Leest

Op 26 mei 2021 om 15u28 werd Nederlands nieuws plots wereldnieuws toen de rechter in Den Haag olie- en gasbedrijf Shell verplichtte de uitstoot van broeikasgassen voor 2030 met 45% terug te brengen ten opzichte van 2019. Geert Buelens spreekt met Keetie Sluyterman over dit bedrijf dat zo innig is verweven met de kapitalistische, koloniale en milieugeschiedenis van Nederland. Keetie Sluyterman, emeritus hoogleraar bedrijfsgeschiedenis (Universiteit Utrecht), is gespecialiseerd in de Nederlandse bedrijfsgeschiedenis van de 19e en 20e eeuw. Ze schreef het laatste deel van Geschiedenis van de Koninklijke Shell en een reeks andere boeken en artikelen over ontwikkelingen binnen het Nederlandse bedrijfsleven.  • ‘Royal Dutch Shell: Company Strategies for Dealing with Environmental Issues’ (2010) • ‘Corporate Social Responsibility of Dutch Entrepreneurs in the Twentieth Century’ (2012) • De bedrijfsgeschiedenis van Hoogovens/Tata Steel (2018) Voorts ter sprake:  Documentair theaterstuk De zaak Shell (2020) van Anoek Nuyens en Rebekka de Wit voor Frascati en De Nwe Tijd, i.s.m. Milieudefensie. // TV-bewerking van Norbert ter Hall voor BNNVARA. // Tegenlicht over theaterstuk en rechtszaak. // Podcast-aflevering van Carbon Removal Newsroom met Holly Jean Buck over het Shell-vonnis. // De Shell Journaal boekjes die tussen 1961-1993 als relatiegeschenk werden verstuurd. // Trinta di Mèi – Curaçao 1969. // De Boycott Shell-campagne om het bedrijf te dwingen Zuid-Afrika te verlaten in de strijd tegen Apartheid. // Shells betrokkenheid bij de strijd in Nigeria die Ken Saro-Wiwa het leven kostte. // Het vonnis van 29 januari 2021 waarin Shell aansprakelijk werd gesteld voor olielekkages in Nigeria. // De Franse revisionistische studie Une autre histoire des ‘Trente Glorieuses’ (2016). // Nederland Gidsland.

Het is Paul van Ostaijen-jaar! 125 jaar werd de dichter geboren in Antwerpen en 100 jaar geleden verscheen zijn bundel Bezette stad, over het leven in zijn geboortestad tijdens de Eerste Wereldoorlog. In deze podcast spreekt Geert Buelens met de Roemeense en Engelse vertalers van Bezette stad. Alexa Stoicescu studeerde Duits en Nederlands in Boekarest en Antwerpen en Nederlandse literatuur aan de Universiteit van Amsterdam; ze vertaalde onder meer werk van Marieke Lucas Rijneveld, K. Schippers en Arnon Grunberg naar het Roemeens. Haar vertaling van Bezette stad, getiteld Orașul ocupat (2019) verscheen bij frACTalia. David Colmer heeft een lange lijst vertalingen én bekroningen op zijn naam staan, waaronder de Vondelprijs – de belangrijkste prijs voor literaire vertalers in ons taalgebied. Hij vertaalde proza van onder meer Peter Verhelst, Gerbrand Bakker en Bart Moeyaert en poëzie van Hugo Claus, Anna Enquist en Radna Fabias. Zijn Engelse vertaling Occupied City (2016) verscheen bij Smokestack Books. Links: • Bezette stad – het boek zelf en een kleine eeuw kritische en academische reacties (DBNL). • Van Ostaijen over de typografie en mogelijke vertalingen van Bezette stad (DBNL). • Van Ostaijenbiograaf Matthijs de Ridder publiceerde onlangs Boem Paukeslag, ruim 300 bladzijden close reading en contextualisering, ook te lezen als een reis- en wandelgids. Samen met Vlaams-Nederlands Huis deBuren organiseerde De Ridder tijdens het begin van de coronapandemie leesateliers over de bundel, waarin telkens ook hedendaagse schrijvers en artiesten om een creatieve reactie werd gevraagd. 65 ‘antwoorden op Bezette Stad’ zijn nu gepubliceerd als Besmette Stad. Bezette stad is een boek om te lezen, maar door de bijzondere typografie ook een boek om naar te kijken – ideaal dus voor literaire tentoonstellingen, en zo zijn er in Antwerpen nu een hele reeks. • In het Letterenhuis loopt tot 27 juni 2021 de tentoonstelling BEZETTE STAD 100. Daar zijn voor het eerst ook delen te zien van het bijzondere handschrift van het boek dat eerder dit jaar door de Vlaamse Overheid is aangekocht. • In de Permekebibliotheek is een kleinere Bezette stad-tentoonstelling die zich vooral richt op het leven in Berlijn, waar Van Ostaijen het boek schreef.  • In de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience is tot 30 sept. 2021 een overzicht te zien van de vertalingen van Van Ostaijen.

Het was kil en guur toen het nieuws bekend raakte dat Hafid Bouazza was overleden, nauwelijks 51 jaar oud. Over zijn literaire werk en zijn belang voor de Nederlandse literatuur spreekt Geert Buelens met Henriette Louwerse en Liesbeth Minnaard. Links: - Werk van en over Hafid Bouazza via de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren. - Het proefschrift van onze eerste gast Liesbeth Minnaard, New Germans, New Dutch. Literary Interventions (2009), gratis te lezen via Amsterdam University Press. - Het proefschrift van onze tweede gast Henriette Louwerse, Homeless Entertainment. On Hafid Bouazza’s Literary Writing (2007), Google Books. - Het In Memoriam dat Henriette Louwerse schreef voor de lage landen (artikel). - Hafid Bouazza op een literaire avond in Tilburg in 2009, interviewer Sander Bax (video).