Het Mediaforum

Aan tafel zitten Rennie Rijpma, Frénk van der Linden en Spraakmaker Robert ten Brink (00:40) Het Mediamoment van Van der Linden gaat over een stuk uit NRC. Om precies te zijn hoe er geschreven is over de zaak De Mos. Waarom kijkt Van der Linden zo uit naar de zaterdagkrant? En wat verwacht hij van de ombudsman van NRC? (04:48) Het Mediamoment van Rijpma gaat over een uitspraak van een Almelose rechter. Net als in Groningen komt de overheid er niet goed van uit. De uitspraak maakt veel emotie los. Rijpma ziet de wanhoop wegebben: "Je wordt zo teruggeworpen op jezelf" (07:34) Dan gaan we naar Groningen en de persconferentie van premier Rutte en staatssecretaris Vijlbrief. Die laatste werd het even te veel, iedereen kon de emotie zien. Het gaf onze panelleden een dubbel gevoel, waarom? Mogen we van Rutte meer emotie verwachten? En hoe breng je het leed van Groningers goed in beeld? Namens het AD vertelt Rijpma over het dorp waar zij op inzoomen... (18:19) Opmerkelijk nieuws uit NRC vandaag: de overheid had in 2019 een speciale anti-desinformatie Denktank opgericht, om de dalende vaccinatiegraad tegen te gaan. In de Denktank, bestaand uit zo'n 35 man, zaten onder andere ambtenaren, zorgmedewerkers en communicatiedeskundigen. Heeft de overheid alles weten te regisseren tijdens de coronacrisis? (23:43) En na het nieuws spreken we door over Paul van Vliet. Hij is gisteravond overleden, vertelt de familie aan het ANP. Hoe herinneren onze forumleden hem?

Aan tafel zitten Hugo Logtenberg, Jan Slagter en Spraakmaker Marc van Mil (00:36) Slagters Mediamoment gaat over zijn eigen Omroep Max. Ze nemen na 23 jaar afscheid van Olga Commandeur, de vrouw die dagelijks Nederland in beweging kreeg. Wat maakte het programma en haar zo succesvol? En wie volgt haar op? (03:30) Het Mediamoment van Logtenberg gaat over Tucker Carlson. Het stopt bij Fox News, en dat betekent een groot vertrek voor rechts conservatief Amerika. Het ging mis met Dominion, zegt Logtenberg: "je zag de gespleten tong". Zien we Carlson nog terug? (06:49) De NPO heeft een derde boete opgelegd aan omroep Ongehoord Nederland én een verzoek bij staatssecretaris Gunay Uslu neergelegd om de voorlopige erkenning van ON in te trekken. Om het hierover te hebben schuif ook een onderzoeker van Pointer aan. In welke spagaat zit staatssecretaris Gunay Uslu? In hoeverre gaat de kritiek over de inhoud of over de codes? En hoe heeft Pointer onderzoek gedaan?

Aan tafel zitten Mireille van Ark, Marc Josten en Spraakmaker Bregje Lampe Jostens Mediamoment gaat over een verhaal in NRC over roken in films. In vele programma's is het roken uitgeband, vanwege het 'na-aap'-effect, zegt Josten. Hij vraagt zich af waarom in vele bioscoop- en Netflixfilms het nog wel gebeurt. "Opvallend". Sponsort de tabaksindustrie dit? En is een maffiabaas zonder sigaar niet heel gek? Het Mediamoment van Van Ark gaat over een artikel uit het Financieel Dagblad over universiteiten die worstelen met geldstromen uit de fossiele industrie. Ze hebben invloed op het academisch debat, stellen zij. Waarom haalt het nu de krant? En hoe moeten commerciële media omgaan met sponsoren? Het door AI-gegenereerde interview met Michael Schumacher heeft geleid tot het ontslag van de hoofdredacteur van roddelblad Die Aktuelle. Excuses zijn inmiddels ook gemaakt door het blad. Is het terecht dat zo'n experimenteren tot ontslag leidt? Hoe kan je goed testen met AI als journalistiek? Dan eindigen we dit Mediaforum met het verhaal van dit weekend: de arrestatie van Inez Weski. Ze wordt verdacht van lidmaatschap van een criminele organisatie. Wat er gebeurd is houdt de journalistiek bezig. Hoe kan je er goed over berichten zonder volledig beeld? "De schok is enorm groot en meer speculatie moet voorkomen worden", zegt Josten.

Aan tafel zitten Gert-Jaap Hoekman, Elger van der Wel en Spraakmaker is Roline de Wilde.   Voor het mediamoment van Van der Wel hebben het over het sluiten van de nieuwsafdeling van Buzzfeed. Van der Wel “Heel Buzzfeed is een beetje het geluid uit het verleden”. Buzzfeed was een van de pioniers op het gebied van onlinejournalistiek. Waardoor lukt het ze niet om toch rendabel te zijn?   Voor het Mediamoment van Hoekman hebben we het over de nieuwe twee hoofdredacteuren van De Telegraaf. Nadat de benoeming bekend werd kwam snel naar buiten dat de redactieraad bezwaren tegen hen heeft. Anonieme bronnen binnen de Telegraaf zeggen onder ander tegen De Volkskrant dat de twee journalistiek te licht zouden zijn. Hoekman: “Als je op dag 0 al een dolk in je rug krijgt doordat er mailtjes gelekt worden naar De Volkskrant, zegt dat heel veel over de redactie. Het lijkt mij het geen prettige redactie om daar te werken.” Wat doe je met deze kritiek als krant?   Dan gaan we naar een ander Telegraaf-verhaal, namelijk de voorpagina vandaag waarop staat dat onderwijsminister Dennis Wiersma meerdere keren als een razende tegen ambtenaren tekeer is gegaan. Wiersma erkent via een woordvoerder dat hij 'te veeleisend, te scherp en soms te fel is geweest'. Hoekman: “Nogal naïef om te denken dat je met twee zinnetjes van je woordvoerder er komt..” Verwachten we politieke gevolgen?   Gisteren was het groot nieuws een Drentse verpleegkundige is opgepakt voor betrokkenheid bij de dood van patiënten. Er is nu nog weinig bekend over de verdere toedracht en daardoor is er veel speculatie. Van der Wel: “Ik snap de reflex van de media, maar zie daar ook ergens de ‘vertalkshowisering’ van de journalistiek in.” Moet je altijd zo dicht mogelijk bij de feiten blijven in dit soort gevallen?

Aan tafel zitten Martha Riemsma, Tijs van den Brink en Spraakmaker Eefje Cuppen Het mediamoment van Riemsma gaat over Artificial Intelligence (AI). Een computer programma heeft een nieuwe hit gemaakt die klinkt alsof het gemaakt is door de artiesten Drake en The Weekend. Het mediamoment van van den Brink gaat over een recensie van het boek "De stikstof fuik. Iets wat volgens hem beschreven kan worden als een typisch voorbeeld van kluitjesvoetbal. Dan hebben we het over Russische (spook)schepen die op de Noordzee rondvaren. Tot slot hebben we het over journalistiek in oorlogstijd: Hoe objectief en kritisch kun je blijven als je land in oorlog is? Verder bespreken we het politieke vertrouwen dat op een nieuw dieptepunt is beland, media zoeken naarstig naar frisse invalshoeken bij dat steeds terugkerende nieuws.

Aan tafel zitten Hansje van de Beek en Ward Wijndelts Het Mediamoment van Wijndelts gaat over Joost Schellevis. De NOS-redacteur stopt met Twitter. Is dat te begrijpen? Hoe zit dat bij de mediaforumleden van vandaag, zijn zij nog te vinden op het platform?  Van de Beeks Mediamoment gaat over een internationaal collectief dat het werk van een vermoorde journalist heeft voortgezet. Waar gaat het verhaal over? En wat zegt het dat zo'n collectief nodig is? Het zou een historische zaak moeten worden. Van de fabrikant van stemmachines Dominion tegen Fox News is nu met een schikking afgewend. Is de waarheid toch voldoende aan het licht gekomen? Mogen we nu "de hoogste journalistieke standaarden" gaan verwachten van het medium? Het landbouwakkoord, het leek gisteren geklapt te zijn maar toen toch niet. Het bericht was binnen mum van tijd aangepast, maar de ophef was al aangewakkerd. Was dit met opzet en met een doel gelekt?  Ophef over de nieuwe chatbot van Snapchat. Mediadeskundigen reageren verbijsterd en roepen het platform ter verantwoording. En de organisaties 113 Zelfmoordpreventie en de Kindertelefoon maken zich zorgen. Waar richten die zorgen zich op?

Aan tafel zitten Arno Kantelberg, Wouter de Winther en Spraakmaker Rens van Tilburg Het Mediamoment van de Winther gaat over de rechtszaak van stemcomputerfabrikant Dominion tegen Fox News. De zaak begint later omdat er mogelijk een schikking aan zit te komen. Is dat wenselijk? Kan de rechtszaak nog in het voordeel van Fox News uitvallen?  Kantelbergs Mediamoment is de toespraak van Macron. Hij heeft de pensioenhervormingen er door heen geduwd, maar er waren ook Frans aan het protesteren met potten en pannen. Het gaf een déjà vu moment. Waar moest Kantelberg aan denken? Is het nog gemoedelijk? De Winther en Kantelberg zijn recent in Parijs geweest en delen hun ervaring Kantelberg: "Hij heeft charme, Macron blijft koers houden" Een ‘kwaadaardige elite’ die de bevolking wil onderdrukken of zelfs vermoorden. Dit is volgens de AIVD het populairste extremistische narratief op dit moment. En dat kan een groot gevaar voor de democratie zijn. Staat in het jaarverslag van de AIVD dat gisteren werd gepresenteerd. Kan het vertrouwen nog hersteld worden? Kantelberg noemt die hoop 'kansloos'. Rens van Tilburg: "Het moeilijkste is de plekken waar je niet zit, kom die bubbels in"  Een Kamerlid dat „hard krijst en gilt tegen een fractiemedewerker", een Kamerlid dat met stoelen gooit”, gedrag van uitsluiting, roddelen, manipulatie en achterdocht. Ruim een derde van de Tweede Kamermedewerkers heeft een vorm van grensoverschrijdend gedrag ervaren, zo valt uit een onderzoeksrapport te lezen. De Winther is er vaak, zijn de resultaten herkenbaar? Kan je het kwalificeren als 'dit hoort bij het leven'? En regeringsfunctionaris seksueel grensoverschrijdend gedrag, Mariette Hamer, uitte ook nog kritiek op Bergkamp...

Aan tafel zitten Catherine Keyl, Joost Oranje en Spraakmaker Illya Soffer Het Mediamoment van Oranje gaat over JA21. Want na een kritische brandbrief eind maart werd er met spanning uitgekeken naar de partijraad dit weekend. Als politiek journalist interessant om te volgen, maar hoe doe je verslag van een partij als ze hun ideologische lijn nog niet duidelijk hebben? Keyls Mediamoment gaat over Joan Franka. De zangeres met indianentooi kijkt slecht terug op haar Songfestivaldeelname in 2012 Ze vertelde erover in een talkshow en kreeg positieve reacties. Hebben media ook een troostende functie? En net als Franka krijgt ook de huidige inzending kritiek. Zegt dit ook wat over de selectiecriteria? De NOS en EenVandaag hebben hun enquête naar de populariteit van het Koningshuis weer uitgezet en de resultaten liegen er niet om: de koning en koningin hebben hun tanende populariteit niet kunnen keren. Meestal zijn de resultaten er pas met Koningsdag. Waarom is het nu zo vroeg onderzocht? En moeten deze resultaten omgezet worden in veranderingen? En kunnen ze het tij keren? NRC had dit weekend een groot verhaal over hoe de Zwitserse bank Credit Suisse bijna was omgevallen omdat een journalist in oktober één Tweet plaatste. De daarna volgende speculaties betekenden bijna de ondergang van de bank. Hoe vertaalde NRC dit in een artikel? En hebben we een goed beeld van de kracht van social media?

Aan tafel zitten Bert Huisjes, Wafa Al Ali en Spraakmaker is Edwin Rutten. We gaan eerst naar het Mediamoment van Al Ali en dat gaat over onze minister van Buitenlandse Zaken: Wopke Hoekstra. Hij ging op werkbezoek naar Saoedi-Arabië. Al Ali: “We hebben een feministisch buitenlandbeleid, dan wil ik dat ook zien.” Gaan handelsrelaties boven mensenrechten?  Het Mediamoment van Huisjes. Hij was gisteren, met vele anderen, in de ban van een 21-jarige. Huisjes: “Je weet dat er bij de lezers een enorme honger ontstaat. Hoe kan dit? Wie is dit?” De AD en Telegraaf waren uiteindelijk toch het meest wendbaar.Is het niet goed dat sommige media iets meer willen duiden voordat ze wat brengen? Het werd ronkend aangekondigd. Een uitzending van Tim Hofmans Boos over de zaak ‘Gijs van Dijk’. Al Ali: “Het was sterker geweest als de redactie de drie bronnen er toch van had overtuigd om naar voren te treden.” Wel opvallend is dat er eigenlijk niets in de reguliere media is verschenen, nadat het was uitgezonden. Hoe kan dat?

Aan tafel zitten Arjen Fortuin, Frénk van der Linden en Spraakmaker is Machteld van Barchjansen.  Voor het Mediamoment van Van der Linden wil hij graag aandacht voor Syrië. Van der Linden: “Ik mis Syrië. Dit is de tijd dat we de achtergrondverhalen zouden moeten maken.” Is het de wet van de journalistiek? Zit er een grens aan het aantal oorlogen die we kunnen hebben? Fortuin wil het voor zijn mediamoment hebben over het fenomeen ombudsman. De vertrekkend ombudsman bij de Volkskrant Jeroen Trommelen heeft eerder zijn taken neergelegd na een conflict met de hoofdredactie. De functie wordt voorlopig niet ingevuld en de hoofdredacteur, Pieter Klok gaat zelf verantwoording afleggen. Fortuin: “Het is nuttig voor het journalistieke gesprek als er iemand is die niet afhankelijk is van een hoofdredacteur en hem tegen kan spreken.”  In het mediaforum namen we ook telefonisch contact op met Pieter Klok voor zijn reactie. Klok: “Het is heel moeilijk om een midden te vinden tussen onafhankelijkheid en betrokkenheid bij de redactie.” Kan een krant zonder ombudsman? Dan nieuws van vanmorgen, Theo Maassen wordt de nieuwe presentator van Zomergasten. De cabaretier volgt Janine Abbring op, zij had het programma zes zomers voor haar rekening nam. Fortuin denkt niet dat Theo Maassen het programma ook voor zes zomers gaat presenteren. Fortuin: “Ik vind Theo Maassen een aardig ‘tussending’.” Van der Linden: “Hij heeft een goed ontwikkelde empathieklier.” Zal Maassen in het programma goed doorvragen? Verder ging het in het forum nog over de mogelijke onthoofding van een Oekraïense soldaat door Russische huurlingen. Een filmpje daarvan verscheen de afgelopen dagen online. Fortuin: “Totdat we weten of het filmpje echt is, ben ik terughoudend met het geven van een hele analyse betreft de betekenis van filmpje.” Wat voor effect kan dit filmpje, als het echt is, op de oorlog hebben? Tot slot komen we nog even terug op de taaladviezen die scholierenorganisatie LAKS gisteren presenteerde. Die vielen zacht gezegd niet bij iedereen in goede aarde. Het leidde zelfs tot doodsbedreigingen waardoor vertegenwoordigers van het LAKS een optreden bij Khalid en Sophie afzegden. In de media kregen tegenstanders gisteren volop ruimte om hun afkeer uit te spreken. Hebben de media deze rel aangejaagd?