Europa draait door

In een knusse tent in Amersfoort hebben we een speciale podcast opgenomen! In het kader van de NPO-klimaatweek doken we in de Europese vlucht- en treinensector. Want inmiddels vliegen we inmiddels bijna weer even vaak als vóór corona, terwijl bij velen de klimaatimpact van vliegen toch lijkt doorgedrongen te zijn. Waarom komen alternatieven, zoals de trein, maar zo moeilijk van de grond? En hoe schadelijk is die vliegindustrie nou precies? Het zijn vragen die we voorlegden aan Ties Joosten, klimaatjournalist voor Follow the Money en auteur van 'De Blauwe Fabel' over de KLM. Fragmenten uit aflevering: - Op 7 november staan wij in de prachtige Schouwburg Odeon in Zwolle, met niemand minder dan Helga Salemon! Tickets zijn hier te krijgen! (https://www.vpro.nl/programmas/europa-draait-door.html) - De Blauwe Fabel van Ties Joosten (https://winkel.ftm.nl/products/de-blauwe-fabel) - Mark Rutte over het klimaat in Nederlandse media (https://www.vpro.nl/programmas/europa-draait-door.html) - Mark Rutte over het klimaat bij de Verenigde Naties (https://www.youtube.com/watch?v=gSXuhQQ7Yxo&t=1s) - BBC-artikel over de uitstoot per vervoersmiddel (https://www.bbc.com/news/science-environment-49349566) - Arjen Lubach over het Europese treinnetwerk (https://www.youtube.com/watch?v=5aza7xXjC8w&t=304s) - Schoenberg: Verklärte Nacht / Rattle · Berliner Philharmoniker (https://www.youtube.com/watch?v=ZMLeRjUfIHQ&t=17s)

Er is weer een nieuwe aflevering van Europa Draait Door, en daarin staat natuurlijk de oorlog tussen Israël en Hamas centraal. Arend Jan en Tim ontvangen Derk Walters, oud-correspondent in Israël voor de NRC. Deze week stond in alle berichtgeving de raketinslag bij een Palestijns ziekenhuis centraal. Nieuwsmedia, waaronder de NRC, wezen al snel naar Israël als dader. Inmiddels lijkt het er steeds meer op dat het toch een afgezwaaide Palestijnse raket zou zijn geweest. Wat duidelijk is: nepnieuws tiert welig in tijden van oorlog, en de waarheid lijkt er steeds minder toe te doen. Hoe staat het ervoor met het grondoffensief? En kan dit tot een regionaal conflict leiden? Daarnaast aandacht voor de verrassende uitslag bij de Poolse verkiezingen, en natuurlijk het front in Oekraïne. Kan de VS zowel Oekraïne als Israël militair steunen? Fragmenten uit aflevering: -  Op 7 november staan wij in de prachtige Schouwburg Odeon in Zwolle, met niemand minder dan Helga Salemon! Tickets zijn hier te krijgen! (https://www.vpro.nl/programmas/europa-draait-door.html) - Yuval Noah Harari bij Nieuwsuur (https://x.com/Nieuwsuur/status/1714742998032933327?s=20) - De overwinningsspeech van Donald Tusk (https://www.youtube.com/watch?v=GK9w7zkyBhE) - Vizekanzler Robert Habeck over de steun voor Israël (https://www.youtube.com/watch?v=evDwYoZ_zcY&t=215s) - De analyse van open-source-onderzoekers wat betreft de oorsprong van de raket die een Palestijns ziekenhuis raakte (https://twitter.com/GeoConfirmed/status/1714390274900734049) - De Zweedse terrorisme-expert in het acht-uurjournaal over het tunnelsysteem van Hamas in Gaza (https://www.npostart.nl/nos-journaal/17-10-2023/POW_05467556) - Analyse van de VRT over het Russische offensief bij Avdiivka (https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/10/16/oorlog-rusland-oekraine-avdiivka-russische-offensief-poetin-zele/) - Kan Amerika zowel Oekraïne als Israël steunen? Een analyse van de Washington Post (https://www.washingtonpost.com/opinions/2023/10/10/biden-republicans-israel-gaza-ukraine/) - U2 - One (https://www.youtube.com/watch?v=ftjEcrrf7r0)

Ook in deze krankzinnige week staan we weer klaar met een nieuwe aflevering. Het is zelden dat een nieuwsverhaal zo onder ieders huid is gaan zitten als de oorlog in Israël en Gaza. Eerst met de gruwelijke aanval van Hamas, waar honderden Israëliërs bij om het leven kwamen. En inmiddels sluit Israël de Gazastrook hermetisch af, en worden hele gebieden constant gebombardeerd. Waar kan dit toe leiden? We bespreken het met correspondent David de Jong. Daarnaast staan er zondag verkiezingen voor de deur in Polen, die volgens sommigen de belangrijkste verkiezingen zijn in Polen sinds de Koude Oorlog. Wat als de PiS-partij opnieuw de verkiezingen wint? Daarover journalist Dore van Duivenbode. Fragmenten uit aflevering: - Op 21 oktober staan we voor de Klimaatweek van de NPO in hartje Amersfoort, met klimaatjournalist Ties Joosten! Wil je daar bij zijn? Ga dan naar deze link! (https://www.nporadio1.nl/nieuws/npo-radio-1-klimaatstudio/26c57078-8df6-4f73-8f97-1f4e5d5aafe1/aanmelden-voor-de-npo-radio-1-klimaatstudio) - Op 7 november staan wij in de prachtige Schouwburg Odeon in Zwolle, met niemand minder dan Helga Salemon! Tickets zijn hier te krijgen! (https://www.vpro.nl/programmas/europa-draait-door.html) - Amerikaanse gepensioneerde Majoor over de oorlog tussen Israël en Hamas (https://twitter.com/cbsnews/status/1712073318944129033?s=46&t=c58SSdHrxN0iMK7tHmUwbw) - De serie van Dore van Duivenbode over persvrijheid in Polen (https://www.npostart.nl/gazeta-de-poolse-krant-onder-vuur/VPWON_1349729) - Emerson String Quartet - Mendelssohn: Four Pieces for String Quartet, Op. 81, MWV R 35 - IV. Fuga (https://www.youtube.com/watch?v=KJyli5vJ28E)

Tim en Arend Jan worden deze week in de podcast-studio vergezeld door een correspondent van formaat: Sjoerd den Daas! Want het gaat slecht met de economie van China. Het land kampt met een hoge jeugdwerkloosheid, de huizenmarkt kent grote problemen, en dus lijkt die miraculeuze groei van de afgelopen decennia af te vlakken. Wat voor gevolgen heeft dat voor Xi Jinping, Taiwan, en Europa? Daarnaast aandacht voor het ongelooflijke schouwspel in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, de sollicitatie van Wopke Hoekstra, en véél meer! Fragmenten uit aflevering: - Op 7 november staan wij in de prachtige Schouwburg Odeon in Zwolle, met niemand minder dan Helga Salemon! Tickets zijn hier te krijgen! (https://www.vpro.nl/programmas/europa-draait-door.html) - De bijzondere talenschat van Hoekstra laat soms te wensen over (https://youtu.be/vN9p7B_eM4c?si=9XyraENetXI-39a-&t=213) - Jens Franssen in Bureau Buitenland over Oekraïne (https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/bureau-buitenland/5fe58082-02c8-4eb7-90e5-c3e5bc5a8d2e/2023-10-02-bureau-buitenland-wie-heeft-de-langste-adem-in-oekraine) - The Economist -  De haperende motor van de Chinese economie (https://www.economist.com/china/2023/09/28/politics-hamper-chinas-efforts-to-stimulate-the-economy) - Foreign Affairs - Het einde van het Chinese economische mirakel? (https://www.foreignaffairs.com/china/end-china-economic-miracle-beijing-washington) - Mochten er luisteraars het hele verhoor van Hoekstra willen bekijken (https://www.youtube.com/watch?v=IGsQxLD4tx0) - T'Pau - China In Your Hand (https://www.youtube.com/watch?v=T4sV3lqzKqQ)

Op de verjaardag van Arend Jan kan er maar één iemand aanschuiven: Saskia Dekkers. Ze is net terug uit Spitsbergen, waar het poolijs steeds meer terugtrekt, en de Russen juist dichterbij komen… Daarnaast aandacht voor de kieslijst van Omtzigt, bijzondere peilingen in Amerika, en een mogelijke Orban-clone in Slowakije. Fragmenten uit aflevering: - Op 7 november staan wij in de prachtige Schouwburg Odeon in Zwolle, met niemand minder dan Helga Salemon! Tickets zijn hier te krijgen! (https://www.vpro.nl/programmas/europa-draait-door.html) - Zat Pieter Omtzigt nou in het landhuis van AJ in Doorn? (https://nos.nl/collectie/13944/artikel/2491679-omtzigt-sprak-hele-weekend-met-kandidaten-op-landgoed-in-doorn) - De bijzondere peiling richting de Amerikaanse presidentsverkiezingen (https://www.washingtonpost.com/politics/2023/09/24/biden-trump-poll-2024-election/) - Analyse over de betrouwbaarheid van dit soort peilingen (https://abcnews.go.com/538/outlier-polls-happen/story?id=103463726) - De reportage van Saskia op Spitsbergen (https://x.com/Nieuwsuur/status/1704951128688046556?s=20) - Wie is Robert Fico? De ‘Slowaakse Orban’ die mogelijk opnieuw premier wordt? (https://www.theguardian.com/world/2023/sep/27/slovakia-knife-edge-elections) - RACHMANINOFF — Trio élégiaque No. 1 in G minor (https://www.youtube.com/watch?v=ZeHNHqUYmNE&t=93s)

Er schuift deze week een bijzondere gast aan onze bij onze podcast-tafel: Eva Hartog. Eva werkt al jaren als correspondent in Rusland, maar moest enkele weken terug ineens het land verlaten omdat haar visum niet verlengd werd. Met haar duiken we in een drietal verhalen met één gemeenschappelijke deler: de macht van Rusland in het buitenland lijkt af te brokkelen. Deze week leek namelijk in de betwiste regio Nagorno Karabach in Azerbeidzjan de strijd in eens weer op te laaien. In het gebied wonen overwegend etnische Armenen, die lange tijd konden rekenen op steun van Rusland. Maar daar lijkt geen sprake meer van te zijn. Daarnaast gaan er allemaal geruchten over Ramzan Kadyrov, de Tsjetsjeense leider én steun en toeverlaat van Poetin. Leeft hij nou wel nog, of is ie overleden? En Eva komt met een ongelooflijk verhaal over Cubanen die aan Russische zijde meevechten. Kortom, een bómvolle aflevering! Fragmenten uit aflevering: - Op 7 november staan wij in de prachtige Schouwburg Odeon in Zwolle, met niemand minder dan Helga Salemon! Tickets zijn hier te krijgen! (https://www.vpro.nl/programmas/europa-draait-door.html) - Wat gebeurt er in de betwiste regio Nagorno Karabach? (https://www.reuters.com/world/what-is-happening-between-armenia-azerbaijan-over-nagorno-karabakh-2023-09-19/) - Wie steunt wie in de strijd tussen Armenië en Azerbeidzjan? (https://www.politico.eu/article/nagorno-karabakh-conflict-azerbaijan-armenia-south-caucasus-russia/) - Tsjetsjeense leider Kadyrov duikt weer op (https://www.youtube.com/watch?v=44FMuXJRpq8) - Loco-burgemeester op Lampedusa slaat noodkreet over toename migranten (https://www.youtube.com/watch?v=Va0yggwqBow) - Heeft Oekraïne drone-aanvallen in Sudan uitgevoerd? (https://edition.cnn.com/2023/09/19/africa/ukraine-military-sudan-wagner-cmd-intl/index.html) - Bronski Beat - Smalltown Boy (https://www.youtube.com/watch?v=88sARuFu-tc)

Europa Draait Door duikt deze week in de situatie op de Balkan! Het borrelt namelijk al maanden tussen bijvoorbeeld Servië en Kosovo. NAVO-troepen worden aangevallen, controversiële burgemeesters aangesteld en nummerplaten ongeldig verklaard. En ondertussen stookt de Servische president Vucic met regelmaat het vuurtje verder op. En dat in een regio waar veel landen maar al te graag aansluiting willen bij de Europese Unie. Correspondent Marjolein Koster schuift aan, en geeft ons een lesje geopolitiek op de Balkan. Fragmenten uit aflevering: - Op 7 november staan wij in de prachtige Schouwburg Odeon in Zwolle, met niemand minder dan Helga Salemon! Tickets zijn hier te krijgen! (https://www.vpro.nl/programmas/europa-draait-door.html) - Het kippentheater van Anne Hofstra (https://www.nporadio1.nl/fragmenten/villa-vdb/8208c3b6-2154-4139-9a5a-ff133a0a3353/2023-09-12-waarom-is-cultuur-er-alleen-voor-mensen) - Het belang van die teruggewonnen Olieplatforms in de Zwarte Zee (https://www.kyivpost.com/post/21513) - Het ongelooflijke verhaal van de banden tussen de Servische president Vucic en de onderwereld (https://www.nytimes.com/2023/05/03/magazine/aleksandar-vucic-veljko-belivuk-serbia.html) - Wie is Vladimir Krasikov, de huurmoordenaar die Poetin terug naar Rusland wil halen? (https://www.youtube.com/watch?v=S0G2eFs8V_M&t=66s) - Poetin zou Krasikov mogelijk willen inzetten in een gevangenruil, meldt de Wall Street Journal (https://www.wsj.com/world/putin-wants-his-hit-man-back-5bd759f8) - String Quartet No. 3 in A, Op. 41 No. 3: 1. Andante espressivo - Allegro molto moderato (https://www.youtube.com/watch?v=c_kQn4dYQso)

Met deze zomerse temperaturen kunnen we het deze week natuurlijk over maar één land hebben: Italië. Meloni nadert haar eerste jaar als premier van Italië, en dat is in het Zuid-Europese land niet voor iedereen weggelegd. Toen ze de verkiezingen won, stond ze bekend als een extreem-rechts politicus, maar nu een jaar verder lijkt ze volgens sommigen toch een stuk gematigder. Hoe zit dat precies? Daarover zit niemand minder dan correspondent Heleen D’Haens in onze nederige podcast-bunker.  Fragmenten uit aflevering: - Op 30 oktober staan we in het theater, in Tivoli Vredenburg in Utrecht, met niemand minder dan Iris de Graaf! Tickets zijn hier te verkrijgen (https://www.vpro.nl/evenementen/2023/Europa-draait-door-live.html) - En op 7 november reizen we af naar Zwolle, dan staan we met Helga Salemon op het podium! Tickets zijn hier te verkrijgen (https://zwolsetheaters.nl/programma/europa-draait-door) - Ook Arend Jan had niet altijd door als de microfoon nog aan stond (https://www.youtube.com/watch?v=q4SAp20XvzM&t=13s) - Caroline van der Plas blijkt over een verborgen talent te beschikken (https://www.telegraaf.nl/video/1530927084/gemist-zo-zingt-caroline-van-der-plas) - Meloni’s opvallende migratieplan (https://www.politico.eu/article/italy-far-right-leader-giorgia-meloni-migration/) - Belgische minister in het nauw met ‘Watergate’ (https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/09/05/van-quickenborne-beelden-plasincident/) - The Rolling Stones - Angry (https://www.youtube.com/watch?v=_mEC54eTuGw)

Jullie zien het goed: er staat een éxtra aflevering online! En daarin duiken we in de wapenindustrie. Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne is in heel Europa het besef gekomen dat er méér geïnvesteerd moet worden in de eigen defensie-industrie. Maar hoe profiteert die wapenindustrie daar precies van, en zijn daar ook kritische noten bij te kraken? Daarover Mark Akkerman, verbonden aan het Transnational Institute, en oprichter van Stop Wapenhandel. Fragmenten uit aflevering: Op 30 oktober staan we in het theater, in Tivoli Vredenburg in Utrecht, met niemand minder dan Iris de Graaf! Tickets zijn hier te verkrijgen (https://www.vpro.nl/evenementen/2023/Europa-draait-door-live.html) Reportage van Deutsche Welle over de wapenindustrie (https://www.youtube.com/watch?v=UjiFzmYVG7w) Generaal Onno Eichelsheim over het investeringen in de wapenindustrie (https://www.youtube.com/watch?v=rr0m_FZuCJc) Sibelius: 13 Pieces Op.76－No.2 Étude: Andsnes (https://www.youtube.com/watch?v=p_G96IQmgw8)

Na de tumultueuze coup in Niger vorige maand, is het nu alweer de beurt aan het volgende Afrikaanse land: ook in Gabon vond deze week een staatsgreep plaats. En dat is al zeker de achtste coup in drie jaar tijd in Afrika. Veel van dit soort landen zijn voormalig koloniën van Frankrijk, en een groot deel van de coupplegers richt hun woede met regelmaat ook op de voormalige kolonisator. Frankrijk zou die landen nog steeds onder de duim houden en uitbuiten. Wat is daar van waar? En wat betekent deze chaos voor het opkomend jihadisme in de regio? Hoog tijd dat de Afrika kenner puur sang aanschuift: Bram Vermeulen. Fragmenten uit aflevering: - Op 30 oktober staan we opnieuw in het theater, in Tivoli Vredenburg in Utrecht, met niemand minder dan Iris de Graaf! Tickets zijn hier te verkrijgen (https://www.vpro.nl/evenementen/2023/Europa-draait-door-live.html) - Nieuwe video van Prigozjin opgedoken (https://nos.nl/liveblog/2488300-nieuwe-video-van-prigozjin-opgedoken-zelensky-oekraine-heeft-langeafstandsraket-ontwikkeld) - Bribes and hiding at home: the Ukrainian men trying to avoid conscription (https://www.theguardian.com/world/2023/aug/15/bribes-and-hiding-at-home-the-ukrainian-men-trying-to-avoid-conscription) - De aflevering van Bram in de CAR (https://www.vpro.nl/programmas/frontlinie/artikelen/frontlinie-russen-in-afrika.html) - https://www.politico.eu/article/italy-far-right-leader-giorgia-meloni-migration/ (https://www.politico.eu/article/italy-far-right-leader-giorgia-meloni-migration/)