De Dag

Terwijl in de Europese Unie de steun voor een Russisch energie-embargo groeit, ligt een van de grootste afnemers, Duitsland dwars. Volgens de regering-Scholz zou de impact op de economie zo groot zijn dat het tot sociale ontwrichting kan leiden. Maar een vooraanstaande groep Duitse economen zegt dat een embargo best zou kunnen. De kritiek op Duitsland neemt internationaal toe. En dat terwijl het land aanvankelijk juist geprezen werd om de historische ommezwaai die het kort na de Russische inval in Oekraïne had gemaakt. Toch blijkt nu dat de banden met Rusland uit het verleden nog niet worden doorgesneden. Wiebke Pittlik van het Duitsland Instituut legt in podcast De Dag uit waarom Duitsland zo moeilijk doet en hoe zeer Rusland verweven zit in de Duitse energie-sector. Reageren? mail dedag@radio1.nl

Elon Musk, de rijkste man ter wereld, heeft zijn oog op Twitter laten vallen. Hij wil het social media platform kopen, zodat hij het naar eigen zeggen groot kan maken. En hoewel alleen al zijn overnameplannen ervoor zorgen dat het aandeel Twitter in de lift zit, moet Twitter zelf er niets van hebben. Het bedrijf bezint zich op het overnamebod en lijkt er ondertussen alles aan te doen om Musk buiten de deur te houden. Waarom eigenlijk? Digitaal strateeg en Trouw-columnist Ilyaz Nasrullah vertelt in podcast De Dag over de vijandige en complexe relatie tussen Elon Musk en Twitter en wat het voor het dat platform zou betekenen als Musk het daar inderdaad voor het zeggen zou krijgen. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De vredesgesprekken tussen Oekraïne en Rusland lijken helemaal vastgelopen. Volgens de Russen worden de gesprekken door Oekraine gesaboteerd en Oekraine zegt dat de totale verwoesting van Marioepol mogelijk de definitieve rode lijn is. Het plan van Rusland zou nu zijn om de oorlog voor 9 mei te beëindigen. Maar hoe dan? Rusland- en Oost-Europa deskundige Bob Deen vertelt in podcast De Dag over de meest waarschijnlijke uitweg, namelijk een zogenoemd 'bevroren conflict'. Dat is een geopolitiek instrument waar Rusland patent op heeft en dat door Moskou volgens Deen gebruikt wordt als bewuste strategie om op allerlei plekken rondom Rusland aan invloed te winnen. Met een bevroren conflict akkoord gaan, is volgens hem niet altijd verstandig. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Lilianne Ploumen noemt zichzelf 'niet de ideale leider' voor de PvdA en stapte daarom deze week op. Maar wat maakt een leider van de PvdA dan wel ideaal? In podcast De Dag loopt oud-campagneman Alex Klusman, die voor de PvdA jarenlang aan verschillende campagnes meewerkte, de ideale en minder ideale leiders uit de partijgeschiedenis langs. Hij maakt zo een profielschets op van hoe die gedroomde kandidaat voor de toekomst er dan zou moeten zien. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Nederlanders tanken minder en stoken minder door de hoge inflatie, blijkt uit onderzoek. Sommige Nederlanders voelen de stijgende prijzen flink in de portemonnee. In maart kwam de inflatie uit op 9,7%. Sinds de jaren '70 was die niet zo hoog. De inflatiecijfers doen denken aan die seventies. Ook toen liepen de prijzen op, door stijgende energieprijzen. Met autoloze zondagen en benzine op de bon, moest het olieverbruik in die jaren naar beneden. Hoogleraar economie en overheidsfinanciën Bas Jacobs ziet overeenkomsten met de jaren '70. Maar er zijn ook belangrijke verschillen. Jacobs vertelt in podcast de Dag dat de overheid lessen kan trekken uit hoe de regering de inflatie toen aanpakte. Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.

In de Chinese stad Shanghai schreeuwen inwoners uit hun ramen om hulp. Video's van radeloze mensen worden massaal gedeeld op sociale media. De 25 miljoen inwoners zitten al weken in lockdown, in ultra strenge China-stijl. Ze weten niet voor hoe lang. China houdt vast aan zijn zero-covidbeleid en in de grootste stad ter wereld wordt daar nu een hoge maatschappelijke én economische prijs voor betaald. Maar waarom eigenlijk: is het in deze fase van de pandemie nog wel nodig? Ondernemer Thomas Knoop woont in Shanghai en vertelt in podcast De Dag hoe hij het volhoudt. En China-expert Ties Dams van Instituut Clingendael legt uit waarom Peking vasthoudt aan het zero-covid, ook al leidt dat tot maatschappelijke onrust en een groot economisch probleem. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Volgens militair analisten staat de strijd om de Donbas te beginnen en, zo vrezen zij, die strijd wordt ongekend bloedig. De afgelopen weken is ook duidelijk geworden hoe meedogenloos de aanpak van de Russen is in de gebieden die ze bezetten in Oekraïne. De beelden van Boetsja staan nog vers in het geheugen. Schokkend, maar bepaald niet nieuw. Het Russische leger heeft een lange geschiedenis die gekenmerkt wordt door bruut geweld, zowel intern als naar buiten toe. Dat zegt Marnix Provoost van de Nederlandse Defensie Academie in deze podcast. Als soldaten in dienst gaan worden ze er zelf ook al direct mee geconfronteerd door de oversten. Die bikkelharde cultuur zet zich door op het slagveld.  De brute geweldscultuur van de Russen wint misschien niet de hearts and minds, zegt Provoost, maar deze strategie is voor Rusland in het verleden wel zeer effectief gebleken. 'Het werkt.' Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Dagelijks komen uit Oekraïne de beelden van de verschrikkingen van oorlog. Maar er zijn ook plekken waar de oorlog voorbij is en de verschrikkingen alsnog doorgaan. Correspondent Daisy Mohr reisde in Noord-Irak naar de plek waar in 2014 door IS genocide is gepleegd op duizenden jezidi's. Terwijl de massagraven daar momenteel geopend worden voor onderzoek, ontvouwt zich een nieuw drama, vertelt Daisy: een toenemend aantal vrouwen dat overleefde, pleegt nu zelfmoord. Daisy Mohr hield voor podcast De Dag een reisverslag in audio bij. Het is een zwaar en heftig verhaal, zegt ze, maar juist nu belangrijk om te vertellen. Het laat zien welke sporen oorlog nalaat en toont dat een oorlog niet stopt als de vijand ophoudt met schieten. Ook daarvan moeten we volgens haar niet wegkijken.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Met nog twee dagen te gaan tot de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen is de opmars van de radicaal rechtse Marine Le Pen het gesprek van de dag. Het gat tussen haar en president Macron wordt steeds kleiner en volgens de peilingen maakt ze serieus kans om president van Frankrijk te worden. Correspondent Frank Renout vertelt in podcast De Dag waarom Marine Le Pen eerst verguisd werd maar nu helemaal meetelt, hoe haar banden zijn met Poetin en wat winst van Le Pen zou betekenen voor Europa. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Van duizenden hoogleraren is onduidelijk wat ze naast hun werk bij de universiteit of een academisch medisch centrum voor bijbaantjes hebben, blijkt uit onderzoek van Nieuwsuur. Onduidelijk is zo wat de belangen van hoogleraren zijn en of de nevenfuncties onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek in de weg zitten. Want verhalen over belangenverstrengeling zijn er. Nieuwsuur-verslaggever Siebe Sietsma dook er met collega's in. Hij vertelt in podcast de Dag hoe zijn onderzoek naar een paspoortprofessor op Malta leidde tot een register met duizenden bijbaantjes van hoogleraren. Door het onderzoek verandert er langzaam wat in de academische wereld. Zijn onderzoek naar nevenfuncties van hoogleraren is nog steeds gaande. Heb je tips? Mail naar hoogleraren@nieuwsuur.nl. En wil je reageren op onze podcast? Mail dan naar dedag@radio1.nl.