Bureau Buitenland

In de nasleep van de veiligheidsconferentie in München heerst veel onzekerheid over de toekomst van ons continent. De Trump-regering wil met Poetin in zee gaan, over de hoofden van Europa en Oekraïne heen. Daarmee lijkt er een breuk te ontstaan met de VS, onze belangrijkste bondgenoot in de naoorlogse periode. Over de gevolgen en wat Europa nu moet doen, spreken we Kati Piri van de PvdA-GroenLinks en Julia Soldatiuk-Westerveld van Instituut Clingendael. (13:26) 30 jaar na apartheid is er nog geen gerechtigheid in Zuid-Afrika. Het einde van apartheid betekende gelijke rechten voor alle Zuid-Afrikaners. Toch is Zuid-Afrika nog steeds een van de meest ongelijke landen ter wereld. Bovendien hebben de meeste daders van het apartheidsregime nooit verantwoording hoeven af te leggen. Slachtoffers en een jonge generatie verzetten zich nu tegen het stilzwijgende akkoord dat werd gesloten tussen het apartheidsregime en de ANC onder leiding van Nelson Mandela. Misha Wessel dook in dit onderwerp en maakte de driedelige documentaire Free at Last. Presentatie: Eva Koreman

Heeft Oekraïne nog zeggenschap over de eigen toekomst? Dat is de vraag die boven de markt hangt bij de veiligheidsconferentie in München, die vandaag van start gaat. Trump en Poetin willen het onderling op een akkoordje gooien, tegen de wil van Oekraïne en Europa in. Maar kunnen ze samen nog een vuist maken? We spreken VRT-journalist en defensiedeskundige Jens Franssen, die aanwezig is op de top in München. (08:42) In Kosovo is de spanning nog steeds voelbaar In 1999 bombardeerden de Navo-landen Kosovo en Servië, naar eigen zeggen om de etnische zuivering van Kosovaarse Albanezen te stoppen. Maar dat gebeurde zonder toestemming van de VN Veiligheidsraad, en dan met name zonder die van Rusland, de bondgenoot van Servië. Een feit dat Poetin later zou gebruiken als rechtvaardiging voor zijn inval in Oekraïne. We spreken journalist Bram Vermeulen, die 25 jaar later voor VPRO-Frontlinie is teruggegaan naar Kosovo, waar de spanning nog steeds voelbaar is. Is de Navo in staat om een nieuw conflict te voorkomen? Presentatie: Eva Koreman.

De Amerikaanse president Trump heeft met zijn Russische ambtgenoot Poetin afgesproken dat vredesonderhandelingen over de oorlog in Oekraïne snel van start moeten gaan. Maar volgens de Amerikaanse regering betekent dit niet dat Rusland het door hen bezette Oekraïense grondgebied hoeft terug te geven, noch dat Oekraïne lid mag worden van de NAVO. Die boodschap komt hard aan in zowel Oekraïne als Europa. Aan defensiespecialist Jens Franssen( VRT) en Rusland-expert Hubert Smeets, verbonden aan het platform Raam op Rusland, over degevolgen van deze Amerikaanse onderhandelingstactiek. (07:26)Bestuurder rijdt in op mensen in München In de Zuid-Duitse stad München is een automobilist ingereden op een groep mensen, meldt de politie. Er zijn meerdere gewonden, de krant Bild spreekt van vijftien slachtoffers. Het voorval vond plaats in de buurt van het centraal station van München. De politie is met veel agenten aanwezig op de locatie. We praten met Jeroen Reygaert, Duitsland-verslaggever van de VRT. Presentatie: Sophie Derkzen Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/vpro_bureaubuitenland?igsh=MWIxa3MzOWZvYnh5Zg==), Linkedin (https://www.linkedin.com/company/vpro-bureau-buitenland/), Bluesky (https://bsky.app/profile/bureaubuitenland.bsky.social).

Het regeringsleger van Burhan staat op het punt de hoofdstad Khartoem weer terug in te nemen van de paramilitaire formatie RSF. Na bijna twee jaar zou dit een kantelpunt kunnen vormen in de bloedige strijd in het land. Er wordt al gesproken over een nieuwe regering; de vraag is wie daar onderdeel van zullen uitmaken. Daarover journalist Klaas van Dijken. (15:08) De Wit en de Brit: Falende gezondheidszorg  Vijf jaar na het vertrek van de Britten uit de Europese Unie keert Bureau Buitenland-presentator Tim de Wit terug naar zijn geliefde Verenigd Koninkrijk. In de serie De Wit en de Brit maakt hij de balans op: wat is er terechtgekomen van al die beloftes van de Brexiteers? Een van de meest gehoopte gevolgen van Brexit was meer geld voor de gezondheidszorg. Hoe groot zijn de verschillen tussen de NHS en privéklinieken? Hoe kijkt Boris Johnson naar de status van het zorgsysteem in het Verenigd Koninkrijk? Een verslag van Tim de Wit. Presentatie: Sophie Derkzen Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/vpro_bureaubuitenland/), Linkedin (https://www.linkedin.com/company/vpro-bureau-buitenland/), Bluesky (https://bsky.app/profile/bureaubuitenland.bsky.social).

Drie weken na het ingaan van de wapenstilstand tussen Israël en Hamas dreigt het broze bestand in te storten. Hamas stelt de vrijlating van gijzelaars voor onbepaalde tijd uit en verwijt Israël de schending van de afspraken. We spreken met Midden-Oosten-correspondent David de Jong over de staat van het staakt-het-vuren en de kansen dat het standhoudt.  In Cherson jagen de Russen met drones op burgers Een autoritje, de stadsbus nemen, of gewoon een blokje om kan fataal aflopen. De zuidelijk gelegen stad werd in november 2022 door het Oekraïense leger bevrijd, waarna de Russen zich herpositioneerden aan de andere kant van de rivier de Dnipro. Vanuit daar beschieten ze de stad onophoudelijk. Afgelopen maand vielen zeven doden en 55 gewonden bij aanvallen met FPV-drones, ofwel kamikazedrones, en drones die explosieven afgooien. Onze verslaggever Michiel Driebergen ging kijken in Cherson. Presentatie: Sophie Derkzen

Klimaat en de energietransitie: in tegenstelling tot de vorige Duitse verkiezingen lijken het in deze campagne geen grote speerpunten meer. Maar volgens peilingen maken stemmers zich er wel degelijk grote zorgen over. Bijvoorbeeld in Noordrijn-Westfalen, dat zich heeft voorgenomen voor 2030 uit de bruinkool te gaan, maar waar volgens klimaatactivisten de strijd nog niet gestreden is. Redacteur Djuna Kramer ging bij ze langs.  En we praten verder met Pieter Pauw van de TU Eindhoven, die onderzoek doet naar internationale klimaatfinanciering en klimaatbeleid. Want hoe staat het er nou eigenlijk voor met die Duitse Energiewende? Presentatie: Sophie Derkzen

In de Oost-Congolese stad Goma presenteerden de gewelddadige rebellen van M23 zich gisteren officieel als de nieuwe machthebbers. In een voetbalstadion maakten duizenden Congolezen kennis met een nieuwe guerrilla-gouverneur. De boodschap: alles wordt beter, en de opmars door Congo gaat door. Journalist Elien Spillebeen keerde vorige week terug uit Oost-Congo.  (11:58) Duitsland Wunderland: hoe ga je samen verder in een politiek verscheurd land? Duitsland is in rep en roer nadat leider van de christendemocraten Friedrich Merz een voorstel in het parlement liet steunen door de Alternative für Deutschland. Duizenden gingen de straat op, uit overtuiging dat samenwerking met een rechts-radicale partij nooit moet kunnen. Toch stemt naar verwachting een vijfde van de Duitsers straks op de AfD. Hoe kunnen de Duitsers nog met elkaar verder, na de verkiezingen? Dat vraagt journalist en regisseur Britta Hosman zich af in haar nieuwe documentaire voor Tegenlicht, waarvan we vandaag een voorproefje krijgen. Presentatie: Sophie Derkzen

In Turkije klinkt steeds meer hoop op vrede met de Koerdische PKK, waarmee het land al decennialang verwikkeld is in gewapende strijd. De Turken hameren op een einde van het conflict en daar lijken de Koerden nu serieus gehoor aan te geven. Is er daadwerkelijke kans op vrede? En waarom juist nu? Daarover collega en Turkijekenner Cevahir Varan. (14:31) De Wit en de Brit #1: Migratie Vijf jaar na het vertrek van de Britten uit de Europese Unie keert Bureau Buitenland-presentator Tim de Wit terug naar zijn geliefde Verenigd Koninkrijk. In de serie De Wit en de Brit maakt hij de balans op: wat is er terecht gekomen van al die beloftes van de Brexiteers? In aflevering #1: migratie. Het was voor veel Britten dé belofte om vóór Brexit te stemmen: als het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie zou stappen, zou het weer controle krijgen over de eigen grenzen en dus migratie drastisch naar beneden kunnen brengen. Maar is dat ook gebeurd? Een verslag van Tim de Wit. Presentatie: Sophie Derkzen Volg Bureau Buitenland op... –Instagram: https://www.instagram.com/vpro_bureaubuitenland/ –LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/93346725 –Bluesky: https://bsky.app/profile/bureaubuitenland.bsky.social

Als een heuse vastgoed-tycoon stelt Donald Trump voor om van Gaza een ‘Rivièra van het Midden-Oosten’ te maken, onder Amerikaans gezag en beschermd door Amerikaanse soldaten. De Palestijnse bevolking moet maar permanent vertrekken naar Arabische buurlanden, die woedend reageren. Netanyahu stond ernaast en zag dat het goed was, maar hoogste VN-chef Guterres spreekt onomwonden van etnische zuivering. Moet je dit nieuwste voorstel van Trump überhaupt serieus nemen en zo ja, hoe moet je het er dan over hebben? Daarover Peter Malcontent, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijns conflict.  (13:41) Van onveilig naar veilig land, wat moet er in Syrië veranderen? ‘Geen internationale paria meer, maar een betrokken land op het wereldtoneel. Met een Syrië voor iedereen.’ Onder dat motto zijn de nieuwe machthebbers al bijna twee maanden hard bezig om een nieuwe toekomst op te bouwen voor hun land. Maar dat lijkt geen gemakkelijke opgave. Vooral als er nog wraakacties en moordpartijen plaatsvinden. Over de inspanningen om stabiliteit te brengen is journalist en Syrië-kenner Fernande van Tets te gast. Presentatie: Chris Kijne Volg Bureau Buitenland op Instagram (https://www.instagram.com/vpro_bureaubuitenland/), LinkedIn (https://www.linkedin.com/company/93346725/), en Bluesky (https://bsky.app/profile/bureaubuitenland.bsky.social).

Na een stortvloed aan politieke besluiten en opzienbarende ontslagen door de regering-Trump, komt het Amerikaanse ambtenarenapparaat steeds verder onder druk te staan. Ondanks de overmacht zijn er ook bestuurders die weigeren mee te werken aan beleid dat in hun ogen onwettig is. Hoe proberen zij naar eer en geweten te handelen, en hoeveel kans van slagen heeft dat? Daarover correspondent Karlijn van Houwelingen. (11:19) Brussel zet zich schrap voor mogelijke handelsoorlog Na de dreigementen richting Mexico, Canada en China heeft president Trump aangekondigd dat er ook zeker importtarieven voor Europese goederen verhoogd zullen worden. EU-leiders reageren en proberen de eenheid te bewaren. Maar is Europa voldoende voorbereid? En is er nog een manier om een handelsoorlog te voorkomen? Daarover spreekt Europa-expert Rem Korteweg van Instituut Clingendael. Presentatie: Maaike Schoon  Volg Bureau Buitenland op Instagram (https://www.instagram.com/vpro_bureaubuitenland/), LinkedIn (https://www.linkedin.com/company/93346725/), en Bluesky (https://bsky.app/profile/bureaubuitenland.bsky.social).