Toen Angela Merkel voor het eerst met Vladimir Poetin sprak, had hij een cadeautje voor de bondskanselier die bang is voor honden. Een pluche speelgoedhond. Dit detail en tal van verrassende en soms aangrijpende inzichten kwamen aan de orde in haar eerste interview sinds ze precies een half jaar gelden vertrok. Jaap Jansen en PG Kroeger volgden het interview, dat plaatsvond in het oude theater van Bertolt Brecht in het oosten van Berlijn.
Dat Merkel zich daar uitvoerig liet ondervragen toont dat zij ook nu nog die vrouw uit 'het oosten' is, uit het Berlijn van de DDR waar zij studeerde en werkte als wetenschapper. Dat bleek ook bij haar verhaal over hoe zij na haar terugtreden was gaan 'auslüften' aan de Oostzee, in haar vroegere kiesdistrict van het eiland Rügen en de Hanzestad Stralsund.
Jaap en PG analyseren vooral haar verhaal hoe zij zestien jaar lang met Poetin moest 'wirtschaften'. Duidelijk wordt dat deze relatie veel energie, vasthoudendheid en ook emoties vergde. En er bleef altijd een kloof: “Ein grosser Dissens.”
Over haar eigen politieke koers richting Kremlin en Kyiv is Merkel openhartig en genuanceerd. Bijna methodisch legt zij uit hoe ze vanaf haar aantreden een lange-termijnblik had en daarbij zelfs haar politieke bondgenoot president George W. Bush de voet durfde dwars te zetten. Als zijn wens om Kyiv het NAVO-lidmaatschap aan te bieden was doorgezet, zou Poetin al veel eerder hebben doorgezet, redeneert Merkel.
Het keerpunt werd 2014. Toen kreeg zij het vertrouwen dat de mensen in Oekraïne echt verlangden naar een Europees perspectief. Door toen te dealen met Poetin, maakte zij ruimte voor de verdere ontwikkeling van Oekraïne in democratische richting. Fel verdedigt zij daarbij haar politieke realisme. En ze toont bitterheid over de beperkingen waaraan zij - ook door coalitiepartner SPD - gebonden bleef.
De conclusies die Merkel hieruit trekt zijn ingrijpend en hoogst actueel. Ze onderstreept dat ze altijd beseft heeft hoezeer Poetin de Europese Unie vreest als gevaarlijk succesmodel dat de vroegere vazallen van Rusland kansen biedt als deelgenoot van het westen. Daarom doet Poetin wat hij maar kan om dat Europa te beschadigen.
***
Deze aflevering is mogelijk dankzij een advertentie van Nextory, een app voor luisterboeken en e-books. Betrouwbare Bronnen-luisteraars kunnen Nextory 50 dagen gratis proberen. Ga daarvoor naar nextory.nl/betrouwbarebronnen
En deze aflevering is uiteraard ook mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.
***
Verder lezen
Ralph Bollmann – Angela Merkel, een kanselier in haar tijd (De Arbeiderspers, 2021)
***
Verder kijken
Altkanzlerin Merkel im Live-Gespräch mit Schriftsteller Alexander Osang
Poetin spiegelt zich aan Peter de Grote
***
Verder luisteren
218 - Angela Merkel, een bijzondere bondskanselier - gesprek met biograaf Ralph Bollmann
260 - De toesprakentournee van Volodimir Zelenski en de worsteling van de SPD met de erfenis van Brandt en Schröder
253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft
252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was
248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland
19 - Anne Applebaum: Poetin en de destabilisering van het Westen
***
Tijdlijn
00:00:00 – Deel 1 en spotje voor Nextory
00:56:22 – Deel 2
01:28:44 – Einde
Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.