Tech Update | BNR

Er moet een Nederlands Digitaal Archief komen, zegt demissionair minister van Cultuur Gouke Moes. Digitaal erfgoed – van de dansende Hyves-banaan tot het coronadashboard – dreigt volgens hem verloren te gaan. Hoewel er al instellingen zijn die online content archiveren, lopen die vast op bureaucratie, bijvoorbeeld omdat altijd toestemming van rechthebbenden nodig is. Een adviesbureau heeft verschillende scenario’s geschetst voor hoe zo’n archief opgezet kan worden. Op basis daarvan wil de minister in 2026 starten met een wetstraject, dat in 2029 afgerond moet zijn. De jaarlijkse kosten worden geraamd op een half miljoen euro, en er moet nog worden bepaald wie het archief mag beheren en welke bronnen erin terechtkomen. Verder in de Tech Update: Apple haalt na druk van de Amerikaanse overheid apps uit de App Store waarmee immigratie-agenten van ICE gevolgd konden worden. Oracle-klanten worden afgeperst door hackers die mogelijk een lek in oude software misbruiken. Zometeen in De Schaal van Hebben: de nieuwe Ray-Ban Meta AI Glasses.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Instagram en Facebook moeten van de Nederlandse rechter een cruciale aanpassing krijgen van moederbedrijf Meta, in het kader van de wisseling tussen algoritmische en zelfgekozen tijdlijn. Joe van Burik vertelt in deze Tech Update over deze zaak, aangespannen door Bits of Freedom. Verder in deze Tech Update: Wikipedia gaat nadrukkelijker informatie beschikbaar maken voor de ontwikkeling van AI-modellen Spotify komt EINDELIJK met een oplossing om bepaalde, incidenteel opgezette muziek uit je algoritmische aanbevelingen en overzichten te weten See omnystudio.com/listener for privacy information.

Universal Music en Warner Music staan op het punt om meerdere licentiedeals met AI-ontwikkelaars te sluiten, melden ingewijden aan de Financial Times. Nu is het nog zo dat veel muziek zonder toestemming gebruikt wordt om AI-modellen te trainen, maar dankzij de deals moet daar een einde aan komen. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. Volgens de ingewijden zijn Universal en Warner bezig met een model waarmee AI-ontwikkelaars per stream gaan betalen voor hun muziek, net zoals muziekplatformen zoals Spotify al doen. Die betalen artiesten een klein bedrag voor elke keer dat iemand hun nummer luistert. Het is nog niet duidelijk of dat ook op die manier voor AI-ontwikkelaars gaat werken, omdat die nummers honderden tot duizenden keren kunnen streamen als ze een model trainen. Wat de deals betekenen voor de rechtszaken die Universal en Warner tegen verschillende AI-ontwikkelaars hebben aangespannen is nog niet duidelijk. Samen met Sony Music hebben de platenmaatschappijen in juni nog AI-muziekplatformen Suno AI en Udio AI, die ook betroken zouden zijn bij de deals, voor de rechter gesleept.  Verder in deze Tech Update: Apple stopt met de ontwikkeling van de opvolger van de Vision Pro om zo snel mogelijk een tegenhanger voor Meta's nieuwe slimme bril op de markt te krijgen Duizenden mensen in de Amerikaanse staat Texas hadden urenlang geen internet nadat een verdwaalde kogel een glasvezelkabel doorboorde See omnystudio.com/listener for privacy information.

Meta gaat gesprekken die gebruikers met chatbot Meta AI voeren vanaf 16 december gebruiken om onder andere advertenties te personaliseren op Instagram en Facebook. Gebruikers krijgen daar volgende week al een melding over van Meta. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. Ook de algoritmische tijdlijnen op Meta's platformen gaan gebruik maken van de gegevens die Meta AI gaat aanleveren. Volgens Meta moet de gebruikerservaring daardoor verbeteren. Zo kan iemand die met Meta AI over wandelen praat sneller video's over dat onderwerp gaan zien, geeft Meta zelf als voorbeeld. Meta benadrukt daarbij dat gesprekken over gevoelige ondewerpen zoals religie, seksualiteit, politiek, en gezondheid niet gebruikt zullen worden voor personaliseringsdoeleinden.  Of de aankondiging van Meta ook van toepassing is op Nederlandse gebruikers is waarschijnlijk, maar nog niet bevestigd. Meta zegt alleen dat de verandering 'in de meeste gebieden' waar Meta AI beschikbaar is uitgerold gaat worden.   Verder in deze Tech Update: OpenAI heeft de opvolger van AI-videogenerator Sora gelanceerd: Sora 2 See omnystudio.com/listener for privacy information.

Apple wil dat de rechter de rechtszaak laat vallen die Elon Musk tegen de iPhone-maker en OpenAI heeft aangespannen over hun deal met ChatGPT. Joe van Burik vertelt erover in deze Tech Update. Verder in deze Tech Update: Intel zegt toch echt een fabriek te gaan bouwen in de staat Ohio, ondanks sterke twijfels daaromtrent Het AI-overzicht in de zoekmachine van Google weigert te beschrijven of Trump tekenen van dementie vertoont See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) gaat onderzoek doen naar een 'grote, internationaal opererende softwareleverancier.' Die zou vermoedelijk te hoge prijzen vragen en oneerlijke voorwaarden stellen aan Nederlandse klanten. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. Dat de ACM geen namen noemt, komt doordat het nog niet duidelijk is of er daadwerkelijk concurrentieregels zijn overtreden. Naast het feit dat het om een groot en internationaal softwarebedrijf gaat, is ook bekend dat het een zogeheten 'economische machtspositie' heeft. Dat houdt in dat het bedrijf weinig rekening hoeft te houden met klanten en concurrenten, omdat klanten bijvoorbeeld lastig over kunnen stappen naar een ander bedrijf.  'De ACM heeft een bedrijfsbezoek gedaan, informatie opgevraagd en onderzoekt de komende tijd of dit bedrijf de mededingingsregels inderdaad heeft overtreden', laat de waakhond in een persbericht weten. Verder in deze Tech Update: Spotify-oprichter en -topman Daniel Ek gaat stoppen als CEO van het bedrijf Stichting BREIN krijgt meer middelen van de ACM om online het auteursrecht te beschermen    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Google betaalt 24,5 miljoen dollar (zo'n 20,9 miljoen euro) om een rechtszaak van de Amerikaanse president Donald Trump te schikken na zijn schorsing van videoplatform YouTube kort na de bestorming van het Capitool in 2021. Joe van Burik vertelt erover in deze Tech Update. 22 miljoen dollar van het schikkingsbedrag gaat naar de bouw van een nieuwe balzaal in het Witte Huis, een project dat Trump belangrijk noemt. Nog eens 2,5 miljoen dollar wordt verdeeld onder andere eisers, waaronder de conservatieve organisatie American Conservative Union. Daarmee is Google, eigenaar van YouTube, het laatste van de drie grote techbedrijven, naast Meta en X, dat een schikking treft met Trump over zijn verbanning aan het einde van zijn eerste ambtstermijn. Trump heeft sinds zijn terugkeer in het Witte Huis meerdere voor hem gunstige schikkingen gesloten met technologie- en mediabedrijven. In januari stemde Meta ermee in om 25 miljoen dollar te betalen om de rechtszaak rond Trumps schorsing van Facebook te schikken. Verder in deze Tech Update: Er is een veelbesproken AI-wetsvoorstel, de Transparency in Frontier Artificial Intelligence Act oftewel Senate Bill 53 (SB 53) aangenomen in dé staat van de grote techbedrijven: Californië OpenAI, de maker van ChatGPT, heeft in de eerste helft van dit jaar al ruim 4 miljard omzet gedraaid, meer dan over heel 2024 See omnystudio.com/listener for privacy information.

In ChatGPT moeten ouders vanaf nu beter kunnen toezien wat kinderen met die AI-chatbot doen, danzij nieuwe mogelijkheden voor ouderlijk toezicht. Joe van Burik legt in deze Tech Update uit wat je over deze 'parental controls' moet weten. Verder in deze Tech Update: EA - vooral bekend als maker van zeer geliefde voetbalgames die tegenwoordig EA Sports FC, komt officieel in handen van onder meer Donald Trumps schoonzoon én Saudi-Arabië See omnystudio.com/listener for privacy information.

Alle 27 EU-landen willen dat er een soort tweede Europese Chips Act komt, onder aanvoering van demissionair minister Vincent Karremans van Economische Zaken. Dat meldt Karremans zelf in de Telegraaf. 'Het heeft alles te maken met het feit dat we als Europa veel minder afhankelijk willen zijn van andere economieën', zegt Karremans tegen de krant. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. Onder de eerste Chips Act, die twee jaar geleden van kracht werd, wil de Europese Unie tot 2030 zo'n 42 miljard euro investeren in de Europese chipindustrie. Dat is volgens Karremans niet genoeg. Hij wil dat er een tweede ronde komt en zet in op 'minimaal' een soortgelijke miljardeninvestering.  De wens voor meer investeringen in de chipindustrie onder leiding van Nederland komt niet uit de lucht vallen. Voormalig minister Dirk Beljaarts van Economische Zaken kwam in maart al met een coalitie van negen EU-landen die daarvoor pleitte. 'Ik hoefde het alleen maar in te koppen', stelt Karremans. 'Dirk is dit gestart, alle credits naar hem'. De eerste Europese Chips Act loopt formeel tot volgend jaar, waarna er om de vier jaar geëvalueerd en besloten moet worden of er verlenging komt. Er wordt in de meeste teksten van de EU in ieder geval gedoeld om door te gaan tot 2030.  Verder in deze Tech Update: Telegraam-baas en -oprichter Pavel Durov zou door de Franse autoriteiten benaderd zijn om de verkiezingen in Moldavië te beïnvloeden in ruil voor strafvermindering, zegt hij zelf Electronic Arts (EA) wordt mogelijk van de beurs gehaald door een groepje investeerders die daar 50 miljard dollar voor over heeft, melden meerde ingewijden aan Amerikaanse media See omnystudio.com/listener for privacy information.

Apple heeft dit jaar drie nieuwe modellen uitgebracht: de iPhone 17, de iPhone 17 Pro (Max) en de gloednieuwe iPhone Air. Techredacteur Stijn Goossens testte de iPhone Air en iPhone 17 Pro en vertelt in De Schaal van Hebben wat er opvalt aan de Pro en de Air, en hoe ze zich verhouden tot de gewone iPhone 17. Verder beantwoordt hij de meest gestelde vragen over de nieuwe iPhones van Apple. De iPhone 17 Pro en Pro Max zijn verkrijgbaar in onder meer een opvallende oranje kleur en krijgt voor het eerst in jaren weer een aluminium behuizing. Daarmee oogt het toestel lichter, al lijkt het ook gevoeliger voor krassen. Binnenin draait de Pro op de A19 Pro-chip met 12GB RAM en een 6,3 inch scherm. De drie camera’s zijn vertrouwd, maar met een 8x zoomfunctie weet Apple een belangrijke stap te zetten. De prijs: vanaf €1329 voor 256GB opslag. De iPhone Air is de dunste iPhone ooit: slechts 5,6 millimeter dik en 165 gram. Dankzij een titanium rand voelt het toestel stevig aan, maar er zijn duidelijke concessies gedaan. De Air heeft maar één camera, één speaker, geen fysieke simkaart en een kleinere batterij die relatief snel leegloopt. Wel beschikt hij over een 6,5 inch ProMotion-scherm en dezelfde chip als de Pro, zij het in een iets minder krachtige uitvoering. De Air kost vanaf €1229. De iPhone 17 is het basismodel van de serie en behoudt grotendeels het ontwerp van de iPhone 16. Belangrijk is dat dit toestel nu wél een ProMotion-scherm krijgt, samen met de nieuwe chip en een verbeterde batterij die volgens Apple tot 30 uur meegaat. Ook de selfiecamera is vernieuwd naar 18 megapixel, met een vierkante sensor die automatisch bredere beelden kan maken zonder het toestel te draaien. Die selfiecamera is op alle nieuwe iPhones terug te vinden. Wat deze verschillen betekenen voor gebruikers, en welk model het meest de moeite waard is, hoor je in de volledige review in De Schaal van Hebben.See omnystudio.com/listener for privacy information.