Podric logo
Podcast
De Universiteit van Nederland Podcast

De Universiteit van Nederland Podcast

Universiteit van Nederland

De beste wetenschappers geven antwoord op spraakmakende vragen. Zo leer je binnen 15 minuten waarom muggen altijd jou moeten hebben en hoe robots ons leven redden. Van donkere materie tot verliefdheid bij dieren: alles komt voorbij! Deze podcast heeft een Creative Commons-licentie (CC BY). Deel onze podcast dus zo veel als je wil, maar vergeet onze naam zeker niet te vermelden.

Lees meer
Afleveringen
Podcast: 784. Discolicht: waarom gaat de één er lekker op en de ander 'out'?

784. Discolicht: waarom gaat de één er lekker op en de ander 'out'?

Waarom gaat de één lekker op flitsende lampen op de maat van de muziek, terwijl de ander er een epileptische aanval van krijgt? Neuroloog Sandra van der Salm van UMC Utrecht wil ontrafelen wat stroboscopische licht precies met het brein doet. Want één op de twintig mensen krijgt ooit in zijn leven een epileptische aanval en mag daarna - uit voorzorg voor een mogelijke tweede - vaak niet meer naar de club.Maar dat wringt: de meeste mensen krijgen namelijk nooit een tweede aanval. Sandra en haar collega's willen die kans op herhaling beter kunnen inschatten. Daarom bouwden ze een pop-up disco op het Betweter Festival van de Universiteit Utrecht, waar ze voor het eerst meten hoe gezonde breinen reageren op lichtflitsen. Die nulmeting moet straks helpen bepalen wie écht risico loopt op een nieuwe aanval, en wie gewoon weer veilig kan dansen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: 783. Meer dan spierkracht: dit gebeurt er als je spieren niet bewegen

783. Meer dan spierkracht: dit gebeurt er als je spieren niet bewegen

Onze spieren doen veel meer dan bewegen. Ze zorgen dat suiker uit ons eten wordt opgenomen en houden onze stofwisseling op peil. Maar wat gebeurt er als spieren plotseling stilvallen? Spierfysioloog Gul Turan (Wageningen University) zet daarvoor onze stagiaire Zinzi tijdelijk in het gips. Niet omdat ze iets gebroken heeft, maar als proefpersoon om te zien wat er gebeurt als je jouw spier absoluut niet kan bewegen. En de resultaten zijn verbluffend: al na twee dagen nemen spieren 40% minder suiker op. Gul laat zien hoe snel stilstand het hele lichaam uit balans kan brengen en waarom bewegen zoveel meer betekent dan spierkracht alleen. Oproep deelnemers voor onderzoek ► Gül is nog hard opzoek naar deelnemers voor haar vervolgonderzoek. Ze is op zoek naar mensen zonder gezondheidsproblemen en ook specifiek nog naar mensen met diabetes type 2. Wil jij meedoen? Hier vind je meer info + kan je je aanmelden: https://www.diabetesfonds.nl/onderzoeken/spieren-goed-houden-als-je-niet-kunt-bewegen Bronnen: Onderzoek naar spieren die 40% minder suiker opnemen ► https://academic.oup.com/jcem/article/105/1/276/5586896?login=false#323955710See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: 782. Enkelband vs cel: wat werkt beter?

782. Enkelband vs cel: wat werkt beter?

Wat werkt beter: een celstraf of huisarrest met een enkelband? Strafrechtjurist Jacques Claessen (Maastricht University) laat zien dat bijna de helft van de ex-gevangenen opnieuw de fout ingaat. Volgens Jacques ligt de sleutel niet in strenger straffen, maar in een andere manier om misdaad aan te pakken. Zo kunnen huisarrest en taakstraffen de kans dat iemand opnieuw de fout ingaat aanzienlijk verkleinen. Jacques pleit in deze aflevering dan ook voor een radicaal andere blik op straf: geen wraak, maar herstellen van je fouten en vooral: voorkomen dat je nog een keer in de fout gaat.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: 781. Kun je door bloed prikken testen of je kanker hebt?

781. Kun je door bloed prikken testen of je kanker hebt?

Vergeet de huidige, vaak dure en vervelende methoden zoals scans of het chirurgisch weghalen van een stukje tumor met een lange naald om te achterhalen of het kwaadaardig is. Wereldwijd werken onderzoekers aan een revolutie in de kankerdiagnostiek. Ze speuren in het bloed naar sporen van kanker: DNA sporen. Hiermee is heet steeds beter mogelijk om vast te stellen óf iemand kanker heeft, maar ook wáár in het lichaam het zit en hoe ernstig het is. Eén van die onderzoekers is Daan Hazelaar, die samen met zijn collega’s van het kankerinstituut van het Erasmus MC probeert te bewijzen hoe goed deze techniek werkt. 00:00 Kun je via bloed kanker opsporen? 00:25 Hoe wordt kanker normaal gevonden? 01:18 Bloedtesten: de toekomst van vroege opsporing? 03:31 Hoe ontstaat kanker eigenlijk? 05:31 Hoe komt DNA in je bloed terecht? 06:11 Hoe spoor je kankersporen op in bloed? 08:35 Hoe bepaalt een arts welk type kanker je hebt? 09:55 Wat vertelt de lengte van DNA over kanker? 10:20 Computers als hulpmiddel bij kankeropsporing 11:15 Wat kan bloed zeggen over je gezondheid?See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: 780. Waarom schermtijd niet altijd slecht is

780. Waarom schermtijd niet altijd slecht is

HEY U! Is mijn gemiddelde schermtijd van 5+ uur erg? Klopt het dat ik mijn telefoon beter niet kan gebruiken vlak voor het slapengaan? En heeft Gen-Z nou écht een aandachtsprobleem? Stefan van der Stigchel (Universiteit Utrecht) onderzoekt aandacht en beantwoordt in deze aflevering jullie 5 vragen over scherm- en telefoongebruik. 00:26 Is op je telefoon kijken voor het slapen gaan slecht? 02:26 Kan Gen Z zich minder goed concentreren dan millenials? 04:26 Is tv kijken beter dan social media? 05:45 Is schermtijd altijd slecht? 07:28 Kan je chagrijnig worden van je telefoon? Zat jouw vraag er nou niet tussen? Geen zorgen! Op de socials van Universiteit van Nederland beantwoordt Stefan nog meer kijkersvragen. En als je nog een extra vraag hebt kun je die stellen in de comments ⬇️ Wil je ons iets vragen? Of heb je een opmerking? Dat kan via dit formulier: https://forms.gle/5YTUR72pTwzXRAFk6See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: F√ormule: Minder geld = minder lang leven. Hoe los je dit op?  (BONUS)

F√ormule: Minder geld = minder lang leven. Hoe los je dit op? (BONUS)

In 2040 zijn er vier keer zoveel 100-jarigen in Nederland dan nu. Maar hoe blijven we fit en zelfstandig? In deze 8-delige serie maakt de Universiteit van Nederland, samen met jou, kennis met wetenschappers die op zoek zijn naar de formule voor een gezond leven. In deze aflevering: Mensen in kwetsbare situaties - met weinig geld, zonder vast thuis of met andere problemen - worden vaak tot 25 jaar eerder ziek en leven gemiddeld 8 jaar korter. Wetenschappers zetten alles op alles om die ‘gezondheidskloof’ te dichten, maar het onderzoek sluit meestal niet aan bij de mensen die het het hardst nodig hebben. Carlijn Kamphuis (Universiteit Utrecht) en Margret Franssen (Wageningen University & Research) leggen uit hoe dit komt. We gaan met hen langs bij een adviesraad die bestaat uit mensen in kwetsbare situaties. Zij helpen onderzoekers om hun studies beter te laten aansluiten bij de praktijk. Deze serie is gemaakt door de Universiteit van Nederland met ondersteuning van het Institute for Preventive Health, een alliantie tussen Eindhoven University of Technology, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht en Universitair Medisch Centrum UtrechtSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: F√ormule: Hoe kunnen Netflix-aanbevelingen je gezonder laten eten? (BONUS)

F√ormule: Hoe kunnen Netflix-aanbevelingen je gezonder laten eten? (BONUS)

In 2040 zijn er vier keer zoveel 100-jarigen in Nederland dan nu. Maar hoe blijven we fit en zelfstandig? In deze 8-delige serie maakt de Universiteit van Nederland, samen met jou, kennis met wetenschappers die op zoek zijn naar de formule voor een gezond leven. In deze aflevering: Heb je deze podcast via een aanbeveling ontdekt? Of heb je je lievelingsfilm ontdekt via een Netflix-aanbeveling? Volgens Martijn Willemsen (Eindhoven University of Technology) kunnen zulke aanbeveling-systemen ook helpen om gezondere keuzes te maken, bijvoorbeeld in online supermarkten. In deze aflevering hoor je hoe die systemen werken. We gaan ook langs bij Ellen van Kleef (Wageningen University & Research). Zij test zulke aanbevelingssystemen in de praktijk, want daar blijken ze nog lang niet zo vanzelfsprekend als bij Netflix. Deze serie is gemaakt door de Universiteit van Nederland met ondersteuning van het Institute for Preventive Health, een alliantie tussen Eindhoven University of Technology, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht en Universitair Medisch Centrum UtrechtSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: F√ormule: Hooikoorts? Leerproblemen? In je darmen ligt misschien de oorzaak (BONUS)

F√ormule: Hooikoorts? Leerproblemen? In je darmen ligt misschien de oorzaak (BONUS)

In 2040 zijn er vier keer zoveel 100-jarigen in Nederland dan nu. Hoe blijven we fit en zelfstandig? In de korte serie 'De F√ormule' maak je kennis met wetenschappers die op zoek zijn naar de formule voor een gezond leven. In deze aflevering: In de eerste duizend dagen van je leven leggen miljoenen minibeestjes en bacteriën in je darmen het fundament voor je gezondheid: je microbioom. In deze aflevering vertelt Clara Belzer (Wageningen University & Research) hoe dat microbioom ontstaat en waarom het zo belangrijk is. We bezoeken ook Manon Benders op de vroeggeboorte-afdeling van het UMC Utrecht. Daar raken de darmen van te vroeg geboren kinderen flink verstoord. Hoe gaan artsen daarmee om? Dat hoor je in deze aflevering van De F√ormule. Deze serie is gemaakt door de Universiteit van Nederland met ondersteuning van het Institute for Preventive Health, een alliantie tussen Eindhoven University of Technology, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht en Universitair Medisch Centrum UtrechtSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: 778. Is matcha écht gezond? Online gezondheidsclaims uitgezocht

778. Is matcha écht gezond? Online gezondheidsclaims uitgezocht

Matcha - het lijkt niet meer weg te denken uit café's. Dit groene poedertjes dat oorspronkelijk als thee werd gedronken, duikt steeds vaker op. Op tiktok en insta wordt het zelfs aangeprezen als wondermiddel. Als een oplossing tegen dementie, depressie, goed is voor de stoelgang, bloeddrukverlagend en ga zo maar door. Voedingswetenschapper Ellen Kampman (Wageningen University) legt uit waar de claims op gebaseerd zijn en of er iets van klopt. Van Japandeskundige Katarzyna Cwiertka (Universiteit Leiden) hoor je hoe de matcha-hype ontstond.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: 777. Overstroomt straks jouw huis? Dit zijn de meest verrassende plekken!

777. Overstroomt straks jouw huis? Dit zijn de meest verrassende plekken!

Wat voor effect de kans op een overstroming heeft op de huizenprijs is voor het eerst voor heel Nederland in kaart gebracht. Uit nieuw onderzoek van Philibert Weenink (Maastricht University) blijkt dat woningen in risicogebieden gemiddeld 1% minder waard zijn, met uitschieters tot wel 9% op de gevaarlijkste plekken. En dat effect groeit: naarmate Nederlanders zich bewuster worden van de dreiging, daalt de waarde van kwetsbare huizen t.o.v veilige huizen alleen maar verder. Waar in Nederland je wel veilig bent en waar je op kunt letten legt Philibert uit in deze aflevering. www.overstroomik.nl www.risicokaart.nlSee omnystudio.com/listener for privacy information.
v. 2025.02.01