Argos Actueel

Waagt u weleens een gokje bij een internetcasino of online wedkantoor? Een potje blackjack of de voorspelling dat Ajax wint van Feyenoord? Misschien staat u er niet bij stil, maar er kan een wereld schuilgaan achter deze flitsende websites. Soms zijn het zelfs criminelen en andere types die hun geld liever verborgen houden. In die schimmige wereld zijn Argos, onderzoeksplatform Investico en De Groene Amsterdammer samen gedoken. Het spoor leidde naar Curaçao, Caribisch land in het Koninkrijk der Nederlanden. Het eiland heeft een enorme gokbranche. De overheid kijkt nauwelijks mee. Terwijl de sector bol staat van de risico’s: ook voor Curaçao zelf. Is hier sprake van roulette, met een heel land als inzet? Voordat wij u erover konden vertellen, werden wij tot onze eigen verbazing eerst nog voor de rechter gedaagd door een Curaçaos gokbedrijf.

Vijf uithuisgeplaatste kinderen, tussen de twaalf en zestien jaar oud, wonen al jaren samen. Ze zijn als broertjes en zusjes. Ze voelen zich fijn op de plek waar ze wonen: een woonboerderij aan de rand van een Noord-Limburgs dorp. Maar hun voogden, dat zijn hun wettelijke vertegenwoordigers, zijn minder blij met deze woonplek. Ze moeten er weg. Wat nu? Als een kind uithuisgeplaatst is, verliezen na een poosje de biologische ouders het ouderlijk gezag. Vanaf dat moment is de voogd, in dienst van een voogdijinstelling, degene die alle grote beslissingen neemt voor het kind. Vaak gaat dat goed. Maar soms zijn kinderen het niet eens met hun voogd. Waar kan een kind dan terecht? In Argos het verhaal van de vijf kinderen en de talloze organisaties die het voor deze kinderen proberen op te nemen. De realiteit blijkt weerbarstig. Kinderen onder voogdijschap zijn kwetsbaar. ‘Als je geen geluk hebt met je voogd, dan loopt het spaak. Er is niemand met mandaat die kan zeggen: ik stop deze denderende trein. Het systeem mist een noodrem.’

Fotograaf Eddy van Wessel vertrok vier weken geleden opnieuw naar Oekraïne, waar hij onder andere een audiodagboek voor Argos bijhoudt. Elke week evalueert hij zijn foto’s en vertelt het verhaal erachter. Inmiddels is hij weer thuis om even op adem te komen. De foto’s waar hij over vertelt zijn ook te zien op de website. Van Wessel staat bekend om zijn indringende zwart-wit foto’s, waar hij al veel prijzen mee heeft gewonnen. Zo won hij al drie keer de Zilveren Camera. Vorige week reisde hij per auto vanuit de Donbas regio terug naar Kyiv, waar zijn reis begon. Een tien uur durende reis door de vele kapotte bruggen en wegen, met een herkenbaar landschap. De foto van deze week:

Islamitische Staat mag dan zijn verdreven, voor de overlevenden in Sinjar beheerst het schrikbewind nog altijd hun leven. Veel Jezidi vrouwen en meisjes zijn jarenlang vastgehouden als sexslaaf van IS’ers en kampen met ernstige trauma’s. In de vluchtelingenkampen zijn nauwelijks psychologen en traumaspecialisten. Journalist Thijs Broekkamp reisde voor Argos naar Noord-Irak. Hoe staat het er met de wederopbouw, bijna acht jaar na de massamoord op de berg Sinjar? En wordt het geld dat Nederland en andere landen sturen voor ontwikkelings- en traumahulp goed besteed? Ook kijken we naar onze buurlanden Duitsland en Frankrijk, die een speciaal humanitair hulpprogramma zijn gestart. Omdat in het gebied te weinig professionele hulp aanwezig is, worden ernstig getraumatiseerde Jezidi’s hier in Europa behandeld. Het Nederlandse kabinet heeft tot nu toe geweigerd zo’n programma te starten, omdat ons land via de VN-organisatie UNHCR al vluchtelingen opvangt die in de eigen regio van zorg verstoken zijn. In de studio reageert Jasper van Dijk, Tweede Kamerlid SP. Dit is het tweede deel in een serie over het lot van Jezidi-overlevenden in Sinjar. Afgelopen januari stonden we in Argos-stil bij de zoektocht naar Nederlandse daders van de genocide. Wie stelt de getuigenissen van Jezidi’s veilig?

Hoe bepaalt de overheid wie een potentiële fraudeur is en wie niet? Die vraag houdt ons bij Argos al een tijdje bezig. Sinds de toeslagenaffaire weten we dat geautomatiseerde risicoprofielen zelf ook niet zonder risico zijn. Duizenden ouders belandden in de kaartenbak van de afdeling fraudeopsporing. Afkomst of een laag inkomen konden daarin een rol spelen. Welke andere overheidsdiensten maken gebruik van dit soort risicoprofilering? En op basis van welke kenmerken wordt dat risico bepaald? Wantrouwt de overheid haar burgers? Het bracht ons ertoe om samen met de onderzoeksjournalistieke organisatie Lighthouse Reports de overheid op grote schaal te bevragen, gebruikmakend van de Wob. Van de Belastingdienst tot gemeenten en van Sociale Zaken tot de Immigratie- en Naturalisatiedienst. En bij die laatste kwamen we onlangs wat meer te weten. Jarenlang blijkt bij de IND een systeem te hebben gedraaid om het frauderisico in te schatten van bedrijven die kennismigranten naar Nederland willen halen. In dit systeem, zo ontdekten wij, werd ook afkomst van de bedrijfsbesturen geregistreerd: Nederlands, westers en niet-westers. Hoe zit dat?

Fotograaf Eddy van Wessel vertrok twee weken geleden opnieuw naar Oekraïne, waar hij onder andere een audiodagboek voor ons bijhoudt. Van Wessel staat bekend om zijn indringende zwart-wit foto’s, waar hij al veel prijzen mee heeft gewonnen. Zo won hij al drie keer de Zilveren Camera. Vorige week hoorde u deel 1. Elke week evalueert hij zijn foto’s en vertelt het verhaal erachter. Afgelopen week reisde hij per auto van Kharkiv, heel dicht bij de Russische grens, richting Zaporizja ten noordwesten van Marioepol. Inmiddels is Eddy van Wessel weer terug in Kyiv, waar hij ook deze reis begon. De coverfoto is gemaakt door de Deense oorlogsfotograaf Jan Grarup. Op de site van Argos vindt u de foto's van deze week.

Fotograaf Eddy van Wessel vertrok vorige week opnieuw naar Oekraïne om verslag te doen van de oorlog. Hij staat bekend om zijn indringende zwart-wit foto’s, waarmee hij vaak in de prijzen valt. Zo won hij al drie keer de Zilveren Camera. Voor Argos evalueert hij elke week zijn foto’s en vertelt het verhaal erachter. De foto’s waar hij over vertelt zijn ook te zien op de website. https://bit.ly/3s10YQg Momenteel is van Wessel in Charkov heel dicht tegen Rusland aan in het Noordoosten van Oekraïne.

Begin dit jaar werd Jos B. tot 16 jaar cel veroordeeld voor het misbruiken en doden van de 11-jarige Nicky Verstappen. De voorlopige apotheose in een cold case die Nederland meer dan 23 jaar in zijn greep hield. Maar is het bewijs tegen B wel voldoende voor een veroordeling? Wetenschappers uiten stevige kritiek in Argos. De bewijsmiddelen die in de strafzaak-Nicky Verstappen zijn gebruikt om Jos B. te veroordelen, bewijzen niet dat hij de dader is. Ze passen even goed bij een alternatief scenario waarin Jos B. onschuldig is en de werkelijke dader moet worden gezocht onder de toenmalige leiders van het zomerkamp waar Nicky om het leven kwam. Andere bewijsmiddelen passen zelfs beter bij dat onschuldscenario, maar die zijn tijdens de strafzaak tegen Jos B. niet of nauwelijks aan de orde gekomen. Dit zeggen emeritus-hoogleraar rechtspsychologie Peter van Koppen en oud-advocaat Leonie Ebbekink zaterdag in Argos. Van Koppen en Ebbekink bestudeerden samen met rechtspsycholoog en universitair docent strafrecht Robert Horselenberg het complete dossier in de zaak-Verstappen. Het onderzoek verschijnt vandaag in boekvorm, onder de titel De fietser op de hei. De drie deskundigen uiten scherpe kritiek op het openbaar ministerie en de rechters die de strafzaak tegen Jos B. hebben behandeld. ‘Wij doen geen uitspraak over de vraag of deze man terecht of onterecht veroordeeld is’, zegt Peter van Koppen. ‘Maar wel over de vraag: heb je nou je werk gedaan, als rechter? En het antwoord is: dat heeft het hof niet gedaan.’ Jos B. werd begin dit jaar in hoger beroep door het gerechtshof in Den Bosch veroordeeld tot 16 jaar gevangenisstraf wegens de vrijheidsberoving, het plegen van ontucht en doodslag op Nicky. Eerder legde de rechtbank Limburg hem 12,5 jaar cel op. B. is tegen het vonnis van het Hof in beroep gegaan. De advocaat van Jos B, Gerald Roethof, legt in Argos uit waarom hij publicatie van het boek niet vóór de procedure van het Gerechtshof in Den Bosch wilde hebben.

Huisartsenpraktijken barsten uit hun voegen. Steeds meer taken belanden namelijk op het bordje van de eerstelijnszorg: denk aan lichte GGZ-problemen, maar ook veel taken die vroeger in het ziekenhuis plaatsvonden. In hun eentje kunnen ze dat niet meer aan. Moderne huisartsen bestieren daarom een heel team aan ondersteunend personeel, maar plek om die te huisvesten hebben ze vaak niet. Zo’n zeventig procent van de huisartsen ervaart hierdoor problemen, bleek eerder dit jaar uit een onderzoek van de Landelijke Huisartsenvereniging. Hun praktijken zijn te krap en op de oververhitte vastgoedmarkt zijn nauwelijks alternatieven te vinden. Praktijkhouders lopen tegen hun grenzen aan bij het aannemen van personeel, het opleiden van huisartsen en ook het aannemen van nieuwe patiënten.

Iedereen aan de bak, dat was kortweg de belofte van de Participatiewet. Wie kan werken, moet aan een baan worden geholpen. Ironisch genoeg zitten nu meer mensen met een arbeidsbeperking thuis en kampen sociale ontwikkelbedrijven met grote financiële tekorten. De sociale ontwikkelbedrijven zijn allang niet meer de sociale werkplaats van voorheen: plekken waar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt eenvoudige handarbeid doen. In veel opzichten lijken ze op een gespecialiseerd uitzendbureau, bedoeld om mensen die niet zelfstandig aan een baan kunnen komen de arbeidsmarkt op te helpen. Een kleine minderheid van de sociaal ontwikkelbedrijven schrijft nog zwarte cijfers. Het overgrote deel staat in het rood of zelfs dieprood, blijkt uit recent onderzoek van de branche. Sinds de komst van de Participatiewet zijn de beschikbare budgetten namelijk aanzienlijk lager, terwijl de tijd, aandacht en energie die het kost om de doelgroep aan het werk te helpen niet minder zijn geworden. Veel gemeenten vullen de tekorten nu nog aan, maar de vraag dringt zich: hoe houdbaar is dat op lange termijn? En wat is de impact op de mensen die, vanwege psychische problemen, schulden of verslaving, behoefte hebben aan beschut werk? Argos over de waarde van werk.