De Groene Amsterdammer Podcast

Wat gebeurt er wanneer een mens zijn kennis gebruikt om een machine menselijker te maken? De ontwikkeling van artificiële intelligentie is al jaren in volle gang, en we lijken steeds meer te leven in de utopische toekomstwereld die we van het witte doek kennen. Tegenwoordig worden veelgebruikte generatieve AI-modellen getraind door miljoenen mensen. Maar wat betekent het eigenlijk om kunstmatige intelligentie te humaniseren?Onderzoeksjournalist Jeroen van Bergeijk werpt hierop licht, gebaseerd op zijn tijd als undercovertrainer bij Outlier, een bedrijf dat onder andere werkt voor OpenAI, het moederbedrijf van ChatGPT. Zijn taak bestond uit het geven van prompts aan de bot, het opsporen van fouten en het corrigeren daarvan. Van binnenuit ziet hij, ironisch genoeg, een opvallend gebrek aan menselijkheid in een missie die juist draait om het menselijker maken van machines. Bovendien blijkt uit onderzoek dat onze persoonlijke bias onvermijdelijk wordt overgedragen op de technologie. Dus: hoe menselijk willen we artificiële intelligentie eigenlijk maken?Deze week gaat Kees van den Bosch in gesprek met Jeroen van Bergeijk over zijn tijd undercover bij Outlier. Ze bespreken de inhoud van zijn werkzaamheden, de vage instructies en onduidelijke werkomstandigheden, en de betekenis van het trainen van artificiële intelligentie door mensen.Lees ook het artikel ‘Heeaal leuke mensen! Haha!’ in De Groene.Productie: Rosa Springer en Kees van den Bosch.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In de Jan Hanlo Podcast spreekt dichter, NRC-columnist en presentator Ellen Deckwitz met vijf auteurs die zijn genomineerd voor de Jan Hanlo Essayprijs voor Nederlandstalige literaire essayistiek.In deze aflevering: Nikki Dekker over Graafdier (De Bezige Bij, 2024).De andere afleveringen, met gesprekken met Marian Donner, Meredith Greer, Eke Krijnen en Wytske Versteeg, zijn te beluisteren via groene.nl.Productie: Gizelle Mijnlieff.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zelfs na zijn dood blijft Desi Bouterse Suriname verdelen. Hij was de sterke man van een militair regime, tien jaar lang democratisch gekozen president, en hoofdverantwoordelijke voor de Decembermoorden van 1982. Anderhalf jaar geleden werd hij veroordeeld — een mijlpaal voor de Surinaamse rechtsstaat. Maar van echte gerechtigheid kwam het niet: Bouterse verdween. Pas een jaar later werd hij teruggevonden. Dood.Onderzoeksplatform Investico probeerde te achterhalen waar Bouterse zich schuilhield, en stuitte op een web van politieke belangen en stilzwijgende afspraken. Bouterse had altijd een trouwe achterban in Suriname. Was de regering werkelijk onmachtig om hem op te pakken, of speelde er meer?In deze podcast spreekt Kees van den Bosch met Investico-journalist Sylvana van den Braak, die samen met collega Linda van der Pol naar Suriname reisde voor het onderzoek. Ze bespreken opmerkelijke getuigenissen over de verdwenen oud-president, de werking van de Surinaamse media, en het blijvende mysterie rond een leider die zowel verafschuwd als vereerd werd.Lees ook het stuk Een ‘Surinaamse oplossing’ voor Bouterse in De Groene Amsterdammer.Luister ook Bouta's laatste zet van Argos.Productie: Kees van den Bosch en Daan Sanders.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In de Jan Hanlo Podcast spreekt dichter, NRC-columnist en presentator Ellen Deckwitz met vijf auteurs die zijn genomineerd voor de Jan Hanlo Essayprijs voor Nederlandstalige literaire essayistiek.Deze aflevering: Marian Donner over Rooksignalen (Das Mag, 2024). In de andere afleveringen, te beluisteren via groene.nl, zijn Nikki Dekker, Meredith Greer, Eke Krijnen en Wytske Versteeg te gast.Productie: Gizelle Mijnlieff.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In de Verenigde Staten moeten progressieve wetenschappers hun koffers pakken. Onder het regime van Trump is geen ruimte voor kritische geesten: kennis moet zich voegen naar zijn ideologie. Waar de meeste kennisinstellingen zich gewillig naar zijn wil schikken, komt Harvard als een van de weinigen openlijk in verzet. Hoe almachtig is dit nieuwe machtsspel van Trump werkelijk? En wat betekent het voor de Europese wetenschap?Groene-redacteur Koen Haegens onderzoekt de braindrain die de Amerikaanse academische wereld dreigt uit te hollen. Wat begon als een voorzichtige hypothese, groeit uit tot een verontrustende realiteit. De historische parallellen zijn scherp: waar in de jaren dertig wetenschappers het naziregime ontvluchtten richting de VS, lijkt zich nu een omgekeerde migratie te voltrekken.In deze aflevering bespreken presentator Kees van den Bosch en Koen Haegens de ernst van deze verschuiving. Cynisme ligt op de loer, maar de hoop schuilt in het verzet.Lees het artikel De terugkeer van de ‘battle for brainpower’ - The best and the brightest in De Groene Amsterdammer.Productie: Lotte Bauweraerts & Kees van den Bosch.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In de Jan Hanlo Podcast spreekt dichter, NRC-columnist en presentator Ellen Deckwitz met vijf auteurs die zijn genomineerd voor de Jan Hanlo Essayprijs voor Nederlandstalige literaire essayistiek.In deze aflevering: Meredith Greer over Bedenktijd (De Bezige Bij, 2023).De andere afleveringen, met gesprekken met Nikki Dekker, Marian Donner, Eke Krijnen en Wytske Versteeg, zijn te beluisteren via groene.nl.Productie: Gizelle Mijnlieff.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In 2016 sluiten de deuren van het AZC Crailo. Voor velen – zowel asielzoekers als vrijwilligers – betekent dit het einde van een bijzondere periode. Inwoners komen in actie en verzetten zich tegen het besluit. Nu, bijna tien jaar later, lijken we mijlenver verwijderd van waar we toen stonden. “Nee, hier geen AZC” is inmiddels een vertrouwde uitspraak in het Gooi.Yaghoub Sharhani, oud-bewoner van Crailo, kijkt terug op zijn tijd in het voormalige AZC en onderzoekt het contrast tussen toen en nu. In zijn onderzoek spreekt hij met uiteenlopende mensen, onder wie tegenstanders van een nieuw AZC. Ook werpt hij licht op de rol die angst speelt in het debat, en op de invloed van politiek taalgebruik op het dagelijks leven in de buurt.In deze aflevering spreekt Kees van den Bosch met redacteur Yaghoub Sharhani over het verband tussen het veranderde politieke klimaat en de opvang van asielzoekers in het Gooi.Meer lezen van Yaghoub? Bekijk ook zijn andere artikelen. Productie: Rosa Springer en Kees van den Bosch.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Al meerdere keren aangekondigd, en nu werkelijkheid: Trumps handelsoorlog is definitief begonnen, en de Amerikaanse president lijkt vastbesloten die vol te houden. Groene-medewerker Diederik Baazil belicht vanuit Tokio de reactie van Aziatische landen en vraagt zich af of het einde van Amerika’s dominante positie in zicht is.In Historische Woorden klinkt een verontwaardigde Marine Le Pen, die na een gerechtelijke uitspraak haar partij Rassemblement National niet langer mag aanvoeren bij de Franse verkiezingen.En in Servië zijn al geruime tijd protesten gaande tegen het bewind van president Vučić. Verslaggever Ingrid Gercama reisde meerdere keren naar Servië en legt uit waarom deze demonstraties in zekere zin apolitiek zijn.Productie: Gizelle Mijnlieff.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In een oorlog sneuvelt de waarheid als eerste, maar soms vecht ze terug. Zo’n drie jaar geleden ontdekten Oekraïense militairen een massaslachting in het verwoeste Boetsja. Fotojournalisten deelden de gruwelijke beelden met de wereld, en Rusland leek al snel de evidente dader. In reactie hierop begon Rusland echter met het construeren van een alternatieve werkelijkheid. Zo ontstond een strijd om het narratief en begon de waarheid verschillende levens te leiden. Op sociale media barstte vervolgens een verhitte discussie los over het ware verloop van gebeurtenissen.Buitenlandredacteur Rutger van der Hoeven deed onderzoek naar deze casus als voorbeeld van het post-truth tijdperk, waarin waarheid zowel wordt achterhaald als gefabriceerd. Hij onderzoekt daarnaast de rol van waarheidscoalities, netwerken van verantwoordelijkheid en zogenaamde "zolderkamerjournalisten". Rutger belicht tot slot hoe, zelfs in dit complexe tijdperk, de waarheid uiteindelijk toch naar boven kan komen.In deze aflevering spreekt Kees van den Bosch met Rutger van der Hoeven over de massamoord in Boetsja en de strijd tussen feit en fictie die daarop volgde. Ook gaan ze in op de betrouwbaarheid van beeldmateriaal en bespreken ze wat deze ontwikkelingen betekenen voor de toekomst.Lees het artikel Het was een koude, mistige dag… in De Groene Amsterdammer.Productie: Kees van den Bosch en Roos Springer.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Orthodox-christelijke organisaties zijn nog altijd actief betrokken bij de steun aan Israëls illegale nederzettingen. Uit onderzoek van Investico blijkt dat deze christelijke weldoeners zelfs bereid zijn financiële steun te verlenen voor de levering van wapens. Gedreven door de Bijbelse overtuiging dat het land door God aan de joden is beloofd, zien zij het als hun taak om hieraan bij te dragen. Deze steun is echter in strijd met het Nederlandse, Europese en internationale beleid ten aanzien van de Palestijnse kwestie.Onderzoeksplatform Investico dook, samen met BOOS van BNNVARA en het Nederlands Dagblad, in deze gevoelige materie. Naast archiefonderzoek reisden de journalisten ook zelf af naar de Westelijke Jordaanoever om hun bevindingen met eigen ogen te toetsen.In deze aflevering spreekt presentator Kees van den Bosch met Investico-journalisten Marieke Rotman, Romy van der Burgh en Allart van der Woude. Ze vertellen over hun ontmoeting met de openhartige Palestijnse olijfboer Jamal, de momenten waarop ze noodgedwongen undercover moesten gaan en de opmerkelijke samenwerking met het christelijke Nederlands Dagblad.Bekijk de aflevering van BOOS. Of lees het stuk in De Groene Amsterdammer. Film: No Other Land – Yuval Abraham, Basel Adra, Hamdan Ballal, Rachel Szor. Productie: Lotte Bauweraerts en Kees van den Bosch.See omnystudio.com/listener for privacy information.