OVT

(01:02) Afgelopen maand zijn Noord-Koreaanse troepen naar Oekraïne gestuurd om Rusland te ondersteunen. NAVO-baas Mark Rutte noemt het 'een keerpunt voor Europa en een gevaarlijke uitbreiding van het conflict'. Hoogleraar Koreastudies Remco Breuker vertelt meer.  (11:41) Scholieren kunnen binnenkort een VR-bril opzetten en op zomerkamp in de DDR. In deze experience vertellen 'Zeitzeugen' hoe het was om op te groeien in de DDR. Een gesprek met Trixie Hölsgens van het Duitsland-Instituut, en Gunnar Planitzer, één van die Zeitzeugen.  (24:03) Het Spoor Terug: Jan van Leiden en het einde der tijden #2. Dit is de tweede aflevering van de podcastserie over het verhaal van onheilsprofeet Jan van Leiden. Journalist Max Boogaard leert hoe Jan van Leiden zijn macht in Münster uitbreidde en de rol van het bijbelboek Openbaring van Johannes in de vorming van radicale groepen.    Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/10-11-2024.html#   (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/10-11-2024.html)

(01:07) Het nieuws ging de hele wereld over: de gewelddadige aanvallen op Israëlische supporters voor en na de voetbalwedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv in Amsterdam afgelopen donderdagavond – en nacht. De Israëlische president Herzog, Geert Wilders en het Centraal Joods Overleg noemden het een pogrom. Zijn de historische vergelijkingen gepast? Een gesprek met Hilla Dayan, Isrealisch-Nederlandse politiek socioloog. En historicus Nadia Bouras, een van onze boekrecensenten en betrokken bij de gesprekken die sinds de Hamas-aanval plaatsvinden tussen Joodse en Palestijnse of pro-Palestijnse Amsterdammers bij de Amsterdamse burgemeester. (17:47) Een mythische priester, die als eerste een enkele god en een onderscheid tussen het goede en kwade bedacht. Over deze profeet gaat Zarathustra spreekt, het nieuwe boek van Kader Abdolah. Want, zo ziet hij: ‘Zarathustra is deel van de Nederlandse mens’.  (29:25) Deze week is de column van John Jansen van Galen.  (33:42) In Waar alle wegen ophouden volgt Sana Valiulina de tocht die haar vader maakte als Russische krijgsgevangene. Na meerdere omzwervingen belandde hij als landverrader in de goelag. We praten met Valiulina over de zoektocht naar haar vaders verleden.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/10-11-2024.html#  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/10-11-2024.html)

(00:53) Deze week is Bart Funnekotter bij ons te gast met 3 historische boeken:  Sebastian Smee, 'Verscheurd Parijs'  Bruce Gordon, 'De bijbel, een wereldgeschiedenis'   Rob Hartmans, 'Rode kameraden'  (14:30) Zijn bezoekers van psychedelische retreats, net als drugsgebruikers in de jaren '60, op zoek naar religieuze ervaringen? Drugs Monologen is een historisch onderzoeksproject naar drugsgebruik in Nederland sinds de jaren '60. Historicus Gemma Blok vertelt.  (26:40) Het Spoor Terug: Jan van Leiden en het einde der tijden #1. Dit is de eerste aflevering van de podcastserie over het verhaal van onheilsprofeet Jan van Leiden. Journalist Max Boogaard gaat op pad om meer te leren over het vroege verhaal Jan van Leiden en de mechanismen van radicalisering.     Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/03-11-2024.html#    (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/03-11-2024.html)

(01:14) Het zal niemand ontgaan zijn, komende week kiezen de Verenigde Staten een nieuwe president. Uiteindelijk bepaalt het kiescollege wie de winnaar is. Maar hoe is dit vreemde systeem ontstaan? Te gast is Kenneth Manusama.  (12:20) Al eeuwenlang verbouwen de Marrons rijst in Suriname. Onderzoek heeft aangetoond dat de rijst afkomstig is uit Afrika en Azië. Wat vertelt dat over de koloniale geschiedenis van Suriname? Etnobotanicus Nicholaas Pinas werkte aan het onderzoek en is te gast.  (21:49) Deze week is de column van Sana Valiulina.   (26:39) Per toeval vond een promovendus een enorme Maya-stad. Het complex was honderden jaren onder de jungle verdwenen, maar is nu dankzij technologie gevonden. Hoe kan dat, en wat weten we over deze stad? Alex Geurds vertelt over deze jaloersmakende ontdekking.  (39:07) Het pamflet 'Aan het volk' leverde kritiek op de politieke cultuur. Het was de start van de strijd tussen de patriotten en de prinsgezinden. Pas een eeuw later bleek Joan Derk van der Capellen de schrijver. Luc Panhuysen schreef zijn biografie en is te gast.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/03-11-2024.html#    (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/03-11-2024.html)

(01:30) Vorig jaar won Martin Bossenbroek de Libris Geschiedenis Prijs voor zijn boek 'De Zanzibardriehoek'. Hij is bij ons te gast om te vertellen hoe het hem sindsdien is vergaan.    (06:41) Dit jaar zijn er vijf boeken genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs. De kanshebbers zijn:     De bolle Gogh – Jaap Cohen     Het kleedje voor Hitler. Een familiegeschiedenis - Bas von Benda-Beckmann     De droom van Den Haag. De Haagse vredesconferenties en het ontstaan van een nieuwe wereldorde - Benjamin Duerr    Een adres. De geschiedenis van de Joodse onderduik - Michal Citroen    De ontdekking van Insuline. Op reis in Nederlands-Indië in de negentiende eeuw - Rick Honings    Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/27-10-2024.html#  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/27-10-2024.html)

1e uur: juryvoorzitter Libris Geschiedenis Prijs, Amsterdam en massatoerisme, Harris noemt Trump fascist, 27-10-2024  (03:08) Deze uitzending van OVT staat in het teken van de Libris Geschiedenis Prijs 2024. Aan het eind van de uitzending maakt juryvoorzitter Gerdi Verbeet bekend wie er gewonnen heeft. We praten met haar over de nominaties en haar liefde voor historische boeken.  (07:03) Muziek van Marta Arpini  (12:45) Is Trump een fascist? Kamala Harris stelde afgelopen woensdag van wel. Maar is die vergelijking wel historisch te verantwoorden? Historicus Daniël Knegt, gespecialiseerd in het fascisme, is te gast om dit te duiden.  (24:00) Amsterdam en massatoerisme. Het is bepaald geen gelukkige combinatie. Maar dat is niet terecht, vindt architectuurhistoricus Sophie van Ginneken; toeristen hebben Amsterdam juist mooier gemaakt. Ze schreef 'Amsterdam door vreemde ogen' en is te gast. (35:32) Column van Nelleke Noordervliet. (39:11) Muziek van Marta Arpini (42:31) Historische boeken met Fresco Sam-Sin. Hij bespreekt: Michael Sheridan, De rode keizer Martine Benot Teunissen en Marijn Stolk, Textiel uit Hollandse bodem Kenneth Harl, Veroveraars van de steppe   Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/27-10-2024.html# (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/27-10-2024.html)

(00:21) Verslaggever Christianne Alvarado gaat in het Archeon op zoek naar verhalen rond het Maand van de Geschiedenis-thema ‘Echt nep’. Leidt de beleving tot ‘echt’ historisch begrip? Met archeotolk Sade Devilee gaat ze een Romeins badhuis in.  (04:50) Deze week werd gemeld dat een oplichtersbende was opgepakt die zogenaamd zeer exclusieve flessen wijn verkocht, terwijl het in werkelijkheid om goedkope bocht ging. Gesjoemel met wijn is niets nieuws volgens wijnschrijver Harold Hamersma. Hij vertelt over de geschiedenis van wijnfraude.  (14:47) Column John Jansen van Galen  (18:37) Muziek: Michael Varekamp & The Louis Armstrong Celebration Band. Zij spelen het nummer Dippermouth Blues.  (21:10) Na de capitulatie van Japan wilde de Nederlandse regering weer de macht overnemen in Nederlands-Indië. Om zo snel mogelijk Nederlandse boots on the ground te krijgen werd het Vrouwenkorps van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger gestuurd. Jorien Wallast schreef het boek Saluut Batavia en schuift aan.  (35:20) Verslaggever Christianne Alvarado gaat in het Archeon op zoek naar verhalen rond het Maand van de Geschiedenis-thema ‘Echt nep’. Leidt de beleving tot ‘echt’ historisch begrip? Ze praat met middeleeuwese kloosterbroeder Bert Paardekooper.  (38:42) Muziek: Michael Varekampt & The Louis Armstrong Celebration Band spelen My Walking Stick.  (42:28) Historische boeken met Nadia Bouras. Zij bespreekt:  Hinke Piersma, Vergeet de trieste dagen  Martin Bossenbroek, Kolonialisme! Jaap Cohen, De bolle Gogh (shortlist Libris geschiedenisprijs)  Meer info:  https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/20-10-2024.html  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/20-10-2024.html %20)   (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/20-10-2024.html %20)

(02:24) Verslaggever Christianne Alvarado gaat in het Archeon op zoek naar verhalen rond het Maand van de Geschiedenis-thema ‘Echt nep’. Leidt de beleving tot ‘echt’ historisch begrip? Archeotolk Dirk van Heusden neemt haar mee naar de prehistorie.  (05:25) Het Archeon is een archeologisch museumpark; alles is er op gericht de bezoeker een historische ervaring te bezorgen. Maar hoe doe je dat op een goede manier? Te gast is archeoloog Yvonne Lammers, die zich al meer dan 30 jaar bezighoudt met levende geschiedenis, experimentele archeologie en publieksbereik. In het Archeon worden ook historische taferelen nagespeeld, zoals de processie van de broers St. Crispijn en St. Crispaen. Visueel antropoloog Lise Zurné promoveerde op dit zo geheten re-enactment en deed daarvoor participerend onderzoek.  (23:30) Het thema van deze Maand van de Geschiedenis is Echt Nep. Dat lijkt zeer van toepassing op het nieuws van deze week over  uitgeprocedeerde asielzoekers die het kabinet naar Oeganda zou willen sturen. Welke parallellen zien we in de geschiedenis? Een gesprek met David de Boer, medesamensteller van het boek De Vluchtelingenrepubliek.  (35:51) De muziek is deze uitzending in handen van Michael Varekamp & The Louis Armstrong Celebration Band. Zij spelen het nummer Ain't misbehavin'. (39:33) In 1959 trad jazzlegende Louis Armstrong op in het West-Friese plaatsje Blokker. De ouders van historica Jantine Swagerman waren erbij. Nu vroeg zij zich af: wat deed hij daar? Hierover gaat de nieuwe podcast  Armstrong in Blokker. Makers Jantine Swagerman en Marike Barendse zijn te gast, samen met Michael Varekamp.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/20-10-2024.html  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/20-10-2024.html)

(00:56) Limburg stond 2000 jaar geleden vol met Romeinse villa's. Waarom stonden die villa's daar en wat moeten we ons voorstellen bij Limburg in de Romeinse tijd? Conservator en archeoloog Karen Jeneson is te gast en vertelt.     (12:31) Buiten het Museum De schat van Simpelveld staat een namaak-Lourdes-grot. Waarom staat dat in Limburg? Verslaggever Christianne Alvarado vraagt het aan museum-vrijwilliger Guus Prevoo.    (16:52) Folkduo The Coo met ‘Rosie’    (20:06) Oorlog is van alle tijden. Maar is het oorlogstrauma dat ook? Kampten krijgers uit de Trojaanse Oorlog of middeleeuwse ridders ook al met PTSS? Arjen van Lil, historicus en onderzoeker aan het ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, schreef een essay over deze vragen. Hij is samen met luitenant-kolonel Mostafa Hilali te gast.    (38:26) Folkduo The Coo met ‘Honey I Do’    (42:48) Historische boeken met Bart Funnekotter. Hij bespreekt:      Paul Moeyes, 'Strijdtonelen'  Violet Muller, 'Het paleis van de sterrenwachter'  Bas von Benda-Beckmann, 'Het kleedje voor Hitler' (shortlist Libris geschiedenisprijs)     Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/13-10-2024.html#    (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/13-10-2024.html)

1e uur: Huilend Mariabeeldje, Wolynië, ‘patafysica, 13-10-2024      (03:31) 'Dao jank Maria', zo luidt het carnavalsnummer over het wonder uit Brunssum. 30 jaar geleden zou een Mariabeeld tranen van bloed hebben gehuild, het dorpje werd een bedevaartsoort. Cultuurtheoloog Frank Bosman vertelt hoe de katholieke kerk omgaat met meldingen van wonderen.  (15:09) Het museum De schat van Simpelveld is gevestigd in een klooster dat van 1878 tot 2012 de Zusters van het Arme Kind Jezus vestigde. OVT-verslaggever Christianne Alvarado praat met zuster Waltraud in de kamer oprichtster Clara Fey. Die in 2018 -124 jaar na haar dood- nog zaligverklaard werd, omdat ze een wonder had verricht.     (18:51) 'Oekraïne zal geen toestemming krijgen om toe te treden tot de EU als het de kwestie van Wolynië niet oplost', aldus de Poolse Defensieminister. De massamoorden in Wolynië blijven een historisch trauma dat de landen verdeelt. Historicus Ivo van de Wijdeven vertelt meer.  (30:19) Folkduo The Coo met ‘About Time’    (35:44) Column van Micha Wertheim     (39:12) De oppervlakte van God en de zijwindgevoeligheid van de optelsom. Dat is waar de ‘patafysica zich o.a. mee bezighoudt. Schrijver en ‘patafysicus Matthijs van Boxtel schreef een boek over deze wetenschap van denkbeeldige oplossingen en is te gast.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/13-10-2024.html#    (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/13-10-2024.html)