Waanzinnig Land

Welkom terug! We zijn er weer en wat blijkt: je kunt in deze roerige politieke tijden eigenlijk geen hele maand met zomerreces. We vallen wel met onze neus in de boter: op de rechtsconservatieve vleugel vindt momenteel een ware politieke orgie plaats, vol affaires, overstappen, verraad en kermis. Ondertussen nam het ene na het andere boegbeeld in de Kamer afscheid met een extreem lange afscheidsbrief en is Pieter Omtzigt officieel heilig verklaard door volk en vaderland. Johan zoomt in op de laatste campagneperikelen en raast met je door de chaos, op zoek naar houvast en perspectief. En Frans Timmermans? Die hebben we nog niet op de koffie gekregen, maar in deze seizoensopener spreken we wel met advocaat, presentator en mediapersoonlijkheid Prem Radhakishun, de man die Timmermans uitdaagde voor het PvdA/GL leiderschap, maar vroegtijdig ongeschikt werd bevonden. Wat had een premier Prem voor ons kunnen betekenen en kan links ook winnen zonder de beroepsprovocateur? Stoelriemen vast. Earpods in. Daar gaan we. Waanzinnig Land is back! (Gaaf!)Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Red Bull geeft je vleugels, zeggen ze. Ho! No sponsor! Maar Johan had gewoon even een energiedrankje nodig, om na een gebroken nacht alsnog fris en scherp te zijn. Gaaf! Waarom? Nou: hoog bezoek. SP-leider Lilian Marijnissen kwam langs. Hoewel Johan beslist kritisch kan zijn op de SP, gaat hij ook niet mee in de karikatuur die veel mensen in zijn omgeving van de Socialistische Partij maken. Hij ziet ze als een onmisbare bondgenoot. Maar waar GL en de PvdA elkaar nadrukkelijk omarmen, kiest Marijnissen scherp voor een autonome koers. Zou het komen door dat roemruchte kopje koffie uit 2006, dat haar vader Jan, destijds immens populair SP-leider, dronk met Wouter Bos (PvdA) en Femke Halsema (GroenLinks)? De linkse lente lag voor het oprapen, maar Bos durfde niet. Voor het zomerreces begint leek het Johan een goed plan om nu eens zaken te doen. Kaarten op tafel. Open vizier. Het gesprek voeren dat nu toch echt gevoerd moet worden. Hoe gaan we de SP mee krijgen in Keerpunt 2023? Wat zijn de overeenkomsten, wat zijn de verschillen, waar kunnen we elkaar vinden voor de campagne echt losbarst? Ziet Marijnissen wat in het meerpuntenplan waarvoor Renske Leijten in aflevering 6.5 al de aanzet gaf? Kortom: we sluiten dit seizoen af in stijl, met een links kopje koffie. Nou ja... Red Bull voor Johan dus. En gemberthee voor Lilian. Andere tijden, maar dezelfde missie als toen: een linkse...herfst.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Rutte IV was al gevallen. Nu is ook VanMoof failliet. Je kunt ook nergens meer op rekenen in dit waanzinnige land. Hoewel: migratie was, is en zal - helaas - nog wel eventjes onze nationale obsessie blijven. En niet alleen de onze. Heel Europa lijkt in voortdurende staat van existentiële paniek bij het idee dat mensen uit andere landen ons continent betreden. Over het politieke cynisme van de Tunesiëdeal hadden we het al uitgebreid, evenals over de leugens en doembeelden die ons telkens worden aangepraat over vluchtelingen. Maar als we even weg bewegen van de actualiteit zijn er fundamentelere vragen: wie bepaalt eigenlijk wat een grens is, een land, een vlag? Laten dat nu net de vragen en thema's zijn die het fundament vormen onder het laatste album van muzikant & rapper Sef (Yousef Gnaoui), Ik Zou Voor Veel Kunnen Sterven Maar Niet Voor Een Vlag. Johan bewondert Sef en was al eens te gast bij Yous & Yay, en vandaag schuift Yous dus aan bij Yo, voor een uitvoerig gesprek. Over identiteit, je stem vinden als artiest, politiek & kunst, de (on)zin van nationalisme als construct, maar bovenal over lak hebben aan conventies die anderen je willen opleggen.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Je kunt niet telkens praten over links en er dan als politieke podcast niet zijn op de dag na het historische referendum waarin de leden van GroenLinks en de PvdA massaal stemden voor het vormen van één lijst met één lijsttrekker bij de aanstaande verkiezingen. Over dat besluit kun je evengoed lovend zijn, als cynisch, of - veel waarschijnlijker - je weet niet zo goed wat je er nou mee aan moet. Johan geeft een eerste hot take, vertelt over het appje dat hij gisteravond stuurde aan een PvdA leider die hij eerder vurig bekritiseerde, en deelt zijn nachtelijke notitie, met eerste gedachten voor de weg voorwaarts. Een weg waarbij ruimte moet zijn voor ferme onderlinge kritiek, maar wel om elkaar scherp te houden, niet om elkaar neer te halen en voor de zoveelste keer roemloos ten onder te gaan. Ook laat Johan een niet gebruikt deel horen uit zijn gesprek met het Amsterdamse raadslid Nilab Ahmadi, waarin veel wordt besproken dat de discussie van het moment op links samenvat: hoe blijf je trouw aan je idealen en smeedt je tegelijkertijd toch een breder verbond? Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Demissionair of niet: premier Rutte stond vrolijk naast neofascist Meloni en EU Commissie voorzitter Ursula von der Leyen en de Tunesische president Saied. De asieldeal is een feit. Fort Europa gaat geld betalen aan een autocraat die razzia's tegen zwarte migranten aanjaagt, om vluchtelingen tegen te houden. Gaaf! 'Maar ja', hoor je dan als links mens: 'dat heet realpolitik, naïeve deugende dromer!' Maar is links wel zo naïef? Het kan toch ook anders? Humaan én houdbaar? Johan vraagt het aan het Amsterdamse Raadslid Nilab Ahmadi, woordvoerder Asiel & Migratie, tevens ervaringsdeskundige. Ze weerlegt rechtse leugens én stelt er een ronkend alternatief tegenover. En dat nog wel op een voor haar zeer emotionele en roerige dag, waarop zij en haar collega Jazie Veldhuyzen besloten de partij Bij1 na lang lopend conflict te verlaten.Ook praten Nilab en Johan uitvoerig over de mogelijke linkse doorbraak, nu de leden van GL en PvdA in overweldigende meerderheid voor de gezamenlijke lijst en lijsttrekker stemden. Het front breder maken is volgens Nilab absoluut noodzakelijk en ook haalbaar. En Timmermans op 1? Wel: luister zelf maar.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Houden jullie het nog een beetje vol? De gebeurtenissen in Den Haag volgen elkaar nu in een duizelingwekkend tempo op. Land maar even hier voor wat houvast. We blikken terug op de afscheidsrituelen tussen Rutte en de Kamer. Het was opeens wel erg gezellig en klef, of is dat gewoon een vorm van hoffelijkheid? Goede vraag om te stellen aan GroenLinks fractievoorzitter Jesse Klaver, tegen wie Rutte gisteren zelfs nog zei: 'Ik hou van je.' Gaaf! Is de liefde wederkerig? Ach, Klaver heeft zijn handen momenteel al vol aan zijn liefdesrelatie met de PvdA, die steeds serieuzere vormen begint aan te nemen. Wat staat ons te wachten? Is de RoodGroen combinatie klaar voor de verkiezingen? Sluiten andere partijen zich ook aan bij deze nieuwe linkse coalitie? Wordt Keerpunt 2023 de succesvolle opvolger van Keerpunt 1972? Johan ging gisteren bij Klaver op bezoek in Den Haag om de laatste stand van zaken door te nemen.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Er zijn mensen die zich geen Nederland kunnen herinneren zonder premier Rutte. Ook voor Johan, ferm en frequent criticaster van de VVD-leider, zal het beslist wennen zijn, maar rouwig zijn om het vertrek van een politicus die zijn kabinet laat vallen omdat hij niet wil dat meer dan 200 oorlogsvluchtelingen hun kinderen ook in veiligheid kunnen brengen: nee, dat nooit. Verwacht dus geen vals zalvende woorden. In een ongefilterde, ongemonteerde one taker, reflecteert Johan op Ruttes aankondigde vertrek, diens mogelijke beweeg redenenen en volgende stappen, én deelt hij een persoonlijke anekdote over een bijzondere wandeling die hij met Mark Rutte maakte op de Overtoom in 2006, toen niemand nog een cent gaf voor de man die later de langst zittende premier zou worden van dit Waanzinnige Land.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

En toen viel opeens toch nog het kabinet Rutte IV. Een doelbewuste val van de behendige premier zelf. Het eerste wat Johan dacht: tragisch dat de morele ondergrens telkens toch nog een stukje lager kan bij de VVD, maar electoraal gezien zou dit een Ruttiaanse meesterzet kunnen zijn, op weg naar meer kabinetten dan The Fast & The Furious filmdelen heeft. Inmiddels zijn we een paar dagen verder en ziet Johan ook contouren van een alternatieve route. Omdat woensdag nog ver weg is, belde hij zondagavond met strijdmakker en sociaal geograaf Nugah Shrestha (eigenaar van het immens populaire en messcherpe Instagram account: Politieke Jongeren). Samen nemen ze de stand van zaken door: hoe kon het zover komen, wat staat ons te wachten, en ligt het realiseren van een links-progressieve lente... of nee: een linkse-progressieve herfst binnen de mogelijkheden of zitten we straks toch gewoon weer te sippen omdat Mister 'Hai Hai, Dag Dag!' lachend op het bordes staat voor zijn vijfde kabinet?Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Afgelopen zaterdag, 1 juli, werd Keti Koti gevierd, de herdenking én viering van de afschaffing van de slavernij, 150 jaar nadat die misdaad tegen de menselijkheid daadwerkelijk werd beëindigd. De Koning maakte na een lange aanloop zelfs alsnog hoogstpersoonlijk excuses tijdens een emotionele toespraak in Amsterdam. Sowieso was er dit jaar volop aandacht voor Keti Koti. Goed en long overdue zou je zeggen, maar heel wat (prominente) figuren vroegen desondanks om een onsje minder 'Keeeetie Kooowtie'. Johan, wiens roots in Suriname liggen, ergert zich in deze aflevering hartstochtelijk aan de grenzeloze domheid van o.a. de vleesgeworden karikatuur op zichzelf, Maarten van Rossem, en aan kakelende boomermannetjes bij het Mediaforum van Radio 1. Maar uw host luisterde, met zijn twee kinderen op schoot, óók ontroerd naar de speech van de Koning in het Oosterpark. Johan's gast van deze week, kunstenaar Quinsy Gario, deelde die ontroering niet. Hij is juist zeer kritisch op de toespraak van Willem-Alexander en op de manier waarop Keti Koti wat hem betreft in 2023 werd doodgeknuffeld. Hoe kijkt Gario eigenlijk naar de ontwikkelingen binnen Nederland, 12 jaar nadat hij en enkele andere activisten tegen de grond werden gewerkt door de politie voor het dragen van een t-shirt met de tekst: 'Zwarte Piet is racisme!', een actie die nogal wat in beweging zou zetten, in dit... waanzinnige land?Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tata Steel ligt al enige tijd onder vuur. Het staalbedrijf is een van de grootste vervuilers van het land en dat niet alleen: de volksgezondheid staat onder druk. De uitstoot van de fabriek heeft verwoestende effecten op de gezondheid van omwonenden. Laat Johan met zijn gezin nu net in Haarlem Noord wonen en onlangs hebben ontdekt dat ook waar hij woont er een verhoogde kans bestaat op ernstige gezondheidsklachten, waaronder asbestkanker. Kan hij eigenlijk wel blijven wonen waar hij woont of moeten hij en zijn vriendin om zijn gezin te beschermen verhuizen, als ware klimaatvluchtelingen in eigen land? Greenpeace voerde afgelopen weekend in elk geval actie tegen de staalgigant, om ervoor te zorgen dat de vervuilende fabrieken per direct worden gesloten. Hoe verliep die actie en is er nog hoop op snelle verbetering? Johan spreekt erover met hoofd Klimaat & Energie van Greenpeace: Faiza Oulahsen.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.