Bureau Buitenland

(00:42) Ongemakkelijke ontmoeting tussen EU en China Ursula Von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, en de Franse president Macron zijn vandaag geland in Beijing. Eerder zei Von der Leyen dat de relatie tussen de EU en China 'ingewikkelder en afstandelijker' is geworden. Bovendien staat de EU flink onder druk van de VS om een hardere lijn te voeren. Wat wil de EU met China? Clara van de Wiel, correspondent in Brussel, en Cindy Huijgen, correspondent in Beijing. (13:10) Aanval op buitenlandse journalisten in Rusland De Amerikaanse journalist Evan Gershkovich van de Wall Street Journal is opgepakt door de Russische veiligheidsdienst FSB, zo werd vorige week bekendgemaakt. Gershkovich wordt verdacht van spionage voor de Amerikaanse overheid. Het is voor het eerst sinds het einde van de Koude Oorlog dat een buitenlandse journalist in Rusland wordt vastgehouden wegens beschuldiging van spionage. Wat betekent de arrestatie van Gershkovich voor journalisten in Rusland? Hierover Rusland-correspondent Eva Cukier. (22:46) Uitgelicht Arabische dramaserie leidt tot spanningen tussen Irak en Koeweit. Hierover collega Abdou Bouzerda. Presentatie: Sophie Derkzen.

(00:50) 'Zonder een vrij Wit-Rusland geen veilig Europa' Het verzet in Belarus lijkt een beetje in de vergetelheid te zijn geraakt door de oorlog in Oekraïne, maar daar wordt nog altijd gestreden tegen het regime van Loekasjenko. En laat Poetin daar nou net van plan zijn tactische kernwapens te gaan plaatsen. Hoe wordt daarop gereageerd in Belarus? En welke rol kan de oppositie spelen in de oorlog in Oekraïne? Hierover Oost-Europadeskundige Franka Hummels. (14:38) Als Guatemalteekse rechter ben je je leven niet zeker Je bent rechter bij het Hooggerechtshof; je maakt werk van corruptie en misbruik van macht door politici en politie; en dan word je zó bedreigd dat je het land moet verlaten. Het overkwam de Guatemalteekse rechter Miguel Ángel Gálvez. Sinds oktober zwerft hij over de wereld omdat hij niet terug naar huis durft. Onlangs was hij in Nederland en collega Edwin Koopman sprak met hem. (22:10) Uitgelicht: Verenigd Koninkrijk In onze rubriek Uitgelicht aandacht voor een opvallend onderzoek naar Middeleeuws bier in het Verenigd Koninkrijk. Correspondent Anne Saenen vertelt erover. Presentatie: Sophie Derkzen

(00:39) Vragen over migratie houden aan in Mexico na dodelijke brand In het kleine Mexicaanse stadje Ciudad Juárez, vlakbij de grens met de VS, kwamen vorige week tientallen migranten om door een brand in een detentiecentrum. Het ongeval staat symbool voor een groter migratieprobleem dat de VS en Mexico niet onder controle krijgen. Daarover Jan-Albert Hootsen.   (08:52) Belangrijke Noordpool-expeditie gaat weer niet door Even leefde er hoop onder wetenschappers, maar ook dit jaar zal er geen belangrijk onderzoek gedaan kunnen worden naar het smelten van het ijs op de Noordpool. Na Covid is het nu de oorlog in Oekraïne die roet in het eten gooit. Hoe dat zit, en wat hiervan de gevolgen zijn,  daarover is te gast Poolonderzoeker Bernice Notenboom.  (21:10) Uitgelicht: Egypte De Egyptische hoofdstad doet er alles aan om het toerisme te bevorderen. Daarbij staat een nieuw en bijzonder hotel middenin het centrum van Cairo extra in de belangstelling. Maar geen inwoner van de hoofdstad die een nacht in dit hotel wil boeken. Correspondent Ruth Vandewalle legt uit waarom.

(01:12) Aanklacht Trump brengt Amerikaanse politiek in roerig vaarwater Het zat er al aan te komen, en toch kwam het nieuws als een schok: voor de eerste keer in de Amerikaanse geschiedenis krijgt een voormalig president een rechtszaak aan de broek. Gaat Trump gearresteerd worden? En welke juridische en politiek gevolgen heeft deze aanklacht eigenlijk? We vragen het Amerika-kenner Paul Verhagen, verbonden aan Haagsche Centrum voor Strategische Studie, en Amerika-specialist Kenneth Manusama. (14:22) Historische dagen in Finland De kogel is door de kerk: NAVO krijgt Finland erbij. Het land dat sinds de oorlog in Oekraïne een steeds belangrijker rol is gaan spelen op het wereldtoneel als Frontlijnstaat met Rusland. Intussen staan ook nog eens de verkiezingen voor de deur. En er staat veel op het spel. We bespreken het met Finland-kenner Adriaan van der Hoeven, die jarenlang Finse literatuur en cultuur doceerde aan de Universiteit van Groningen. (22:05) Uitgelicht: Europa Draait Door Deze week verlegt Europa Draait Door de grenzen en is er uitgebreid aandacht voor de situatie in Israël. Te gast is Bart Wallet, hoogleraar Joodse Studies aan de Universiteit van Amsterdam. Presentatie: Bram Vermeulen.

(00:49) In Oekraïne zaaien de boeren tussen de mijnen  In het oosten van Oekraïne kunnen boeren door de grote hoeveelheid mijnen niet hun werk doen. Het zaaien kan pas beginnen als explosieven worden verwijderd. Maar dat duurt de boeren te lang, en dus ontmijnen ze zelf hun akkers. Met alle gevaren van dien, horen we in een reportage Michiel Driebergen.  (11:04) Geweldsgolf teistert Oost-Congo  In Oost-Congo kun je gerust spreken van een oorlogssituatie. Maar liefst 120 rebellengroepen vechten tegen elkaar in dit gebied. Met als gevolg moorden en verkrachtingen op burgers, maar ook uitbraken van cholera. Maar liefst vijf miljoen mensen zijn op de vlucht geslagen. Over de ernst van dit conflict is VRT-journalist Katrien vanderschoot in de studio.  (22:34) Uitgelicht: Tsjechië Ruim dertig jaar na de opening van de eerste McDonald’s-filiaal staan de kranten bol van die historische dag. Correspondent Laura Postma vertelt waarom de Amerikaanse fastfoodrestaurant deze magische status heeft in het Midden-Europese land.  Presentatie: Tim de Wit

(00:40) 'KlimaSeniorinnen' slepen Zwitserse regering voor rechter Een groep Zwitserse vrouwen van een zekere leeftijd heeft zich tot het Europees Hof voor de Rechten van de Mens gewend om de Zwitserse regering aan te klagen wegens onvoldoende actie tegen klimaatverandering. De vrouwen, die gesteund worden door Greenpace, beweren dat hun mensenrechten worden geschonden omdat de regering niet genoeg doet om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Correspondent Renske Heddema vertelt waarom dit zo’n unieke zaak is. (08:10) Spanningen in graanschuur van India Het is onrustig in de Indiase deelstaat Punjab, de graanschuur van het land. In dit gebied wonen vooral Sikhs, een religieuze minderheid die wordt onderdrukt door de Indiase overheid. Lange tijd leek het goed te gaan. Maar nu is een oud conflict toch weer opgelaaid, en is het land al dagen in de ban van een klopjacht op de nieuwe Sikh-leider. Te gast is Devi Boeremavan de NOS en eerder onze correspondent in India. (21:15) Uitgelicht: China Singles in een stad in het zuidoosten van China kunnen nu gebruikmaken van een gloednieuwe matchmaking-app, waar de overheid in investeert. Daarover collega Ruth van der Kolk.

(00:36) Wat stelt het Westen tegenover China en Rusland? Deze week houden de Verenigde Staten een virtuele top voor democratie. Nederland is gekozen als medeorganisator. En kijk je naar China, Rusland en het bondgenootschap tussen die twee: dan zie je een duidelijke bedreiging voor de democratische wereld. Maar veel landen moeten niet veel hebben van de 'wijzende vinger' van Amerika en de EU.  Wat kun je daar dan wel tegenover stellen?  En wat moet de rol van Nederland hierin zijn? Dat leggen we voor aan minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra. (11:02) Sprankje hoop voor Jemen Het zijn historische tijden in het Midden-Oosten. Iran en Saudi-Arabië, twee landen die jarenlang elkaar in de haren vlogen, hebben kortgeleden besloten weer diplomatieke betrekkingen te hervatten. En dat biedt ook kansen voor Jemen. Dat al jarenlang het strijdtoneel is van een proxyoorlog regionale grootmachten. Is er na negen gruwelijke oorlogsjaren eindelijk een sprankje hoop voor Jemen? We vragen het arabist Leo Kwarten. (22:33) Uitgelicht: Verenigde Staten New Yorkers zijn boos over hun nieuwe slogan 'We love NYC'. Met correspondent Karlijn van Houwelingen. Presentatie: Tim de Wit

(00:40) Netanyahu met zijn rug tegen de muur In Israël is woede losgebarsten na het ontslag van de minister van Defensie, die kritiek uitte op premier Netanyahu's plannen rondom de rechtspraak in het land. Als het aan de premier ligt dan krijgt het Hooggerechtshof minder macht. Wat gaat Netanyahu doen, nu hij onder grote druk staat? Trekt hij zijn plannen in, dan zullen zijn extreemrechtse coalitiegenoten de regering verlaten. We maken de balans op met correspondent David de Jong en Erella Grassiani van de Universiteit van Amsterdam, beiden vanuit Tel Aviv. (12:08) Trump houdt iedereen aan het dansen Donald Trump houdt de gemoederen al meer dan een week bezig. Dat heeft alles te maken met een mogelijke arrestatie, die volgens Trump afgelopen dinsdag zou plaatsvinden, maar toch niet kwam. 'Heksenjacht' of niet: Trump is terug van nooit weggeweest en haalt opnieuw de krantenkoppen. Hoe komt het dat hij daar telkens in slaagt? En wat betekent dat voor zijn kandidatuur? We vragen het journalist Laila Frank. Presentatie: Tim de Wit.

(00:53) Scholz op de koffie bij Rutte Maandag komt bondskanselier Scholz op de koffie bij Rutte, waar het uiteraard over de oorlog in Oekraïne gaat. Voorheen waren Rutte en oud-bondskanselier Merkel, als langst zittende West-Europese regeringsleiders, altijd dikke mik. Maar Merkels opvolger Olaf Scholz lijkt zijn aandacht meer op andere westerse leiders als Macron en Biden te vestigen. Scholz is nu ruim een jaar bondskanselier, maar hij heeft nog niet echt een hechte band met Rutte opgebouwd. Wat zit daarachter? Hierover Duitsland-correspondent voor de NRC Nynke van Verschuer. (08:43) Oekraïne denkt al aan wederopbouw Terwijl de oorlog in Oekraïne voortduurt, zijn lokale gemeenschappen al druk bezig om de toekomst van hun steden vorm te geven. De Wereldbank schat dat minstens 400 miljard euro nodig is voor herstel. Zelfs in door Rusland bezette steden vergaderen gemeenteraden, ambtenaren en bewoners online over de toekomst. De Nederlandse architect Fulco Treffers is betrokken bij projecten in zes Oekraïense steden en adviseert over wederopbouwstrategieën. (21:49) Uitgelicht: Europa Draait Door Te gast is Arjen van der Horst, correspondent in het Verenigd Koninkrijk. Hij vertelt over het verhoor van Boris Johnson deze week. De oud-premier werd maar liefst drie uur lang gegrild door een parlementaire commissie over de vraag of hij het parlement voorgelogen zou hebben over zijn rol in de 'lockdownfeestjes'. Presentatie: Tim de Wit

(00:36) Wie helpt Haïti van het extreme bendegeweld af Gewelddadige bendes krijgen steeds meer voet aan de grond in Haïti. Veel Haïtianen ontvluchten de onveilige situatie in het land en de Verenigde Naties roepen herhaald op tot een buitenlandse interventie. En daarbij ligt er grote druk op de Amerikaanse president Biden, die vandaag op bezoek gaat bij de Canadese premier Trudeau om hulp te vragen. Waarom trekt Biden aan de bel in Canada, kunnen de Canadezen soms iets betekenen in deze veiligheidscrisis? Te gast is Els Hortensius van het netwerk Coordination Europe Haïti. (07:50) Büro Türkiye #1 In onze nieuwe rubriek Büro Türkiye volgen we alle ins en outs van de Turkse parlements- en presidentsverkiezingen. Turkije staat voor een belangrijke keus: over iets meer dan 50 dagen bepalen de Turken wie het land voor de komende vijf jaar zal besturen. Blijft president Erdogan na 20 jaar nog steeds aan de macht? Of gaat zijn uitdager Kemal Kilicdaroglu daar toch een einde aan maken? In aflevering #1 kijken we speciaal naar de Koerdische stem die wel eens doorslaggevend kan zijn. In Büro Türkiye zijn Nienke van Heukelingen, EU-Turkije- expert bij het Instituut Clingendael, en journalist en Turkoloog Zehra Kaya onze vaste panelgasten. (21:31) Uitgelicht: Zweden In Zweden zorgt het 'helikopterskiën' op de meest afgelegen plekken voor veel irritatie bij de Sami. Hun rendieren zouden zeer gevoelig zijn voor het lawaai van de helikopters. Met Tjade Michels.  Presentatie: Sophie Derkzen