HET DERDE RIJK – de geschiedenis van het nationaalsocialisme

Om Hitler te kunnen beoordelen, moeten we zijn jeugd en familie nader bekijken.Zelfs een oppervlakkige blik van bovenaf levert een verwarrend verhaal op over de familie Hitler, waarvan de ouders afkomstig waren uit het landelijke Waldviertel, vlak bij de Tsjechische grens.Ik ken het Waldviertel heel goed en ben er vaak geweest, omdat ik bijna 20 jaar in het naburige Weinviertel heb gewoond, op slechts 30 km afstand van het Waldviertel, meer naar het oosten. Het is een heuvelachtig gebied, zonder hoge bergen. Het landschap lijkt qua natuur en architectuur op dat van Tsjechië. Het gebied in het Waldviertel is nogal atypisch voor het klassieke Oostenrijk, dat iedereen zich voorstelt met vrolijke koeien op de alpenweiden.

De lijst van invloedrijke en belangrijke vrouwen in Hitlers leven zou nog wel even kunnen worden uitgebreid, maar ik wil graag afsluiten met dit onderwerp, namelijk:Hitlers secretaresses.Ze hebben een bijzondere status, simpelweg omdat ze zoiets als Hitlers familie waren. Ik wil de afgezaagde term "surrogaatfamilie" vermijden; de Wagners, de Goebbels, en er waren ook verschillende draagmoeders.De belangrijkste taak van de secretaresses was niet om zijn toespraken of notulen te transcriberen of stenograferen; ze waren hiervoor officieel gekozen door Martin Bormann en in dienst van Hitler. Dat deden ze wel, maar slechts sporadisch; vaak hadden ze dagenlang geen opdrachten, er werd geen enkele pagina getypt.Integendeel, ze waren verantwoordelijk voor Hitlers geestelijke gezondheid; ze waren zoiets als het ontspanningsteam dat Hitler hielp om aan andere dingen te denken, hem los te maken van de stress van het dagelijks leven en misschien zelfs zijn bezwaarde geweten te verlichten.

Vandaag hebben we het over een heel ander type vrouw dan we in eerdere afleveringen hebben gezien. Ze is geen supporter, geen minnaar, en ook geen rotsvaste politicus.Dit is een piloot die beter was dan mannen in dit door mannen gedomineerde vakgebied.Ja preciezer, zeer sterk door mannen gedomineerde vakgebied, want hoe moeten we ons een klassieke Lufthansa-piloot of een astronaut die voet op de maan zet voorstellen?De succesvolste en machtigste piloot tijdens het nationaalsocialisme was Hermann Göring, die begon als piloot en vervolgens bijna opportunistisch de politiek in stapte.Hanna Reitsch bleef piloot tot het einde van haar leven; zelfs op hoge leeftijd, tot de laatste dagen van haar leven, toen anderen met pensioen gingen, vestigde ze nog steeds wereldrecords.

Vandaag bespreken we het verhaal van een klassieke stalker. De Noorse schoonheid zoals Hitler haar later noemde met volledige naam Unity Valkyrie Freeman-Mitford:Opgemerkt dient te worden dat de naam eigenlijk al genoeg zegt: Valkyrie, een mythisch wezen uit de Noorse mythologie dat felle en krachtige vrouwelijke krijgers vertegenwoordigt, een symbool van dapperheid, kracht en eer.Maar de mythologische naam Valkyrie duikt niet alleen op onder de nazi's, maar ook tégen de nazi's.De beroemde verzetsactie van Stauffenberg werd echter ook wel "Operatie Walküre" genoemd.De familie Mitford bestond al sinds de middeleeuwen onopvallend. Pas in de jaren dertig kwamen ze in het nieuws vanwege de Mitford-broers en -zussen, die berucht waren om hun schandalige politieke opvattingen.Elk van de Mitford-zussen koos haar eigen specialiteit:Eén van hen was een nationaalsocialist en een bewonderaar van Adolf Hitler.Ze ontwikkelde een nauwe band met haar idool en behoorde van 1935 tot 1940 tot de binnenste kring van de nazipartij.

Eva Braun heeft geen andere titels nodig, journalisten gaven haar verschillende titels. Soms werd ze “The Belle of the Third Reich” genoemd, "Hitlers geheime echtgenote", dan weer "IJzeren Maagd", maar meestal gewoon "Hitlers maîtresse".Zij is zeker de bekendste vrouw en velen geloven dat zij de enige was in Hitlers relaties en dat de rest slechts oppervlakkige kennissen waren.Walter Langer, die het op zich nam de psyche van Hitler te analyseren, schrijft opvallend weinig over deze relatie – ik zou zeggen te weinig – daarom zal ik proberen er wat meer in detail op in te gaan.

We hebben de sympathisanten, donateurs en activiste Ilse Hess gezien, nu kijken we naar de relaties waarin Hitler vaak als belanghebbende partij verschijnt, die op jacht is naar jonge, mooie vrouwen. We presenteren twee zeer jonge vrouwelijke slachtoffers die het doelwit werden van Hitlers interesse, wat in minstens één geval tragisch afliep.

In de volgende afleveringen ligt de focus op de jongere vrouwen, waarvan sommigen optraden als supporters, maar die meer de status van minnares of geliefde hadden, omdat Hitler geen officiële partner of vrouw had.We beginnen met Ilse Hess, de vrouw van Hitlers plaatsvervanger Rudolf Hess. Ook zij kreeg na het einde van het Derde Rijk een titel; Ze werd de blijvende naziweduwe genoemd.Ilse Hess (geboren: 22 juni 1900 als Ilse Pröhl in Hannover; gestorven: 7 september 1995 in Lilienthal) was de echtgenote van de nationaalsocialistische politicus ook wel plaatsvervanger van de leider genoemd Rudolf Hess, die na de oorlog een levenslange gevangenisstraf moest uitzitten in Berlijn Spandau. 

We gaan verder met Hitlers vrouwen, die Hitler in hogere kringen introduceerden en hem tot een acceptabele leider maakten, vooral onder de conservatieve elite.We hebben het over Helena Bechstein, de vrouw van een pianomagnaat, en Victoria Dirksen, de gastvrouw en directrice van een nationale konservative salon.We zullen het ook hebben over Magda Goebbels, die werd beschouwd als een van Hitlers meest loyale vrouwen en die samen met Hitler stierf, waarbij ze zelfs haar eigen kinderen meenam.

In deze aflevering richten we ons vooral op de vrouwen die Hitler omringden.Het thema vrouwen is veelvuldig in de media aan bod gekomen en ook psychiater Walter Langer belicht dit onderwerp.Het lijkt op een verhaal uit het diepe en donkere nazitijdperk van Belle en het Beest, een motief dat in verschillende sprookjes terugkomt.Er zijn documentaireseries in meerdere delen over dit onderwerp gemaakt, waarin de nadruk meestal ligt op de supporters en geliefden, maar ook op de slachtoffers, de verhalen van vrouwen die besloten zelfmoord te plegen vanwege hem.Hermine Hoffmannmaar ook bekend als  Carola Hoffmann1857 in München; † 22 oktober 1945 in München  speelde de eerste adoptiemoeder, en Sponsor  was een mecenas en persoonlijke bewonderaar van Adolf Hitler.In de Völkischer Beobachter werd ze "Frau Director Hoffmann" genoemdHermine Hoffmann was getrouwd met een oudere schooldirecteur.

Als we de patiënt Hitler vanuit psychiatrisch oogpunt als patiënt beschouwen, bevinden we ons nog steeds in de zogenaamde observatie van de patiënt Hitler.Eerst moet je observeren eist de psychiater Walter Langer.In de vorige aflevering zagen we wat de anonieme massa, het grote publiek, van hem vond.Deze keer volgen we de vraag, hoe Hitler werd gezien door zijn collega's, partijgenoten, vrienden, kennissen en in het algemeen door mensen die hem goed kenden.Ik wil erop wijzen dat ik naast de opmerkingen van Langer ook mijn eigen opmerkingen zal toevoegen. Of beter gezegd, ik zal proberen de stof, in context te plaatsen en te vergelijken met andere kennis.