De Laatste Oranje

Het EK voetbal voor vrouwen is in volle gang, dus hopen we het Wilhelmus vaak te horen. Maar wat zingen we eigenlijk precies? En waarom is uitgerekend dit zestiende-eeuwse lied ons volkslied geworden? Patrick en Mike duiken in de ontstaansgeschiedenis van het Wilhelmus. Filemon spreekt met Martine de Bruin van het Meertens Instituut over de vermoedelijke auteur en de vele versies die door de eeuwen heen zijn ontstaan.

De Oranjes hadden van origine belangrijke functies in ons leger, maar voor Willem-Alexander is er alleen nog een symbolische rol over. Wat gebeurt er met die symbolische functie als de monarchie verdwijnt? Patrick en Mike onderzoeken de rol van de koning binnen de krijgsmacht. Filemon spreekt met Dominique Schreinemachers, die de koning ooit in Afghanistan meenam in haar helikopter. Ze maakte van dichtbij mee hoeveel steun de aanwezigheid van een staatshoofd kan bieden.

De stamboom van de Oranjes is al ingewikkeld genoeg. Maar om het nog complexer te maken, bestaat er een hardnekkig gerucht: koningin Wilhelmina zou niet de biologische dochter zijn van koning Willem III en dus geen ‘echte’ Oranje. Patrick en Filemon bespreken waar dat gerucht vandaan komt en wat het zou betekenen voor de legitimiteit van Willem-Alexander op de troon. Filemon factcheckt de argumenten achter deze complottheorie met Willem III-biograaf Dik van der Meulen.

Willem-Alexander stamt af van Willem van Oranje, maar niet in een rechte mannelijke lijn. Patrick en Mike pluizen de stamboom van het koningshuis uit en stuiten op een opvallende breuk in de erfopvolging. Na de dood van Willem III belandt de titel Prins van Oranje bij een verre achterneef: Johan Willem Friso. Filemon spreekt met historicus Ronald de Graaf over deze vergeten prins, die verwikkeld raakte in een slepend conflict over de erfenis met uiteindelijk een tragisch einde.

Bij het afschaffen van de monarchie doemt meteen een nieuwe vraag op: wat voor staatsvorm krijgt Nederland dan? Patrick en Mike verkennen de verschillende alternatieven. Filemon spreekt met Duitslandkenner Marja Verburg over de staatsvorm van onze oosterburen. Krijgen wij straks ook een ceremoniele bondspresident?