Podcast
FOUT
Rick Blom, Tijmen Dokter / Corti Media
Vanaf 2025 zijn de dossiers openbaar van meer dan vierhonderdduizend Nederlanders die na de Tweede Wereldoorlog verdacht werden van collaboratie. Ruim een kwart daarvan kreeg een straf opgelegd. Het is een archief vol pijnlijke oorlogsverhalen die vaak uit schaamte diep zijn weggestopt. En nu zijn die verhalen van iedereen.
In het tweede seizoen van FOUT gaat historicus Rick Blom met afwisselend Anne Marthe van der Bles en Inez Schelfhout van ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum in gesprek met nabestaanden van ‘foute’ Nederlanders. Welke impact heeft de openbaarmaking op hen?
Dit seizoen is het vervolg op een serie gesprekken die Rick Blom en historicus Tijmen Dokter voerden met kinderen van Nederlanders die aan de zijde van de bezetter stonden. Hun ouders waren lid van de NSB, de SS of stelden zich op een andere manier in dienst van de Duitsers. Waarom maakten hun ouders die keuze? En hoe verhielden zij zich daar als kind toe?
Vind je dit een interessante podcast? Doe dan een donatie op petjeaf.com/fout en help ons met het maken van nieuwe afleveringen en het delen van deze bijzondere verhalen.
Over de makers:
Rick Blom (1965) is journalist en historicus. Hij schreef onder meer het boek ‘Vader zat bij de SS, gesprekken met kinderen van Nederlandse SS’ers’. De Engelstalige editie van zijn boek ‘Champagne in Sarajevo, Meelsoep aan de Marne’ behaalde zilver bij de toonaangevende Britse Military History Awards en brons bij de Amerikaanse Foreword Indies Book of the Year Award.
Anne Marthe van der Bles (1989) is sociaal psycholoog en beleidsonderzoeker/-adviseur bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum. Zij heeft onder andere onderzoek gedaan naar de doorwerking van een familiegeschiedenis van collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog op kinderen en kleinkinderen van (vermeende) collaborateurs.
Inez Schelfhout (1984) is Klinisch psycholoog en Psychotherapeut bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, gespecialiseerd in intergenerationeel trauma en zorg voor oorlogsgetroffenen. Naast haar werk als behandelaar, werkt ze aan het vergroten van de kennisontwikkeling en het bewustzijn in de samenleving rondom intergenerationele doorwerking van trauma na oorlog.
Tijmen Dokter (1993) is theatermaker en publiekshistoricus. De Tweede Wereldoorlog is zijn grote fascinatie. Tijmen maakte de podcast 'Radio Oranje' waarin de hele oorlog maand voor maand wordt besproken, en met zijn solovoorstelling 'Mijn Strijd' stond hij in de finale van het Groninger Studenten Cabaret Festival.
Heeft u behoefte om te praten over de geschiedenis van uw familie en wat dat met u doet? U kunt laagdrempelig contact opnemen met het Contactpunt Naoorlogse Generaties via 088 330 51 50 (op werkdagen tussen 9.00-12.00 uur) of via cng@arq.org.
Of bezoek een van de bijeenkomsten die ARQ samen met Oorlog voor de Rechter gedurende 2025 organiseert. Kijk voor een actueel overzicht op: https://arq.org/projecten/doorwerking-van-collaboratie.
Lees meer
Afleveringen
22 mrt. '25
#22 “Ik stak mijn vinger op en zei: dat boek hebben wij thuis!” (Renate)
De vader van Renate was lid van de NSB, en binnen het gezin was dat altijd een geheim. Als kind merkt ze wel dat ze wordt buitengesloten, maar ze kan niet plaatsen waar dat door komt. Pas als ze op haar vijftigste in therapie gaat, besluit ze de oorlogsarchieven in te duiken. Daar vindt ze bewijs dat laat zien dat haar vader actief was bij de NSB. En recent vond ze, tot haar verbazing, ook een dossier van haar moeder. Rick Blom (1965) is journalist en historicus. Hij schreef onder meer het boek ‘Vader zat bij de SS, gesprekken met kinderen van Nederlandse SS’ers’. De Engelstalige editie van zijn boek ‘Champagne in Sarajevo, Meelsoep aan de Marne’ behaalde zilver bij de toonaangevende Britse Military History Awards en brons bij de Amerikaanse Foreword Indies Book of the Year Award.Inez Schelfhout (1984) is Klinisch psycholoog en Psychotherapeut bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, gespecialiseerd in intergenerationeel trauma en zorg voor oorlogsgetroffenen. Naast haar werk als behandelaar, werkt ze aan het vergroten van de kennisontwikkeling en het bewustzijn in de samenleving rondom intergenerationele doorwerking van trauma na oorlog. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
15 mrt. '25
#21 “Hoe kan je je eigen leed nou vergelijken met dat van Anne Frank?” (Annelies)
De opa van Annelies was een actieve NSB’er, die aangesloten was bij de Landwacht en de Weerbaarheidsafdeling. Haar moeder was 15 toen de oorlog begon en sloot zich aan bij de Jeugdstorm, de jongerenbeweging van de NSB. Hoewel het verleden nooit een geheim was, heeft het oorlogstrauma generaties lang doorgewerkt, tot de dag van vandaag. Rick Blom (1965) is journalist en historicus. Hij schreef onder meer het boek ‘Vader zat bij de SS, gesprekken met kinderen van Nederlandse SS’ers’. De Engelstalige editie van zijn boek ‘Champagne in Sarajevo, Meelsoep aan de Marne’ behaalde zilver bij de toonaangevende Britse Military History Awards en brons bij de Amerikaanse Foreword Indies Book of the Year Award.Inez Schelfhout (1984) is Klinisch psycholoog en Psychotherapeut bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, gespecialiseerd in intergenerationeel trauma en zorg voor oorlogsgetroffenen. Naast haar werk als behandelaar, werkt ze aan het vergroten van de kennisontwikkeling en het bewustzijn in de samenleving rondom intergenerationele doorwerking van trauma na oorlog. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
8 mrt. '25
#20: “Ik schrok me kapot: daar hing een poster met de naam van mijn opa.” (Lenie)
Lenie’s opa was NSB’er. In haar zoektocht naar zijn verhaal leerde ze veel nieuwe dingen over hem. Maar toen ze uit nieuwsgierigheid ook de naam van haar moeder intikte in de oorlogsarchieven, vond ze tot haar grote verbazing ook van haar een dossier. Thuis werd nooit gesproken over haar verleden. Lenie werd van een “non-assertief meisje” tot de spreekbuis van Stichting Werkgroep Herkenning. Het boek ‘Versteende Stilte’ is hier te koop. Rick Blom (1965) is journalist en historicus. Hij schreef onder meer het boek ‘Vader zat bij de SS, gesprekken met kinderen van Nederlandse SS’ers’. De Engelstalige editie van zijn boek ‘Champagne in Sarajevo, Meelsoep aan de Marne’ behaalde zilver bij de toonaangevende Britse Military History Awards en brons bij de Amerikaanse Foreword Indies Book of the Year Award.Inez Schelfhout (1984) is Klinisch psycholoog en Psychotherapeut bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, gespecialiseerd in intergenerationeel trauma en zorg voor oorlogsgetroffenen. Naast haar werk als behandelaar, werkt ze aan het vergroten van de kennisontwikkeling en het bewustzijn in de samenleving rondom intergenerationele doorwerking van trauma na oorlog. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
1 mrt. '25
#19: “Ik besloot op mijn dertiende: Dit is een geheim.” (Jan)
In de linnenkast vond Jan een fotoboek. Hij zag foto’s van zijn moeder tussen Duitse officieren met hakenkruizen. Op dat moment besloot hij: ‘Dit is een geheim’. Het verhaal van zijn vader, die tijdens de oorlog aan de Birmaspoorlijn werkte, mocht er altijd zijn. Maar dat van zijn moeder bleef decennialang geheim. Jaren later heeft Jan zijn manier gevonden om toch te delen over dat familiegeheim. Het boek ‘Mag ik dat wel vertellen?’ is hier te koop.Vind je dit een interessante podcast? Doe dan een donatie op petjeaf.com/fout en help ons met het maken van nieuwe afleveringen en het delen van deze bijzondere verhalen.Over de makers: Rick Blom (1965) is journalist en historicus. Hij schreef onder meer het boek ‘Vader zat bij de SS, gesprekken met kinderen van Nederlandse SS’ers’. De Engelstalige editie van zijn boek ‘Champagne in Sarajevo, Meelsoep aan de Marne’ behaalde zilver bij de toonaangevende Britse Military History Awards en brons bij de Amerikaanse Foreword Indies Book of the Year Award.Inez Schelfhout (1984) is Klinisch psycholoog en Psychotherapeut bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, gespecialiseerd in intergenerationeel trauma en zorg voor oorlogsgetroffenen. Naast haar werk als behandelaar, werkt ze aan het vergroten van de kennisontwikkeling en het bewustzijn in de samenleving rondom intergenerationele doorwerking van trauma na oorlog.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
22 feb. '25
#18: “Als kind zocht ik naar het gelijk van Hitler.” (Frits)
Frits’ vader sloot zich aan het begin van de bezetting aan bij de NSB. Hij was onder andere landwachter en deed mee aan huiszoekingen naar verborgen radio’s. Ook de moeder van Frits hing het nationaalsocialistisch gedachtegoed aan. Als jongen van 10 ging Frits op zoek naar het gelijk van Hitler, ‘omdat mijn ouders dan geen fout hadden gemaakt’.Vind je dit een interessante podcast? Doe dan een donatie op petjeaf.com/fout en help ons met het maken van nieuwe afleveringen en het delen van deze bijzondere verhalen.Frits boek De schaduw van Fout is hier te koop.Vind je dit een interessante podcast? Doe dan een donatie op petjeaf.com/fout en help ons met het maken van nieuwe afleveringen en het delen van deze bijzondere verhalen.Over de makers: Rick Blom (1965) is journalist en historicus. Hij schreef onder meer het boek ‘Vader zat bij de SS, gesprekken met kinderen van Nederlandse SS’ers’. De Engelstalige editie van zijn boek ‘Champagne in Sarajevo, Meelsoep aan de Marne’ behaalde zilver bij de toonaangevende Britse Military History Awards en brons bij de Amerikaanse Foreword Indies Book of the Year Award.Inez Schelfhout (1984) is Klinisch psycholoog en Psychotherapeut bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, gespecialiseerd in intergenerationeel trauma en zorg voor oorlogsgetroffenen. Naast haar werk als behandelaar, werkt ze aan het vergroten van de kennisontwikkeling en het bewustzijn in de samenleving rondom intergenerationele doorwerking van trauma na oorlog.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
15 feb. '25
#17: “In de familie hebben we mijn moeder nooit als fout gezien.” (Nina)
De moeder van Nina werkte tijdens de oorlog als stenotypist bij de Wachabteilung in Zeist. Daar werd ze verliefd op een Duitse officier. Op haar vijftiende leert Nina van dit oorlogsverleden wanneer ze de geboorteakte van haar zus in een nachtkastje vindt. De keuzes van haar moeder noemt ze dom en naïef, maar ze heeft haar moeder nooit als fout gezien.Vind je dit een interessante podcast? Doe dan een donatie op petjeaf.com/fout en help ons met het maken van nieuwe afleveringen en het delen van deze bijzondere verhalen.Over de makers: Rick Blom (1965) is journalist en historicus. Hij schreef onder meer het boek ‘Vader zat bij de SS, gesprekken met kinderen van Nederlandse SS’ers’. De Engelstalige editie van zijn boek ‘Champagne in Sarajevo, Meelsoep aan de Marne’ behaalde zilver bij de toonaangevende Britse Military History Awards en brons bij de Amerikaanse Foreword Indies Book of the Year Award. Anne Marthe van der Bles (1989) is sociaal psycholoog en beleidsonderzoeker/-adviseur bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum. Zij heeft onder andere onderzoek gedaan naar de doorwerking van een familiegeschiedenis van collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog op kinderen en kleinkinderen van (vermeende) collaborateurs.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
8 feb. '25
#16: “Mijn opa werd beschreven als de minste van de bewakers.” (Jacob)
De opa van Jacob was kampbewaker in Kamp Erika, een strafkamp in de Overijsselse bossen. Daar liet hij zich gelden, leest Jacob in getuigenissen in het Nationaal Archief. Jacob vraagt zich af hoe hij zich tot dit familieverleden moet verhouden, zeker gezien een deel van de familie nog altijd zwijgt.Vind je dit een interessante podcast? Doe dan een donatie op petjeaf.com/fout en help ons met het maken van nieuwe afleveringen en het delen van deze bijzondere verhalen.Over de makers: Rick Blom (1965) is journalist en historicus. Hij schreef onder meer het boek ‘Vader zat bij de SS, gesprekken met kinderen van Nederlandse SS’ers’. De Engelstalige editie van zijn boek ‘Champagne in Sarajevo, Meelsoep aan de Marne’ behaalde zilver bij de toonaangevende Britse Military History Awards en brons bij de Amerikaanse Foreword Indies Book of the Year Award.Inez Schelfhout (1984) is Klinisch psycholoog en Psychotherapeut bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, gespecialiseerd in intergenerationeel trauma en zorg voor oorlogsgetroffenen. Naast haar werk als behandelaar, werkt ze aan het vergroten van de kennisontwikkeling en het bewustzijn in de samenleving rondom intergenerationele doorwerking van trauma na oorlog.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
1 feb. '25
#15: “Mijn vader zag zijn dwaling in, dat vind ik heel dapper.” (Huub)
Huubs vader werd verliefd op de dochter van een NSB’er. Zo werd hij zelf ook lid van de partij. Toen Huub over dit verleden leerde, zakte de grond onder zijn voeten vandaan. Later leert hij dat zijn vader het lidmaatschap na een jaar opzegde en zich aansloot bij het verzet. Tegen mede-nazaten van Nederlanders die collaboreerden, zegt hij: ‘Trek het je niet aan.’De aflevering van Verborgen verleden met Huub Stapel is hier te bekijken: https://npo.nl/start/serie/verborgen-verleden/seizoen-15/huub-stapel_5/afspelen Vind je dit een interessante podcast? Doe dan een donatie op petjeaf.com/fout en help ons met het maken van nieuwe afleveringen en het delen van deze bijzondere verhalen.Over de makers: Rick Blom (1965) is journalist en historicus. Hij schreef onder meer het boek ‘Vader zat bij de SS, gesprekken met kinderen van Nederlandse SS’ers’. De Engelstalige editie van zijn boek ‘Champagne in Sarajevo, Meelsoep aan de Marne’ behaalde zilver bij de toonaangevende Britse Military History Awards en brons bij de Amerikaanse Foreword Indies Book of the Year Award. Anne Marthe van der Bles (1989) is sociaal psycholoog en beleidsonderzoeker/-adviseur bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum. Zij heeft onder andere onderzoek gedaan naar de doorwerking van een familiegeschiedenis van collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog op kinderen en kleinkinderen van (vermeende) collaborateurs.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
25 jan. '25
#14: “De oorlog was de mooiste tijd van mijn vaders leven.” (Rinke)
Rinkes vader was overtuigd nazi. Hij was onder andere kampbewaarder in Kamp Westerbork. Op zijn dertiende leerde Rinke over dit oorlogsverleden. Hij kreeg de waarschuwing: als je dit ooit iemand vertelt, pakken ze ons hele gezin. Rinke is wel gaan delen, onder andere op scholen, ‘om toch iets positiefs te doen met dat hele nare’. Vind je dit een interessante podcast? Doe dan een donatie op petjeaf.com/fout en help ons met het maken van nieuwe afleveringen en het delen van deze bijzondere verhalen.Over de makers: Rick Blom (1965) is journalist en historicus. Hij schreef onder meer het boek ‘Vader zat bij de SS, gesprekken met kinderen van Nederlandse SS’ers’. De Engelstalige editie van zijn boek ‘Champagne in Sarajevo, Meelsoep aan de Marne’ behaalde zilver bij de toonaangevende Britse Military History Awards en brons bij de Amerikaanse Foreword Indies Book of the Year Award.Inez Schelfhout (1984) is Klinisch psycholoog en Psychotherapeut bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, gespecialiseerd in intergenerationeel trauma en zorg voor oorlogsgetroffenen. Naast haar werk als behandelaar, werkt ze aan het vergroten van de kennisontwikkeling en het bewustzijn in de samenleving rondom intergenerationele doorwerking van trauma na oorlog.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
18 jan. '25
#13: “Mijn moeder zou doodsbenauwd zijn voor de openbaarmaking.” (Jantje)
De opa van Jantje was lid van de NSB. Tijdens de oorlog ging hij in Duitse krijgsdienst en werd lid van de Landstorm Nederland, een divisie van de Waffen-SS. Jantjes moeder, een tiener tijdens de oorlog, was getraumatiseerd door de oorlog. Ook als kleinkind voelt Jantje zich kwetsbaar om over het familieverleden te praten.Vind je dit een interessante podcast? Doe dan een donatie op petjeaf.com/fout en help ons met het maken van nieuwe afleveringen en het delen van deze bijzondere verhalen.Over de makers: Rick Blom (1965) is journalist en historicus. Hij schreef onder meer het boek ‘Vader zat bij de SS, gesprekken met kinderen van Nederlandse SS’ers’. De Engelstalige editie van zijn boek ‘Champagne in Sarajevo, Meelsoep aan de Marne’ behaalde zilver bij de toonaangevende Britse Military History Awards en brons bij de Amerikaanse Foreword Indies Book of the Year Award. Anne Marthe van der Bles (1989) is sociaal psycholoog en beleidsonderzoeker/-adviseur bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum. Zij heeft onder andere onderzoek gedaan naar de doorwerking van een familiegeschiedenis van collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog op kinderen en kleinkinderen van (vermeende) collaborateurs.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
