ISVW filosofie podcast

Luuk Stegmann en Jan Ewout Ruiter vertellen over Visieontwikkeling en rechtvaardig leiderschap. Deze beroepsopleiding is voor leiders die zien dat hun organisatie tekortschiet in rechtvaardig handelen en daar iets aan willen doen. Je oefent je in ethica en het onderzoeken van het goede leven, aan de hand van klassieke filosofie, mythologie en poëzie. Hierdoor ben je in staat een eigen visie te ontwikkelen en te onderbouwen, om zo je organisatie richting te geven.  De opleiding Visieontwikkeling en rechtvaardig leiderschap bestaat uit zeven tweedaagse bijeenkomsten, waarvan de eerste op 6 en 7 oktober 2025 plaatsvindt.

Jan-Hendrik Bakker spreekt met Bart Geeraedts over de cursusweek De filosofie van stilte en luisteren. Hij is daarin een van de gastsprekers. Jan-Hendrik schreef het boek In stilte. Een filosofie van de afzondering, waarin hij pleit voor een herwaardering van afzondering in stilte. Belangrijke schrijvers en filosofen als Kierkegaard, Nietzsche, Diogenes, Baudelaire, Merton en Thoreau zochten afzondering en stilte op om kracht uit te putten, om te protesteren tegen economische verspilling en weerwerk te leveren aan vervreemding en verlies van privacy. Je afzonderen is tegenwoordig moeilijker dan ooit, en daarom juist zo essentieel. Jan-Hendrik legt uit waarom afzondering dé manier is om onze individuele waarden te herijken. De filosofie van stilte en luisteren vindt plaats op 26 – 30 mei 2025. Anne-Mathije Bogerd modereert. Met bijdragen van Jan-Hendrik Bakker, Michel Dijkstra, Marlies De Munck, Pablo Lamberti, Miriam Rasch, Dianne Sommers, Martine Prange, Mark Reybrouck, Marthe Kerkwijk, Wendy Tollenaar en Naomi Kloosterboer.

Erno Eskens vertelt in deze podcast over zijn laatste boek Het zoölogisch manifest. Het wordt volgens hem tijd dat we dieren en andere wezens onderdeel maken van de democratie. Eskens vindt dat we de macht van koning-mens aan banden moeten leggen. Alles wat leeft verdient rechten: van mens en dier tot plant en bacterie. Er zou een geheel nieuw rechtsstelsel moeten komen, waarin alle levende wezens toegang hebben tot de rechtbank en vertegenwoordigd worden in de politiek. Op 10 & 11 mei 2025 geeft Erno Eskens het filosofieweekend Zoöpolitiek. Rechten voor alles wat leeft. Zijn boek Het zoölogisch manifest verscheen bij ISVW Uitgevers.

Valerie Granberg vertelt over zelfzorg. Voor sommigen heeft die term een negatieve bijklank. Maar de zorg voor zichzelf kent een lange filosofische traditie die een ander perspectief kan bieden. Audre Lorde ziet zelfzorg als politieke daad, volgens Hannah Proctor is zelfzorg noodzakelijk bij verzet tegen maatschappelijk onrecht, en Michel Foucault noemt zelfzorg het beheren van jezelf zodat je geen slaaf bent van je verlangens.  Leer meer over zelfzorg in de filosofieweek op 23 - 27 april 2025, die Valerie modereert. Met bijdragen van Marian Donner, Michel Dijkstra, Marli Huijer, Harriët Bergman, Dennis de Gruijter, Annette Nobuntu Mul, Lieke Knijnenburg, Marthe Kerkwijk, Dianne Sommers, Pablo Lamberti en Frank Meester.

Leontine van Hooft over Ubuntu voor bestuurders We hebben leiders nodig die verder kijken dan zichzelf en hun eigen organisatie: leiders die ook kijken naar de impact van hun organisatie op het milieu, die nadenken over wat goed bestuur is. Leontine van Hooft leefde en werkte tien jaar in Afrika en kwam daar in aanraking kwam met het Ubuntu gedachtegoed dat ze sindsdien inzet bij haar werk als inclusief ondernemer, spreker en docent.  "Ik ben, omdat wij zijn, om de aarde is." Dit is het credo van Ubuntu. We zijn altijd onderdeel van een groter geheel. Hoe geven we de wereld door aan onze kinderen? Hoe kun je besluiten nemen die breed gedragen worden? Waarbij ook de kleinste stem gehoord wordt? Wat betekent het als je bij besluitvorming nadenkt over welk effect dit besluit heeft over zeven generaties?  Luister naar een bevlogen en hoopvol verhaal van Leontine van Hooft in de nieuwste ISVW podcast.  Voor de ISVW verzorgt Leontine van Hooft op zaterdag 5 april de crash course: Ubuntu voor bestuurders.   

"Ik wil een filosofie waar je in kunt wonen." Iris Murdoch    "Filosofisch krabben is krabben dat jeuk teweeg brengt." Patricia de Martelaere   Carolien van Welij vertelt in de nieuwste ISVW podcast over haar basiscursus Doorleefde filosofie. Daarin behandelt ze filosofen die geen theoretisch luchtkastelen bouwen, maar voor wie filosofie altijd met het het leven zelf verbonden is. In de podcast bespreekt Van Welij in vogelvlucht het denken van Iris Murdoch, Simone Weil, Edith Stein, Lou Salomé en Patricia de Martelaere.    Op 22 & 23 februari is er weer een weekend van de basiscursus Doorleefde filosofie met als thema: Kijken zonder oordeel. Het denken van Edith Stein en Iris Murdoch zal aan bod komen. Gastspreker is Simone Schouten.  

Miriam Rasch vertelt in deze podcast over het dataïsme. Dit is het idee dat je door het verzamelen en analyseren van data een zo volledig mogelijk beeld van de werkelijkheid kunt krijgen en daarmee controle over de werkelijkheid. De mens verwordt daarmee tot een verzameling algoritmen. Maar kun je een mens wel reduceren tot een bundeltje data? Wat gebeurt er met de dingen die niet in data te vatten zijn?   Miriam Rasch won de Socratesbeker met haar boek Frictie: Ethiek in tijden van dataïsme. Ze is een van de sprekers in de cursus De ethiek van technologie, die op 17 februari van start gaat. 

Peter Huijzer, Marthe Kerkwijk en Valerie Granberg vertellen in deze podcast over de nieuwe basiscursus Grote denkers. De filosofische traditie staat bol van denkers aan wie we belangrijke ideeën te danken hebben. Aan de hand van thema's als zelf en ander, waarheid en leugen, goed en kwaad, mooi en lelijk, recht en onrecht bespreken de docenten samen met gastsprekers bekende en minder bekende denkers uit verschillende tijden en werelddelen.  De cursus Grote denkers omvat vijf weekenden die ook los te volgen zijn.  Het eerste weekend met als thema 'Zelf en ander' wordt gegeven door Peter Huijzer op 25 & 26 januari.  

Albert van der Schoot legt in deze podcast uit hoe het utoptisch denken in filosofie en kunst zich ontwikkeld heeft in de moderne tijd. In 1516 verscheen Thomas More’s Utopia, waar we ook de term utopie aan danken. Pogingen om een grootschalige utopie niet alleen theoretisch uit te denken, maar ook in praktijk te brengen, leiden vaak tot bloedvergieten, en grote teleurstelling – de Franse Revolutie is daarvan het klassieke voorbeeld. Op kleine schaal maken utopische alternatieven meer kans – soms als gedachte-experiment, soms ook in uitgewerkte vorm. Kunstenaar Constant Nieuwenhuijs ontwierp ’New Babylon en architect Oscar Niemeyer Brasilia. Hoe heeft het utopisch denken filosofen en kunstenaars door de tijd heen geïnspireerd?  Albert van der Schoot geeft samen met Karin Braamhorst en gastsprekers de cursus Utopie in filosofie en kunst van 24 t/m 28 februari.

In deze podcast een gesprek met Niels Hexspoor en Michiel Poorthuis over de nieuwe filosofische stroming object-georiënteerde ontologie (OOO). Deze stroming stelt dan dat de mens slechts een object is, niet meer of minder belangrijk dan andere objecten in de wereld. Grote crisissen van onze tijd, zoals de klimaatcrisis en de opkomst van het populisme, laten namelijk zien dat de mens niet het centrum van het universum vormt. Maar doen we de mens daarmee niet tekort?  Niels Hexspoor en Michiel Poorthuis verzorgen het filosofieweekend: De mens is ook maar een ding. Ze verzorgden de recent de Nederlandse vertaling van het boek van Graham Harman, Object-georiënteerde ontologie. Een nieuwe theorie van alles.