Zo simpel is het niet – Stellinga & Schinkel over economie

Steeds als de stikstofdiscussie oplaait, zoals nu ook weer het geval is, hoor je nogal uiteenlopende economische argumenten. Er zijn onderzoeken die aantonen dat de boeren het zwaar hebben. Maar het tegenovergestelde valt ook te bewijzen. Je hoort dat de agrarische sector van groot belang is voor de Nederlandse economie. Maar ook dat landbouw Nederland economisch niet zoveel oplevert. Hoe zit het echt?Vandaag banen Maarten en Marike een weg door een doolhof aan cijfers. Hoe afhankelijk zijn we van onze landbouw?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Een vraag over economie? Mail ons op: zosimpelishetniet@nrc.nl.Presentatie: Marike Stellinga & Maarten SchinkelRedactie, productie & montage: Jeanne GeerkenMixage: AudiochefMuziek: Rufus van BaardwijkFotografie: Folkert KoelewijnArtwork: Yannick MortierZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Vijf van de tien rijkste mensen ter wereld waren aanwezig bij Donald Trumps inauguratie als Amerikaans president. Tech-miljardairs doneerden miljoenen voor zijn campagne en X-eigenaar Elon Musk is zelfs adviseur van Trumps kabinet.Hoe moeten we deze ontwikkelingen zien? Zijn de Verenigde Staten, zoals Joe Biden in zijn afscheidsspeech suggereerde, een oligarchie aan het worden? Hoe rijk zijn de ultrarijken in vergelijking met andere tijden? Hoe groot is de macht van Big Tech? En hoe moet Europa met die macht omgaan?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Een vraag over economie? Mail ons op: zosimpelishetniet@nrc.nl.Presentatie: Marike Stellinga & Maarten SchinkelRedactie, productie & montage: Jeanne GeerkenMixage: AudiochefMuziek: Rufus van BaardwijkFotografie: Folkert KoelewijnArtwork: Yannick MortierZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Er moet meer geld naar defensie. Secretaris-generaal van de NAVO Mark Rutte zei deze week te begrijpen dat er daardoor in veel landen minder kan worden uitgegeven aan sociale zekerheid, zorg en pensioenen. Maar is dat wel de enige optie? Kunnen we (ja, echt) niet de belastingen verhogen?In deze aflevering ontdekken Maarten en Marike dat de Nederlandse overheidsinkomsten relatief bescheiden zijn, maar dat de „belastingmix“ wel een beetje uit verhouding is. Is het verhogen van belastingen slechter voor de economie dan het verlagen van de uitgaven? Hoe hoog zou je belastingen in theorie kunnen maken? En hoe zou je zo'n impopulaire maatregel in de praktijk kunnen doorvoeren?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Een vraag over economie? Mail ons op: zosimpelishetniet@nrc.nl.Presentatie: Marike Stellinga & Maarten SchinkelRedactie, productie & montage: Jeanne GeerkenMixage: AudiochefMuziek: Rufus van BaardwijkFotografie: Folkert KoelewijnArtwork: Yannick MortierZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De aandelenbeurzen bleven de afgelopen jaren maar uitbundig stijgen, terwijl er ook best veel slecht economisch nieuws was. Oorlogen, dreigende handelsconflicten en kwakkelende economieën, zoals de Duitse, de Franse en de Chinese. Hoe kan het dan dat het op de beurzen zo goed lijkt te gaan? Zit er logica in de stijgende koersen? Of zitten we op een zeepbel die wel moet barsten?Maarten en Marike ontleden de ogenschijnlijke jubelstemming op de beurzen en stuiten op de belangrijkste oorzaak: de gigantische koersstijgingen van de zeven grootste Amerikaanse techbedrijven. Is er sprake van een techzeepbel? Hoe kun je dat vaststellen? En hoe erg is een financiële zeepbel eigenlijk voor een maatschappij?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Een vraag over economie? Mail ons op: zosimpelishetniet@nrc.nl.Presentatie: Marike Stellinga & Maarten SchinkelRedactie & productie: Ignace SchootMontage: Misja van WaterschootMuziek: Rufus van BaardwijkFotografie: Folkert KoelewijnArtwork: Yannick MortierZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Economie lijkt een vakgebied dat vooral uitgaat van de rationele of zelfs de egoïstische kant van mensen. Maar gedragseconomen hebben juist ook veel onderzoek gedaan naar wanneer mensen onbaatzuchtig zijn. Wat vertellen deze onderzoeken over hoe vrijgevig Nederlanders zijn? Zijn rijke mensen zelfzuchtiger dan arme mensen? En is altruïsme niet stiekem ook een beetje egoïstisch? Maar wat we ook willen weten is: waarom kunnen we onze giften en donaties bij de belasting aftrekken – en wie profiteert daarvan? Wat kan de overheid doen om goed gedrag te stimuleren? Moet de overheid daar überhaupt een rol in spelen?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Een vraag over economie? Mail ons op: zosimpelishetniet@nrc.nl.Presentatie: Marike Stellinga & Maarten SchinkelRedactie, productie & montage: Jeanne GeerkenMixage: AudiochefMuziek: Rufus van BaardwijkFotografie: Folkert KoelewijnArtwork: Yannick MortierZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Regeringen worden erop gevormd, kabinetten lopen erop stuk; rond de nationale begroting hangt ontzettend veel politieke lading. In deze aflevering prikken Maarten en Marike de politieke spin door en houden het begrotingsbeleid van dit kabinet eens goed tegen het licht.Geeft dit kabinet echt zoveel minder geld uit dan het vorige, zoals minister van Financiën Eelco Heinen suggereert? Hoe kan het dat we vorig jaar meekregen dat Sigrid Kaag de schatkist keurig had achtergelaten, maar dat we nu steeds te horen krijgen dat er moet worden bezuinigd? Waar zitten op dit moment de grootste problemen en hoe staat Nederland er over een paar jaar voor?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Een vraag over economie? Mail ons op: zosimpelishetniet@nrc.nl.Presentatie: Marike Stellinga & Maarten SchinkelRedactie, productie & montage: Jeanne GeerkenMixage: AudiochefMuziek: Rufus van BaardwijkFotografie: Folkert KoelewijnArtwork: Yannick MortierZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De staatsschulden die je nu ziet, zag je vroeger alleen in oorlogstijden. Zijn deze historisch hoge staatsschulden gevaarlijk?Om die vraag te beantwoorden beginnen we deze aflevering bij de basis. Hoe ontstaat een staatsschuld en wat hebben landen eraan? Van wie lenen overheden geld en hoe werkt de obligatiemarkt? Maar we willen ook weten wat de economische voordelen van een hoge staatsschuld zijn voor landen die zich dat kunnen permitteren. En of we de Nederlandse staatsschuld, die uitzonderlijk laag is, niet nog wat op zouden kunnen laten lopen. Want je kunt je ook afvragen welke investeringen we níét gedaan hebben, door onze schuld zo laag te houden.Verder lezen over dit onderwerp? Hoe voorkom je met deze vergrijzing nog een staatsschuldencrisis?Hoe de supermachten zich dieper in de schulden stekenHoe de Nederlandse staat voorbeeldig met zijn schuld omgaatEn wat als rechts in Frankrijk en de VS lak heeft aan de staatsschuld?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Een vraag over economie? Mail ons op: zosimpelishetniet@nrc.nl.Presentatie: Marike Stellinga & Maarten SchinkelRedactie, productie & montage: Jeanne GeerkenMixage: AudiochefMuziek: Rufus van BaardwijkFotografie: Folkert KoelewijnArtwork: Yannick MortierZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het is de grote angst van veel politici en bestuurders: kan Europa de concurrentiestrijd met de VS en China nog wel aan? In deze aflevering onderzoeken Maarten en Marike niet alleen in hoeverre die zorgen terecht zijn, maar ook wat Europa moet doen om zijn positie in de wereldeconomie te versterken. Moeten wij meedoen aan industriepolitiek? Aan protectionisme? Hoe zorgen we dat jonge bedrijven meer risico's kunnen nemen, en niet zomaar naar Amerika vertrekken? Oftewel: hoe zorgen we voor meer innovatie in Europa? En wordt het niet (eindelijk) eens tijd voor een echte gemeenschappelijke markt?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Een vraag over economie? Mail ons op: zosimpelishetniet@nrc.nl.Presentatie: Marike Stellinga & Maarten SchinkelRedactie, productie & montage: Jeanne GeerkenMixage: AudiochefMuziek: Rufus van BaardwijkFotografie: Folkert KoelewijnArtwork: Yannick MortierZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Wat je ouders verdienen (en vooral bezitten) is bepalender aan het worden voor jouw kansen in de samenleving, zien Maarten en Marike. Als je kijkt naar inkomensgelijkheid staat Nederland in de wereldtop. Maar kijk je iets verder, bijvoorbeeld naar vermogen, kansengelijkheid in het onderwijs, de arbeidsmarkt of de woningmarkt, dan zie je een land waar winnaars de wind mee hebben, en opklimmers de wind tegen. Is dit het begin van het einde van de sociale mobiliteit?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Een vraag over economie? Mail ons op: zosimpelishetniet@nrc.nl.Presentatie: Marike Stellinga & Maarten SchinkelRedactie, productie & montage: Jeanne GeerkenMixage: AudiochefMuziek: Rufus van BaardwijkFotografie: Folkert KoelewijnArtwork: Yannick MortierZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Deze week een aflevering over internationale handel. En nee, dat is niet saai of neoliberaal: handel gaat samen met vrede en wederzijds vertrouwen. Maar dat vergt onderhoud, en in plaats daarvan zien we de beperkingen langzaam toenemen.Donald Trump dreigt met importtarieven van 10 of 20 procent op producten vanuit Europa naar de VS. Maar Europa heft ook tarieven op veel Amerikaanse producten. Precies dat biedt kansen om te onderhandelen.Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Een vraag over economie? Mail ons op: zosimpelishetniet@nrc.nl.Presentatie: Marike Stellinga & Maarten SchinkelRedactie, productie & montage: Jeanne GeerkenMixage: AudiochefMuziek: Rufus van BaardwijkFotografie: Folkert KoelewijnArtwork: Yannick MortierZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.