De Dag

Een gebied twee keer zo groot als Nederland, in puin. Er wordt rekening gehouden met mogelijk twintigduizend doden of meer. De omvang van de aardbevingsramp in het zuiden van Turkije en het noorden van Syrië is bijna niet te bevatten. Na een angstige en ijskoude nacht vol naschokken gaat op de dag na de rampdag het zoeken naar overlevenden onder het puin door. Soms met succes, vaak ook niet.  Bram Vermeulen, tot 2013 correspondent in Turkije, kent de getroffen gebieden goed. Hij reisde er voor zijn serie De grenzen van Turkije doorheen en heeft daar nog veel contacten. Hij spreekt in podcast De Dag over de impact van 'the big one', een allesverwoestende beving waar altijd al voor werd gevreesd, en die nu in Turkije en Syrië is gekomen. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Voor het eerst hielden PvdA en GroenLinks dit weekend op dezelfde plek en dezelfde tijd partijcongressen, waar leden ook truien droegen met de tekst 'linkse wolk' erop. De term is door hen inmiddels omarmd als geuzenaam, want niet alleen de VVD profiteert van Ruttes aanval op het linkse blok, maar óók die linkse partijen zelf. Op het partijcongres van het CDA benadrukte partijleider Wopke Hoekstra juist dat hij weg wil blijven van 'kunstmatige spelletjes over linkse of rechtse wolken.' In plaats van mee te gaan in Ruttes campagnefocus op links, is het interessant om in de gaten te houden wat er in het rechtse blok gebeurt, zegt politicoloog Tom van der Meer in podcast De Dag. Daar zit de ruimte en beweging, zeker nu de grote verkiezingswinst van Forum voor Democratie bij de Provinciale Statenverkiezingen van vier jaar geleden lijkt te verdampen. Maar Rutte zwijgt over een 'rechtse wolk'. Waarom? Met nog vijf weken tot de verkiezingen te gaan, de politieke campagnes die op stoom komen en landelijke partijen die hun posities aan het innemen zijn, rijst de vraag: welke politieke strijd wordt er de komende tijd nou eigenlijk écht gevoerd? Reageren? Mail de dag@radio1.nl

Sinds zijn debuut eind jaren '90 ziet hij er al hetzelfde uit: lang, kaal, snor, witte tanden en altijd gekleed in pak. Dr. Phil, misschien wel de bekendste tv-psycholoog ter wereld, kondigde deze week aan dat hij na ruim twintig jaar stopt met zijn show. Ook hier in Nederland werd zijn programma jarenlang uitgezonden en in Amerika trekt hij nog altijd dagelijks 2 miljoen kijkers. Dit voorjaar houdt hij ermee op. Wereldberoemd, stinkend rijk, ster op de Walk of Fame, een stempel gedrukt op de tv-geschiedenis, maar óók zwaar bekritiseerd. In podcast De Dag vertelt psycholoog Najla Edriouch dat Dr. Phil ooit de reden was dat ze psycholoog wilde worden, maar dat ze nu toch wel anders naar hem kijkt. Ze bespreekt wat hij als psycholoog goed deed, en wat niet. En mediawetenschapper Linda Duits plaatst hem in een bredere mediatrend van psychologie en zelf-hulp als entertainment. Veel invloeden van Dr. Phil zijn volgens haar ook nu nog in Nederland terug te zien op tv. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

CRISPR-Cas is een methode waarmee DNA veranderd kan worden, met ongekende precisie. De mogelijkheden lijken enorm: van het bestrijden in de toekomst van allerlei ziektes tot het creëren van varkens zo klein als een chihuahua. De landbouw wil ook graag gebruik maken van de CRISPR-Cas-techniek. Bijvoorbeeld voor het veredelen van planten en zaden. In juni komt de Europese Commissie met een voorstel of ze de regels voor deze techniek zullen versoepelen.

De herdenkingen worden live op televisie uitgezonden, en speciale programma’s over de Watersnoodramp trekken miljoenen kijkers. 70 jaar na dato is er grote belangstelling voor de ramp.  In het voormalige rampgebied zelf neemt de behoefte om te herdenken nog zeker niet af. Overal zijn er vandaag bijeenkomsten.  Dat was de eerste decennia na de ramp wel anders. In de podcast vertelt journalist, voormalig radiomaker en Watersnoodramp-specialist Kees Slager hoe pas  40 jaar ná de ramp er meer en anders over gepraat werd; met kritische vragen. Kinderen van de ramp vertellen hoe de ramp nu nog doorleeft. Waarom wordt dat herdenken steeds belangrijker? En wat herdenken we precies? Een onafwendbare natuurramp? Of de gevolgen van het falen van de overheid, toen? Reageren? mail dedag@radio1.nl

Wat direct na Elon Musks overname van Twitter al werd gevreesd, en door sommige gebruikers ook al was opgemerkt, blijkt te kloppen: Twitter is sinds Musk aan het roer staat een aantoonbaar guurdere plek geworden. Haatberichten en desinformatie over vooral Oekraïne, vaccins en het klimaat zijn er fors toegenomen. Nieuwsuur-journalist Rudy Bouma dook in de onderzoeken naar Twitter sinds het platform werd overgenomen door Musk. Hij sprak verschillende onderzoekers in binnen- en buitenland, die samen een ontluisterend beeld schetsen over de staat van het platform en de rol die Musk daarin speelt. In podcast De Dag vertelt hij hoe nepnieuws en haat in toenemende mate en in rap tempo rondgepompt worden op Twitter en wat voor gevolgen dat heeft voor minderheden én voor het platform zelf. Want duidelijk is dat het bedrijf in zwaar weer zit. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Terwijl het rijk - op zoek naar stikstofruimte - grootste plannen heeft om boerenbedrijven uit te kopen, blijkt dat de overheid van duizenden veehouderijen niet weet of ze een stikstofvergunning hebben en hoeveel ze mogen uitstoten. Mogelijk mogen ze legaal veel meer uitstoten dan nu wordt aangenomen. Of stoten ze juist veel meer uit dan waar ze toestemming voor hebben. Of allebei. Dat blijkt uit onderzoek van NOS-redacteur Thomas Spekschoor, die in podcast De Dag door de vele bomen het bos probeert te laten zien. Het nieuws heeft mogelijk grote consequenties. Want wat betekent dit voor boeren? En voor de milieudoelstellingen om de uitstoot te reduceren? En hoe kan het dat het overzicht in zo'n belangrijk en gevoelig dossier totaal afwezig is? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De snel groeiende klimaatbeweging Extinction Rebellion is al een aantal jaar veel in het nieuws. Ook deze dagen weer vanwege een aangekondigd blokkade van de A12 in Den Haag dit weekend. Er is verontwaardiging over arrestaties nog vóór het protest heeft plaatsgevonden, maar die arrestaties leiden ook tot meer aandacht én steun. Arrestaties rondom acties zijn voor Extinction Rebellion onderdeel van de mediastrategie. Hoogleraar Sociale verandering en conflict aan de Vrije Universiteit Amsterdam Jacquelien van Stekelenburg, ook wel de 'protestprofessor' genoemd, kijkt met grote interesse naar de opmars van Extinction Rebellion, zegt ze in podcast De Dag, en naar de manier waarop de beweging zich steeds weer in de kijker weet te spelen. De zelfverklaarde 'rebellen' winnen gestaag aan invloed en worden breder geaccepteerd, te midden van een ook veel bredere opleving van het klimaatactivisme wereldwijd. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De Wagner Groep komt steeds vaker voorbij. Mede dankzij het huurlingenleger van Poetin wist Rusland na een lange bloedige strijd wat terrein in te nemen. En die victorie wordt door de leider van Wagner, Jevgeni Prigozjin, luid gevierd. Ooit werd hij Poetins chef genoemd en nu staat hij aan het roer van Wagner. In Afrikaanse landen heeft de Wagner groep een grimmige reputatie: ze worden beschuldigd van oorlogsmisdaden. Wat doen ze nu in de oorlog van Oekraïne? Journalist voor The Guardian, Pjotr Sauer, schreef een profiel over Wagner-leider Prigozjin en vertelt erover in podcast de Dag. Hij wil de Russische elite aanpakken en mag ver gaan van "papa", zoals hij Poetin noemt. Maar wat betekent die afhankelijkheid voor de toekomst van Wagner? Het stuk van Pjotr lezen? Dat kan hier (https://www.theguardian.com/world/2023/jan/24/yevgeny-prigozhin-the-hotdog-seller-who-rose-to-the-top-of-putin-war-machine-wagner-group). Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Gert-Jan Segers heeft de Tweede Kamer verlaten en daarmee is het fractievoorzitterschap van de ChristenUnie nu echt aan Mirjam Bikker. De 40-jarige politica zegt dat het niet haar droom is, maar ze neemt wel jaren aan politieke ervaring mee in haar nieuwe functie.  Twee politiek verslaggevers vertellen in podcast de Dag waar Mirjam Bikker de afgelopen jaren voor stond. Marc van Rossum zag haar als student opkomen voor sekswerkers en bikinimodellen in de gemeenteraad. En dat opkomen voor kwetsbaren doet ze nog steeds in de landelijke politiek, ziet Lars Geerts. Wat betekent deze wissel van aanvoerder, zoals ze zichzelf noemt, voor de coalitie met VVD, D66 en CDA? Reageren? Mail dedag@radio1.nl