BNR Nieuws Vandaag

Israël heeft de onderhandelingen rond een staakt-het vuren op scherp gezet. Als Hamas het voorstel voor een bestand en de vrijlating van gijzelaars niet accepteert in de komende dagen, dan begint Israël met het annexeren van gebieden aan de randen van Gaza. Dat melden Israëlische media. ‘De vraag is wat de Amerikanen hiervan zullen denken’, zegt Israël-correspondent Ralph Dekkers. Een groep experts komt vandaag met het recept om de woningcrisis aan te pakken. Onder de naam Aanpakken van het woningtekort in de nieuwe kabinetsperiode: recept en ingrediënten voor langjarig succes, reiken zij het kabinet oplossingen aan. De Oekraïense veiligheidsdienst heeft een moordaanslag op de bekende commandant Serhii Filimonov weten te voorkomen. De FSB misleidde een Oekraïense burger om Filimonov om te leggen, schrijft The Kyiv Independent. Een tactiek die de laatste tijd steeds vaker wordt toegepast -en die de Russen gekopieerd lijken te hebben van de Oekraïners.   Over deze podcast                  In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In onder meer de Verenigde Staten en Japan zijn evacuatieacties opgestart vanwege een tsunamidreiging, het gevolg van een bijzonder zware zeebeving ten oosten van Rusland.  ‘Met zo’n aardbeving is het moeilijk voor te stellen dat er geen enorme schade is’, zegt seismoloog Rob Govers van de Universiteit Utrecht. Hij sluit niet uit dat de tsunami nog aan kracht wint voordat die de Amerikaanse kust bereikt. Reiswinkels zijn in de afgelopen twintig jaar voor een groot deel verdwenen uit het Nederlandse straatbeeld: het aantal fysieke reisbureaus daalde sinds 2005 met 73 procent. Dat blijkt uit data die BNR heeft opgevraagd bij onderzoeksbureau Locatus. Waar er in januari 2005 nog 2.114 fysieke reisbureaus waren, zijn dit er in juli 2025 nog maar 564. De NS verliest nog altijd tientallen miljoenen en ook acties om reizigers te verleiden geven weinig hoop. Nu de prijsstijging van treinkaartjes voor volgend jaar is beperkt tot 6 tot 9 procent, moet de NS ‘ook zelf aan de bak’ om in de kosten te snijden, zegt financieel directeur Angelique Magielse. Tegen 2027 zullen volgens de cfo meer dan 500 banen zijn verdwenen op het hoofdkantoor in Utrecht.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een inreisverbod voor twee Israëlische ministers, een tijdelijke wapenembargo en importbeperkingen voor producten uit bezetgebied. Dat zijn de maatregelen die het demissionaire kabinet neemt tegen Israël als het land afspraken over het toelaten van humanitaire hulp in Gaza niet nakomt, vermeldt een Kamerbrief van buitenlandminister Casper Veldkamp. ‘Het is een koerswijziging. Nederland wilde alles diplomatiek oplossen en nu worden concrete acties voorgesteld’, zegt politiek verslaggever Leendert Beekman.  Het is niet uitgesloten dat Rusland de Baltische staten aanvalt, zoals in 2014 gebeurde in De Krim. Dat zegt afzwaaiend defensiesepecialist Dick Zandee van Clingendael, in de BNR podcast 'In het Defensief'. 'Er worden scenario's genoemd over de aanval op één Baltische staat of misschien meerdere aanvallen. En er wordt gesproken over een aanval op het Suwałki-corridor in samenwerking met Belarus', zegt Zandee.  De Europese Unie en de Verenigde Staten hebben afgesproken dat er vanaf 1 augustus een importheffing van 15 procent gaat gelden. Maar over de handel in alcoholische dranken is nog geen definitieve afspraak gemaakt. Die moet er dus deze week nog komen. Tot die tijd blijven zowel de Europese wijnsector als de producenten van sterke dranken in onzekerheid. 'Er is een hoop onrust, en die onrust zorgt voor schade. Die schade is er al wel degelijk', zegt wijnmaker Derrick Neleman.  Over deze podcast                  In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

In de VS zullen veel dingen er met het handelsakkoord tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten uiteindelijk duurder op worden, zegt correspondent Jan Postma – en de eerste signalen daarvan zijn nu al te merken. Voorlopig lijken bedrijven die klappen nog te kunnen opvangen en niet door te voeren in de prijzen. 'Dat geldt voor producten van veel grote bedrijven: de Amerikaanse consument merkt het niet direct – in ieder geval nog niet enorm. Ik denk ook dat Amerikanen een beetje murw zijn van alle verhalen dat het duurder gaat worden.' Volgens Europaverslaggever Stefan de Vries is Europa toch enigszins met de pootjes omhoog op de rug gaan liggen. 'Je hoort Von der Leyen spreken over zekerheid en voorspelbaarheid, maar ik hoor vooral wensdenken: termen als zekerheid en voorspelbaarheid lijken juist absoluut niet meer voor te komen in de verhouding met de VS. Deze overeenkomst is ons door de strot geduwd, uit angst voor nog ergere heffingen. Die 15 procent is veel en veel meer dan de 2,5 tot 5 procent die de VS altijd al op Europese goederen heeft geheven.' Israël heeft dit weekend een militaire 'tactische pauze' van tien uur per dag ingevoerd in Gaza-Stad, Deir al‑Balah en Al‑Mawasi om humanitaire hulp mogelijk te maken. Tegelijk zijn hulpvrachtwagens vanuit Egypte Gaza binnengetrokken, terwijl Jordanië en de Verenigde Arabische Emiraten voedseldroppings uitvoerden. Maar het bloedvergieten stopt daarmee niet: bij een andere Israëlische aanval op een huis bij Khan Younis zouden volgens het netwerk zeker twintig doden en vermisten zijn, zegt correspondent Ralph Dekkers.  Over deze podcast                  In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Terwijl Europa de druk op Israël steeds verder opvoert, lijkt een snel bestand tussen Israël en Hamas op dit moment heel ver weg. Zowel Israël als de Verenigde Staten heeft hun onderhandelingsdelegatie gisteren teruggeroepen uit Qatar, waar werd onderhandeld met Hamas over een staakt-het-vuren. Volgens de Amerikaanse speciale gezant Steve Witkoff toont Hamas aan dat het niet geïnteresseerd is in een bestand. Correspondent Ralph Dekkers vertelt de laatste ontwikkelingen.  In het volgende hoofdstuk van de Trump-Epstein-saga heeft Justitie in Amerika gisteren gesprekken gevoerd met Jeffrey Epsteins ex en voormalige rechterhand: Ghislaine Maxwell. Zij zit sinds 2022 een gevangenisstraf uit van 20 jaar voor mensenhandel, omdat ze jarenlang minderjarige meisjes ronselde voor de seks-spelletjes van Epstein. Volgens Amerika-correspondent Jan Postma weten we inhoudelijk weinig over die gesprekken.  Bezorg- en afhaalrestaurants verliezen hun populariteit onder Nederlanders, zo blijkt uit onderzoek van ABN Amro. Dat heeft alles te maken met de prijsstijgingen in deze vorm van horeca. In de afgelopen 5 jaar stegen de prijzen bij deze zogenaamde 'fastservicerestaurants' met 39 procent. En dat is veel meer dan bij gewone restaurants, cafés en supermarkten. Ward van der Stee, sector analist Retail en Leisure bij ABN Amro, weet meer.  Over deze podcast                  In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Europese Unie en de Verenigde Staten lijken een stap dichter bij een handelsdeal te zijn. Volgens onder meer Financial Times, Reuters en Politico zou de VS een importheffing van 15 procent gaan toepassen op Europese producten, met uitzonderingen voor onder andere vliegtuigen, sterke drank en medische apparatuur. Toch houdt de EU rekening met een mislukking en werkt ze aan tegenmaatregelen. Of de deal bovendien het maximale is wat Europa kan binnenhalen, is volgens BNR’s Europaverslaggever Geert Jan Hahn moeilijk te zeggen. ‘Het hangt vooral af van de grillen van de Amerikaanse president Donald Trump, is mijn inschatting.’ En Nederlandse media draaien op grote schaal op Amerikaanse clouddiensten van Microsoft, Google en Amazon, ondanks de risico's die hierbij komen kijken. Dat blijkt uit onderzoek van BNR onder 25 publieke omroepen, nieuwsmedia, onderzoeksplatformen en uitgevers. Lisanne Wichgers van de onderzoeksredactie van BNR praat je bij.  Over deze podcast                  In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Honderden Oekraïners demonstreerden gisteravond in de hoofdstad Kyiv, in het westelijke Lviv en in de zuidelijke havenstad Odesa tegen een wet die de onafhankelijkheid van twee belangrijke anticorruptiediensten beperkt. De mensen maken zich grote zorgen over de aantasting van al het goede werk dat de afgelopen jaren is gedaan ter bestrijding van de corruptie, zegt correspondent Chris Colijn. ‘Het gaat om corruptiebestrijdingsdiensten die door de overheid worden gefinancierd, maar juist de corruptie binnen de overheid moeten aanpakken.’ De Internationale druk op Israël om de situatie in de Gazastrook neemt toe. Het gaat dan vooral om de humanitaire situatie. Zo zegt de voorzitter van de Europese Commissie - Ursula von der Leyen - dat Israël zich aan beloftes moet houden om meer hulp toe te laten. De Britse minister van Buitenlandse Zaken noemt de beelden uit Gaza 'walgelijk' en 'misselijkmakend' en VN-chef Guterres noemt de gevolgen van de Israëlische aanvallen ongekend in de recente geschiedenis, zegt Israël-correspondent Ralph Dekkers.  Hij is opgegroeid in Kansas, liefdevol opgevoed als weeskind. Ontwikkelt zich tot een voorbeeldige journalist bij de Daily Planet, verdediger van fatsoen en eerlijkheid. In zijn vrije tijd is hij de bovennatuurlijke redder van Amerika en omstreken, plus de gehele Melkweg. Kortom: Superman. De nieuwste film over de 87 jaar geleden 'geboren' held staat met stip op nummer één van best bezochte films. Dit tot ongenoegen van een deel van de harde kern van MAGA.  Over deze podcast                  In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Google en Microsoft willen geen inzicht geven in het energieverbruik van automatische AI-samenvattingen in hun zoekmachines, die tegenwoordig meestal bovenaan de traditionele zoekresultaten verschijnen. De samenvattingen zijn niet uit te zetten, alleen te omzeilen. Zo gebruiken veel mensen - misschien soms onbewust - veel meer energie met een zoekopdracht dan voorheen. Lisanne Wichgers van BNR's onderzoeksredactie zocht het uit.  Franse bedrijven gaan in navolging van het Duitse Rheinmetall drones produceren in Oekraïne. Dat meldt de Oekraïense president Zelensky op X, na overleg met de Franse minister van Buitenlandse Zaken. Mark Voskuijl, hoogleraar Wapen- en Luchtvaarsystemen aan de Nederlandse Defensie Academie legt uit waarin beide landen elkaar versterken.  Extreme weersomstandigheden zorgen ervoor dat de prijzen van voedsel in korte tijd FLINK stijgen. Dat blijkt uit een nieuw Europees onderzoek. Zo steeg begin dit jaar de wereldmarktprijs voor cacao met 280 procent na extreme hitte in Afrika, en de prijs van olijfolie vorig jaar januari door aanhoudende droogte in Europa met 50 procent. Bart de Steenhuijsen Piters, onderzoeker voedselsystemen bij Wageningen University and Research, bericht.  Over deze podcast                  In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Russische president Vladimir Poetin is bereid om stappen te zetten richting een vrede met Oekraïne, maar hij wil zijn doelen niet opgeven. Dat liet Poetin gisteren weten via zijn woordvoerder Dmitry Peskov op de staatstelevisie. ‘Dat is geen vrede, maar een dictaat’, zegt Rusland-correspondent Joost Bosman.  Mediaplatformen en andere websites lopen bezoekers mis door AI, waardoor hun verdienmodel wordt bedreigd. Zeker nu Google bij een gewone zoekopdracht in veel gevallen automatisch een AI-overzicht geeft. Dat blijkt uit een rondgang van BNR langs uitgevers, mediabureaus en adverteerders. 'Een deel van de zoekvragen wordt met AI beantwoord en daardoor is er minder reden om bepaalde websites zelf te bezoeken', zegt Bart van Rijswijk, van BNR's onderzoeksredactie. De expeditie Darwin200 is na een twee jaar durende wereldreis weer terug in het Verenigd Koninkrijk. Tijdens de expeditie volgden een groep van jonge onderzoekers de route van de beroemde bioloog Charles Darwin, bekend van de evolutietheorie, om te kijken hoe de biodiversiteit sindsdien verandert is.  Over deze podcast                  In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

ZZP’ers zien het aantal opdrachten dalen doordat de Belastingdienst de handhaving op de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA), ook wel bekend als de wet Schijnzelfstandigheid, heeft hervat. Daarom stappen honderden zelfstandigen nu gezamenlijk naar de Autoriteit Consument en Markt (ACM) en de Nationale ombudsman. ‘Er wordt helemaal niet meer naar het individu gekeken’, zegt Peer Goudsmit, medeoprichter van Comité ZZP. Oekraïne is met de Verenigde Staten in gesprek over een wapendeal. Er wordt namelijk een deal onderzocht waarbij Oekraïne Amerikaanse wapens krijgt in ruil voor drones. Dat zegt de Oekraïense president Zelensky in een interview met Amerikaanse krant The New York Post. ‘Ik heb een gesprek gehad met president Trump. We rekenen op een zeer serieuze megadeal met de Verenigde Staten’, zegt Zelensky in het interview. Oekraïne-correspondent Chris Colijn geeft een toelichting. Over deze podcast                  In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.