De Strateeg | BNR

Kunstmatige intelligentie (AI) grijpt in razendsnel tempo om zich heen. De ontwikkelingen volgen elkaar zó snel op dat het haast onmogelijk is om alles bij te benen. Niet alleen in ons dagelijks leven zien we de invloed van AI, maar ook in het hart van defensie en militaire technologie. Van drones tot autonome wapensystemen en software. AI biedt ongekende mogelijkheden. Maar die technologische vooruitgang roept ook fundamentele vragen op. Hoe zorg je ervoor dat een AI-systeem binnen de morele en juridische grenzen blijft? Wie is verantwoordelijk als een autonoom wapen een fout maakt. En hoe voorkomen we dat AI leidt tot een wapenwedloop waarin ethiek uit het zicht verdwijnt? Dat ga je horen in deze aflevering van De Strateeg van: - Sofia Romansky, projectleider in de wereldwijde commissie voor verantwoordelijk gebruik van AI in het militaire domein, EN strategisch analist bij HCSS. - Jeroen van den Hoven, hoogleraar ethiek en techniek aan de TU Delft. Luister ook | Waarom Rusland ons na drie jaar nog steeds verrast (en ons antwoord uitblijft) Over deze podcastDe Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen. Host: Paul van Liempt Redactie: Michaël Roele Tips, vragen of andere opmerkingen over De Strateeg? Stuur dan een mailtje naar roele@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Kunnen we Rusland eigenlijk wel afschrikken? En hoe kan het dat sommige schrijvers de Russische dreiging wel zagen, maar politici, beleidsmedewerkers en wetenschappers niet? In deze aflevering gaan we luisteraarsvragen beantwoorden. Wil je ook een vraag stellen? Stuur hem in via een mail naar dewereld@bnr.nl of via een bericht op X @bnrdewereld. Te gast zijn opnieuw: - Tim Sweijs, directeur onderzoek bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. - Hubert Smeets, Rusland-expert en medeoprichter van het platform Raam op Rusland. Over deze podcastDe Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen. Host: Paul van Liempt Redactie: Michaël Roele Tips, vragen of andere opmerkingen over De Strateeg? Stuur dan een mailtje naar roele@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De dreiging vanuit Rusland wordt steeds zichtbaarder buiten Oekraïne. Denk bijvoorbeeld aan Russische drones in het luchtruim van Polen, Estland en mogelijk zelfs boven de luchthaven van Kopenhagen. Hoe we hierop gaan reageren, is nog altijd onduidelijk. Terwijl we inmiddels toch wel weten wat de Russische werkwijze is. Toen Rusland Oekraïne drie jaar geleden binnenviel, kwam dat voor velen onverwacht. Ondanks waarschuwingen van inlichtingendiensten werd het gevaar toen niet goed onderkend. Hoe komt het dat we toen de ernst van het Russische gevaar niet zagen? En waarom is het nu nog steeds lastig om te bepalen hoe we hier het beste op kunnen reageren? In deze aflevering van De Strateeg, praten we over waarom Rusland doet wat het doet, wat we daarvan kunnen leren. En wat dat betekent voor Europa en de NAVO. Dat ga je horen van: - Tim Sweijs, directeur onderzoek bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. - Hubert Smeets, Rusland-expert en medeoprichter van het platform Raam op Rusland. Luister ook | Hoe weerbaar is Nederland tegen dreigingen van buitenaf? Over deze podcastDe Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen. Host: Paul van Liempt Redactie: Michaël Roele Tips, vragen of andere opmerkingen over De Strateeg? Stuur dan een mailtje naar roele@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Om de dreigingen van deze tijd aan te kunnen moeten we weerbaarder worden. Maar weerbaarheid is en blijft toch een containerbegrip. Waar moeten we allemaal aan denken en wat kunnen we daar vooral zelf voor doen? In deze aflevering gaan we luisteraarsvragen beantwoorden. Wil je ook een vraag stellen? Stuur hem in via een mail naar dewereld@bnr.nl of via een bericht op X @bnrdewereld. Te gast zijn opnieuw: - Willemijn Aerdts, expert op het gebied van inlichtingen- en veiligheidsdiensten, verbonden aan de Universiteit Leiden en Eerste Kamerlid voor D66. - Hans van der Louw, generaal-majoor buiten dienst en strategisch adviseur bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. Over deze podcastDe Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen. Host: Paul van Liempt Redactie: Michaël Roele Tips, vragen of andere opmerkingen over De Strateeg? Stuur dan een mailtje naar roele@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.

We bereiden ons voor op oorlogen en militaire conflicten – onder andere door te investeren in onze defensie. Maar militaire paraatheid alleen is niet genoeg. Onze tegenstanders kunnen ons ook op andere manieren treffen, bijvoorbeeld met cyberaanvallen, desinformatiecampagnes of aanvallen op onze vitale infrastructuur, zoals de energie- en watervoorziening. In deze aflevering van De Strateeg duiken we in de vraag: hoe vergroten we de weerbaarheid van Nederland tegen een oorlog, maar ook tegen moderne, hybride dreigingen? Wat betekent weerbaarheid op nationaal niveau? En waar begin je als samenleving? Dat ga je horen in deze aflevering van De Strateeg van: - Willemijn Aerdts, expert op het gebied van inlichtingen- en veiligheidsdiensten, verbonden aan de Universiteit Leiden en Eerste Kamerlid voor D66. - Hans van der Louw, generaal-majoor buiten dienst en strategisch adviseur bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. Luister ook | Steeds meer mensen willen een sterke autoritaire leider, ook in Nederland Over deze podcastDe Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen. Host: Paul van Liempt Redactie: Michaël Roele Tips, vragen of andere opmerkingen over De Strateeg? Stuur dan een mailtje naar roele@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De democratische rechtsstaat ligt onder vuur in het Westen. Populisme en autoritaire leiders willen hun zin doordrijven. Maar, ze zijn wel democratisch gekozen. Dus hoe rijmt dat met elkaar? In deze aflevering gaan we luisteraarsvragen beantwoorden. Wil je ook een vraag stellen? Stuur hem in via een mail naar dewereld@bnr.nl of via een bericht op X @bnrdewereld. Te gast zijn opnieuw: - Gerben Bakker, strategisch analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en filosoof en ethicus op het gebied van nationale veiligheid. - Kenneth Manusama, Amerikanist, gespecialiseerd in het Amerikaanse constitutioneel recht. Luister ook | Hoe criminelen profiteren van onze investeringen in defensie Over deze podcastDe Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen. Host: Paul van Liempt Redactie: Michaël Roele Tips, vragen of andere opmerkingen over De Strateeg? Stuur dan een mailtje naar roele@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De democratische rechtsstaat is een fundament van onze vrije samenleving. Maar die staat steeds vaker onder druk – ook in het Westen. Denk aan de manier waarop voormalig president Donald Trump omgaat met Democratisch bestuurde steden in de VS, of aan hoe populistische leiders in Europa bepaalde grondrechten ter discussie stellen. Toch komt deze ontwikkeling niet uit het niets. Deze politici krijgen immers een podium omdat wij – burgers – op ze stemmen. Steeds meer mensen, ook in Nederland, vinden een autoritaire leider of zogenoemde "sterke man" aantrekkelijker dan het huidige democratische systeem. Uit recent onderzoek van HCSS blijkt dat deze trend ook hier toeneemt. Waarom groeit het draagvlak voor autoritair leiderschap? En wat betekent dit voor de toekomst van onze democratie? Dat ga je horen in deze aflevering van De Strateeg van: - Gerben Bakker, strategisch analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en filosoof en ethicus op het gebied van nationale veiligheid. - Kenneth Manusama, Amerikanist, gespecialiseerd in het Amerikaanse constitutioneel recht. Luister ook | Hoe criminelen profiteren van onze investeringen in defensie Over deze podcastDe Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen. Host: Paul van Liempt Redactie: Michaël Roele Tips, vragen of andere opmerkingen over De Strateeg? Stuur dan een mailtje naar roele@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De oorlog in Oekraïne heeft niet alleen geleid tot een toename van militaire investeringen in Europa, maar werpt ook een schaduwzijde op. Waar overheden hun defensiebudgetten opschroeven, ontstaan nieuwe kansen voor georganiseerde misdaad. Criminele netwerken proberen op verschillende manieren te profiteren van gewapende conflicten en de toegenomen geldstromen richting defensie. In deze aflevering gaan we luisteraarsvragen beantwoorden. Wil je ook een vraag stellen? Stuur hem in via een mail naar dewereld@bnr.nl of via een bericht op X @bnrdewereld. Te gast zijn opnieuw: - Laura Jasper, Strategisch analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. - Tom Driessen, voormalig hoofd van de nationale recherche en nu strategisch adviseur bij HCSS. Over deze podcastDe Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen. Host: Paul van Liempt Redactie: Michaël Roele Tips, vragen of andere opmerkingen over De Strateeg? Stuur dan een mailtje naar roele@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Oorlogen zoals die in Oekraïne versnellen de technologische ontwikkeling van wapens. Overheden investeren massaal in defensie en veiligheid. Maar die vooruitgang heeft een keerzijde: de technologie en kennis die worden ontwikkeld, blijven niet alleen in handen van staten. Ook criminele netwerken profiteren ervan. Want geavanceerde technologie vraagt om hoogopgeleid personeel – en mensen zijn beïnvloedbaar. Bovendien leidt de wereldwijde sanctiedruk, bijvoorbeeld tegen Rusland, tot veel illegale handel en smokkelroutes. Hoe gebruiken criminelen geopolitieke spanningen om hun slag te slaan? En hoe verspreidt internationale misdaad zich als gevolg van conflicten? Dat ga je horen in deze aflevering van De Strateeg van: - Laura Jasper, Strategisch analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. - Tom Driessen, voormalig hoofd van de nationale recherche en nu strategisch adviseur bij HCSS. Luister ook | De grote strijd om het Noordpoolgebied Over deze podcastDe Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen. Host: Paul van Liempt Redactie: Michaël Roele Tips, vragen of andere opmerkingen over De Strateeg? Stuur dan een mailtje naar roele@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Strateeg selecteert het beste van afgelopen seizoen. Defensie staat voor zijn grootste naoorlogse uitbreiding. Wat de NAVO betreft moet Nederland 16 tot 19 miljard extra in defensie steken, bovenop de 22 miljard die het nu al doet. Die nieuwe norm van 5 procent is goed volgens demissionair staatssecretaris van Defensie Gijs Tuinman, maar alleen daarmee schrik je Poetin niet af. 'Poetin wordt niet bang van percentages en budgetten'. Defensie heeft ook veel meer locaties nodig om uit te breiden. Maar dat brengt veel uitdagingen met zich mee. Niet alle coalitiepartijen staan te springen. En waar moet dat geld allemaal aan uit gegeven worden, en lukt dat wel zo snel? Al die dilemma's hoor je in deze aflevering van De Strateeg van Gijs Tuinman. Over deze podcastDe Strateeg is een journalistiek onafhankelijke podcast van BNR, in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen. Host: Paul van Liempt Redactie: Michaël Roele Tips, vragen of andere opmerkingen over De Strateeg? Stuur dan een mailtje naar roele@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.