BNR Perestrojkast | BNR

Wat betreft Volodymyr Zelensky moet het volgend jaar gebeuren. De Oekraïense president zegt dat 2025 het jaar van vrede moet worden en de druk op Rusland moet worden opgevoerd. Het zijn geluiden die niet los kunnen worden gezien van de verkiezing van Donald Trump tot Amerikaans president. Zijn verkiezing brengt voor nu alles in een stroomversnelling.  Trump had nog maar net gewonnen of Bob Deen zat al in Kyiv. Hij sprak daar met politieke kopstukken, adviseurs en experts die hun agenda voor hem schoon hadden geveegd. Floris reisde voor NRC in oktober en november langs Soemy, Charkiv, Pokrovsk en Koerachove en ontmoette militairen, hulpverleners en burgers. Aan de hand van Bobs en Floris' ervaringen in Oekraïne gaan we het hebben over wat voor een vredesdeal het oorlogsvermoeide Oekraïne voor ogen heeft. Dit is óók de aflevering waarin Geert Jan zijn rentree maakt. De verloren zoon vertelt waar hij uithing.  Zonder de mop van Joost geen Perestrojkast. Hij heeft er weer een in huis. Tot slot: Bob heeft een vraag voor minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken. Want 13 januari is er een live Perestrojkast in Nieuwspoort, Den Haag met minister Veldkamp. Wil je daar bij zijn? Kijk dan op de website van het Haagsch College voor de kaartverkoop. Het wordt niet alleen een gesprek met de minister. Je kan hem zelf ook een vraag stellen, er is een Perestrojkast-quiz, Geert Jan en Floris kiezen hun moment uit van 2024 en Joost komt met een mop. Wees er snel bij, want er zijn nog een beperkt aantal kaarten.  Shownotes: Sofi Oksanen Long Tied to Russia, Georgia’s Winemakers Tip a Glass to the West Hosts: Geert Jan Hahn Floris Akkerman Vredesduif: Bob Deen Domweg gelukkig in Tbilisi: Joost Bosman    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Deze aflevering slaat twee landen in een klap, namelijk Moldavië en Georgië. Beide landen worden ook nog eens besproken met dezelfde gast. Moldavië houdt 20 oktober presidentsverkiezingen (de eerste ronde, de tweede ronde op 3 november) en een referendum. De Georgiërs gaan zes dagen later naar de stembus voor de parlementsverkiezingen. Marina Ohanjanyan, Clingendael-onderzoeker op Rusland en Oost-Europa, een artikel over de Moldavische en Georgische presidentsverkiezingen en kan dus alles vertellen over deze verkiezingen. Over wat er voor beide landen op het spel staat, wat het Moldavische referendum inhoudt, over de rol van een bepaalde Moldavische en Georgische oligarch, over Russische invloed, wie de kanshebbers zijn in Moldavië en nog veel meer. In een klein uur hoor je de ins en outs over deze verkiezingen. Met in het tweede deel ook Joost vanuit Tbilisi die couleur locale geeft aan de Georgische verkiezingen, meer dan dat zelfs. Plus een geweldige mop in huis heeft. Geert Jan is er nog niet, maar de dag dat hij zijn rentree maakt, komt steeds dichterbij. Luister ook naar onze aflevering over de Georgische protesten en het die met het interview met de Moldavische president Maria Sandu. Host:  Floris Akkerman In de ban van de Moldavische en Georgische verkiezingen: Marina Ohanjanyan Alleskunner: Joost Bosman  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Indrukwekkend blijft de zwart-wit foto van twee gewonde ouderen die elkaar liefkozend aanraken in Bachmoet. De foto dook op in de internationale media en is ook te zien tijdens de fototentoonstelling War Stories. Ukraine up close in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg, samen met al even andere indrukwekkende foto’s van Eddy van Wessel, zoals de man eenzaam met zijn boodschappen karretje in Voehledar. Deze man komt meerdere malen terug in deze aflevering. Hoe kwam Eddy tot deze foto? Waarom op deze afstand? En waarom fotografeert hij alles in zwart-wit? De foto van de man met het boodschappenkarretje en die van Bachmoet is het resultaat van Eddy’s werk van 2,5 oorlog in Oekraïne. Waarin hij reisde langs het Oekraïense front en de laatste overgebleven inwoners fotografeerde in Bachmoet, Toretsk en Voehledar. Inmiddels is Bachmoet in Russische handen, dreigt bij Toretsk datzelfde te gebeuren en werd Voehledar deze week veroverd door Rusland.  Vanuit het Nationaal Militair Museum, met uitzicht op militair materieel als vliegtuigen, voertuigen en helikopters, is Eddy te gast in deze 245e aflevering om te praten over zijn werk, de tentoonstelling en Toretsk en Voehledar. En ook over hoe de oorlog in Oekraïne zich verhoudt tot andere oorlogen, zoals Irak, Syrië en Tsjetsjenië, die Eddy ter plekke volgde?  Met wie kan je over dit onderwerp beter praten dan met Michiel Driebergen? Met niemand anders natuurlijk. Bij afwezigheid van Geert Jan is Michiel gastpresentator. Hij reisde voor Trouw met Eddy langs het front en bezocht ook Toretsk en Voehledar. Michiel en Eddy geven een inkijkje in het leven van de laatste bewoners van deze twee plaatsen. De fototentoonstelling War Stories. Ukraine up close is vanaf nu tot en met augustus volgend jaar te zien in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg.  Helaas geen mop deze aflevering. Joost is op reportage in Armenië.  Host: Floris Akkerman Onze man in Oekraïne, nu gast host in Nederland: Michiel Driebergen Ster-fotograaf: Eddy van Wessel Met sabbatical: Geert Jan HahnSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Hij wist al in de herfst van 2021 dat er oorlog zou komen in Oekraïne, vertelde Caspar Veldkamp bij ons. Toen bestuurslid bij de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling. Nu is Veldkamp minister van Buitenlandse Zaken en is hij 13 januari volgend jaar opnieuw bij ons te gast. Dit keer live vanuit Nieuwspoort in Den Haag. Het gaat dan met de minister over de oorlog in Oekraïne, de Nederlandse steun aan Kyiv en andere actuele ontwikkelingen in Oost-Europa. Dat is nog niet alles. Geert Jan komt opnieuw met een fraaie Perestrojkast quiz, er zijn foto's van Floris' reizen door Oekraïne, Joost heeft een mop en het publiek kan vragen stellen.  Wees er live bij op 13 januari en koop hier je kaartje.  BNR Perestrojkast live is een samenwerking tussen BNR Nieuwsradio, Haagsch College en kennisplatform RAAM See omnystudio.com/listener for privacy information.

Meer dan 120 Oekraïense kunstenaars zijn overleden aan het front, maakt het Oekraïense ministerie van Cultuur deze week bekend. De Cultuurminister zei naar aanleiding van dit aantal: "Deze oorlog gaat niet alleen over grondgebied; het is erop gericht om alles wat Oekraïens is uit te roeien – cultuur, taal en identiteit. We hebben nu onze eigen generatie van geëxecuteerde kunstenaars."  Het is een verwijzing naar de Geëxecuteerde Renaissance, een generatie Oekraïense kunstenaars, schrijvers en dichters die in de jaren 1920 en 1930 door het Sovjetregime werden geëxecuteerd. Het is niet voor het eerst dat Moskou de cultuur en identiteit van een land van de kaart wil vegen. In de late jaren 40 en begin jaren 50 gebeurde dit ook in Roemenië toen het communisme daar binnen denderde. Een Sovjet-playbook dat steeds door Moskou uitgerold kan worden. Waarom gebeurt dit elke keer weer? En hoe kan je voorkomen dat je cultuur wordt vernietigd?  Twee geweldige gasten zijn van de partij om het te hebben over de Russische en Sovjetrepressie van de elite in Oekraïne (jaren 20 en 30 en nu) en Roemenië (jaren 40 en 50): bij afwezigheid van Geert Jan als gastpresentator Lisa Weeda (wie kent haar niet?) die de Roemeense Alexa Stoicescu uitnodigde voor deze aflevering.  Stoicescu is onder meer vertaler Nederlands-Roemeens. Haar phd ging over de  Roemeense dissidente schrijver en Nobelprijswinnaar Herta Müller die leefde onder dictator Nicolae Ceaușescu. Momenteel werkt ze aan een artikel over hoe Nederlandse vertalingen verschenen in communistisch Roemenië (kort door de bocht) en waarom. Met speciale aandacht voor het werk van Müller, een bijzondere film en 3D-project van het Slovo House in Charkiv en twee moppen maar liefst.  Shownotes: -documentaire Herta Müller: Het alfabet van de angst. -Hartedier-Herta Müller -Ademschommel-Herta Müller -De vos was de jager-Herta Müller -film Metronom-Alexandru Belc -documentaire Cold Waves-Alexandru Solomon -film Slovo House. -3D-project Slovo House. -Aleksandra-Lisa Weeda -Dans Dans revolutie-Lisa Weeda Host: Floris Akkerman Multimediaal kunstenaar: Lisa Weeda Whizzkid (lector Nederlands en vertaler en literaire bemiddelaar): Alexa Stoicescu Levensgenieter: Joost Bosman Tussen hemel en aarde: Geert Jan HahnSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Polen viert het. Oekraïne viert het. Maar Belarus niet. Kupalle is een Oost-Slavische feestdag. Een zomerfeest à la het Midzomerfeest in Scandinavië. Maar niet voor de Belarussische ‘president’ Aleksandr Loekasjenko. Die heeft het niet op zulke traditionele, culturele Belarussische feesten met muziek, eten, dans en vuren. Toch vieren Belarussen wel degelijk Kupalle. Alleen niet in eigen land, maar bijvoorbeeld in Nederland. Deze zomer op het strand. Gast host Franka Hummels was daarbij en noemt het een een "idyllische ervaring met ook nog eens mijn favoriete Belarussische zanger ooit, Lavon Volski".  Het vieren van Kupalle heeft, net als andere Belarussische culturele tradities, een grotere betekenis dan ooit. Waarom is dat? Daar gaan we in deze Perestrojkast-aflevering achter komen. Dat gebeurt dus samen met Franka Hummels die bij afwezigheid van Geert Jan deze aflevering mede-presenteert. Op haar verzoek gaat het over het in stand houden van de Belarussische cultuur en identiteit in tijden van Loekasjenko als zelfbenoemde president. Franka heeft daarvoor Ilja Sjtsjarbitsky uitgenodigd. Hij is voorzitter van Mara, de vereniging van Belarussen in Nederland. Je hoorde hem eerder in aflevering 96 over de lange arm van Loekasjenko. En er zijn maar liefst drie moppen in deze aflevering. De een begrijpelijker dan de ander.  Kupalle-lied uit de aflevering. Oj, na kupala 2019-Kriwi band Host:  Floris Akkerman Gast host en Belarusgoeroe: Franka Hummels  Belarussische aanjager: Ilja Sjtsjarbitsky  Alleskunner: Joost Bosman Nog niet terug van weggeweest: Geert Jan HahnSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Geen verhalen over gevechten, tanks en mijnen aan het oostfront dit keer. Nee, verhalen vanuit West-Oekraïne waar Floris deze maand was. Daar mag je de daadwerkelijke oorlog niet zien en voelen, maar het verdriet en de pijn van de omgekomen zonen en broers aan het oorlogsfront zijn wel degelijk zichtbaar. Maar wat betekent dat voor het verloop van de oorlog? Hebben de Oekraïners dan niet zoiets van: we stoppen met vechten. Dit leed is het ons niet waard. Kunnen we maar beter gaan onderhandelen met Rusland? Floris sprak met experts en familieleden van overleden militairen voor een antwoord op deze vraag. Vanwege de afwezigheid van Geert Jan maakt een nieuwe vriend van de Perestrojkast haar opwachting: Michal van der Toorn, Europaverslaggever bij BNR, is als gast host van de partij. Hoe raakte zij verliefd op onze regio? En wat wist het Westen van de Oekraïense inval in de Russische grensprovincie Koersk. Michal zoekt het uit. Wil je meer van haar horen, luister naar deze aflevering van de BNR-podcast de Oostflank, waarin Michal Letland bezoekt. Ze heeft geen mop in huis. Gelukkig is Joost haar reddende engel. De zomerhit van 2014: Б’ютіфул Карпати (Beautiful Karpaty)-Мертвий півень Revalidatiecentrum voor gewonde Oekraïense militairen: Superhumans Terug uit Oekraïne: Floris Akkerman Debutant: Michal van der Toorn Lolbroek: Joost Bosman Vermist: Geert Jan Hahn  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Armenië heeft het maar druk. Het zoekt nauwere banden met de EU, praat met Turkije, gaat langs bij de Navo en heeft ook oog voor Irak en India. Want in de afgelopen vier jaar met de oorlogen met Azerbeidzjan kon Jerevan niet rekenen op de vermeende beschermheer Rusland. Dus beproeft Armenië zijn geluk ergens anders in de hoop daar aansluiting bij te vinden.  Maar laat het Kremlin dit gebeuren? Heeft Jerevan wel de ruimte om zijn eigen plan te trekken na jaren van Russische invloeden in het land?  Dit is een bijzondere aflevering. Geert Jan is er even tussenuit. In deze periode heeft Floris bij iedere aflevering een gasthost. Een vriend(in) van de podcast. Die al vaker als kenner in de aflevering is geweest. Deze aflevering is dat Joost Bosman, onze moppentapper die op het punt staat zijn correspondentschap te vervolgen in Georgië. Op de gastenlijst staan ook Franka Hummels, Lisa Weeda, Hubert Smeets, Michiel Driebergen en Bob Deen. Ieder van hen draagt een eigen onderwerp+gast aan. Een onderwerp waarover hij/zij het altijd al een keer heeft willen hebben en/of een gast die hij/zij altijd een keer heeft willen spreken. Host: Floris Akkerman Gasthost: Joost Bosman Zzp'er: Isa Yusibov Groot gemis: Geert Jan Hahn    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Evan Gershkovich, Ilja Jasjin en Oleg Orlov zijn weer vrij. Respectievelijk de Amerikaanse journalist, de Russische oppositiepoliticus en de Russische mensenrechtenactivist zijn onderdeel van een grote gevangenenruil tussen het Westen en Rusland. De afgelopen dagen meldden internationale media dat deze ruil eraan zat te komen. Ook de Russische oppositiepoliticus Vladimir Kara-Moerza behoort tot de groep. Oud-Ruslandcorrespondent Joost Bosman en Ruslandkenner Isa Yusibov leggen deze aflevering het hoe en waarom van de gevangenenruil uit. Welk belang heeft het Kremlin erbij? Werd het Westen voor het blok gezet en hoe zit het met de minder bekende politiek gevangenen in Rusland? Host: Floris Akkerman Afwezig: Geert Jan Hahn Gevangenenruilkenners: Isa Yusibov Joost Bosman      See omnystudio.com/listener for privacy information.

Oekraïne draait door: maar hoe? Geert Jan is in Soemy, waar drones boven de hoofden hangen terwijl de energie-infrastructuur aan gort wordt geschoten. Ondanks 2,5 jaar oorlog houdt Oekraïne nog steeds het hoofd boven water. Maar de problemen nemen toe. Van kapotte ziekenhuizen tot corruptie en van hoge energiekosten tot dobberende en aangespoelde zeemijnen. Geert Jan Hahn is in Oekraïne. Hij reist mee in het kielzog van de Nederlandse humanitaire ondernemer Jeroen Ketting, en bericht over de harde werkelijkheid. Hoe gaat Oekraïne om met al die uitdagingen? En wat voor hulp is welkom? Vandaag is Geert Jan op bezoek bij SumyOblEnergo, de regionale netbeheerder. Hier brengt de directeur niet alleen zelf de koffie rond; het management klimt hier ook in de elektriciteitsmasten om de kapotgeschoten energie-infrastructuur te repareren. En dat terwijl drones boven de hoofden hangen en artilleriebeschietingen nooit ver weg zijn. Uitdagingen genoeg hier in Soemy, en dan werkt 'Kyiv' volgens de directeuren ook niet mee. Hoe moet dat nou, met de stroomvoorziening in het noordoosten van Oekraïne? Hosts: Geert Jan Hahn Floris Akkerman Muziek:  DK Energetyk - Energetyk (Power Engineer) Lees ook: Ook Floris was eerder dit jaar in Soemy. Lees zijn verslagen hier:Vanuit OchtyrkaVanaf de enige grensovergangSee omnystudio.com/listener for privacy information.