podcast aflevering

Opinie | De bedevaart van Kaag en Rutte

Jaap Jansen | BNR 12 mei '22
00:00
03:07

Show notes

In haar HJ Schoo-lezing, midden in de kabinetsformatie, verzette D66-leider Sigrid Kaag zich tegen het Haagse ‘regelen en ritselen’ en kopjes koffie drinken ‘zonder visie’. Maar afgelopen maandag begon ze samen met premier Mark Rutte met wat ze noemt ‘een bedevaart’ langs de zestien oppositiefracties. Om te praten over aanpassingen in de lopende begroting. Ze bestempelt het als ‘een oefening in verandering van de politieke cultuur’. 

Een welhaast Ruttiaanse vorm van framing. Wat bijvoorbeeld Pieter Omtzigt ziet als ‘oude politiek’ – hij weigert ze dan ook te ontvangen – verkoopt Rutte nu als ‘uniek’. Volgens de premier is het ‘echt anders’ dat iedereen nu mag meepraten. 

Sigrid Kaag beloofde in de verkiezingscampagne ‘nieuw leiderschap’. Een beetje à la Jimmy Carter die zich op weg naar het Witte Huis profileerde als totale buitenstaander met een moreel kompas. Toch was hij veel minder succesvol dan Lyndon B. Johnson, de president die als voormalig ‘master of the Senate’ alle achterkamertjes blind kon vinden. 

Misschien dat Kaag zich inmiddels realiseert dat ‘regelen en ritselen’ ook nuttig kan zijn. Om in de politiek inhoudelijk echt iets te bereiken is overleg achter dichte deuren niet te vermijden. Toen in de kabinetsformatie tussentijds alle gespreksverslagen openbaar werden, zorgde dat voor maanden vertraging. 

Geert Wilders mokt nu over ‘achterkamertjes’. Uit zijn mond een gotspe: in 2012 waren er dagenlang gesprekken met Wilders omdat de coalitie van VVD, CDA en gedoogpartner PVV het niet eens werd over de begroting. In het Catshuis - ver weg, verscholen achter hekken en bosschages. De allerachterste kamertjes van Den Haag!  

Jesse Klaver van GroenLinks wekt eveneens de indruk dat achterkamers onwenselijk zijn. Hij wil een groot Kamerdebat. Dat komt er ook, maar niet op stel en sprong. Het staat gewoon op de agenda als ‘het debat over de Voorjaarsnota’, zodra die er is.  

Trouwens, GroenLinks is dankzij achterkamer-overleg in beeld gekomen als potentiële regeringspartner. In 2011 werd zo een politietrainingsmissie in Afghanistan mogelijk en in 2012, toen Wilders uit het Catshuis wegliep, schoof GroenLinks meteen aan. GroenLinks, D66 en ChristenUnie onderhandelden succesvol met toenmalig minister Jan Kees de Jager. 

Dat Kaag en Rutte nu hun bedevaart maken, is trouwens ook min of meer te danken aan GroenLinks. Fractievoorzitter Paul Rosenmöller organiseerde in de Senaat een meerderheid om duidelijk te maken dat het nieuwe kabinet een aantal dingen fundamenteel anders moet aanpakken. Onlangs lekte via RTL uit dat het kabinet bereid is de Eerste Kamer tegemoet te komen. Het werd meteen ontkend, maar duidelijk is: er valt – zeker voor GroenLinks en partner PvdA – wat te halen. 

In het tijdelijke Tweede-Kamergebouw aan het Prinses Irenepad kun je, lopend door de wandelgangen, bijna overal naar binnen loeren. In dit voormalige ministerie heeft elke kamer ook aan de gangkant een raam. De meeste zijn inmiddels afgeplakt. En niemand heeft nog geëist dat dit weer ongedaan wordt gemaakt. Want iedereen begrijpt: buitenstaanders hoeven ook weer niet álles te zien.  

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Lees meer