Social Work Future Proof

In deze podcast gaan lectoren Mariël van Pelt van Fontys Hogeschool en Maja Roĉak van Zuyd Hogeschool in gesprek met Jacqueline Vonk van Lumens en Ankie Pihler van Welzijnsgroep, bestuurders van welzijnsorganisaties in Brabant en Limburg.De waarde van welzijnswerk wordt meer en meer gezien, anderzijds wordt welzijnswerk ingezet als instrument om zorg- en veiligheidsvragen op te lossen in plaats van gezien als een eigenstandig domein met eigen waarden waarin geïnvesteerd moet worden. Hoe gaan bestuurders om met deze uitdagingen en houden zij koers in een welzijnslandschap onder druk? Voor welke wicked problems zoeken zij oplossingen en hoe zien zij de rol van sociaal werk nu en in de toekomst? Samen gaan zij het gesprek aan over ruimte voor professionals om te doen wat nodig is, medewerkers zien, horen en waarderen. De kern van het sociaal werk is mensen verbinden en werken aan een rechtvaardige samenleving. Dit is meer dan ooit noodzakelijk. Geef het sociaal werk het vertrouwen dat ze verdient.

In deze aflevering gaat lector Sociale Veerkracht, Mariël van Pelt, in gesprek met Thomas Kampen, de eerste reguliere hoogleraar Sociaal Werk aan de Universiteit voor Humanistiek.Ze gaan in gesprek over ‘gespleten loyaliteit’ veroorzaakt door het botsen van persoonlijke en professionele waarden van sociaal werkers, tussen de kernwaarden van sociaal werk en die van de politiek en tussen de waarden van burgers onderling. Hoe ga je als sociaal werker om met die morele nood en loyaliteitsconflicten? Thomas pleit voor verdere professionalisering van de beroepsgroep en het blijven voeren van het goede gesprek over de kernwaarden van het sociaal werk. In de opleiding kun je al oefenen met deze gesprekken. Ook beleidsmakers zouden dit gesprek moeten opzoeken en kritische geluiden omarmen. Professionalisering draagt bij aan rechtvaardige en veerkrachtige sociaal werkers. 

In deze aflevering gaat lector Sociale Veerkracht, Mariël van Pelt, in gesprek met docentonderzoekers Stef Dingemans en Caroline Terhorst, en studenten social work Twan Vermeulen en Lawik Cuma. Tijdens dit gesprek gaan ze in op polarisatie en sociale media en hoe het sociaal werk daar een rol in speelt. Ze spreken over wat dan precies polarisatie binnen sociale media is, of (en hoe) jongeren dit ervaren, wat sociale mediafuiken zijn en hoe je er als sociaal werkers goed mee om zou kunnen gaan. Sociale media bieden een platform waar polarisatie gedijt en het is de vraag, hoe je hier precies mee om moet gaan. Samen verkennen de podcast gasten in hoeverre sociaal werk en de opleiding hier een rol in moeten en kunnen spelen, waarbij zij pleiten voor een sterkere, actievere en verbindende rol voor sociaal werkers.

In deze aflevering gaat lector Sociale Veerkracht, Mariel van Pelt, in gesprek met Carla Kolner, programmacoördinator Samenspel Sociaal Gezond bij de Hogeschool Utrecht. Carla schreef een proefschrift over Rechtvaardige Preventie. Samen bespreken zij het belang daarvan binnen de publieke gezondheid en het sociaal domein. Carla was werkzaam in beide domeinen en bemerkte dat er zo verschillend wordt gekeken naar preventie. Rechtvaardige preventie is niet hetzelfde als gezonde leefstijlbevordering, waar vooral focus ligt op het individu, risicoperceptie en op eenduidige oorzaak-gevolg relaties. Het sociaal domein heeft preventie niet als zodanig gedefinieerd, maar veel van dit werk is inherent preventief. Carla wil expliciete taal en handreikingen geven aan preventie binnen het sociaal domein en het sociaal werk. Sociaal werk moet daarbij staan voor de eigen waarden die horen bij het beroep en mensen in een kwetsbare positie. Carla sluit af met een advies voor het sociaal werk: rebelse wijsheid meer integreren in de opleidingen. 

In deze aflevering van Social Work Future Proof gaat onze docentonderzoeker Stef Dingemans in gesprek met Katie Jayne Eppenhof, jongerenwerker bij R-newt én sociaal werker van het jaar 2024, Jelle, ervaringsdeskundige en Tim Offrein, student aan de opleiding Social Work.Jongerenwerkers zijn heel makkelijk te vinden, op locaties én online. Ze voelen vaak goed aan hoe ze jongeren het beste ondersteunen. Wat is Katies kracht? Ze gaat voor haar jongeren door het vuur en schakelt samen met de jongere haar netwerk in. Het vinden van je eigen kracht, vertrouwen in je eigen kunnen én jezelf kwetsbaar durven opstellen is belangrijk. Oprechte aandacht en echtheid zijn essentieel, net als nieuwsgierig blijven. Katie pleit voor het leren benutten van ervaringskennis, ook binnen de reguliere opleidingen Sociaal Werk. Drie kennisbronnen zouden elkaar moeten aanvullen: wetenschappelijk kennis, professionele kennis en eigen ervaringskennis. Luister hoe Katie en Jelle samen afronden met drie relevante adviezen. 

In deze aflevering van Social Work Future Proof gaat lector Mariël van Pelt in gesprek met Noah Rodenburg, eerste winnaar van de afstudeerprijs van Fontys Sociale Studies en het lectoraat Sociale Veerkracht. Noah is werkzaam als reclasseringswerker. Zijn afstudeeronderzoek ging over moreel-ethische dilemma’s in het reclasseringswerk. De balans tussen zorg en controle vraagt steeds weer om afwegingen tussen de rechten van verdachten en slachtoffers, tussen vertrouwen en veiligheid. De belangrijkste uitkomst van zijn afstudeeronderzoek:  hoe persoonlijk het reclasseringswerk is en hoe belangrijk het is als team daarover in gesprek te blijven gaan. Luister wat zijn opleiding hem heeft gebracht en hoe hij nu in de praktijk zijn bevlogenheid kan uitdragen door het verschil te maken.

In deze aflevering van Social Work Future Proof gaat docentonderzoeker Stef Dingemans in gesprek met Christien Muusse, onderzoeker bij het Trimbos Instituut.Christien deed onderzoek naar de GGZ Wijkzorg in Utrecht en in Triëst (Italië). “We kunnen veel leren van hoe zorg in de wijk in Italië werkt”, aldus Christien. “GGZ in de wijk moet betrouwbaar en laagdrempelig zijn en op momenten rond een crisis moet je als wijkteam snel kunnen handelen”. De hulp is daar vaak langduriger, waarbij periodes van minder en meer intensieve zorg elkaar kunnen afwisselen.Bij waakvlamzorg gaat het om verbinding maken, aanwezig zijn en steeds weer proberen wat werkt. Christien ziet het voordeel van minder nadruk op heen en weer verwijzen naar ‘de meest passende zorg’, waarbij relaties worden verbroken in plaats van bestendigd. Ze benadrukt dat er meer aandacht en ruimte nodig is voor het belang van relaties en netwerken in de gemeenschap en de psychiatrische zorg. 

In deze aflevering van Social Work Future Proof gaat lector Maja Ročak in gesprek met jongeren van WeCareHelmond en sociaal werker van de LEVgroep M’hamed Yahia.M’hamed is er van overtuigd dat de sociaal werker meer kan faciliteren en ondersteunen en de krachten die er al zijn in de samenleving benutten. Hij legt uit welke tactiek hij daarbij gebruikt.De jongeren die zich hebben verenigd in WeCareHelmond hadden de wens om meer inspraak te krijgen, niet óver hen te praten maar mèt hen.  Wensen en behoeften van doelgroepen in de stad halen zij op en vertalen ze naar activiteiten die mensen verbinden. M’hamed heeft hierin een begeleidende rol, hij helpt hen met spiegelen en balanceren. Luister naar welke inspirerende praktijkvoorbeelden zij kunnen delen en wat zij geleerd hebben. En welke rol zij voor het sociaal werk zien.

In deze aflevering van Social Work Future Proof gaat lector Maja Ročak in gesprek met Patty de Laat, docent Sociaal Werk bij Fontys Sociale Studies. Patty is betrokken bij meerdere professionele werkplaatsen. Professionele werkplaatsen (PWs) zijn samenwerkingsverbanden op lokale plekken in de wijk en buurt (bijvoorbeeld een ontmoetingscentrum, dagbestedingsplek of huis van de wijk), waar studenten, docenten, professionals, inwoners en andere betrokkenen samen leren, werken en onderzoeken. Vraagstukken worden opgehaald in de wijk en buurt. Patty neemt ons mee in de kansen en uitdagingen van het transdisciplinair werken in de PWs, evenals voorbeelden van lopende PWs en wat alle betrokkenen deelnemers hieraan hebben.