Food4Innovations - gesprekken over innovatie en technologie in agrifood sector.

The Netherlands has been grappling with a complex nitrogen crisis for years, leading to heated debates and significant policy challenges. At the heart of the issue are questions about how nitrogen compounds, particularly ammonia (NH₃) from agriculture, spread through the atmosphere and deposit on sensitive natural areas. Official policy heavily relies on atmospheric transport models like OPS/AERIUS to calculate nitrogen deposition and inform permitting decisions.However, a new series of scientific reports by Ir. Wouter de Heij, an R&D and innovation expert in food technology, is challenging some of the fundamental assumptions underpinning this policy. Drawing on new measurements, model analyses, and literature, his second report, "Ammonia above and in the Netherlands: A scientific overview (part 2)," along with related articles on Foodlog.nl, presents a compelling case for revising how we understand and regulate nitrogen emissions and deposition.The Core Hypotheses: Local Deposition and Emission OverestimationDe Heij's work centers around two main hypotheses:* Ammonia spreads primarily locally: Contrary to the assumption that ammonia diffuses widely across the landscape, the research suggests it deposits much closer to its source, often within a few hundred meters.* Emissions are overestimated, and deposition calculation is inaccurate: The official emission figures (NEMA) are argued to be too high, especially for certain livestock sectors, and the models used to calculate deposition are not sufficiently accurate, particularly at a local level.These hypotheses stem from the observation that new insights from measurements, models, and local dispersion of ammonia don't align with current policy assumptions. The report aims to provide a better understanding of the spatial distribution of ammonia and the reliability of models like OPS/AERIUS.Challenging the Dispersion Models: What the Data SaysMeasurements and alternative modeling approaches suggest that ammonia concentration decreases exponentially with distance from a stable. According to De Heij's adapted Gaussian Plume model, concentrations become negligible at a distance of a few hundred meters (circa 250-500 meters). This is supported by field measurements and sensor research.This finding directly contrasts with the OPS model's predictions. While OPS simulations estimate that only about 5-9% of total ammonia emission is deposited within a 500-meter radius around the stable, measurements near farms suggest significantly higher local deposition. For example, a UvA study measured high bulk NH₄⁺-depositie (48.6 kg NH₄⁺-N ha⁻¹ y⁻¹ at 15m) and NH₃ concentration (34.0 µg NH₃-N m⁻³ at 15m) near a dairy farm, values substantially higher than those calculated by OPS directly at the stable (around 600 mol/ha/year, equivalent to roughly 8.5 kg NH₃/ha/year). This indicates that OPS might significantly underestimate local ammonia deposition.Further analysis using KringloopWijzer (KLW) data from dairy farms suggests that the actual percentage of ammonia redepositing on the farm's own land could be much higher, ranging from 25% to 75%, with a median around 50%. This is far greater than the approximately 4% calculated by the current RIVM model for local deposition on the farm. De Heij introduces the concept of an "ammonia saldering percentage," similar to solar power net-metering, where higher uptake on owned land reduces the burden elsewhere.Emission Factors Under ScrutinyThe reports also argue that the official NEMA emission factors, particularly for dairy farming, are too high. While the total number of animals in the Netherlands might have relatively small uncertainty, practice measurements and KLW data indicate that the actual emission factors for dairy cattle (per livestock unit, GVE) are lower than assumed in NEMA calculations.An analysis of nearly 50 KLW records showed an average stable emission of 11 kg ammonia per animal place per year, contradicting critique suggesting emissions might be higher than 13-14 kg. This aligns with recent WUR practical research reporting stable emissions between 8.5 and 10 kg ammonia per dairy cow. De Heij suggests that the overestimation for dairy specifically contributes to a structured over-calculation of emissions for this sector. Analysis is also underway for the pig and poultry sectors to see if similar overestimations exist.Based on these adjusted emission factors and updated animal numbers, the estimated total ammonia emission from the livestock sector for 2025 is around 73 million kilograms, a 13% drop compared to 2021.Grasslands as a Significant SinkA crucial insight is the role of grasslands and fodder crops (maize) as a substantial sink for reactive nitrogen. With over 1.16 million hectares dedicated to these uses in the Netherlands, these areas absorb significant amounts of nitrogen from the atmosphere through dry and wet deposition of both ammonia (NH₃) and nitrogen oxides (NOₓ).Estimates based on KLW data, COTAG measurements, and literature suggest that total nitrogen deposition on agricultural land (including dry and wet deposition of both NH₃ and NOₓ) is around 22 kg nitrogen per hectare per year. This high uptake capacity means that a significant portion of ammonia emissions from nearby sources is likely redeposited on agricultural land itself. This positions the ground-based dairy farming sector as potentially the only economic sector that functions as a net nitrogen-sink on a large scale.Critique of Models and FeedbackThe report is critical of the heavy reliance on models like OPS/AERIUS for policy and permitting, especially at local and ultra-local scales. The scientific literature points to significant limitations and uncertainties in these models at fine scales, often exceeding 70%. Furthermore, calculation results below 1 mol/ha/year are deemed scientifically unreliable for specific project decisions due to insufficient certainty to distinguish them from zero.The author engaged with RIVM and other experts, receiving feedback that is included in the report. While RIVM appreciated the engagement, they raised concerns about insufficient literature consultation, missing assumptions, and lack of reproducibility in De Heij's work. De Heij responded to specific points, requesting references for RIVM's claims of potentially higher stable emissions and acknowledging the complexity of atmospheric processes and the limitations imposed by research budget on formal publication. He maintains that multiple signals point to lower, not higher, stable emissions than assumed by NEMA.Historical Events and Policy EffectivenessAnalyzing historical events involving significant reductions in livestock numbers – such as the pig plague (1997), Foot-and-Mouth Disease (2001), and the phosphate reduction plan (2017) – revealed no structural observable effect on measured atmospheric ammonia concentrations. This finding challenges the direct, model-based assumption that changes in livestock numbers automatically lead to proportional, measurable changes in atmospheric ammonia levels.Based on this, the report predicts that the effects of recent voluntary buyout schemes (Lbv and Lbv+), which aim for a reduction of 2.7 kilotons of ammonia emission, will likely not be detectable in existing measurement networks.Implications for PolicyThe findings suggest a need for a fundamental revision of the Dutch nitrogen policy. If ammonia deposits mostly locally and existing models underestimate this while overestimating total emissions, the current policy, heavily reliant on these models for permits far from sources, might be misdirected.The report advocates for:* Revising models to better reflect local deposition based on practical measurements.* Implementing finer-grained monitoring.* Adopting area-specific policies that account for local conditions and the actual contribution of sources near nature areas.* Focusing on tailored solutions, buffer zones, and farm-specific monitoringrather than generic measures like mass buyouts, which are deemed financially inefficient and socially controversial.* Developing and implementing innovations and proven techniques.De Heij suggests that significant emission reductions are achievable with a different approach, estimating a potential 40-50% reduction within a total budget of €5.3 to 8.4 billion over 10 years (2025-2035). By making scientific insights accessible and engaging in public debate, De Heij aims to contribute to a more transparent, careful, and knowledge-driven approach to the nitrogen crisis. The core message is clear: understanding the real-world behavior of ammonia and basing policy on robust practical data is essential for finding effective and fair solutions. This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit deheij.substack.com/subscribe

Nederland worstelt al jaren met een complexe stikstofcrisis, die heeft geleid tot verhitte discussies en grote beleidsuitdagingen. Centraal staat de vraag hoe stikstofverbindingen – met name ammoniak (NH₃) uit de landbouw – zich door de atmosfeer verspreiden en neerslaan in kwetsbare natuurgebieden. Het beleid (te) steunt zwaar op atmosferische transportmodellen zoals OPS/AERIUS om stikstofdepositie te berekenen en vergunningen te onderbouwen.Maar een nieuwe reeks wetenschappelijke rapporten van ir. Wouter de Heij, R&D- en innovatie-expert in voedseltechnologie, zet vraagtekens bij enkele van de fundamentele aannames achter dit beleid. Op basis van nieuwe metingen, modelanalyses en literatuurstudies presenteert zijn tweede rapport, “Ammoniak boven en in Nederland: Een wetenschappelijk overzicht (deel 2)”, samen met gerelateerde artikelen op Foodlog.nl, een krachtig pleidooi voor een herziening van de wijze waarop we stikstofemissie en -depositie begrijpen en reguleren.Twee Kernhypotheses: Lokale Depositie en Overschatte EmissiesDe analyse van De Heij draait om twee centrale hypotheses:* Ammoniak slaat vooral lokaal neer: In tegenstelling tot de aanname dat ammoniak zich wijd verspreidt over het landschap, wijzen metingen en modelanalyses erop dat het overgrote deel binnen enkele honderden meters van de bron neerslaat.* Emissies worden overschat, depositieberekeningen zijn onnauwkeurig: Officiële emissiecijfers (zoals gerapporteerd door het NEMA) zijn volgens De Heij te hoog – vooral bij rundvee – en modellen zoals OPS berekenen de neerslag van ammoniak onvoldoende accuraat, zeker op lokaal niveau.Deze hypotheses zijn gebaseerd op de constatering dat inzichten uit praktijkmetingen, alternatieve modellen en lokale verspreidingspatronen niet overeenkomen met beleidsaannames. Het rapport wil de ruimtelijke verdeling van ammoniak en de betrouwbaarheid van OPS/AERIUS-modeluitkomsten beter verklaren.Modellen Uitgedaagd: Wat Zeggen de Gegevens?Metingen en alternatieve modelbenaderingen laten zien dat de ammoniakconcentratie exponentieel afneemt met de afstand tot een stal. In het aangepaste Gauss-model van De Heij wordt de concentratie verwaarloosbaar vanaf zo’n 250 tot 500 meter afstand. Dit wordt ondersteund door veldmetingen en sensoronderzoek.Dit staat haaks op de aannames in het OPS-model. Waar OPS berekent dat slechts 5–9% van de ammoniak binnen een straal van 500 meter neerslaat, wijzen metingen juist op aanzienlijk hogere lokale depositie. Zo toont een UvA-studie aan dat er op 15 meter afstand van een melkveestal 48,6 kg NH₄⁺-N per hectare per jaar wordt gedeponeerd, en de NH₃-concentratie daar 34,0 µg/m³ bedroeg. Dit is veel hoger dan de 8,5 kg NH₃/ha/jaar die OPS bij de stal zelf berekent.Ook blijkt uit analyse van KringloopWijzer-data dat tot wel 25–75% van de emissie terug op eigen landbouwgrond neerslaat – met een mediaan van 50% – in plaats van de 4% die het RIVM hanteert. De Heij introduceert het begrip “ammoniak-salderingspercentage”, vergelijkbaar met het salderen van zonne-energie, waarbij hogere opname op eigen grond leidt tot minder belasting elders.Emissiefactoren Ter DiscutieDe rapporten stellen ook dat de officiële emissiefactoren uit de NEMA, met name voor melkveehouderij, te hoog zijn. Hoewel het aantal dieren redelijk nauwkeurig bekend is, wijzen praktijkmetingen en KLW-data op lagere emissies per dierplaats dan aangenomen in de modellen.Een analyse van bijna 50 KLW-dossiers laat een gemiddelde stalemissie van 11 kg NH₃ per dier per jaar zien – lager dan de vaak aangehaalde 13–14 kg. Praktijkonderzoek van WUR rapporteert zelfs waarden tussen 8,5 en 10 kg per melkkoe. De Heij concludeert dat deze overschatting bijdraagt aan een structurele overcalculatie van emissies. Onderzoek loopt ook voor varkens en pluimvee om te zien of daar vergelijkbare overschattingen optreden.Op basis van gecorrigeerde emissiefactoren en geactualiseerde dierenaantallen wordt de verwachte ammoniakemissie uit de veehouderij in 2025 geschat op 73 miljoen kilo – een daling van 13% ten opzichte van 2021.Grasland als Belangrijke StikstofsinkEen belangrijk inzicht is dat graslanden en voedergewassen (zoals maïs) een grote stikstofsink vormen. Met ruim 1,16 miljoen hectare aan grasland en voedergewassen nemen deze percelen grote hoeveelheden stikstof op via droge en natte depositie van NH₃ en NOₓ.Op basis van KLW-data, COTAG-metingen en literatuur wordt geschat dat de totale stikstofdepositie op landbouwgrond zo’n 22 kg N per hectare per jaar bedraagt. Hierdoor slaat een aanzienlijk deel van de stikstof uit emissiebronnen dus neer op landbouwgrond zelf. Dit maakt van de melkveehouderij mogelijk de enige economische sector in Nederland die netto stikstof opneemt.Kritiek op Modellen en ReactiesHet rapport is kritisch over het sterke vertrouwen op modellen als OPS/AERIUS, vooral op lokaal en ultra-lokaal niveau. De wetenschappelijke literatuur wijst op grote onzekerheden in deze modellen op kleine schaal – vaak meer dan 70%. Daarnaast zijn modelresultaten onder 1 mol/ha/jaar wetenschappelijk niet onderscheidend van nul, en dus niet bruikbaar voor besluitvorming op projectniveau.De Heij ging in gesprek met het RIVM en andere experts. Hun feedback is opgenomen in het rapport. Hoewel het RIVM de dialoog waardeerde, gaf men aan dat De Heij te weinig literatuur zou hebben geraadpleegd, aannames zou missen, en de reproduceerbaarheid onvoldoende zou zijn. De Heij reageerde inhoudelijk en vroeg o.a. om onderbouwing van hogere stalemissies door RIVM. Hij erkent de complexiteit van atmosferische processen, maar benadrukt dat meerdere signalen juist wijzen op lagere emissies dan het RIVM-model veronderstelt.Historie en BeleidsimpactEen analyse van historische gebeurtenissen zoals de varkenspest (1997), mond-en-klauwzeer (2001) en het fosfaatreductieplan (2017) toont aan dat forse dalingen in het aantal dieren géén zichtbaar effect hadden op de gemeten ammoniakconcentratie in de atmosfeer. Dit stelt vraagtekens bij de aanname dat een afname van veestapel automatisch leidt tot meetbare dalingen in NH₃-concentraties.Daarom voorspelt De Heij dat het effect van de huidige opkoopregelingen (Lbv en Lbv+) – bedoeld om 2,7 kiloton NH₃-emissie te reduceren – waarschijnlijk niet meetbaar zal zijn in bestaande meetnetwerken.Implicaties voor BeleidsveranderingDe bevindingen wijzen op de noodzaak van een fundamentele herziening van het Nederlandse stikstofbeleid. Als ammoniak vooral lokaal neerslaat en modellen deze lokale depositie onderschatten maar totale emissies overschatten, dan is het huidige op modellen gebaseerde vergunningenbeleid mogelijk verkeerd gericht.De Heij pleit voor:* Aanpassing van modellen op basis van praktijkmetingen;* Fijnmaziger monitoring;* Gebiedsgericht beleid dat rekening houdt met lokale omstandigheden en nabijgelegen bronnen;* Maatwerkoplossingen, bufferzones en bedrijfsspecifieke monitoring in plaats van generieke maatregelen zoals massale opkoopregelingen;* Versnelling van innovatie en toepassing van bewezen technieken.Hij stelt dat een reductie van 40-50% in ammoniakemissie mogelijk is met een andere aanpak, binnen een budget van €5,3 tot 8,4 miljard over tien jaar (2025–2035). Door wetenschappelijke inzichten toegankelijk te maken en het publieke debat aan te gaan, wil De Heij bijdragen aan een transparanter, zorgvuldiger en kennisgedreven stikstofbeleid. De kernboodschap is helder: alleen door ammoniakgedrag in de praktijk echt te begrijpen en beleid te baseren op robuuste data, vinden we effectieve en eerlijke oplossingen voor de stikstofcrisis. This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit deheij.substack.com/subscribe

In Amsterdam’s renowned debate center De Balie, a packed audience recently gathered to explore a question that, though rarely asked directly, lies at the heart of many societal challenges in the Netherlands: Do we need to bring back land politics? This question framed the second evening in a trilogy of public discussions co-hosted by Foodlog and De Balie, aiming to uncover the deeper roots of the Dutch environmental and agricultural crisis.Program director Kees Foekema set the tone by observing that many current issues—nitrogen emissions, biodiversity loss, water overload—are in fact symptoms of a more fundamental malaise: the disappearance of spatial planning, and the corrosive effects of runaway land prices. His central question—whether Dutch society is still capable of governing its territory—lingered over the entire discussion. Without structure, he warned, we risk descending into a disorganized and unjust landscape, where capital and influence determine what gets built, grown, or conserved.One of the evening’s most striking insights came from ecologist Wouter van der Weijden, who presented a historical graph showing the evolution of key agricultural prices since 1955. Over time, the real prices of milk, fertilizers, and animal feed have steadily declined, while the cost of labor has increased modestly. But it was the price of land that truly stood out—skyrocketing by a factor of six. This steep inflation has pushed farmers into a corner: in order to remain competitive, they have had to scale up, cut labor costs through mechanization, and intensify production using synthetic fertilizers and concentrates. The environmental consequences—nitrate pollution, ammonia emissions, and a dramatic loss of biodiversity—are not anomalies but direct outcomes of this economic pressure.Van der Weijden posed several difficult but necessary questions. Can we still imagine a return to small-scale, extensive farming? Are young farmers still able to buy land and build a future when prices exceed €200,000 per hectare in some regions like Flevoland? Does land-based agriculture have a viable future in the Netherlands, or will it slowly be pushed aside by market forces?Expanding the scope of the conversation, agricultural economist Krijn Poppe, co-author of “Why Farmers Are Angry,”pointed out that the demand for land no longer comes just from farmers. Sectors such as renewable energy, infrastructure, housing, and even national defense are all competing for scarce land. While not all of this external demand has an immediate price impact across the entire country, it creates ripple effects. Farmers who receive high buyouts in one region can outbid others in another, pushing prices upward and putting local farmers at a disadvantage.Poppen also highlighted the role of tax policy in exacerbating the issue. Generous tax exemptions on land transactions and capital gains from farmland sales encourage speculation. The land market, in short, has become a playground for financial capital rather than a mechanism to allocate land for food, ecology, or community use.This situation creates what Poppen described as a “tight prison” of high land prices. Extensive and nature-inclusive farming becomes economically unviable. Young farmers and innovative projects are priced out of the market. The knock-on effects reach beyond agriculture—into housing, infrastructure, and public finance. The big question, she argued, is whether it is time to intervene and regulate land prices.What could such intervention look like? A number of tools were discussed. Poppen mentioned tax reform, alongside mechanisms that redirect profits from, for instance, wind energy projects into sustainable land use rather than further intensification. She also referenced France’s SAFER system, in which a public land agency has the right of first refusal on land sales, enabling farmland to be made available to young and ecological farmers.Former agriculture minister Cees Veerman brought a historical perspective to the debate, recalling how the Dutch government once had an active land policy. In 1977, the Dutch cabinet fell over a fundamental disagreement on how land should be valued during expropriation: market value or use value. Since then, he noted, several proposals to regulate the land market have failed. By the early 2010s, the prevailing political mood assumed that the Netherlands was “finished” in terms of planning, and that the market could handle the rest. The result was chaos—and a dramatic inflation of land prices.Veerman has long argued for a national agricultural main structure, similar to the existing ecological main structure, where fertile soils are prioritized and protected for agriculture. Other areas, by contrast, could be zoned for alternative uses, with some form of compensation for affected farmers. This kind of spatial planning would offer clarity and stability, but would require political courage and social consensus.Yet the path forward is anything but easy. Alex Datema, Director of Food & Agri at Rabobank and former chair of BoerenNatuur, acknowledged how emotionally and financially charged the topic of land ownership is. Many farmers calculate their retirement and inheritance plans based on today’s land values. Any restriction, however reasonable in public terms, may be experienced as a violation of personal rights. Datema also noted that the legal tools once available for structured land use—such as land consolidation laws—have been watered down or made voluntary.Still, not all hope lies with national politics. A growing movement of civic and cooperative land initiatives is emerging. Daniëlle de Nie, founder of Aardpeer, presented a new model in which citizens invest in farmland through bonds, aiming not for high financial returns but for ecological benefits: living soils, clean water, and biodiversity. These initiatives demonstrate a rising social desire for systemic change.De Nie also warned about a new form of land-use displacement: released farmland is increasingly bought up for high-yield crops or intensive use, crowding out extensive and ecological farming. The SAFER system, she argued, provides a blueprint for how public-private cooperation could keep land accessible to those who serve the common good.From a youth perspective, Merel Straathof, from the Dutch Agricultural Youth Association (NJK), proposed a zoning model that distinguishes between three types of land: areas around vulnerable nature reserves for nature-inclusive farming; regular farmland under existing regulation; and a protected “agricultural main structure” where productive agriculture receives priority and is shielded from unnecessary spatial encroachment.Throughout the evening, one essential question resurfaced again and again: Do we still want farmers in the Netherlands?And if yes, what kind of farming, and in what kind of landscape? The current policy climate, marked by uncertainty and conflicting signals, is failing to provide direction—especially for young farmers.If Dutch society wishes to retain a vibrant agricultural sector, it must make deliberate choices. These include setting clear spatial frameworks, reforming the land market, and creating financial instruments that support sustainable land stewardship. Whether the future holds large-scale sustainable farming, smaller-scale nature-oriented agriculture, or a blend of both, one thing is clear: not all farmers can continue as before.The evening closed with a call to action. While the parliamentary system may hesitate or delay, there is a growing momentum in civil society. Grassroots initiatives show that people are ready for a new conversation about land—one that prioritizes long-term values over short-term profit. The challenge now is to channel this energy, answer the fundamental questions, and build a more just and resilient future for both farmers and the landscape they shape. This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit deheij.substack.com/subscribe

Onderzoek door Wageningen Livestock Research heeft aangetoond dat het stikstofverlies door denitrificatie in melkveestallen met roostervloeren aanzienlijk hoger is dan eerder werd aangenomen. In een jaarlang onderzoek in een referentiestal bleek gemiddeld 9,7% van de stikstofuitscheiding van de koeien verloren te gaan als niet-reactief N₂-gas. Dit staat in schril contrast met de eerder aangenomen 1%.Het hoge denitrificatieverlies wordt toegeschreven aan een drijflaag op de mest in de kelder. Deze laag stimuleert een cyclus van nitrificatie en denitrificatie, waardoor stikstof uit de kringloop verloren gaat. Dit verlies heeft niet alleen invloed op de bemestende waarde van de mest, maar vereist ook extra stikstofaanvoer op melkveebedrijven om de productie te handhaven.Een mogelijke oplossing is het regelmatig mixen van de mest in de kelder om de vorming van een drijflaag te voorkomen. Dit zou het stikstofverlies kunnen beperken en het stikstofgehalte in de mest verhogen. Het onderzoek benadrukt dat het dichten van dit stikstoflek de efficiëntie van de melkveehouderij kan verbeteren en mogelijk ook de ammoniakemissie kan verlagen zonder netto toename. This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit deheij.substack.com/subscribe

Ammoniakemissies vormen een van de grootste uitdagingen in de veehouderij. Deze emissies ontstaan voornamelijk in de stal, waar mest en urine samenkomen en ammoniakgas vrijkomt. Mestadditieven beloven een innovatieve oplossing te zijn, maar wat werkt echt? Meer weten? Bekijk ook de artikelen op www.stikstofinfo.net.Wat zijn mestadditieven?Mestadditieven zijn stoffen die direct aan de mest worden toegevoegd om emissies te reduceren, de mestkwaliteit te verbeteren of geuroverlast te verminderen. Ze zijn onder te verdelen in drie categorieën: biologische (micro-organismen), chemische (zoals aanzuren) en fysische additieven (zoals kleimineralen).Wat zegt de wetenschap?Twee belangrijke rapporten bieden inzichten. Een inventarisatie van HAS Hogeschool (2020) laat zien dat chemische additieven zoals SyreN en JH acidification NH4+ tot 64% ammoniakemissiereductie kunnen leiden. Wageningen Livestock Research (2023) bevestigt deze effectiviteit en voegt toe dat fysische methoden zoals magnesiumchloride ook tot 40% reductie kunnen leiden. Biologische additieven blijven omstreden vanwege het gebrek aan consistent bewijs.Wat betekent dit voor boeren?Hoewel chemische methoden zoals aanzuren zeer effectief zijn, blijven er praktische uitdagingen zoals regelgeving en kosten. Voor biologische en fysische additieven is meer onderzoek nodig. Het combineren van deze technologieën met eenvoudige maatregelen, zoals regelmatig mixen van mest, kan de effectiviteit verder vergroten.Conclusie: Mestadditieven bieden veel potentie, maar wetenschappelijk bewijs en praktische toepasbaarheid blijven cruciaal. Voor boeren die hun ammoniakemissies willen verminderen, zijn chemische methoden momenteel de meest bewezen optie. Innovatie en onderzoek blijven echter nodig om duurzame oplossingen te realiseren.Blijf op de hoogte van de nieuwste inzichten in emissiereductie. Abonneer je op onze Substack! This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit deheij.substack.com/subscribe

De eiwittransitie – de overgang van dierlijke naar plantaardige eiwitten – is een van de grootere uitdagingen van onze tijd. Maar hoe zorgen we dat deze verandering niet alleen technisch haalbaar is, maar ook door consumenten en beleidsmakers wordt omarmd?Historisch gezien was ons voedselsysteem in Nederland nog geen eeuw geleden grotendeels plantaardig. De vraag is: kunnen we leren van dit verleden? Deze historische context biedt hoop en inspiratie. Het laat zien dat een verschuiving naar meer plantaardige productie haalbaar is, zeker als we innovatie koppelen aan vertrouwdheid. Consumenten hechten immers sterk aan routines en producten die aansluiten bij wat ze al kennen.De kern van succes ligt in een lange termijnvisie. Het ontwikkelen van betere vleesvervangers is belangrijk, maar niet voldoende. We moeten ook inzetten op nieuwe eiwitbronnen, zoals insecten en eendenkroos, en beleid dat de transitie faciliteert zonder weerstand te creëren. Daarbij moet de overheid subtiel opereren: niet als strenge boodschapper, maar als stille aanjager.Deze blog is slechts een introductie. Op www.food4innovations.blog ga ik dieper in op de historische, sociale, en technologische dimensies van de eiwittransitie. Daar bespreek ik waarom een multidisciplinaire aanpak cruciaal is en hoe Nederland zijn voedselsysteem opnieuw kan uitvinden.Wil je meer weten? Lees het volledige artikel op mijn blog en ontdek wat er nodig is voor een duurzame eiwittoekomst! This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit deheij.substack.com/subscribe

In Nederland staan Natura 2000-gebieden symbool voor onze meest waardevolle natuur, maar de landbouw rondom deze gebieden zorgt vaak voor spanningen. Hoe kunnen we landbouw en natuur beter met elkaar verbinden, zonder dat de boeren of de biodiversiteit daaronder lijden? Het antwoord ligt wellicht in een vernieuwende aanpak: het Natuurlijk Agrarisch Beheer (NAB).Deze aanpak introduceert een tweestapsmodel met bufferzones rond Natura 2000-gebieden. In de eerste zone, tot 250 meter van de natuur, ligt de nadruk op extensieve melkveehouderij en regeneratieve akkerbouw. Hier zien we koeien die grazen in bloemrijke graslanden en akkers waar oergranen en peulvruchten worden geteeld zonder kunstmest of pesticiden. De tweede bufferzone, van 250 tot 500 meter, biedt meer ruimte voor biologische melkveehouderij en akkerbouw met gewassen als tarwe, aardappelen en uien, maar alles blijft gericht op duurzaamheid en het beperken van emissies.Wat betekent deze visie in de praktijk? Minder ammoniakemissies, meer biodiversiteit en lokaal geproduceerd voedsel dat miljoenen Nederlanders kan voeden. Tegelijkertijd krijgen boeren langetermijnzekerheid en een eerlijke vergoeding voor hun inspanningen om natuurvriendelijk te werken.Benieuwd naar de details van dit plan en de impact ervan op onze landbouw? In een recente podcast ga ik dieper in op deze visie en de economische, ecologische en maatschappelijke voordelen die het biedt. Luister mee en ontdek hoe we samen kunnen werken aan een toekomst waarin landbouw en natuur elkaar versterken in plaats van tegenwerken.PS Natuurlijk Agrarisch Beheer is een onderdeel van de eerste brede ruwe “Beleidshoutskoolschets voor Ammoniakreductie en beheersing in Nederland – Stikstof, Hoe dan wel?”. This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit deheij.substack.com/subscribe

Vier artikelen behandelen verschillende aspecten van ecosystemen, met name in relatie tot wetenschappelijke integriteit, de kloof tussen theorie en praktijk, en de impact van schaalvergroting. Laten we elk aspect afzonderlijk bekijken, met een focus op de overeenkomsten en verschillen:1. Wetenschap onder druk:* Het artikel over de proteïnetransitie [1-29] beschrijft hoe de richting van onderzoek en innovatie binnen een missiegericht innovatie systeem (MIS) beïnvloed wordt door verschillende factoren, zoals marktkrachten, consumentenvoorkeuren en regelgeving. Dit illustreert impliciet de druk op wetenschappers om resultaten te produceren die aansluiten bij specifieke agenda's. De focus op snelle marktgroei en de ontwikkeling van vleesvervangers kan gezien worden als een vorm van "directionality" die andere, mogelijk even belangrijke, onderzoeksrichtingen kan overschaduwen.* Het blog "De Wetenschap Onder Druk" [30-43] benadrukt expliciet de druk op wetenschappers, aangedreven door politieke agenda's, maatschappelijke waarden en financiële belangen. De auteur beschrijft de verschuiving naar "post-normale wetenschap," waarbij consensus boven kritisch debat wordt gesteld, en waarschuwt voor de gevolgen van groepsdenken en het onderdrukken van afwijkende meningen. Dit is direct relevant voor de proteïnetransitie, waar een sterke richting naar vleesvervanging de diversiteit aan oplossingen en perspectieven kan beperken.2. De kloof tussen theorie en praktijk:* Het proteïnetransitie-artikel [1-29] laat zien hoe theoretische modellen (zoals het MIS-framework) en beleidsdoelen (zoals de Nationale Protein Strategie) in de praktijk worden geïnterpreteerd en uitgevoerd door diverse actoren. De verschillen in doelen, motivaties en mogelijkheden tussen onderzoekers, bedrijven en beleidsmakers leiden tot een spanningsveld tussen theorie en praktijk. Het artikel benadrukt het belang van het begrijpen van deze interacties op verschillende niveaus (transition paths en search directions).* Het blog "De kloof dichten" [44-68] duikt dieper in op de groeiende kloof tussen theoretisch en praktisch geschoolden in de samenleving. De auteur beschrijft deze kloof vanuit drie invalshoeken: de nieuwe verzuiling tussen hoger- en lageropgeleiden, de interne kloof tussen theoretici en praktische doeners binnen de hoogopgeleide groep, en de rol van onderzoekers als schakel in plaats van change-makers. Dit is sterk gerelateerd aan de proteïnetransitie, waar de ontwikkeling van beleid en technologie niet altijd aansluit bij de praktische realiteit van boeren en andere stakeholders.3. Schaalvergroting en monocultuur in denken:* Het proteïnetransitie-artikel [1-29] toont aan hoe een sterke focus op één dominante transitieweg (vleesvervanging) de diversiteit aan oplossingen beperkt. Hoewel er binnen deze weg wel diversiteit in zoekrichtingen is, domineert de technologie gericht op vleesanalogen. Dit illustreert het risico van monocultuur in denken, dat innovatie kan belemmeren. Het artikel suggereert dat meer diversiteit in transitiewegen nodig is om de veerkracht van het systeem te vergroten en zich aan te passen aan onvoorziene omstandigheden.* Het blog "Ostwald-vergroving" [69-83] beschrijft een proces van schaalvergroting waarin kleine systemen verdwijnen ten gunste van grote spelers. Dit proces, toegepast op onderzoek, zou kunnen leiden tot een monocultuur in denken, waarbij dominante narratieven en methoden kleinere, mogelijk innovatievere, benaderingen verdringen. Het blog presenteert verschillende strategieën om deze dominantie tegen te gaan, zoals het stimuleren van innovatie, het versterken van coöperatieve modellen en het bevorderen van maatschappelijke bewustwording. Deze strategieën zijn eveneens relevant voor de proteïnetransitie, waar de dominantie van grote bedrijven de diversiteit en innovatie kan beperken.Samenvattend: De vier teksten illustreren hoe complex het landschap van innovatie en wetenschap is. De druk op wetenschappers, de kloof tussen theorie en praktijk, en de gevaren van schaalvergroting en monocultuur in het denken zijn onderling verbonden en vormen uitdagingen voor het realiseren van duurzame veranderingen, zoals in de proteïnetransitie. Het benadrukken van diversiteit in zowel oplossingen als perspectieven is cruciaal om de veerkracht en effectiviteit van innovatie-ecosystemen te verhogen.Four articles address different aspects of ecosystems, particularly in relation to scientific integrity, the gap between theory and practice, and the impact of upscaling. Let’s examine each aspect separately, focusing on their similarities and differences:1. Science Under Pressure:* The article on the protein transition [1-29] describes how the direction of research and innovation within a mission-oriented innovation system (MIS) is influenced by various factors such as market forces, consumer preferences, and regulations. This implicitly illustrates the pressure on scientists to produce results aligned with specific agendas. The focus on rapid market growth and the development of meat substitutes can be seen as a form of "directionality" that may overshadow other potentially equally important research directions.* The blog "Science Under Pressure" [30-43] explicitly highlights the pressures on scientists, driven by political agendas, societal values, and financial interests. The author describes the shift towards "post-normal science," where consensus is prioritized over critical debate, warning of the consequences of groupthink and the suppression of dissenting opinions. This is directly relevant to the protein transition, where a strong focus on meat replacement could limit the diversity of solutions and perspectives.2. The Gap Between Theory and Practice:* The protein transition article [1-29] demonstrates how theoretical models (such as the MIS framework) and policy goals (like the National Protein Strategy) are interpreted and implemented in practice by various actors. Differences in goals, motivations, and capabilities between researchers, businesses, and policymakers create tensions between theory and practice. The article highlights the importance of understanding these interactions at different levels (transition paths and search directions).* The blog "Bridging the Gap" [44-68] delves deeper into the growing divide between theoretical and practical education in society. The author describes this gap from three perspectives: the new segmentation between highly educated and practically trained individuals, the internal gap between theorists and practical doers within the highly educated group, and the role of researchers as connectors rather than change-makers. This strongly relates to the protein transition, where policy and technological development do not always align with the practical realities of farmers and other stakeholders.3. Upscaling and Monoculture in Thinking:* The protein transition article [1-29] shows how a strong focus on one dominant transition path (meat replacement) limits the diversity of solutions. While there is some diversity within this path, technology focused on meat analogs dominates. This illustrates the risk of monoculture in thinking, which can hinder innovation. The article suggests that greater diversity in transition pathways is needed to enhance system resilience and adapt to unforeseen circumstances.* The blog "Ostwald Ripening" [69-83] describes a process of upscaling where small systems disappear in favor of large players. Applied to research, this process could lead to a monoculture in thinking, where dominant narratives and methods displace smaller, potentially more innovative approaches. The blog presents several strategies to counter this dominance, such as fostering innovation, strengthening cooperative models, and promoting societal awareness. These strategies are equally relevant to the protein transition, where the dominance of large companies can limit diversity and innovation.In Summary:The four texts illustrate how complex the landscape of innovation and science is. The pressures on scientists, the gap between theory and practice, and the dangers of upscaling and monoculture in thinking are interconnected and pose challenges for achieving sustainable changes, such as in the protein transition. Emphasizing diversity in both solutions and perspectives is crucial to enhancing the resilience and effectiveness of innovation ecosystems. This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit deheij.substack.com/subscribe

Ik heb in de afgelopen zes maanden onderzoek gedaan naar de onnauwkeurigheid van Aerius/OPS, wat resulteerde in een rapport en 12 artikelen op Foodlog.nl. Hieronder een samenvatting van de belangrijkste bevindingen en conclusies:Over Aerius/OPS:* Aerius/OPS is een computermodel dat gebruikt wordt door de Nederlandse overheid om de stikstofdepositie te berekenen en vergunningen te verlenen.* Het model, met name de DEPAC-module die de droge depositie berekent, is zeer onnauwkeurig. Het RIVM geeft zelf aan dat de onzekerheidsmarge voor de droge depositie van ammoniak +/- 124% is.* Deze onnauwkeurigheid wordt veroorzaakt door een gebrek aan validatie van de gebruikte parameters in de DEPAC-module. Er wordt te veel vertrouwd op computersimulaties en te weinig geïnvesteerd in praktijkonderzoek.* Door de grote onnauwkeurigheid is Aerius/OPS ongeschikt voor vergunningverlening. Dit is ook de conclusie van de commissie Hordijk.Over de stikstofproblematiek:* De ammoniakuitstoot in Nederland is de afgelopen dertig jaar met 67% gedaald. De melkveehouderij is verantwoordelijk voor 50% van alle ammoniakemissies.* Ammoniakdepositie is een lokaal fenomeen. Na 250 tot 500 meter is de bijdrage van een stal aan de ammoniakconcentratie in de lucht verwaarloosbaar.* Het RIVM onderschat de ammoniakdepositie op het erf en land van de boer. Een groot deel van de ammoniak die vrijkomt uit stallen, wordt waarschijnlijk binnen een straal van 500 meter gedeponeerd.* De droge depositie boven graslanden wordt mogelijk onderschat door OPS, terwijl de depositie boven steden juist overschat wordt.* Er is meer praktijkonderzoek nodig naar de droge depositie boven verschillende landtypen. Met name de depositie boven akkerbouw, heide en andere natuurgebieden is onvoldoende onderzocht.Aanbevelingen:* Aerius/OPS uit de wet halen en alleen voor wetenschappelijke doeleinden gebruiken.* Een onafhankelijke projectgroep oprichten die een nieuw stikstofonderzoeksprogramma ontwikkelt, monitort en nieuwe (fundamentele en praktijkgerichte) onderzoeken initieert.* Meer investeren in praktijkonderzoek om de parameters in de DEPAC-module te valideren.* Eenvoudigere, controleerbare wetgeving ontwikkelen, zoals afstandsregels of emissiereductieplannen per bedrijf.Conclusie:Het onderzoek toont aan dat er grote onzekerheden bestaan rond de stikstofproblematiek en de modellen die gebruikt worden om deze te kwantificeren. De huidige aanpak met Aerius/OPS is onvoldoende nauwkeurig en leidt tot onnodige onzekerheid en onrechtvaardigheid. Er is dringend behoefte aan een nieuwe aanpak die gebaseerd is op wetenschappelijke feiten en praktijkonderzoek. This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit deheij.substack.com/subscribe

Een Kansenrijk Ecosysteem voor Alternatieve Eiwitten: De Uitdagingen en Oplossingen voor Groei in NederlandNederland, met zijn sterke agrarische basis en innovatieve karakter, is perfect gepositioneerd om een leidende rol te spelen in de snelgroeiende markt voor alternatieve eiwitten. Deze markt, gedreven door zorgen over duurzaamheid, gezondheid en de groeiende wereldbevolking, biedt een enorme kans. Dit rapport, een samenwerking tussen Foodvalley NL en Invest-NL, analyseert de uitdagingen en kansen die gepaard gaan met het opschalen van deze industrie in Nederland.De Nederlandse markt voor alternatieve eiwitten heeft het potentieel om te groeien tot meer dan €10 miljard in 2030. Deze groei wordt gestimuleerd door dalende productiekosten, technologische vooruitgang en veranderende consumentenvoorkeuren. Maar om dit potentieel te benutten, moeten we de obstakels aanpakken die de opschaling van de productie van alternatieve eiwitten belemmeren.Uitdagingen bij het opschalen:* Beperkte toegang tot pilot- en demonstratiefaciliteiten: De huidige infrastructuur voor productie op pilot- en demonstratieschaal is ontoekomstbestendig. Dit gebrek aan toegang belemmert de mogelijkheid van bedrijven om hun processen te testen en te optimaliseren, wat hun time-to-market vertraagt.* Hoge operationele kosten: De kosten van het runnen van pilotfaciliteiten, inclusief apparatuur, personeel en grondstoffen, vormen een zware financiële last voor startups en scale-ups.* Regelgevende complexiteit: Het navigeren door het regelgevingslandschap voor nieuwe voedingsproducten is een tijdrovend en duur proces, wat de opschaling verder belemmert.* "Valley of Death": Veel startups kampen met een financieringskloof tussen de onderzoeks- en ontwikkelingsfase en de commercialisering. Dit gebrek aan financiering kan innovatie verstikken en voorkomen dat veelbelovende technologieën de markt bereiken.Huidig landschap van gedeelde faciliteiten:* Gedeelde faciliteiten spelen een belangrijke rol in de groei van de sector door startups en scale-ups toegang te bieden tot essentiële infrastructuur en expertise. Echter, het huidige landschap in Nederland is gefragmenteerd en kampt met verschillende uitdagingen:* Beperkte capaciteit: De bestaande capaciteit is onvoldoende om te voldoen aan de groeiende vraag.* Gebrek aan specialisatie: Veel faciliteiten missen de gespecialiseerde apparatuur en expertise die nodig zijn voor specifieke productieprocessen.* Operationele inefficiënties: Hoge operationele kosten, planningsproblemen en beperkte flexibiliteit hinderen het efficiënte gebruik.Leren van internationale best practices:Het bestuderen van succesvolle modellen uit landen als de Verenigde Staten, Israël, België, Duitsland en Singapore levert waardevolle inzichten op voor het Nederlandse ecosysteem. Deze modellen benadrukken flexibiliteit, kostenbewustzijn, sterk leiderschap, robuuste netwerken en overheidssteun als belangrijke succesfactoren.Aanbevelingen:* Ontwikkel een nationale strategie met ecosamenwerking: Creëer innovatiecentra om de interactie tussen startups, onderzoeksinstellingen en bedrijven te bevorderen. Overheidsbeleid moet deze samenwerkingen ondersteunen met structurele financiering en infrastructuur.* Strategische investeringen in gedeelde faciliteiten: Vestig regionale hubs met ultramoderne faciliteiten, gesteund door publiek-private partnerschappen. Investeer in gespecialiseerde apparatuur en deskundig personeel.* Financiële ondersteuningsmechanismen: Breid financiële steun uit via vouchersystemen, subsidies en innovatieve financieringsmodellen, zoals co-investeringsfondsen.Conclusie:Nederland heeft een unieke kans om koploper te worden in de revolutie van alternatieve eiwitten. Door de uitdagingen bij het opschalen aan te pakken, te investeren in infrastructuur en een samenwerkingsverband te bevorderen, kan de Nederlandse markt zijn volledige potentieel benutten. This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit deheij.substack.com/subscribe