Tech Update | BNR

De langverwachte game Grand Theft Auto 6 laat nog langer op zich wachten. Ontwikkelaar Rockstar Games heeft de release opnieuw uitgesteld, dit keer tot 19 november 2026. Daarmee schuift de lancering bijna een jaar op ten opzichte van de eerder geplande lente. Volgens Rockstar is de extra tijd nodig om “de kwaliteit te leveren die fans verwachten”, maar beleggers reageren minder begripvol: het aandeel van moederbedrijf Take-Two Interactive daalde met ruim zes procent na de aankondiging. Het uitstel volgt na een rumoerige periode binnen het bedrijf. Afgelopen week werden tientallen medewerkers ontslagen, officieel wegens het lekken van bedrijfsinformatie op een forum. De betrokken vakbond zegt echter dat de werknemers zich wilden verenigen op een forum. De game-industrie staat bekend om hoge werkdruk rond grote lanceringen rond games. Verder in de Tech Update: 🪙 Nexperia hervat chipleveringen vanuit China — Na overleg tussen China en de VS kan het Nederlandse chipbedrijf de productie weer hervatten. Toch waarschuwt Nexperia dat de kwaliteit van de chips nog niet volledig gecontroleerd kan worden. 🧠 Microsoft richt ‘superintelligentie’-team op — Onder leiding van AI-baas Mustafa Suleyman werkt Microsoft aan kunstmatige intelligentie die beter presteert dan mensen op specifieke taken, zoals medische diagnoses. Zometeen in de Schaal van Hebben: Meta Ray-Ban Display, slimme bril met schermSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Meta – het moederbedrijf van Facebook, Instagram en WhatsApp – blijkt miljarden te verdienen aan advertenties die gebruikers blootstellen aan fraude, verboden producten en misleiding. Dat blijkt uit interne documenten die in handen zijn van persbureau Reuters. Volgens de stukken zou in 2024 zo’n 10 procent van Meta’s totale omzet, goed voor circa 16 miljard dollar, afkomstig zijn van advertenties voor scams en illegale handel. Uit de documenten blijkt dat gebruikers dagelijks tot wel 15 miljard frauduleuze advertenties te zien krijgen. Toch verwijdert Meta die alleen als het systeem meer dan 95 procent zeker is dat het om oplichting gaat. In veel gevallen worden verdachte adverteerders niet geblokkeerd, maar juist extra belast – ze moeten meer betalen om hun advertenties te tonen. Dat moet fraude ontmoedigen, maar levert Meta tegelijk meer geld op. Meta spreekt de cijfers tegen en noemt de schatting van 10 procent overdreven. Toch tonen de interne stukken dat Meta het aandeel frauduleuze advertentie-inkomsten slechts geleidelijk wil terugbrengen, tot 6 procent in 2026. Het bedrijf vreest dat een te snelle schoonmaak zijn inkomsten zou schaden – en accepteert boetes tot een miljard dollar als bedrijfsrisico. Verder in deze Tech Update: Google konidgt een recordinvestering aan in Duitsland. Volgens de Duitse zakenkrant Handelsblatt plant het bedrijf een kapitaalinjectie voor datacenters, AI-infrastructuur en duurzame energie. De exacte omvang van de investering wordt op 11 november bekendgemaakt, maar het bedrijf noemt het bij Reuters nu al de grootste Google-investering ooit in Duitsland.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Apple gaat bijna in zee met Google om tot een goede AI-oplossing te komen die Siri 'slimmer' moet maken. Volgens Bloomberg gaat de iPhone-maker een aangepaste versie van AI-model Gemini gebruiken, in elk geval als tijdelijke oplossing. Joe van Burik vertelt erover in deze Tech Update. Verder in deze Tech Update: Snapchat en Perplexity hebben een deal gesloten waarbij die eerste toegang krijgt tot de AI-zoekmachine van die laatste én 400 miljoen dollar in een jaar Voor de 'AI-sekswerker' van Elon Musks AI-bedrijf xAI moesten medewerkers verplicht hun biometrische data overhandigen om de interactie met die bot menselijker te maken See omnystudio.com/listener for privacy information.

Amazon daagt AI-zoekmachine Perplexity voor de rechter in San Francisco. Joe van Burik vertelt erover in de Tech Update. Verder in deze Tech Update: Nintendo heeft een winkel-app gelanceerd in de App Store en Google Play See omnystudio.com/listener for privacy information.

Google heeft mogelijk een nieuwe manier gevonden om meer datacenters te bouwen. In de ruimte is tekort aan ruimte geen probleem meer en kan tegelijkertijd meer energie worden opgewekt. Google wil namelijk satellieten met zonnepanelen de ruimte in sturen, waardoor acht keer meer energie opgewekt kan worden dan op aarde. Wel voorziet het bedrijf nog een hoop obstakels. Rosanne Peters vertelt erover in deze Tech Update. Met 'Project Suncatcher' hoopt Google veel meer energie op te wekken, waardoor er mogelijk voldoende wordt opgewekt om aan de vraag van alle datacenters te voldoen. Maar de satellieten moeten via hele snelle verbindingen met elkaar communiceren, lukt dat door satellietgroepen enkel dichterbij elkaar te zetten? En zijn de materialen die Google de ruimte in stuurt wel stralingsbestendig? Het zijn vragen die de komende jaren beantwoord moeten worden. Verder in deze Tech Update: Mensen die tijdens de NAVO-top in Den Haag ondanks het vliegverbod met hun drone op pad zijn gegaan, krijgen nu te maken met het Openbaar Ministerie  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Duitse industrie-bedrijf Bosch wil in het ergste geval ruim duizend werknemers eerder naar huis sturen omdat ze minder kunnen werken door een tekort aan chips van Nexperia. Daar is volgens een woordvoerder sprake van bij minstens twee fabrieken van het bedrijf dat geldt als een belangrijke leverancier van auto-onderdelen. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update.  Hoewel China heeft gemeld dat de Chinese fabrieken van Nexperia weer chips mogen exporteren, blijft de situatie voor afnemers onzeker. Die moeten namelijk wel een vergunning aanvragen bij het Chinese ministerie van Handel als ze weer Nexperia-chips willen afnemen. Bovendien blijft het de vraag of de Chinese tak van Nexperia in staat is om daadwerkelijk chips te leveren. Doordat de Nederlandse overheid in september de controle overnam bij het bedrijf, dat gevestigd is in Nijmegen, heeft de Chinese tak van Nexperia zich onafhankelijk verklaard. Bosch wil graag dat de Duitse overheid een deel van het salaris van het personeel gaat betalen dat eerder naar huis mag. Dat kan, via de zogeheten Kurzarbeit-regeling die speciaal bedoeld is voor personeel dat minder kan werken in Duitsland. Verder in deze Tech Update: Eén van de belangrijkste trainingssets voor AI is 2 miljoen Nederlandse nieuwsartikelen armer, dankzij een verzoek van Stichting BREIN See omnystudio.com/listener for privacy information.

Amazon mag nu ook aan OpenAI datacentercapaciteit leveren voor de ontwikkeling en toepassen van AI, nadat dat ChatGPT maker eerder meer op de clouds van Microsoft, Google en Oracle leunde. Bij deze nieuwe deal is 38 miljard dollar gemoeid, zo vertelt Joe van Burik in deze Tech Update. Verder in deze Tech Update: OpenAI wederom verzocht te stoppen met onrechtmatig namaken van iconische Japanse visuele stijl van onder meer Studio Ghibli Apple's App Store nu ook te bereiken via webbrowser zonder Apple-apparaat See omnystudio.com/listener for privacy information.

Alle gegevens die cybercriminelen bij een grote franchisenemer van de Albert Heijn met een ransomware-aanval hebben buitgemaakt, zijn online gezet op het dark web. Blijkt uit onderzoek van BNR. Eerder stond nog maar een vijfde van de gegevens online, maar nu menen de aanvallers alles online te hebben gezet, volgens een meter op de site die boven een overzicht met de buitgemaakte data staat. Dat wijst erop dat Bun zich niet aan de voorwaarden van de criminelen heeft gehouden. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. Bun heeft 29 Albert Heijn-filialen door heel Nederland met grofweg 3500 mensen in dienst. Van een groot deel van hen staan nu persoonsgegevens op het darkweb, zoals paspoorten, arbeidsovereenkomsten, informatie over ziekteverzuim, en nog veel meer. Ook de persoonsgegevens van de eigenaren van Bun zijn in te zien. Waarom alle gegevens online zijn gezet is niet met zekerheid te zeggen. Normaliter doen cybercriminelen die ransomware-aanvallen uitvoeren dat als hun slachtoffer zich niet aan de gestelde voorwaarden houdt. Bun heeft eerder al aan BNR laten weten niet inhoudelijk te willen reageren op de kwestie en de cybercriminelen reageren niet op vragen van BNR. Ook is nog onduidelijk wat voor gegevens er zijn toegevoegd aan de gegevens die al online stonden. Op de site van de hackers lijkt er weinig veranderd, naast het feit dat de meter nu op 100 procent staat. Verder in deze Tech Update: Eén van de meeste actieve leden van de Tweede Kamer-commissie voor Digitale Zaken stond op plek 32 op de lijst van GroenLinks-PvdA, maar is met voorkeursstemmen alsnog de Tweede Kamer ingekomen See omnystudio.com/listener for privacy information.

Volgens Donald Trump mogen Nvidia's beste Blackwell-chips geschikt voor AI-taken eigenlijk alleen nog maar in de VS verkocht worden, en niet naar het buitenland gaan. Joe van Burik vertelt erover in deze Tech Update. Verder in deze Tech Update: De Chinese president Xi Jinping wil een internationaal AI-orgaan laten oprichten met het hoofdkwartier in Shanghai Nexperia China zegt dit hele jaar nog chips te kunnen maken na de afscheiding van de Nederlandse tak See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Duitse luxemerk Montblanc, vooral bekend van zijn vulpennen, probeert met de Montblanc Digital Paper voet aan de grond te krijgen in de wereld van digitale notitie-tablets. In De Schaal van Hebben bespreken Stijn Goossens, Bas van Werven en Nina van den Dungen het apparaat dat eruitziet als een high-end e-paper notebook, maar ook de nodige vragen oproept over prijs en functionaliteit. De Digital Paper is bedoeld voor iedereen die graag schrijft met pen en papier, maar dat digitaal wil opslaan. Volgens de testers voelt schrijven op het apparaat verrassend natuurlijk – bijna als met een echte pen op papier. Dat is geen toeval: Montblanc leverde drie verschillende penpunten mee en de stylus reageert direct op bewegingen, zonder merkbare vertraging. Daarmee scoort de tablet goed op het gebied van schrijfgevoel, iets waar het merk als traditionele pennenmaker natuurlijk ervaring mee heeft. Toch klinkt er ook kritiek. De Digital Paper kost € 890, en met de beschermhoes van € 200 tikt de totaalprijs de duizend euro aan. Daarvoor biedt het apparaat geen kleuren-e-ink-scherm en ook geen uitgebreide softwarefuncties. Handgeschreven tekst wordt beperkt omgezet naar digitale tekst en apps of agenda-integratie ontbreken volledig. Ter vergelijking: de reMarkable Paper Pro, die onlangs in de studio werd besproken, kost ongeveer honderd euro minder, heeft een kleurenscherm en biedt meer digitale mogelijkheden. De conclusie aan tafel is verdeeld. De Montblanc Digital Paper is elegant vormgegeven en schrijft uitstekend, maar mist veelzijdigheid. Voor schrijfliefhebbers en merkfanaten een hebbeding; voor de gemiddelde gebruiker wellicht te duur. Of zoals Bas van Werven samenvatte: “Een beetje de spelcomputer voor de 55-plusser.” Verder in deze Tech Update: Netflix onderzoekt een gedeeltelijke overname van Warner Bros. Discovery om zijn filmportfolio uit te breiden. Nvidia sluit in Zuid-Korea een deal voor de levering van 260.000 AI-chips – goed nieuws voor zowel de chipmaker als de Koreaanse techreuzen Samsung en Hyundai.  See omnystudio.com/listener for privacy information.