Argos Actueel

00:00     Dit voorjaar werden droogterecords gebroken. Nederland moet zich voorbereiden op het risico van grote natuurbranden door klimaatverandering. De brandweer alléén kan dat niet aan.      Sinds 2002 ontbrak elk serieus overheidsbeleid. Geen regie, geen financiering, niemand eindverantwoordelijk — terwijl natuurgebieden hier vaak direct grenzen aan woonwijken, zorginstellingen, campings en industrie.     In Argos duiken we in dit bestuurlijke gat. Hoe kon een levensbedreigend risico zo lang worden genegeerd? En waarom en hoe kwam uitgerekend in 2024 alsnog de omslag?  Is dat genoeg en zijn we daarmee écht veilig?   36:36 Marktwerking zou de zorg beter, goedkoper en efficiënter maken, dat was het idee vanuit politiek Den Haag. Daarom werd het zorgstelsel twintig jaar geleden drastisch hervormd. Intensivist en hoogleraar Armand Girbes maakte de hele ontwikkeling van binnenuit mee en zag hoe het tegendeel gebeurde. Afgelopen week kwam zijn boek ‘Zieke Zorg’ uit, waarin hij de balans opmaakt. Hoe komen we uit dit moeras en kan de zorg weer beter worden? Hij vertelt erover in Argos. Presentatie: Eric Arends Redactie: Barbara Schreuders, Gideon Levy & Judith Konijn

Met de serie Adolescence is de discussie over de invloed van giftige 'manfluencers' zoals Andrew Tate opnieuw opgelaaid. Maar wie verkondigen zijn ideeën in Nederland? En hoeveel invloed hebben zij op Nederlandse jongeren? Argos, De Groene Amsterdammer en Utrecht Data School duiken in de onlinewereld van afgetrainde lichamen, conservatieve denkbeelden en vrouwonvriendelijke denkbeelden. Manfluencers spreken jonge mannen aan met verhalen over zelfverbetering, discipline en succes – en normaliseren gaandeweg traditionele, soms problematische ideeën over mannelijkheid. Wat is de invloed van deze stemmen op het wereldbeeld van hun volgers? Hoe snel werkt het algoritme? En welke impact heeft dat op een nieuwe generatie mannen? Presentator: Eric Arends Redactie: Or Goldenberg

(00:00) Gekaapt door gas: hoe de fossiele lobby de Oekraine-oorlog gebruikte  De Russische invasie van Oekraïne in 2022 schokte Europa. Terwijl de energieprijzen stegen, zag de gaslobby haar kans schoon. Oude klimaatbeloftes werden opzijgeschoven voor nieuwe, miljarden kostende LNG-projecten. Hoe kreeg de fossiele industrie in crisistijd weer zoveel invloed in Brussel? Argos reconstrueert de strategie van de gaslobby. We ontdekken hoe zij de oorlog gebruikten om het Europese energiebeleid naar hun hand te zetten. (37:00) Uithuisplaatsingen: Nederlandse overheid veroordeeld door Europees Hof  Nederland is onlangs flink tot de orde geroepen in een historische uitspraak van het Europees Hof voor de rechten van de Mens over uithuisplaatsingen. De uitspraak, samen met twee recente rapporten over uithuisplaatsen, legt bloot wat er niet functioneert in het systeem.   De moeder van een destijds éénjarig kind is onterecht het gezag ontnomen, oordeelt het Europees Hof. Er is geen goed onderzoek gedaan naar de situatie, en toch zijn er vervolgens ingrijpende beslissingen genomen. Deskundigen vinden de uitspraak belangrijk, omdat ze gelijkenissen zien met veel andere zaken. Dat blijkt ook uit het recent verschenen onderzoek ‘Terugplaatsing na gedwongen uithuisplaatsing’ en uit het rapport van de commissie-Hamer, die het verband onderzocht tussen de toeslagenaffaire en uithuisplaatsingen. Wat kan er beter en hoe? Hoogleraar Mariëlle Bruning en staatssecretaris Teun Struycken reageren.   Presentatie: Liesbeth Staats   Redactie ‘fossiele lobby’: Pepijn Keppel en Ronja Boer  Redactie ‘uithuisplaatsingen’: Judith Konijn  Deze uitzending is tot stand gekomen met steun van Free Press/Postcode Loterij Fonds.

Europese leiders praten de laatste tijd volop over de noodzaak tot meer samenwerking op het gebied van veiligheid en defensie. Maar hoe veilig zijn EU-missies voor lokaal personeel? Afghaanse vrouwen die voor de Europese politiemissie werkten zitten vier jaar na de overname door de Taliban nog steeds ondergedoken, in afwachting van een evacuatie. In deze aflevering vertelt Argos-journalist Pamela Kalkman over de achtergebleven vrouwen die zij sprak in onder andere Afghanistan. Wie is er verantwoordelijk voor hun lot? En wat betekent deze gang van zaken voor andere Europese missies in het buitenland? Kijk ook naar Argos tv: ‘De vrouwen die Europa niet redde’ via argosonderzoekt.nl of NPO Start.   Presentatie: Eric Arends Redactie en montage: Katinka van de Wall  Eindredactie: Nikki van der Westen Techniek: Alfred Koster Productie: Alex Heringa Sound Design: Joost Wesseling

Hoe kon de Surinaamse oud-president Desi Bouterse, veroordeeld voor de Decembermoorden, tot zijn dood uit handen van justitie blijven? Waar dook hij onder, wie hielp hem, en waarom? Met het oog op de naderende verkiezingen in Suriname is die vraag juist nu belangrijk. Want degenen die hem hielpen, zitten mogelijk nog aan de knoppen.     Onderzoeksjournalist Sylvana van den Braak is te gast in Argos. Zij ontrafelt in de podcast ‘Bouta’s laatste zet’ van Argos en Investico, samen met Linda van der Pol, zijn laatste jaar op de vlucht.    Presentatie: Liesbeth Staats  Redactie: Sylvana van den Braak en Linda van der Pol

In september 2023 stuurt het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een opmerkelijke brief naar de Tweede Kamer. Het ministerie geeft erin toe onrechtmatig persoonsgegevens van mensen binnen de moslimgemeenschap te hebben verzameld. In de afgelopen maanden mochten de eerste betrokkenen hun dossier inzien. Het gaat, inderdaad, uitsluitend om moslims. Juist dit ministerie was vaak gesprekspartner van de moslimgemeenschap.   Argos kreeg inzage in een aantal van deze dossiers, sprak met betrokkenen en reconstrueerde: wat is hier gebeurd?    Presentatie: Eric Arends Redactie: Rik Delhaas en Lara de Boer

Steeds vaker moeten wetenschappers zich bij integriteitscommissies verantwoorden voor hun onderzoeken. Burgers beklagen zich daar over fraude of plagiaat. Maar gaan die klachten wel echt over integriteit? Of worden de procedures ook uitgevochten om onwelgevallige uitkomsten van onderzoek in diskrediet te brengen? En wie gebruikt zulke procedures eigenlijk?  Argos duikt in het grijze gebied van integriteitskwesties aan de universiteit. Worden wetenschappers monddood gemaakt?  Presentator: Liesbeth Staats  Redactie: Hansje van de Beek

Wie nu op internet kijkt, kan rustig een vakantie-appartementje boeken op de bezette Westelijke Jordaanoever. Volgens het internationaal recht zijn de Israëlische nederzettingen illegaal. Hoe kan het Nederlandse bedrijf Booking.com daar dan toch zijn activiteiten voortzetten? En wat is de rol van ons eigen ministerie, dat officieel een ‘ontmoedigingsbeleid’ heeft?  In deze podcast vertelt Argos-journalist Nina van Raay over haar onderzoek naar vakantieverblijven in bezet gebied. En ze sprak anoniem met medewerkers van het bedrijf in Amsterdam. Kijk ook naar Argos tv: ‘Booking in de Westbank’ via argosonderzoekt.nl of NPO Start.  Presentatie: Eric Arends Redactie & montage: Katinka van de Wall Eindredactie: Nikki van der Westen Techniek: Alfred Koster Productie: Alex Heringa Sound Design: Joost Wesseling

In december wordt op Schiphol de bagage van een passagier gecontroleerd door een douanier. In de koffer wordt een verdacht pakketje aangetroffen met traditionele Chinese medicijnen. Al snel komt de douanier tot de conclusie dat er mogelijk een bedreigde diersoort in het pakket zit: het schubdier, het meest verhandelde zoogdier ter wereld. Waar komt het pakketje vandaan? En waar was het naar onderweg?  Argos onderzoekt de wereld van de illegale handel in bedreigde diersoorten. Wat zijn de verwoestende gevolgen van deze handel? Hoe speelt Nederland een rol in dit wereldwijde probleem? En wie profiteert er eigenlijk van het uitsterven van deze dieren? We volgen het spoor van het geld en ontdekken dat Nederlandse pensioenfondsen een bijzondere rol spelen.  Presentatie: Eric Arends   Redactie: Pepijn Keppel en Hansje van de Beek

(00:00) Zo spoorde de Rabobank terroristen op  Wat gebeurt er als commerciële banken terroristen opsporen? Onze redactie krijgt een kijkje achter de schermen via een geheim document van de Rabobank. Met een lange lijst van soms zeer opmerkelijke ‘kenmerken’ van hun klanten zouden medewerkers terroristen moeten herkennen. Maar sommige van deze ‘red flags’ gelden voor wel heel veel mensen. Helpt dit echt om terroristen op te sporen? En wat zijn de gevolgen voor de bankklanten?  (46:43) Handelde de overheid illegaal bij verzamelen patiëntendata GGZ?    De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) verzamelde persoonlijke gegevens van alle cliënten in de geestelijke gezondheidszorg in Nederland. Het ging uiteindelijk om de data van meer dan 500 duizend mensen die bij een psychiater en psycholoog in behandeling waren. De data werden gebruikt om een algoritme te ontwikkelen dat de zorg in Nederland moet verbeteren. Maar is het gebruik van zoveel data wenselijk, of zelfs toegestaan? En wordt de zorg er ook echt beter van?  Daarover bogen drie rechters zich onlangs in de eerste zitting aangespannen door bezorgde cliënten en behandelaars tegen de NZa. Argos was bij de zitting en geeft een update uit dit dossier.    Presentator: Rik Delhaas  Redacteur reportage: Saar Slegers  Redacteur studiogesprek: Nina van Raay & Jochem van Leeuwen