Ochtendnieuws | BNR

De Amerikaanse overheid zit opnieuw in een shutdown nadat Republikeinen en Democraten het vannacht niet eens werden over de financiering van overheidsdiensten. Ongeveer 550.000 niet-essentiële ambtenaren zijn met verlof gestuurd en krijgen voorlopig geen loon, terwijl essentiële diensten zoals het leger wel doorgaan. De impasse draait vooral om de hervorming van de ziektekosten en het behoud van Obamacare. Volgens Amerika-correspondent David Hammelburg lijken beide partijen (republikeinen en democraten) vooralsnog niet te willen toegeven, waardoor het onduidelijk is hoelang de shutdown zal duren.In Den Haag wacht demissionair minister van Financiën Eelco Heijnen stevige kritiek tijdens de Algemene Financiële Beschouwingen. Zowel oppositiepartijen als de Rekenkamer uiten zorgen over de haalbaarheid van toekomstige bezuinigingen, met name op asiel, migratie en de afdracht aan Europa. De coalitie wijst erop dat het om een beleidsarme begroting gaat en legt de verantwoordelijkheid voor structurele keuzes en grote investeringsopgaven nadrukkelijk bij een volgend kabinet.Deze omschrijving is met AI gemaakt en gecontroleerd door een BNR-redacteur.Over deze podcastIn Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Chinese luchtvaartmaatschappijen dragen per jaar zeker 18 miljoen euro af aan Rusland via luchtverkeersleidingsdiensten voor vluchten van en naar Schiphol. Dat blijkt uit onderzoek van BNR. De totale geldstroom is zelfs nog groter, omdat Rusland behalve de kosten voor de luchtverkeersleiding ook nog royalties in rekening brengt voor het gebruik van het luchtruim. De hoogte van deze royalties is onbekend. Maar de meeste reizigers zijn zich niet bewust van deze route en de financiële bijdrage aan de Russische staat.De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft zich achter het vredesplan geschaard van president Donald Trump. Hamas moet binnen 72 uur alle gijzelaars vrijlaten in ruil voor de vrijlating van Palestijnse gevangenen, maar het plan kent veel onduidelijkheden. Internationale reacties zijn overwegend positief, maar onduidelijk blijft of Hamas daadwerkelijk akkoord zal gaan.Het Planbureau voor de Leefomgeving waarschuwt dat de verbetering van de Nederlandse leefomgeving stagneert. In een nieuw rapport geeft het PBL twaalf adviezen aan het toekomstige kabinet en benadrukt directeur Marko Hekkert dat “keuzes maken” cruciaal is om verdere stappen te zetten, vooral rond industrie, klimaat en natuur. De overheid worstelt met stevige besluiten vanwege de economische belangen van de industrie.Deze omschrijving is met AI gemaakt en gecontroleerd door een BNR-redacteur.Over deze podcastIn Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De pro-Europese PAS-partij van president Maia Sandu heeft 49,9 procent van de stemmen bij de parlementsverkiezingen in Moldavië behaald. Dat blijkt uit de voorlopige uitslagen, na het tellen van 99,4 procent van de stemmen. Het op Rusland georiënteerde Patriottische Blok van Igor Dodon volgt met 24,3 procent. De verkiezingen werden voorafgegaan door zorgen over Russische inmenging en diverse incidenten met bommeldingen, ook bij stembureaus buiten Moldavië.De Amerikaanse staat Oregon klaagt de regering Trump aan, omdat die dreigt troepen van de Nationale Garde naar Portland te sturen. Volgens de lokale autoriteiten is er ‘niets aan de hand’ en is inzet van de Nationale Garde ‘totaal niet nodig’, aldus Amerika-correspondent David Hammelburg. De zaak draait vooral om de inzet van federale troepen bij demonstraties, terwijl de echte problemen volgens Hammelburg niet in Portland spelen.Het aantal Nederlanders in het buitenland dat mag stemmen voor de Tweede Kamerverkiezingen breekt records, met meer dan 135.000 geregistreerde kiezers, een stijging van 25 procent ten opzichte van 2023. Volgens voorzitter Eelco Keij van de stichting Nederlanders Buiten Nederland zijn Nederlanders in het buitenland steeds meer betrokken bij de politieke ontwikkelingen in Den Haag. De stemmen uit het buitenland zijn samen goed voor twee zetels in de Kamer en kunnen zo het verschil maken in een versnipperd politiek landschap.Deze omschrijving is met AI gemaakt en gecontroleerd door een BNR-redacteur.Over deze podcastIn Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Amerikaanse president Donald Trump denkt dat er snel een deal kan worden gesloten over Gaza. Dat zei hij donderdag in het Witte Huis tegen journalisten. Trump voerde eerder een gesprek met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en andere leiders in het Midden-Oosten. Minister David van Weel heeft met Oeganda afspraken gemaakt over de opvang van afgewezen asielzoekers uit Nederland. De afspraken zouden in lijn zijn met het nationale, Europese en internationale recht, ondanks dat Oeganda bekend staat als een dictatoriaal regime. Maar dit plan kan rekenen op flink wat kritiek van organisaties als Vluchtelingenwerk en Amnesty International, vanwege de mensenrechtensituatie in Oeganda.De Deense luchthaven van Aalborg werd opnieuw tijdelijk gesloten na waarnemingen van onbekende drones, waardoor voor de tweede dag op rij een KLM-vlucht moest terugkeren naar Amsterdam. Eerder deze week werden ook andere luchthavens in Denemarken getroffen door soortgelijke incidenten. De Deense minister van Defensie spreekt van ‘stelselmatige dronevluchten’ en sluit directe militaire dreiging uit, maar verwacht wel meer van deze verstoringen in de nabije toekomst.Deze omschrijving is met AI gemaakt en gecontroleerd door een BNR-redacteur.Over deze podcastIn Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Demissionair minister van Buitenlandse Zaken David van Weel vindt het nog te vroeg om de Palestijnse staat te erkennen. In BNR De Wereld zegt Van Weel dat erkenning van Palestina voor Nederland een ‘troefkaart’ is, die pas wordt ingezet als het politieke proces er baat bij heeft. Daarbij wijst hij op het ontbreken van duidelijke grenzen, bestuur en eenheid binnen Palestina; Nederland zet nu vooral in op gezamenlijke EU-maatregelen richting Israël.Bij een droneaanval op de Israëlische badplaats Eilat raakten zeker 20 mensen gewond, waarvan 2 zwaargewond. Israëlisch luchtverdedigingsgeschut wist de aanval niet tijdig af te slaan, aldus correspondent Ralph Dekkers. De Houthi's beloven door te gaan met aanvallen tot er een staakt-het-vuren komt, terwijl Israëlische vergeldingsacties weinig effect lijken te hebben.Uit onderzoek van Nyenrode Business Universiteit blijkt dat meer dan de helft van de Nederlandse familiebedrijven geen dividendbeleid heeft. Slechts 46% van de grote familiebedrijven hanteert zo’n beleid; bij bedrijven met een raad van commissarissen is dat aandeel hoger, maar ook daar ontbreekt het vaak nog. Volgens hoogleraar Roberto Flören kan het ontbreken van dividendafspraken leiden tot spanningen tussen eigenaren, zeker bij verschillende generaties of belangen.Deze omschrijving is met AI gemaakt en gecontroleerd door een BNR-redacteur.Over deze podcastIn Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Voormalig president Donald Trump toont tijdens de VN Veiligheidsraad een opvallende koerswijziging in zijn benadering van het Oekraïne-conflict. In zijn toespraak suggereert hij dat Oekraïne niet alleen zijn oorspronkelijke grondgebied kan terugwinnen, maar wellicht ook Russisch gebied kan binnendringen. Volodymyr Zelensky, de Oekraïense president, reageert hoopvol maar terughoudend: ‘Trump is een gamechanger’, aldus Zelensky. Al wacht Oekraïne nog op concrete daden.Op de Algemene Vergadering van de VN bekritiseert Trump stevig de Verenigde Naties, het migratiebeleid van Europese landen en noemt hij klimaatverandering ‘de grootste oplichting ter wereld’. Premier Schoof noemt Trumps optreden ‘opvallend’ en benadrukt tegenover de NOS het belang van blijvende Nederlandse steun aan de VN. Vandaag spreekt Schoof zelf op de vergadering, met als boodschap dat Nederland zich blijvend verbonden voelt aan de VN en haar kerntaken.In Nederland debatteert de Tweede Kamer over de aanhoudend hoge inflatie en het uitblijven van nieuwe stikstofplannen. Daarnaast tekenen vier partijen een akkoord met boswachters over natuurherstel. En dat is een begin maar is er nog geen Kamermeerderheid. Deze omschrijving is met AI gemaakt en gecontroleerd door een BNR-redacteur.Over deze podcastIn Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zorgverzekeraar DSW laat de basispremie voor 2026 onveranderd op €158,50, ondanks een stijging van de zorgkosten met 7%. Volgens directeur Aad de Groot is dit mogelijk door een eenmalige financiële meevaller vanuit de overheid: ‘De premie blijft gelijk omdat de inkomensafhankelijke bijdrage hoger uitviel dan verwacht en wettelijk moet worden teruggegeven.’ DSW waarschuwt dat deze situatie volgend jaar waarschijnlijk niet zal worden herhaald, gezien de structurele kostenstijging.Nederland zal "in een later stadium" een Palestijnse staat erkennen "als onderdeel van een politiek proces dat nu moet beginnen”. Dat heeft David van Weel, demissionair minister van Buitenlandse Zaken, verteld bij de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York. Hij vertelde daar niet bij op welke termijn dat zou kunnen gebeuren. En Trump zal later vandaag naar verwachting ook een aparte ontmoeting houden met de leiders van verschillende Golfstaten. Midden-Oosten correspondent Tara Kenkhuis vertelt wat we daarvan moeten verwachten. Het luchtruim rond Kopenhagen en Oslo werd gisteravond tijdelijk gesloten na meldingen van drones, waardoor 50 vluchten werden geannuleerd en nog eens 50 omgeleid. De luchthavens zijn inmiddels weer open, maar het is onduidelijk waar de drones vandaan kwamen. Er loopt nog een politie-onderzoek. Er zijn geen aanwijzingen voor een verband tussen de incidenten in Denemarken en Noorwegen.Deze omschrijving is met AI gemaakt en gecontroleerd door een BNR-redacteur.Over deze podcastIn Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het aantal Nederlandse bedrijven dat zich bezighoudt met kunstmatige intelligentie groeit explosief. Inmiddels zijn er 727 AI-bedrijven actief, waarvan 59 procent werd opgericht na de introductie van ChatGPT in november 2022. De meerderheid bestaat uit eenmanszaken die vooral consultancy en tekstgeneratie bieden. Dat blijkt uit een analyse van company.info in opdracht van BNR.Politievakbond ACP pleit na de gewelddadige rellen in Den Haag voor uitbreiding van het wapenarsenaal van de ME. Bestuurslid Patrick Fluyt wijst op het gat tussen de lange wapenstok en het dienstpistool, waardoor collega’s in het nauw komen: ‘Een tussenvorm is noodzakelijk voor het handhaven van veilige afstand’, zegt Fluyt. De ACP dringt bij de politiek en het ministerie aan op een snellere besluitvorming over nieuw materieel.De AEX start vandaag voor het eerst met 30 fondsen in plaats van 25. De uitbreiding moet de beurs aantrekkelijker en relevanter maken, zegt Euronext-topman René van Vlerken. De totale marktwaarde van de vijf nieuwe bedrijven bedraagt zo’n vijf procent van de index, waardoor grote koersschommelingen voorlopig uitblijven.Deze omschrijving is met AI gemaakt en gecontroleerd door een BNR-redacteur.Over deze podcastIn Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Israëlische leger heeft meerdere bombardementen uitgevoerd op woongebouwen, en een drone-aanval op het huis van een lokale burgemeester in het zuiden van Libanon. Volgens het IDF waren de aanvallen gericht op militairenstellingen van Hezbollah. Ondanks een officiële wapenstilstand sinds november vorig jaar zijn er volgens het Libanese leger inmiddels 4.500 schendingen door Israël geregistreerd, waaronder bombardementen, beschietingen en drone-aanvallen.De algemene politieke beschouwingen zijn afgesloten met een premier die zich vasthoudt aan neutraliteit rondom gevoelige thema’s als Gaza en islamitisch onderwijs. Dick Schoof weigerde in het debat persoonlijke standpunten te delen en bleef verwijzen naar zijn rol als minister-president. De Kamer toonde vooral campagnekoorts met een veelheid aan moties, terwijl de begroting nauwelijks aan bod kwam.Oekraïense instructeurs gaan Poolse militairen opleiden in het bestrijden van Russische drones. De Poolse strijdkrachten krijgen training in het opzetten van een gelaagd verdedigingssysteem, inclusief het identificeren en uitschakelen van drones, aldus Europaverslaggever Geert-Jan Haan. Daarnaast meldt Oekraïne een versnelde productie van Flamingo-kruisraketten en organiseren Oekraïne en Canada een top om ontvoerde kinderen terug te halen uit Rusland.Deze omschrijving is met AI gemaakt en gecontroleerd door een BNR-redacteur.Over deze podcastIn Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Algemene Politieke Beschouwingen begonnen fel, met Wilders voorop. Maar gaandeweg ontstond er ook ruimte voor inhoud en zelfs voor samenwerking. Vandaag reageert premier Schoof, wel pas vanmiddag omdat men vanmorgen de eerste termijn van de Kamer moet afmaken. Wat dit zegt over de staat van de politiek, hoor je van politiek verslaggever Floor DoppenLeasemaatschappij Mr. Green - met uitsluitend Tesla's in de vloot - verkeert in zware financiële problemen. Uit de jaarrekening over 2023 blijkt dat er 41,3 miljoen euro is afgeboekt op de Tesla-vloot. De accountant spreekt zijn zorgen uit over het voortbestaan van het bedrijf. Mr. Green is in gesprek met twee mogelijke overnamepartijen, maar obligatiehouders vrezen voor hun geld, want: 'ze staan achteraan de rij bij betalingen’, aldus Lisanne Wichgers van de BNR-onderzoeksredactie.De Europese Unie start onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk en Canada over een defensiebudget van 150 miljard euro Euro. Dit moet de Europese defensie-industrie versterken, maar volgens internationaal econoom Hein Roelfsema draait het vooral om formele afspraken: ‘Als je aanbestedingen doet, moeten die landen toch meedoen, dus kun je ze beter officieel betrekken.’ Naast het VK en Canada wordt ook naar andere grote spelers zoals Turkije gekeken.Deze omschrijving is met AI gemaakt en gecontroleerd door een BNR-redacteur.Over deze podcastIn Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.