Bureau Buitenland

Mexico en Canada reageren boos en verbijsterd op de aanval van hun belangrijkste handelspartner. De Amerikaanse president Donald Trump verordende dit weekend een importtarief van 25 procent op vrijwel alle importen uit beide landen. Die dreigen hun buurman nu met gelijke munt terug te betalen. Een vrijhandelsverdrag veranderde in één weekend in een handelsoorlog. Contact met onze correspondenten Jan Albert Hootsen in Mexico en Tom Bijvoet in Canada.   (13:58) Wordt EU-begroting opgerekt voor defensie? Topoverleg in Brussel vandaag over de Europese defensie-uitgaven. Dat die omhoog moeten, daar is iedereen het inmiddels over eens. Maar hoe, daarover moet nog flink gediscussieerd worden. En Nederland staat steeds geïsoleerder, want de bekende ‘vrekkige vier’ lijken uit elkaar te vallen – gaat er dan toch gezamenlijk geleend worden? Daarover correspondent Rik Rutten vanuit Brussel. Presentatie: Chris Kijne Volg Bureau Buitenland op Instagram (https://www.instagram.com/vpro_bureaubuitenland/), LinkedIn (https://www.linkedin.com/company/93346725/), en Bluesky (https://bsky.app/profile/bureaubuitenland.bsky.social).

De allereerste reis van Trumps buitenlandminister Marco Rubio gaat naar Latijns-Amerika, en dat is geen toeval. Migratie is een van de grote thema's voor Trump en de migranten komen vrijwel allemaal via de zuiderburen. Rubio's eerste stop wordt naar verwachting Panama. Ook dat is geen toeval, vertelt Latijns-Amerikaredacteur Edwin Koopman.  (08:03) Kan Rwanda het oosten van Congo annexeren?  Onder de vlag van rebellengroep M23 hebben Rwandese troepen de belangrijke stad Goma veroverd. Nu ze ook oprukken naar het zuidelijker gelegen Bukavu, is de grote vraag waar deze opmars eindigt. Gaat Rwanda mee met de nieuwe mode onder wereldleiders, het annexeren van grondgebied, en wil het grote delen van oost-Congo inlijven? En waarom is het Westen zo stil? Daarover Bram Vermeulen van VPRO’s Frontlinie. Presentatie: Eva Koreman.

Vandaag wijden we de hele uitzending aan Duitsland, waar gesproken wordt van een historisch moment. Voor het eerst is een initiatief van een gevestigde partij door de Bondsdag gekomen met steun van de radicaal-rechtse Alternative für Deutschland. Het gaat om een vergaand plan voor strengere asielmaatregelen van CDU-leider Friedrich Merz. Is dit het einde van de ‘brandmuur’ tegen de AfD? Daarover Duitslandverslaggever Jeroen Reygaert van de VRT. Wie is een echte Duitser? Met historicus en journalist Merlijn Schoonenboom praten we verder over de Duitse zoektocht naar identiteit. Want wie is dat nou eigenlijk: de Duitser? Eet hij schnitzel of een broodje döner? En mag een Duitser onverdeeld trots zijn op zijn cultuur en geschiedenis? Over zulke vragen lopen de gemoederen in het land hoog op, zeker in verkiezingstijd. Presentatie: Sophie Derkzen.

Een paar uur na de beëdiging van Donald Trump annuleerde de Amerikaanse migratiedienst alle afspraken met migranten uit het zuiden. Mensen die maandenlang hadden gewacht op de felbegeerde afspraak zagen ineens op hun telefoon dat hun reis van soms duizenden kilometers voor niks was geweest. Mexico-correspondent Boris van der Spek reisde naar Amerikaanse grens en voegde zich tussen de wanhopige migranten.  (14:11) Compensatie voor Nederlandse boeren in Zimbabwe Na ruim twintig jaar krijgen Nederlandse boeren in Zimbabwe compensatie voor de onteigening van hun boerderijen. Tijdens omstreden landhervomingen moesten zij, samen met duizenden andere witte boeren, hun land afstaan om koloniale ongelijkheden recht te zetten. Maar nu compenseert het Afrikaans land de boeren. De Nederlandse ambassadeur Margret Verwijk is jarenlang betrokken geweest bij de onderhandelingen.  Presentatie: Eva Koreman

Na maandenlange protesten is de Servische premier Miloš Vučević vanochtend dan toch afgetreden. Hij nam zijn besluit na alweer een dag van verkeersblokkades door Servische studenten en boeren. Daarover Balkan-journalist Marjolein Koster.  (09:58) Technologische wedloop tussen VS en China losgebarsten Een Chinees alternatief voor ChatGPT heeft de Amerikaanse techbedrijven doen kelderen op de beurs. Duidelijk is dat de VS niet langer een monopolie heeft op het gebied van kunstmatige intelligentie. Welke gevolgen heeft de Chinese doorbraak in de geopolitieke strijd tussen de VS en China? En wat betekent deze wedloop voor Europa? We spreken daarover met Paul Verhagen, van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies, en Maaike Okano-Heijmans, onderzoeker bij het Clingendael Instituut. Presentatie: Sophie Derkzen

Trump zit nog maar zeven dagen in het Witte Huis, maar houdt inmiddels al de hele internationale gemeenschap bezig met uiterst provocerende telefoontjes en uitspraken. Van het 'tijdelijk verplaatsen' van Gazanen tot een harde confrontatie met Denemarken over Groenland. Hoe moet je hier als leider op reageren? En is het überhaupt mogelijk om Trump van gedachten te laten veranderen? Daarover diplomatiedeskundige Robert van de Roer.   (11:29) Rebellen claimen inname grootste stad Oost-Congo  In het noordoosten van Congo vallen belangrijke steden in handen van de M23-rebellen, die aan een ongekende opmars bezig zijn. Nu zou ook Goma ingenomen zijn door de rebellengroep, die volgens de VN wordt gesteund door buurland Rwanda. Op internationaal niveau wordt gevreesd voor een humanitaire catastrofe en het uitbreken van een regionaal conflict. Daarover journalist Elien Spillebeen van MO Magazine en Nynke Douma die voor VNG International in Congo werkt.   Presentatie: Sophie Derkzen.

Omdat de VS het Internationaal Strafhof dreigt te sanctioneren moet de Nederlandse regering dringend maatregelen nemen, ook in Europees verband, om de onafhankelijkheid van het Strafhof te beschermen. Tweede Kamerlid van GroenLinks/PvdA Kati Piri over haar aangenomen motie die daartoe oproept. (07:17) Schijnverkiezingen in Belarus Zondag houdt Belarus presidentsverkiezingen maar veel te kiezen valt er niet. De voltallige oppositie verkeert in ballingschap of zit in de gevangenis terwijl president Loekasjenko steeds meer in de kluwen van Poetin verstrikt raakt. We spreken met Belarus-kenner Franka Hummels over de staat van de Belarussische oppositie en de groeiende invloed van Rusland. Presentatie: Eva Koreman

Trump had 24 uur in het Witte Huis nodig om de oorlog in Oekraïne te beëindigen. Althans, dat had hij beloofd. Inmiddels spreekt hij liever over 100 dagen, maar in april is de oorlog dan toch écht voorbij volgens Trump. Hoe denkt hij dat voor elkaar te gaan krijgen? We bespreken het met defensiejournalist Jens Franssen! En hoe staat het ervoor aan front? Verslaggever Michiel Driebergen praat ons bij vanuit Kherson. (15:21) Panamakanaal heeft al genoeg problemen “Panama is een soeverein land en het kanaal hoort daarbij”, met die woorden reageert de Panamese president José Raúl Mulino op Donald Trump. Maar de Amerikaansen president blijft zeggen het kanaal over te willen nemen. Hoe komt die boodschap in Panama aan? Journalist en podcastmaker Marieke de Veer is te gast. Presentatie: Eva Koreman

Terwijl de wapenstilstand in Gaza de vierde dag ingaat, laait het geweld op de Westelijke Jordaanoever juist op. Israël voert er een grote legeroperatie uit, die ze ‘Iron Wall’ hebben genoemd. Nu moeit ook Hamas zich, en roept de Palestijnse bevolking van de Westbank op de wapens op te pakken. Wat zit hierachter? Daarover correspondent Lucia Admiraal, die op de Westbank is, en correspondent Gilad Perez vanuit Tel Aviv.   (12:37) Duitsland Wunderland #2: Duitsland wil (geen) migranten In Duitsland Wunderland, onze serie in aanloop naar de Duitse verkiezingen, duiken we in de wondere wereld van de Duitsers.  Met nog een maand voor de stembusgang vinden kiezers migratie het belangrijkste thema, blijkt uit een recente peiling van omroep ARD. En dus doen lijsttrekkers van links tot rechts bijna dagelijks nieuwe voorstellen die moeten leiden tot een strenger migratiebeleid. Maar tegelijk snakt Duitsland naar personeel uit het buitenland, dat de vele onvervulde vacatures op moet vullen. Hoe is dat te rijmen? Daarover redacteur Abdou Bouzerda, die zich al langer bezighoudt met arbeidsmigratie in Duitsland en sinds kort zelf óók een migrant in het land is. Presentatie: Sophie Derkzen

Dit wordt een “gouden eeuw” voor Amerika, beloofde president Trump gisteren bij zijn inauguratie. Maar wat betekent dat voor de rest van de wereld? We werpen een blik vooruit om te zien wat een nieuw tijdperk Trump betekent voor geopolitieke relaties en de veiligheid van Europa. Is de EU wel goed genoeg voorbereid? Daarvoor zijn te gast filosoof en wetenschapper bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid Haroon Sheikh, Ruslandkenner van Raam op Rusland Hubert Smeets, en Europarlementariër voor Volt Anna Strolenberg.