De Nacht van...

Tijdens de jaarwisseling vloeide de champagne - en andere dranken - rijkelijk door heel Nederland. Maar op nieuwjaarsdag zullen veel feestvierders hebben gezworen ‘nooit meer te drinken’. En misschien voegen die mensen wel de daad bij het woord! Want het fenomeen Dry January is de perfecte gelegenheid om het alcoholgebruik even op pauze te zetten. Elk jaar doen meer mensen mee met deze maand zonder alcohol, en dat is een goede zaak. Daarvoor pleit Rob Bovens. Hij is onderzoeker verslavingspreventie aan Tilburg University en oprichter van de landelijke campagne IkPas. Met hem bespreken we de dunne lijn tussen alcoholgebruik en verslaving, en waarom het zo gezond is om af en toe een tijdje de biertjes en wijntjes links te laten staan. Leer hier meer over IkPas of schrijf je direct in: ikpas.nl (https://ikpas.nl/)

Duizenden Nederlandse militairen werden in de jaren ‘90 uitgezonden naar een land waar een burgeroorlog heerste: voormalig Joegoslavië. Wat zagen ze daar? Hoe kwamen ze terug? En wat betekende dat voor de rest van hun leven? In De Nacht van EO zijn oud-militairenWim van Rooijen en Dick Uitbeijerse en journalist en dochter van een Joegoslavië-veteraan, Maranke Pater. Jarenlang zweeg haar vader over zijn tijd daar, tot een paar jaar geleden. In haar boek Voor Altijd Verbonden vertelt ze het verhaal van haar vader en die van tientallen andere veteranen.

''Een verhaaltje vertellen kan iedereen wel.'' Nou, zeker niet. Want hoe breng je de boodschap, de intentie en de personages nou goed en levendig over? En wat maakt dat sommige verhalen de tand des tijds altijd overleven? Giovanni Masetti is vanaf januari voorzitter van Stichting Landelijk Vertellen en zelf verhalenverteller. Presentator Ruben van Haften gaat er met hem over in gesprek.

Slaap hebben we allemaal nodig. Daar bestaan geen uitzonderingen in. Wel is het zo dat de één minder slaapt dan de ander. Waar ligt dat eigenlijk aan?   In deze Nacht van NTR spreken we met Marijke Gordijn. Zij is chronobioloog en oprichter van chrono@work, waar zij onderzoek doet naar onze biologische klok. We bespreken waarom er ochtend- en avondmensen bestaan en welke invloed licht heeft op onze biologische klok. Daarnaast horen we - belangrijk voor makers én luisteraars van nachtradio - hoe ongezond nachtwerk voor je is.

Met de kerstdagen achter de rug sprak De Nacht van EO met Thelma Schoon, de jonge theoloog des vaderlands. Het werd een gesprek over hoop, de waarde van rituelen en de vraag of christenzijn nog wel relevant is in de wereld van nu.

Klassieke muziek saai? Helemaal niet, zegt de 24-jarige countertenor Arturo den Hartog. Hij probeert klassieke muziek populair te maken in Suriname én de Surinaamse liederen naar Nederland te brengen. Hoe en waarom hij dat doet, vertelt Arturo aan presentator Ruben van Haften.

Het kerstweekend staat voor de deur. Door heel Nederland komen families samen. Op TV draait de ene na de andere kerstreclame die op de emoties inspeelt en ons vertelt: laat elkaar niet in de kou staan. Kortom: in deze donkere dagen ligt de nadruk op samenkomen. Maar hoe zit het met mensen die niemand hebben om mee samen te komen – of, die dat wel hebben, maar zich alsnog eenzaam voelen? En waar komt eenzaamheid eigenlijk vandaan? Daarover ging Ruben Rosen Jacobsen tijdens De Nacht van NTR in gesprek met Maaike Verhagen. Als gezondheidswetenschapper aan de Radboud Universiteit stort zij zich op eenzaamheid onder een specifieke groep: namelijk jongeren.

De avonden zijn donker, in de kerstbomen branden de lampjes en de kerstdiners worden voorbereid. En om het echte kerstgevoel te krijgen, staat natuurlijk ook kerstmuziek aan. En dan heb ik het niet alleen over de nummers van Mariah Carey… Wat de Matthäus-Passion is voor Pasen, is het Weihnachtsoratorium voor Kerst. Een stuk van bijna 300 jaar oud, gecomponeerd door Johann Sebastian Bach. In De Nacht van EO is Bach-deskundige Wim Faas te gast en legt de betekenis van het Weihnachtsoratorium uit en geeft een kijkje in het leven van Bach.

Waar komt pindakaas vandaan? Wat heeft ijsbergsla met ijsbergen te maken en vanwaar de term hagelslag? Taalkundige Laura van Eerten duikt voor het instituut voor de Nederlandse taal in al deze vragen. Ze schreef meerdere boeken over taal, maakte o.a. de podcasts ‘Over Taal Gesproken’ en ‘Waar komt Pindakaas vandaan?’. Verder organiseerde ze vijf jaar lang de verkiezing ‘Weg met dat woord’.

Als je aan Chinese kunst denkt, denk je waarschijnlijk meteen aan de Ming-vazen. Maar de kunstsector uit China heeft zoveel meer te bieden en vooral in hun moderne stijl. Sjoukje van der Meulen is kunsthistoricus aan de Universiteit van Utrecht en vertelt over de pracht en het belang van hedendaagse Chinese kunst.