Bureau Buitenland

Franse verkiezingskandidaten proberen grote winst uiterst rechts te voorkomen Na de eerste ronde afgelopen weekend werd al pijnlijk duidelijk hoeveel zetels Macron zal verliezen in het parlement. Het Rassemblement National wint juist aanzienlijk en de grote vraag is nu: wint die partij een absolute meerderheid, of lukt dat net niet? Het politieke midden van Macron lijkt te worden gedecimeerd, maar probeert nog met links af te stemmen hoe de wind uit de zeilen van rechts te halen. Gaat die strategie slagen? Daarover correspondent Eva Rammeloo in Parijs.   Getuigenissen van de Westbank Beschietingen, aanvallen en plunderingen. Het lijkt zich te onttrekken aan de buitenwereld. Maar het is de bijna dagelijkse realiteit op de Westelijke Jordaanoever. Journalist Eva Ludemann komt er net vandaan en zag hoe het geweld daar escaleert. En Pieter Stockmans, journalist van het Vlaamse MO Magazine, is met de fiets op plekken van de Westbank geweest waar al maanden geen diplomaten of hulporganisaties kunnen komen. Presentatie: Eva Koreman

En: de Tour de France begint in Italië (00:44) Hoever strekt de immuniteit van Trump? Donald Trump is voorlopig deels verlost van de aanklachten over de gang van zaken bij de presidentsverkiezingen van 2020. Als ex-president geniet hij namelijk gedeeltelijke immuniteit, oordeelde het Amerikaanse hooggerechtshof in een controversiële uitspraak. Onder anderen rechter Sonia Maria Sotomayor sprak haar zorgen uit over wat zij een ongekende uitbreiding van de presidentiële macht noemt. Volgens haar staat de president nu “als een koning boven de wet”. Is deze uitspraak echt zo uniek? En hoe verstrekkend kunnen de gevolgen zijn? Daarover jurist en Amerikadeskundige Kenneth Manusama.   (11:25) Wake-upcall voor Nederland in een turbulente wereldorde De tijd van gunstige internationale verhoudingen zijn voorbij. En daarom zal Nederland pijnlijke keuzes moeten maken om overeind te blijven in een turbulente wereldorde. Deze harde conclusie komt uit een nieuw rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Wat staat er op het spel van Nederland? En hoe moeten we ons hierin bewegen? We vragen het prof. dr. Haroon Sheikh, van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, onder wiens coördinatie dit rapport tot stand is gekomen. (21:04) Buitenland Uitgelicht: Italië De prestigieuze Tour de France startte dit jaar voor het eerst in Florence. Maar niet alle Italianen zijn even blij met dit wielertoernooi in hun land, legt correspondent Angelo van Schaik uit.

(00:52) Presidentsverkiezingen in Iran, maar wie gaan er überhaupt stemmen? Vandaag gaat Iran naar de stembus om een nieuwe president te kiezen. De vorige president, Ebrahim Raisi, kwam namelijk vorige maand om bij een helikopterongeluk. En nog meer dan wíé gaat winnen, is de grote vraag vooral: hoeveel mensen gaan er stemmen? Hebben Iraniërs er vertrouwen in dat hun stem ook echt verandering teweeg kan brengen? En hoe eerlijk verlopen dit soort verkiezingen überhaupt? Vragen die we voorleggen aan Iran-deskundige Peyman Jafari en de Nederlands-Iraanse Elika Rehim Zadeh, raadslid voor Denk Rotterdam. (13:48) In de abortuskliniek van Queens wordt het steeds drukker Bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen komende november is abortus een belangrijk thema. Twee jaar geleden schrapte het Hooggerechtshof het recht op abortus. Maar sindsdien is iets geks gebeurd: het aantal abortussen in de VS neemt juist toe. Correspondent Karlijn van Houwelingen vraagt zich af hoe dat kan en ging te rade bij een van de allereerste abortusklinieken in het land: die in de wijk Queens in New York. Een reportage.  (22:23) Uitgelicht: Europa Draait Door In onze podcast Europa Draait Door is deze keer Europa-correspondent van Nieuwsuur Saskia Dekkers te gast over de aanstaande Franse parlementsverkiezingen. Wat voor Frankrijk krijgen we de komende jaren te zien?  Presentatie: Sophie Derkzen

En een bijzondere kandidaat bij de Britse parlementsverkiezingen. Geweld tegen vrouwen neemt wereldwijd toe Gendergerelateerd geweld, onderdrukking van minderheidsgroepen zoals de LHBTI+-gemeenschap en feministen neemt door technologische innovatie toe. Het expertisecentrum Rutgers heeft met internationale partners in een paar landen onderzocht hoe technologie daar geweld en ongelijkheid in de hand werkt. Onderzoeker Loes Loning is te gast over het rapport.   'Zelensky doet aan micromanagement' De Oekraïense president reist naar de EU-top in Brussel om zich van meer steun van zijn Europese partners te verzekeren. Deze trip komt bovenop zijn veelvuldige inspectierondes aan de frontlinies. Zelensky gaat tegenwoordig vaker op troepeninspectie. Verslaggever Michiel Driebergen over de nieuwe trend.   Uitgelicht: comedian daagt Britse premier Sunak uit Croissants mogen niet meer dan 1,10 pond kosten. En Europese landen moeten lid worden van het Verenigd Koninkrijk! Het klinkt allemaal als gekke verkiezingsbeloftes. Maar satirische kandidaat Count Binface lijkt serieus kans te maken op een parlementszetel bij de aanstaande verkiezingen. VPRO-journalist en VK-watcher Nina van Raay over de knotsgekke campagne.   Presentatie: Chris Kijne

(00:54) Gen Z komt in opstand in Kenia Kenia maakt historische tijden mee. De protesten van de jongeren tegen de regering zijn geëscaleerd, het parlement is bestormd en er zijn doden gevallen. Dat weerhoudt de jongeren er niet van om door te gaan. Wie zijn deze jongeren, die ook hun woede uiten over het Westen? We vragen het Afrika-correspondent Koert Lindijer. (11:29) Vooruitblik op groot verkiezingsdebat VS Het lijkt hét televisiemoment van het jaar te worden: tientallen miljoenen Amerikanen zullen zich morgen met bier, popcorn en hamburgers op de bank installeren om te zien wat president Joe Biden en zijn uitdager Donald Trump ervan bakken tijdens het grote verkiezingsdebat van CNN. Het is het eerste van dit verkiezingsjaar, op een ongebruikelijk vroeg moment. Wij volgen het met VRT-correspondent Björn Soenens, die in zijn nieuwe een boek een duik neemt in de geschiedenis van zijn geliefde Amerika.    Presentatie: Chris Kijne.

En een bijzondere Maya-vondst in een tweedehands winkel. Netanyahu verlegt focus naar Libanon De Israëlische premier heeft vriend en vijand verrast met uitspraken over de oorlog in Gaza. De intense gevechtsfase in het zuiden van Gaza is bijna klaar zijn, volgens de minister-president. Hij zegt dat de troepen nu naar de noordgrens met Libanon gestuurd moeten worden. Waar is de premier op uit? En hoe kijken ze vanuit de Israëlische samenleving naar deze ontwikkelingen? We vragen het Gilad Perez, correspondent Israël en Palestijnse gebieden. Macron waarschuwt voor burgeroorlog Nog een paar dagen tot de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen op 30 juni, en Macron haalt alles uit de kast om kiezers ervan te overtuigen om zijn kant te kiezen. Nu de partijprogramma’s van uiterst links en uiterst rechts bekend zijn, waarschuwt hij zelfs voor het uitbreken van een burgeroorlog. Gaat het Macron nog lukken het tij te keren, en wat verklaart eigenlijk zijn constant dalende populariteit sinds zijn aantreden in 2017? Historicus en Frankrijk-specialist Niek Pas zit bij ons in de studio, om het uit te leggen. Uitgelicht: Oud potje blijkt historische Mexicaanse vaas Toen de Amerikaanse Anna Lee Dozier het voor 4 dollar kocht in een tweedehandswinkeltje, leek het nog gewoon een mooi oud potje. Maar onlangs bleek het ding bijna 2000 jaar oud te zijn, en afkomstig uit de hoogtijdagen van de oude Maya's in Mexico. Collega Edwin Koopman vertelt de details. Presentatie: Chris Kijne

En in Amerika gaan steeds meer senioren op zomerkamp! (00:46) Aanslagen in Russische deelrepubliek Dagestan Opnieuw aanslagen in Rusland: in de deelrepubliek Dagestan openden gemaskerde mannen gisteravond het vuur op synagogen, kerken en een politiepost. Wie zit er achter de aanvallen? Dagestan kampt met toenemende spanningen tussen de moslim-meerderheid en christelijke en joodse minderheden. Moet Moskou zich zorgen gaan maken om te stabiliteit van Dagestan? Te gast is Michael Kemper, professor Oost-Europese studies aan de Universiteit van Amsterdam, gespecialiseerd in de Islam en de Kaukasus.   (09:44) ‘De Filipijnen zullen geen oorlog beginnen’ Na een aanval van de Chinese kustwacht op de Filipijnse marine, waarbij ze aan boord kwamen en apparatuur vernielden, is de Filipijnse president Marcos vooral bezig de gemoederen tot rust te brengen. Hij zegt geen oorlog te beginnen, maar zich ook niet te laten intimideren. Waarom lopen de spanningen tussen China en de Filipijnen de afgelopen periode zo hoog op dat er zelfs over oorlog wordt gesproken? Hierover te gast politicoloog en expert op het gebied van de Zuid-Chinese Zee, Friso Dubbelboer.   (20:56) Uitgelicht: Amerikaanse zomerkampen voor oudjes Een nieuwe trend in Amerika, correspondent Karlijn van Houwelingen praat ons bij! Presentatie: Chris Kijne

(00:47) Hoe valt de Nederlandse verkiezingsuitslag in het buitenland?  De kop is eraf: als een van de eerste landen heeft Nederland gestemd voor de Europese verkiezingen. Uit de exitpolls komt GroenLinks-PvdA als grootste naar voren, maar de PVV maakt de spectaculairste groei en kan daarmee een factor van formaat worden in de EU. Hoe wordt er in Oekraïne gekeken naar de zetelwinst van een partij die sceptisch is over steun aan het land? Daarover Oost-Europaverslaggever Michiel Driebergen. En wat betekent de uitslag voor mogelijke samenwerking met andere radicaal-rechtse partijen, zoals het Rassemblement national van Marine Le Pen? Daarover Frankrijk-correspondent Eva Rammeloo. (11:47) Maakt België een ruk naar rechts? Onze zuiderburen maken zich op voor de spannendste verkiezingen in tijden. Over een paar dagen kan België wakker worden in een nieuwe politieke realiteit. Die kan best wel eens lijken op de onze, omdat Vlaams Belang graag het succes van de PVV wil herhalen. Daarover correspondent Annelies Bontjes en journalist Bart Eeckhout. Presentatie: Bram Vermeulen.

De Europese verkiezingen gaan vandaag officieel van start en wij in Nederland horen bij de eersten die kunnen stemmen. Maar wat valt er nu eigenlijk te kiezen? Bureau Buitenland maakt een spoorboekje met waar je op kunt letten, op weg naar de stembus. Met Marieke Blom, hoofdeconoom bij de ING, gaat het over misschien wel het  belangrijkste thema van deze verkiezingen: de portemonnee. Veel Euopeanen worstelen met de stijgende voedsel- en energieprijzen.Maar ook het onderwerp veiligheid mag niet ontbreken. EU-correspondent Marc Peeperkorn van de Volkskrant, over de militaire samenwerking als gevolg van de oorlog in OekraÏne. Politiek commentator Kees Boonman over de gevolgen van onze stemkeuze in Brussel. Presentatie: Sophie Derkzen.

En zelfs de doden ontkomen niet aan de verduurzaming van Valencia! (00:58) Israëlisch verzet tegen vredesplan Gaza President Biden presenteert een concreet vredesplan om - in verschillende fasen - een einde aan de oorlog in Gaza te maken. De terugkeer van de gijzelaars wordt daarin ook geregeld. Hij benadrukt dat zowel Hamas, Israël en de bemiddelaars zijn betrokken bij het initiatief. Maar toch reageert het kabinet in Israël negatief op het voorstel. Premier Netanyahu moet schipperen tussen zijn uiterst rechtse coalitiegenoten en grote internationale druk. Conflictonderzoeker Erwin van Veen is te gast over het vredesplan. (10:05) Verkiezingscampagne Verenigd Koninkrijk barst los Met het eerste live tv-debat tussen de Britse premier Rishi Sunak en Labour-leider Keir Starmer, is de verkiezingscampagne in het VK echt losgebarsten. En Rishi Sunak moet flink aan de bak, want sinds hij twee weken geleden vervroegde verkiezingen aankondigde wil het nog niet echt lukken voor de Conservatieven. De partij stevent af op een historische nederlaag. Weet Sunak de boel nog te redden, zeker nu ook Nigel Farage zich op rechts heeft gemeld? Hieke Jippes, voormalig correspondent in het Verenigd Koninkrijk, is te gast. (22:10) Uitgelicht: morbide zonnepanelen in Spanje In Valencia wil de gemeente graag verduurzamen en zet daarom in op zonnepanelen. Maar waar die te plaatsen in een zeer dichtbevolkte stad? Journalist Carlijn Teeven over een zeer onorthodoxe oplossing.  Presentatie: Tim de Wit