In het Rijksmuseum

Wie is de vrouw die de hond zo liefdevol aankijkt? Hoe weten we dat ze Italiaanse was en dat ze zich Fortunata noemde? En waarom raakt dit schilderij zoveel bezoekers? Met Mayken Jonkman volgen we schilder Thérèse Schwartze naar Parijs: een wereld van salons en netwerkborrels waarin zij volhardend haar weg vond en succes had.

Het klinkt als een avonturenroman: Chevalier / Chevalière d’Éon was advocaat, diplomaat, spion, officier van de cavalerie en zwaardvechter. Hoe dan? Wat speelde zich allemaal af in dit leven, dat omgeven is met speculaties en roddels. Er werden zelfs weddenschappen afgesloten en rechtszaken of d’Éon een vrouw of man was. Luister naar dit – zonder overdrijven – bijzondere levensverhaal. Janine Abbring gaat in gesprek met conservator geschiedenis Maria Holtrop.

Stel je voor: je wordt als Nederlandse klerk naar de andere kant van de wereld gezonden, om een jaar lang te gaan wonen en werken op het Japanse eiland Deshima, aan het begin 19de eeuw, in een totaal afgesloten gebied. Het overkwam Maarten Mak, een gewone man uit Nederland. Je ziet hem op dit portret staan met de baai van Nagasaki op de achtergrond. Wie was hij, wat deed hij daar, en hoe was het leven in Deshima? Host Janine Abbring interviewt Menno Fitski.

De vrouw die ons op dit zelfportret recht aankijkt, staat nog aan het begin van haar leven. Er zou haar nog heel wat te wachten staan. Ze overleefde de Japanse interneringskampen in Indonesië, waar ze heel veel portretten tekende. Haar naam: Bep Rietveld. Van haar kunstwerken worden er steeds meer teruggevonden, en de zoektocht is nog lang niet ten einde. Wie was Bep Rietveld? Hoe heeft haar leven haar schilderstijl beïnvloed? En wie heeft de lijst om haar zelfportret gemaakt? Ludo van Halem, conservator 20ste-eeuwse kunst, gaat over Bep Rietveld in gesprek met Janine Abbring.

Het Paleis op de Dam kent iedereen. Maar de naam Artus Quellinus kent bijna niemand. Terwijl hij en zijn atelier alle beelden maakten die je in en op het Paleis ziet. Wie was deze 'beeldhouwer van Amsterdam'? Ter ere van 750 jaar Amsterdam komen meer dan 100 van zijn beelden samen in één grote tentoonstelling, inclusief zijn grootste meesterwerk, het Paleis zelf. In deze bonusaflevering gaat conservator Frits Scholten in gesprek met host Janine Abbring over Artus Quellinus - Beeldhouwer van Amsterdam.

De tentoonstelling American Photography biedt met meer dan 200 werken een indruk van de rijke en diverse geschiedenis van de fotografie in de Verenigde Staten door de ogen van Amerikaanse fotografen. Van intieme, alledaagse momenten tot historische keerpunten. Je ziet hoe fotografie sinds de uitvinding in de 19de eeuw overal doordrong: van kunst, reclame en privégebruik. Fotografie is overal! In de podcast hoor je hoe de tentoonstelling tot stand is gekomen en welke verrassende keuzes zijn gemaakt. Wat zijn de favorieten van conservator Mattie Boom? Ze vertelt erover in gesprek met Humberto Tan.

Op twee afzonderlijke portretten zie je twee chique geklede mensen. Ze kijken je doordringend aan, en het lijkt net alsof ze je met hun ogen volgen als je langs loopt. De man en vrouw dragen zwarte glanzende stoffen, hebben sieraden om, en witte kragen. Een beetje statig. Wie zijn deze zelfverzekerde burgers, en wie heeft ze zo mooi vastgelegd? Deze aflevering gaat over de enorm rijke Thomas Gresham en Anne Fernely uit de 16de eeuw, geschilderd door Anthonis Mor. Matthias Ubl, conservator vroege Nederlandse schilderkunst, vertelt wie deze mensen waren en hoe hun rijke Europese leven eruit zag in gesprek met Janine Abbring.

We zien een portret van maar liefst elf mensen in Europese én Turkse kleding. De rijkdom spat ervan af: zijde, bont, goud en parels, en aan hun voeten een Turks tapijt. Het zijn Anna Maria Leidstar en haar man David van Lennep en hun familie, die in Izmir woonden. Ze zijn een voorbeeld van 18de-eeuwse emigratie. Wie waren deze mensen en wat deden ze in Turkije? Eveline Sint Nicolaas, senior conservator Geschiedenis, praat erover met host Janine Abbring.

Een borstbeeld in zilver en goud. De man heeft een mijter op, een stoppelbaardje en wat bolle ogen. Zijn krullen komen weelderig onder zijn mijter vandaan, die prachtig is bewerkt. Je denkt toch als eerste aan Sinterklaas, door de mijter. Maar het tekstbordje zegt Sint Frederik. Wie was hij? Waarvoor werd dit pronkstukje gemaakt? En wat zat er verborgen onder die mijter? We gaan het hebben over een heilige: Sint-Frederik, bisschop in Utrecht. Zijn borstbeeld is een van de oudste objecten van de Europese kunst in het Rijksmuseum, dus een van de vroegste portretten, misschien wel hét vroegste. Maar is het wel een portret? Conservator metalen Dirk Jan Biemond vertelt over Frederik van Utrecht, bisschop in de 9de eeuw, in gesprek met Janine Abbring.

Waarom spreekt Jacoba van Beieren zo tot de verbeelding? Het Rijksmuseum heeft meerdere portretten van haar en voorwerpen die misschien zelfs haar eigendom waren, inclusief een streng haar. Schrijver Bart Van Loo van het boek De Bourgondiërs droomt over een verfilming van haar leven met Scarlett Johansson in de hoofdrol. Wie was ze, hoe zag haar bewogen leven eruit en waar stond ze voor? Conservator geschiedenis Jeroen ter Brugge vertelt over het boeiende leven van Jacoba van Beieren: gravin van Holland, Zeeland en Henegouwen.