De Dag

Sinds het begin van de aanval op Iran, afgelopen vrijdag, moeten inwoners van Israël meerdere keren per dag de schuilkelders in. Ze zoeken daar dekking voor de Iraanse tegenaanvallen. NOS-correspondent Sander van Hoorn doet dat ook, en hij doet verslag vanuit die schuilkelders. In Israël moet iedereen een veilige ruimte in zijn huis hebben. Er zijn officiële schuil-bunkers en geïmproviseerde schuilplekken. Om op de hoogte te zijn van de gevaren zijn er apps, die precies vertellen waar een inslag dreigt. Maar Israëlische Arabieren hebben veel minder veilige plekken om heen te gaan. In de podcast vertelt Sander hoe dat het er aan toegaat als het luchtalarm klinkt, welke discussies er ontstaan over het sluiten van de deur en hoe de bevolking denkt over de keuze van premier Netanyahu, nu ze de gevolgen dagelijks zelf ondervinden. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: Judith van de Hulsbeek

Van onze correspondent is een serie van de makers van podcast De Dag. Iedere zaterdag maken we kennis met een van de correspondenten van de NOS, het land waar ze wonen, en de verhalen die wat hen betreft meer aandacht verdienen. Vandaag: Kysia Hekster, correspondent voor de EU, NAVO, België en Luxemburg.  Haar standplaats is Brussel maar Kysia Hekster is voor haar correspondentschap veel op reis, vooral om het EU- en NAVO-nieuws te volgen. Die portefeuilles slokken veruit de meeste van haar tijd op, vanwege de radicaal veranderende wereldorde na de inval van Rusland in Oekraïne en de herverkiezing van Trump in Amerika. Vroeger was de NAVO iets wat een Brussel-correspondent er een beetje naast deed, maar tegenwoordig ligt hier een belangrijke focus.  Kysia vertelt hoe de alliantie onder druk staat en hoe er achter de schermen wordt nagedacht over een terugtrekkende beweging van de Amerikanen uit de NAVO binnen vijf tot tien jaar. 'Rutte probeert uit alle macht de NAVO bij elkaar te houden,' aldus Kysia, en het verhaal naar buiten toe is een stuk positiever dan dat je achter de schermen hoort.  Verder vertelt ze over haar drang - van jongs af aan - om zich 'overal mee te bemoeien', zich in te zetten en uit te spreken. Bijvoorbeeld toen ze voorzitter was van de Landelijke Studenten Vakbond en grote studentenprotesten leidde. Waarom is ze eigenlijk de politiek niet in gegaan? 'Het is me wel gevraagd.' Gevaarlijke reizen maakte ze ook, zoals naar Kirgizië toen ze nog Rusland-correspondent was en een Kalasjnikov op haar gericht kreeg, of naar het front in Oekraïne waar de raketten over haar hoofd vlogen. 'Mijn brein werkt zo dat ik op dat soort gevaarlijke momenten rustig word, pas later ga ik het verwerken.' Er kwamen ook veel luisteraarsvragen voor Kysia binnen, onder meer één van iemand met een rolodex vol contacten van wereldleiders waar Kysia graag even in zou neuzen. Kysia's cultuurtips: De podcast Het mirakel van Schuman -  https://www.vrt.be/vrtnws/nl/luister/podcasts/programma/het-mirakel-van-schuman~program-c4156e38-4eb4-4d8c-bfbe-ab778cdd5e06/ En de uitvoering van L'Enfer van Stromae bij Tiny Desk van de NPR - https://www.youtube.com/watch?v=6dkDepLX0rk&list=RD6dkDepLX0rk&start_radio=1&ab_channel=NPRMusic  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie en eindredactie: Rosanne Sies

Nucleaire installaties en de legertop van Iran zijn aangevallen door Israël. Vannacht vlogen tientallen straaljagers het land binnen en doodden kopstukken en verwoestten gebouwen. Wat wil de Israëlische premier Netanyahu met deze aanval? In Podcast De Dag schetst oud-correspondent Inez Polak hoe een verandering van regime in Iran al langer een grote wens van Netanyahu is. Iran zou komend weekend voor de zesde keer in gesprek met de VS over hun atoomprogramma. De Amerikaanse president Trump wilde een nieuwe deal sluiten, maar volgens arabist Leo Kwarten gebeurde er aan tafel de afgelopen tijd weinig. De VS legde hele strenge voorwaarden op tafel, die veel pijn zouden doen. Wat wil Iran nu? Reageren? Mail dedag@nos.nl Redactie: IJsbrand Terpstra & Ulrike Nagel Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek

Al eeuwenlang lopen ze over heidegebieden en ze zijn hartstikke goed in het beheren van die hei. Schapen. Maar schaapskuddes en hun herders hebben het zwaar. In het afgelopen halfjaar stopten twee kuddes ermee, vanwege financiële problemen. En dus zijn er nog 88 kuddes en 200 herders over. Over de toekomst van hen maakt het goededoelenfonds Dinamo Fonds zich grote zorgen. Want zonder extra geld hebben de kuddes simpelweg geen toekomst. Wat betekent dat? De Drentse schaapsherder Julie Teunen zou graag zien dat, net als in andere landen, vaccinaties tegen blauwtong vergoed worden. Want die vaccins van een paar euro drukken zwaar op de begroting. Volgens de voorzitter van de Stichting Behoud Drentse Schaapskuddes Albert Kerssies is er een structureel betere vergoeding nodig om de schaapskuddes in heel het land op de hei te houden. Reageren? Mail naar dedag@nos.nl Redactie: Ulrike Nagel & Lisa Konings Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek

In de Amerikaanse stad Los Angeles wordt al dagenlang gedemonstreerd tegen de migrantenpolitie ICE. Demonstraties die vreedzaam beginnen eindigen ’s avonds met geweld. Daarom werd gisteren een avondklok ingevoerd. Agenten van ICE jagen in de stad op ongedocumenteerde immigranten. President Trump wil dat er iedere dag 3000 migranten worden opgepakt, zodat hij zijn verkiezingsbelofte van massadeportatie kan waarmaken. In Los Angeles zijn niet alleen criminele migranten gearresteerd, maar ook mensen die daar al jaren wonen, werken en belasting betalen. Los Angeles is de plek geworden waar het migratiebeleid van Trump op fel verzet stuit. Zijn beslissing om -tegen de wil van de burgemeester en de gouverneur- militairen naar de stad te sturen gooide olie op het vuur. Het is een strijd geworden tussen Trump en het democratische Californië. In de podcast vertelt journalist Mari Meyer vanuit LA welke positie migranten in haar stad innemen, en wat de acties van ICE teweegbrengen. NOS-correspondent Sjoerd den Daas vertelt wat Trump daar wil bereiken. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: Judith van de Hulsbeek

De PVV is uit het kabinet gestapt. Geert Wilders heeft zijn ministers en staatssecretarissen teruggetrokken uit het kabinet en hij laat zijn coalitiegenoten boos en teleurgesteld achter. Zij zeggen dat hij wel door kón, maar niet wilde. Wat wil Wilders dan wél? In deze extra lange podcast De Dag duidt politiek verslaggever van Nieuwsuur Arjan Noorlander de gebeurtenissen. Hij ziet een "onzekere PVV-leider", "een politicus in paniek" die nog maar één oplossing zag: wegwezen. Ook PVV-kiezers geven in de podcast een eerste reactie. Veel van hen begrijpen waarom Wilders dit doet en zij hopen dat hij na de volgende verkiezingen een nieuwe kans krijgt. De vraag is of andere partijen na deze breuk nog wel met Wilders willen samenwerken, zegt Noorlander. Hij ziet dat de VVD bijvoorbeeld niet snel meer doen en sorteren voor op een campagne die erop gericht is om te zeggen dat zij het enige werkbare alternatief op rechts zijn. Wat betreft het asielbeleid wijzen de coalitiepartijen steeds naar de verantwoordelijk PVV-minister Faber. Ze zeggen dat zij haar werk niet goed heeft gedaan. Was zij dan de zwakke plek van Wilders? En hoe verstandig was het van Wilders om zijn eigen partij juist op asiel en migratie de eindverantwoordelijkheid te geven? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek en Ulrike Nagel

Krisztian Marton is 35, schrijver, homo en Hongaars. Zijn autobiografische roman werd onlangs uit de handel gehaald vanwege een nieuwe anti-homowet van de regering-Orban. Aan podcast De Dag vertelt hij hoe het is om gay te zijn in Hongarije en waarom hij zich ondanks mogelijke zware repercussies toch uitspreekt en opkomt voor homorechten in zijn land. Juni is pride-maand: op allerlei plekken in de wereld wordt aandacht besteed aan de positie, emancipatie en acceptatie van de regenboog-gemeenschap. De rechten van de LHBTQI-gemeenschap staan op steeds meer plekken onder druk. In Hongarije is dat al langer het geval, maar nieuwe wetten zijn reden tot grote zorg. Nederland leidt daarom in Europa ook nieuw verzet tegen de wetten in Hongarije en een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat kabinetsleden naar de Pride in Boedapest gaan op 28 juni. Die wordt waarschijnlijk verboden.  In de podcast hoor je ook de Nederlandse fotograaf Kris Oosting die enkele maanden in Boedapest is neergestreken en wekelijks bij demonstraties tegen de regering-Orban is. En Rémy Bonny is van Forbidden Colours, een ngo die lhbti-rechten onder de aandacht brengt. Hij probeert druk te zetten op de Europese Commissie om met tegenmaatregelen tegen Hongarije te komen.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Sid van der Linden

Van onze Correspondent is een serie van de makers van podcast De Dag. Iedere zaterdag maken we kennis met een van de correspondenten van de NOS, het land waar ze wonen, en de verhalen die wat hen betreft meer aandacht verdienen. Vandaag: Frankrijk-correspondent Frank Renout. Frank woont al meer dan 20 jaar net buiten Parijs. Tussen de vogeltjes vindt hij de rust die nodig is om de hectische nieuwsdagen aan te kunnen in de stad. Want Frankrijk zit niet stil: zeker politiek is het tumultueus de afgelopen tijd. De Franse samenleving is heel erg verdeeld in een driedeling tussen de stad, de voorsteden die banlieues heten en het platteland. De gevolgen daarvan kan Frank scherp analyseren na al die jaren in het land. En de vele gebruiken en cultuurverschillen blijken toch groter dan we denken van een land zo dichtbij huis waar veel Nederlanders vaak komen om vakantie te vieren. De jonge Frank Renout draaide z'n hoofd razendsnel bij het horen van sirenes en wil altijd al overal vooraan staan. Journalist worden was dus een logische stap. Eigenlijk dacht hij als twintiger aan een heel ander werelddeel, maar z'n vrouw spoorde hem in 2004 aan om de stap te wagen en te emigreren naar Frankrijk. Nu vormen ze samen een team om verslag te doen van al die grote nieuwsgebeurtenissen van de afgelopen jaren: aanslagen, de brand in de Notre Dame, vele presidenten, maar ook waarom baguettes nou zo lekker zijn. Maar niet elke week in het leven van een correspondent zit vol joie de vivre: Frank stond dinsdag nog langs de weg met een kapotte auto. De cultuurtip van Frank: De serie Dix pour cent op Netflix. Volgende week: Fleur Launspach, correspondent in het Verenigd Koninkrijk. Heb je vragen voor haar of wil je reageren op deze podcast, mail dan naar dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Rosanne Sies Eindredactie: Rosanne Sies

Begin deze maand sloten zo'n 2500 Nederlanders zich aan bij een initiatief om de hele maand geen social media te gebruiken, onder de noemer 'Mei Social Vrij'. Voor podcast De Dag stuurden enkele deelnemers hun bevindingen door. Zij zijn opvallend positief, maar daaruit moet je niet te snel conclusies trekken, vindt ontwikkelingspsycholoog Loes Pouwels van de Radboud Universiteit. Ze wijst erop dat de mensen die deze maand vrijwillig digitaal hebben gedetoxed wellicht niet de mensen zijn die het meest gebaat zijn bij minder socialmediagebruik, zoals middelbare scholieren. Voor hen zou dit experiment tot veel meer problemen leiden. Daarnaast is ze het eens met andere wetenschappers dat er gewaakt moet worden voor een te negatief beeld van de smartphone. De telefoon kan - ook voor jongeren - een positief effect hebben op de sociale en psychologische ontwikkeling.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek

Op Hemelvaartsdag 1975 klonken in het Openluchttheater in Lochem in het plat Achterhoeks de woorden "Ik zat laatst te schijten op de plee". Het publiek ging door het dak en de rest is geschiedenis. De band Normaal was geboren en het succes begon daar. De provocerende teksten in eigen streektaal zijn al 50 jaar populair. Vanavond treden ze weer op in Lochem om het jubileum te vieren. Dolf Ruesink haalt herinneringen op in Podcast De Dag. De anhangers, zoals de fans heten, konden zich eindelijk trots voelen over hun dialect en afkomst. Normaal is de trotse stem van de Achterhoek geworden. En een stem voor het platteland. De liefde voor de streektaal deelt voorman Bennie Jolink met de voorman van Rowwen Hèze, Jack Poels. Normaal maakte de weg vrij om in eigen taal te zingen. Want Poels zag bij hen voor het eerst hoe groot je dan kon worden. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek