Hahn in Europa | BNR

België, Frankrijk, Spanje, Denemarken, Duitsland, Polen, Roemenië, Polen, Estland en Noorwegen. Steeds meer Europese landen krijgen ongewenst bezoek van drones. Of ze door Rusland gestuurd zijn, weet niemand met honderd procent zekerheid te zeggen. Toch verstoren ze het luchtruim in vele Europese landen en hangen ze verdacht lang boven vitale en militaire infrastructuur. Boven Polen werden de drones in september zelfs neergeschoten; de Russen gaven aan dat dit afzwaaiers waren van een aanval op Oekraïne - maar bevestigden daarmee dat het wel om hun drones ging. Eén van de andere landen uit dit rijtje is Roemenië. Onlangs bracht ik een bezoek aan dat land. Ook daar waren net drones de grens met Oekraïne overgevlogen. Niet voor het eerst, want drones en raketten vliegen al door het Roemeense luchtruim sinds Rusland in 2022 Oekraïne op brute wijze in z'n geheel binnenviel. Bij aanvallen op het Oekraïense havengebied grenzend aan de Zwarte Zee vliegen drones regelmatig via Moldavië en Roemenië terug Oekraïne in, of ze landden zelfs - al dan niet neergeschoten door de Oekraïense luchtafweer - op het grondgebied van deze landen. Het Roemeense parlement heeft inmiddels toestemming gegeven aan het leger om vijandige drones indien nodig neer te schieten. Een ongekende stap voor Roemenië, dat historisch gezien enige angst voor Rusland kent en niet snel in potentie escalatoire stappen onderneemt. Wel is Roemenië onder de huidige president Nicosur Dan een trouwe EU- en NAVO-bondgenoot, en biedt het land ook steun aan Oekraïne. Roemenië heeft zich ook gecommitteerd aan de 'Trump-norm', de nieuwe NAVO-norm van vijf procent waardoor NAVO-bondgenoten miljarden euro's extra de komende jaren in defensie moeten investeren, om de afschrikking op peil en geloofwaardig te houden. Eén van de bedrijven die door het Roemeense ministerie van defensie als 'veelbelovend' wordt gezien is het dronebedrijf BraveX Aero uit het Noord-Roemeense Cluj. Een drone start up die eigenlijk is opgericht voor civiele doeleinden, maar sinds 2024 de stap richting 'dual use' heeft gemaakt; zowel civiele als militaire inzet. Het Roemeense defensieministerie ziet in BraveX Aero ook een mogelijke partner om samen met Oekraïne de droneproductie tussen beide landen (die een grens van zo'n 650 kilometer delen) op te voeren. BraveX wil in 2028 jaarlijks 500 drones kunnen leveren - en in 2030 één van Europa's leidende fabrikanten in hun specifieke dronesegment.  De meerwaarden naar eigen zeggen: Europese topkwaliteit in de elektrische categorie, een lange vliegtijd in combinatie met een hoog laadvermogen én modellen met de mogelijkheid om te wisselen tussen verbrandingsmotor en elektrisch. Daarnaast zijn de drones honderd procent in Europa geproduceerd (geen Chinese componenten). 'Al weten we heus wel dat we niet de enige op de markt zijn', zegt CEO Razvan Costea-Barlutiu tegen BNR. Ook is BraveX Aero eind oktober een partnership aangegaan met het Duitse bedrijf Uniq Things. Brave X biedt multirotor-drones aan die meer dan vier uur in de lucht kunnen blijven terwijl ze ook nog zeven kilo aan 'apparatuur' of 'spullen' met zich meezeulen, terwijl Uniq Things gespecialiseerd is in de (autonome) coördinatie tussen verschillende drones, ook wel 'dronezwermen' genoemd. Samen spreken ze in het persbericht van 'Swarm-as-a-service', een drone oplossing die makkelijk opschaalbaar is bij veiligheidsvraagstukken of in noodsituaties. Eén 'dronepiloot' moet deze zwerm kunnen bedienen. Ik ging in Cluj langs bij één van de oprichters en investeerders, Mircea Vadan en sprak met hem over zijn bedrijf, zijn drones, angst in Roemenië voor Rusland en Europese autonomie. Ook Iulia Oprea schoof aan, zij is Chief Legal & Regulations Officer bij BraveX Aero. Luister ook naar BNR's De Oostflank, waarin verslaggevers van BNR reizen langs de oostgrens van Europa en de stemming peilen in landen die grenzen aan Rusland en/of Oekraïne. Hier verschijnen ook uitgebreide reportages van mijn bezoek aan Roemenië, met veel aandacht ook voor hybride oorlogsvoering.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoi! Welkom op mijn podcastkanaal, Hahn in Europa. Ik plaats hier mijn bijdragen voor BNR, waaronder de gesprekken die ik heb met bijzondere mensen uit Europa. Ik kom net terug uit Roemenië en Oekraïne. En dat betekent dat ik de komende tijd een reeks verhalen hier publiceer, je dan in z'n geheel kunt terugluisteren. Dit keer hoor je een gesprek dat ik had met Ivan en Yaroslava, twee 'dronemakelaars' die pre seeds startups in de dronewereld koppelen aan wereldwijd kapitaal met hun investeerdersplatform United Angels Network. Ze delen trouwens alles, want ze zijn ook nog eens getrouwd. Daarnaast is Ivan actief voor de Oekraïense luchtverdediging. Het gesprek voor deze podcast duurt ongeveer tien minuten, maar we hebben nog meer gepraat in een restaurant in Lviv. Komende zondag komt een artikel online waarin onder andere dit echtpaar centraal staat.Veel luister- en leesplezier.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoi! Welkom op mijn podcastkanaal, Hahn in Europa. Ik plaats hier mijn bijdragen voor BNR, waaronder de gesprekken die ik heb met bijzondere mensen uit Europa. Ik kom net terug uit Roemenië en Oekraïne. En dat betekent dat ik de komende tijd een reeks verhalen hier publiceer, je dan in z'n geheel kunt terugluisteren. Dit keer hoor je een gesprek dat ik had met Oleksii Khobor. Oleksii is een Oekraïense knappe kop. Een 26-jarige promovendus aan de polytechnische universiteit van Lviv op de afdeling informatiesystemen en netwerken. Hij koppelt AI en ML aan defensie en focus mij op innovatie en doorontwikkeling. Momenteel werkt hij aan drie projecten, die niet alleen academisch relevant zijn maar ook direct kunnen bijdragen aan de veiligheid van Oekraïne.  Oleksii werkt aan een 'tankdrone', een vliegende schildwacht rondom een tank. Daarnaast richt hij zich op het analyseren van videobeelden die drones maken in oorlogsgebied, met de gedachte dat echte dreiging van valse dreiging door middel van machine learning kan worden onderscheiden. En tot slot werkt hij volgens hetzelfde concept aan het detecteren van mijnen en explosieven die onder de grond liggen.  Het gesprek voor deze podcast duurt ongeveer een kwartier, maar Oleksii en ik hebben veel meer tijd met elkaar doorgebracht. Onder meer in dit artikel kun je meer lezen over de inzichten die hij met mij wilde delen, en hoe het leven in Lviv momenteel is.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoi! Welkom op mijn podcastkanaal, Hahn in Europa. Vanaf nu plaats ik hier weer vaker mijn bijdragen voor BNR, waaronder de gesprekken die ik heb met bijzondere mensen uit Europa. Ik kom net terug uit Roemenië en Oekraïne. En dat betekent dat ik de komende tijd een reeks verhalen hier publiceer, je dan in z'n geheel kunt terugluisteren. Dit keer hoor je een gesprek dat we in de studio hadden met oud-minister van buitenlandse zaken Bert Koenders, onder leiding van Bernard Hammelburg. Dit deel van het gesprek gaat over de Nexperia-zaak.  De hele aflevering van BNR De Wereld staat ook online.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoi! Welkom op mijn podcastkanaal, Hahn in Europa. Ik plaats hier mijn bijdragen voor BNR, waaronder de gesprekken die ik heb met bijzondere mensen uit Europa. Ik kom net terug uit Roemenië en Oekraïne. En dat betekent dat ik de komende tijd een reeks verhalen hier publiceer, je dan in z'n geheel kunt terugluisteren. Dit keer hoor je een gesprek dat ik had bij Nikhef in Amsterdam, waar internationale wetenschappers elkaar tot grote hoogten drijven. En dat is handig als je hoog inzet, zoals Nederland doet met het initiatief om de Einstein Telescoop naar het zuiden van Nederland te halen. Ik ging langs bij Nikhef, en sprak met Sjoerd Sjoerdsma, CEO van Einstein Telescoop Nederland. Hij hoopt volgend jaar 2,4 miljard euro bijeen te hebben om de kansen op een Einstein Telescoop in Nederland te vergroten.  Een ingekorte versie van dit gesprek hoor je in Make Europe Great Again.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoi! Welkom op mijn podcastkanaal, Hahn in Europa. Vanaf nu plaats ik hier weer vaker mijn bijdragen voor BNR, waaronder de gesprekken die ik heb met bijzondere mensen uit Europa. Ik kom net terug uit Roemenië en Oekraïne. En dat betekent dat ik de komende tijd een reeks verhalen hier publiceer, je dan in z'n geheel kunt terugluisteren. Dit keer hoor je een gesprek dat we in de studio hadden met voormalig MIVD-baas Pieter Cobelens, onder leiding van Bernard Hammelburg. Dit gesprek gaat over de veelbesproken 'dronemuur' in Europa. Dit gesprek geef ik vorm met wat ik uit Oekraïne hoor en daar zelf heb gezien.  Het gesprek met Pieter Cobelens is onderdeel van deze aflevering van BNR De Wereld.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoi! Welkom op mijn podcastkanaal, Hahn in Europa. Vanaf nu plaats ik hier weer vaker mijn bijdragen voor BNR, waaronder de gesprekken die ik heb met bijzondere mensen uit Europa. Ik kom net terug uit Roemenië en Oekraïne. En dat betekent dat ik de komende tijd een reeks verhalen hier publiceer. Deze verhalen vind je mogelijk ook op andere uitzendkanalen van BNR terug. Je gaat luisteren naar een gesprek dat ik had met presentator Liesbeth Staats in The Daily Move, het avondspitsprogramma van BNR. We spraken over ontwikkelingen en innovatie op het gebied van technologie, IT en defensie, waarbij steeds vaker de opmerking wordt gemaakt dat Europa kan leren van Oekraïne. Maar wat kan Europa dan precies leren en waar moet de EU dan in investeren? En wat zie je als je door Oekraïne reist, op het terrein van miltech en deftech? De hele uitzending van TDM vind je trouwens hier.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoi! Welkom op mijn podcastkanaal, Hahn in Europa. Vanaf nu plaats ik hier weer vaker mijn bijdragen voor BNR, waaronder de gesprekken die ik heb met bijzondere mensen uit Europa. Ik kom net terug uit Roemenië en Oekraïne. En dat betekent dat ik de komende tijd een reeks verhalen hier publiceer, je dan in z'n geheel kunt terugluisteren. Deze verhalen vind je mogelijk ook op andere uitzendkanalen van BNR terug, al dan niet in gemonteerde vorm. Maar het ruwe materiaal, vaak in het Engels, dat vind je dus hier. Je gaat zo luisteren naar een gesprek met Liudmyla Kryzhanovska. Zij is de directeur van Promprylad.Renovation, dat is een social impactproject. Je kunt het op veel verschillende manieren omschrijven, maar het komt er op neer dat in de stad Ivano-Frankivsk in West-Oekraïne een hele oude sovjetfabriek staat, die eigenlijk zelfs nog ouder is en uit de tijd van de Habsburgers dateert, als gebouw. Maar in die fabriek worden nu geen machine onderdelen of gasmeters meer gemaakt, het gaat niet meer om massaproductie en kwantiteit, maar om impact maken en kwaliteit. Die oude fabriek heeft 40.000 m2, steeds meer vierkante meters worden gerenoveerd. En inmiddels zitten er 75 sociale ondernemingen in dat gebouw. Van barista’s tot boekhandelaren, van pottenbakkers tot eigenaren van een uitzendbureau, en van co-working spaces tot kinderopvang. En veel van die ondernemers zijn intern ontheemden, oftewel: het zijn Oekraïners die voor de oorlog op de vlucht zijn, maar wel in eigen land zijn gebleven. Naast huis en haard waren ze ook hun bedrijf verloren - en in Promprylad hebben ze de kans gekregen om hun ondernemerschap nieuw leven in te blazen. Deze week won Promprylad nog een prestigieuze Europese prijs, namelijk de New European Bauhaus-prijs (NEB) in de categorie ‘Kampioenen’. De Europese Commissie, organisator van de NEB, noemt Promprylad een ‘demonstratie van hoe een oude fabriek herboren kan worden als hub voor innovatie en sociale investeringen’. Naast mooie woorden is er ook een prijs van 30.000 euro, die met veel genoegen op de stapel aan donaties, subsidies en financiering komt.  Hartstikke retro dus, dat Promprylad. Ik ging langs bij Kryzhanovska, we maakten een rondje over het terrein, dronken een bakkie pleur van een koffiekunstenaar uit de bezette stad Berdjansk en gingen daarna in gesprek over het project Promprylad. Het gesprek met Kryzhanovska vind je in aangepaste vorm terug in de Perestrojkast. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een doorbraak in de vredesbesprekingen over een eind aan de Russische oorlog in Oekraïne. De Verenigde Staten en Oekraïne zijn met een gezamenlijk voorstel voor een staakt-het-vuren gekomen. De bal ligt nu in Moskou. Hoe zal Poetin reageren? Bernard Hammelburg en Geert Jan Hahn praten je in 13 minuten bij.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Bernard Hammelburg en Geert Jan Hahn praten deze woensdagochtend over de laatste ontwikkelingen in de wereld, met vandaag een focus op Gaza en Oekraïne - en de rol van Europa hierbij. See omnystudio.com/listener for privacy information.