Tech Update | BNR

TNO investeert een onbekend bedrag in de Nederlandse scale-up Fortaegis, die chipbeveiliginstechnologie ontwikkelt die naar eigen zeggen zelfs bestand is tegen kwantumcomputers. 'Wij geloven in hun potentieel om uit te groeien tot een technologie-kampioen van wereldklasse', zegt TNO-baas Tjark Tjin-A-Tsoi. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. Fortaegis ontwikkelt zogeheten secure processing units (SPU). Dat zijn computerchips waar de beveiliging al fysiek in is gebouwd. Daardoor is er geen traditionele beveiligingssoftware of versleuteling meer nodig, wat rekenkracht scheelt. In plaats daarvan heeft een SPU een eigen 'vingerafdruk' in de vorm van kleine verschillen in elektronische eigenschappen. Naast geld, deelt TNO ook kennis met Fortaegis en krijgt de onderneming toegang tot het netwerk van TNO. Verder in deze Tech Update: Microsoft meldt dat Chinese hackers die misbruik hebben gemaakt van het SharePoint-lek ook ransomware inzetten Britten kunnen vandaag voor het laatst naar porno kijken zonder verplichte online leeftijdsverificatie See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hackers hebben wereldwijd minstens 400 computersystemen succesvol aan weten te vallen door misbruik te maken van een beveiligingslek dat in de SharePoint-software van Microsoft zat. Dat melden onderzoekers van het Nederlandse cybersecuritybedrijf Eye Security, dat het lek afgelopen week ontdekte. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. Hoeveel systemen er in Nederland getroffen zijn is bekend, maar exacte aantallen wil Eye Security niet delen. 'We willen ervoor zorgen dat eventuele slachtoffers beschermd blijven, omdat er op basis van bepaalde aantallen gelinkt kan worden aan een potentieel slachtoffer', legt Lodi Hensen van Eye Security uit. Microsoft heeft dinsdag een nieuwe oplossing gedeeld voor het lek in de SharePoint-software nadat een eerdere oplossing niet bleek te werken. Het Nationaal Cyber Security Centrum raadt organisaties aan om beveiligingsupdates zo snel mogelijk te installeren. Verder in deze Tech Update: De Britse marktwaakhond stelt dat Apple en Google een duopolie hebben op de Britse smartphonemarkt en wil mogelijk actie nemen OpenAI gaat Oracle waarschijnlijk 30 miljard dollar per jaar betalen voor uitbreidingen van het Stargate-project waarmee de VS massaal AI-datacenters wil bouwen See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het lek in de Microsoft-serverdienst Sharepoint is gebruikt door zeker drie Chinese hackgroepen, meldt Microsoft. Volgens experts zijn meer dan honderd servers al getroffen door hacks, waardoor zeker zestig bedrijven en instanties slachtoffer zijn. Meerdere Amerikaanse overheidsinstanties vallen daaronder, waaronder ook de National Nucleair Security Administration. Het 'zero-day' lek werd maandag wereldnieuws nadat het Nederlandse cybersecuritybedrijf Eye Security opmerkte dat hackers het lek gebruikt hadden om binnen te dringen bij bedrijven. Via het lek kunnen gevoelige bestanden worden ingezien en kan het hele netwerk geinfiltreerd worden. Het lek zit alleen bij lokale Sharepoint-servers, niet bij de online Sharepoint-dienst van Microsoft.  Sinds 7 juli zouden hackers al gebruik maken van het lek. Microsoft kwam eind vorige maand al met een patch, nadat het lek bekend werd. Toch heeft die patch destijds het lek niet weten te dichten. Inmiddels is er opnieuw een patch uitgebracht en Microsoft helpt bedrijven om de hacks te voorkomen of tegen te gaan. Verder in deze Tech Update: 'Europese Comissie gaat akkoord met beleidswijzigingen App Store' Meta kaapt AI-talent van Google Deepmind dat werkte aan prijswinnend wiskunde-model See omnystudio.com/listener for privacy information.

OpenAI en Oracle zijn van plan om 4.5 gigawatt aan datacentercapaciteit toe te voegen aan het Stargate-project in de Verenigde Staten. Dat kondigt OpenAI aan op de eigen website, maar in de aankondiging staat niet toe hoe de ambities gerealiseerd moeten worden. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. De aankondiging van OpenAI en Oracle komt vlak nadat ingewijden tegen The Wall Street Journal vertelden dat het Stargate-project dit jaar juist teruggeschaald gaat worden omdat de samenwerking met geldschieter Softbank moeizaam verloopt. Zo wordt er bijvoorbeeld beweerd dat OpenAI en Softbank het niet eens kunnen worden over de bouwlocaties van datacenters. Ondertussen wordt er in de aankondiging van OpenAI en Oracle juist benadrukt dat het aanwijzen van bouwlocaties heel snel gaat en dat de samenwerking met Softbank goed verloopt. Verder in deze Tech Update: Het Nationaal Cyber Security Centrum roept alle Nederlandse organisaties op om hun IT-systemen te controleren voor dezelfde kwetsbaarheid die in de systemen van het Openbaar Ministerie is ontdekt Secretaris-Generaal António Guterres van de Verenigde Naties wil dat AI-datacenters tegen 2030 alleen nog gebruik maken van hernieuwbare energie  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Apple hoeft toch geen achterdeurtje voor de Britse overheid in te bouwen in iCloud-accounts. Dat is met dank aan de stevige gesprekken tussen het VK en de VS over een handelsakkoord. Een van de eisen blijkt in het voordeel van Apple uit te pakken, nadat de Brittsen 'met hun rug tegen de muur' stonden. In februari bleek door berichtgeving van The Washington Post dat het VK in het geheim een achterderutje eiste van Apple. Daarmee wilde het bestanden in iCloud kunnen scannen op illegale content. Niet alleen bij Britten, maar bij accounts wereldwijd. Dat wilde Apple niet, maar het werd in februari wel al verplicht om een andere iCloud-beveiliging in het VK af te zwakken. Nu blijkt dat onder meer Vice President JD Vance zich in de onderhandelingen rond een handelsakkoord heeft hardgemaakt voor de privacy in de software van Apple. De Britten zijn daardoor nu overstag en een achterdeurtje blijft mogelijk uit, schrijft The Financial Times. Officieel hebben zowel de Amerikaanse als de Britse overheid nog niets bekend gemaakt.  Verder in deze Tech Update: Stargate-project komt niet van de grond, doelstellingen verlaagd ChatGPT verwerkt 2,5 miljoen prompts per dag, volgens OpenAI Experimentele AI-modellen van OpenAI en Google winnen gouden medaille in wiskundewedstrijd  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Openbaar Ministerie (OM) blijft 'mogelijk nog weken afgesloten van het internet' na een waarschuwing van het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) over een 'kwetsbaarheid' in de digitale systemen. Dat meldt het College van procureurs-generaal, het dagelijks bestuur van het OM, maandag aan al het personeel. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. Het NSCS waarschuwde afgelopen week dat er een 'mogelijke kwetsbaarheid' in de zogeheten Citrix Netscalers van het OM zit. Met die systemen kan het OM onlineverkeer begeleiden en ongewenste bezoekers afweren. Het OM vermoedt dat 'er ook werkelijk gebruik is gemaakt van deze mogelijke kwetsbaarheid'. Doordat de systemen offline gehaald zijn, kan het OM-personeel alleen nog op kantoor inloggen en heeft het maar beperkt toegang tot de digitale systemen. Verder in deze Tech Update: X gaat niet meewerken met een strafonderzoek van de Franse autoriteiten naar het platform, zegt baas Elon Musk Een automobilist in Amsterdam heeft een parkeerboete van een scanauto gehad, terwijl hij aan het rijden was See omnystudio.com/listener for privacy information.

Door een beveiligingslek in Sharepoint kunnen tienduizenden servers kwetsbaar zijn voor 'zero day' hacks. Via een voorheen onopgemerkte zwakke plek in het systeem kunnen hackers binnendringen bij bedrijven en overheden. Microsoft waarschuwt nu voor het lek en adviseert bedrijven hoe ze de hacks kunnen tegengaan. The Washington Post berichtte over het lek en sprak met diverse bedrijven en overheidsinstellingen die al door hackers getroffen waren. Via het lek kunnen bestanden worden ingezien en er kans zelf code worden geinjecteerd in het systeem. Volgens Microsoft gaat het enkel om lokale Sharepoint-servers. Microsoft 365 en Sharepoint Online zijn niet getroffen. Na de VS wordt Sharepoint het meest gebruikt in Nederland. Sharepoint is een platform waarmee bestanden kunnen worden uitgewisseld binnen een bedrijf. Microsoft heeft een eerste update uitgebracht die een deel van het lek moet oplossen, maar een echte patch is nog niet gelukt volgens The Washington Post. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Met de nieuwe mobiele betaalterminal Tap wil Mollie de strijd aangaan met de betaalbare en toegankelijke mobiele pinkastjes van Sum Up. Mollie is vooral bekend van online betalingen, maar poogt met de Tap voor het eerst een betaalbare mobiele terminal te maken voor de MKB'er.  De Tap is een groot zwart apparaat met 6,1 inch scherm en Android 15 als besturingssysteem. Je kan er niet mee bellen, ondanks de vergelijkbare vormfactor met een smarthpone. Op het apparaat kunnen we apps van derde partijen draaien zoals bestelplatforms waarmee Mollie een partnersamenwerking heeft. Mollie kan dus apps integreren met de betaalterminal, waardoor het een multifunctioneel systeem is.  Voor 95 euro koop je de terminal zonder maandelijkse kosten. De transactiekosten liggen dan met 1,5% wat hoger. Betaal je 20 euro per maand, dan zijn je transactiekosten nog maar 0,3 procent voor binnenlandse betalingen en is de Tap voor 45 euro te krijgen. Vergeleken met Sum Up zijn de kosten anders opgebouwd, maar loopt het pas bij opschaling van het aantal transacties op. Mollie probeert dus voor ondernemers interessant te zijn die op langer termijn willen groeien. Hoe het product in gebruik is en of het de aankoop waard is, hoor je in de podcast.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

OpenAI heeft de Agent-modus voor ChatGPT gelanceerd voor betalende gebruikers. De chatbot kan daardoor ook een virtuele computer bedienen en bijvoorbeeld je agenda voor je checken of een powerpoint-presentatie opstellen.  De dienst combineert eerdere functies, zoals Operator en Deep Research, om meer taken voor elkaar te krijgnen. Met Operator kon voorheen al een virtuele browser bestuurd worden, nu is dat een hele computer geworden. Volgens OpenAI is de Agent-functie nu nog wat rudimentair, maar moet deze de komende maanden verder verfijnd worden.  Voor betalende Plus gebruikers van ChatGPT kan de dienst gelimiteerd gebruikt worden, Pro-gebruikers hebben oneindig toegang. OpenAI is niet de eerste AI-ontwikkelaar die deze functie aanbiedt, maar lijkt hiermee wel weer aan te sluiten bij koppositie. Verder in deze Tech Update: Apple verliest opnieuw AI-talenten aan Meta YouTuber die in januari ontwerp van iOS26 lekte aangeklaagd door Apple  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nederlandse nieuwsmedia die lid zijn van branchevereniging NDP Nieuwsmedia (waaronder BNR) hebben hun archieven gedeeltelijk opengesteld voor onderzoeksorganisatie TNO om taalmodel GPT-NL verder te trainen. GPT-NL moet dienen als een ethisch en transparant alternatief voor ChatGPT. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. Leden van NDP Nieuwsmedia hebben volgens TNO een 'omvangrijk' deel van hun archieven gedeeld. Die bestaan vooral uit nieuwsartikelen die GPT-NL moeten helpen met het begrijpen van de Nederlandse taal. NDP Nieuwsmedia benadrukt daarbij dat het niet de bedoeling is dat GPT-NL als nieuwsbron gaat dienen. Daarom zijn er geen artikelen gedeeld die tot zes maanden geleden geschreven zijn. Het is de eerste keer dat nieuwsuitgevers op deze manier met een AI-ontwikkelaar samenwerken.  Verder in deze Tech Update: TikTok, AliExpress en WeChat overtreden volgens privacyclub noyb de AVG, die daarover klaagt bij een drietal Europese privacywaakhonden See omnystudio.com/listener for privacy information.