De Groene Amsterdammer Podcast

Duitsland is ernstig in de war geraakt door de oorlog tussen Israël en Hamas, met bijzonder weinig ruimte om ook maar enige kritiek op Israël te uiten. Al twee jaar lijkt de Duitse regering te twijfelen welke daden nu passend zijn bij het woord 'Zeitenwende' in relatie tot Rusland en de oorlog in Oekraïne. De rechts-populistische Alternative für Deutschland blijft groeien, terwijl af en toe verontrustende extreemrechtse complotten worden ontdekt. Wat is er toch aan de hand in Duitsland? De afscheidnemende correspondent Merlijn Schoonenboom geeft antwoord op de vraag (of het vooroordeel): wat is er toch mis met Duitsland?In 'Historische Woorden' reageert de Russische president Poetin op de aanslag op de Crocus-concertzaal in Moskou. Rutger van der Hoeven vraagt zich af of Poetins beschuldiging richting Oekraïne hem niet kan opbreken en denkt dat Poetins spionnenblik op de wereld hem niet in een fuik heeft gedwongen. In Radio Amerika ligt het Congres van de Verenigde Staten onder de loep. De verhoudingen zijn zo verzuurd dat sommige Republikeinse Afgevaardigden zeggen dat ze nog liever hun eigen lever opeten met Hannibal Lecter dan een biertje drinken met hun collega's. Het mag dan niet verbazen dat er van wetgeving weinig komt: het Congres draait veertien keer minder wetten uit dan een paar decennia geleden. Casper Thomas legt uit hoe het zo mis kon gaan.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Vier nieuwe kerncentrales! Dat is de wens van de meerderheid van de Tweede Kamer. In het Zeelands dorpje Borssele staat momenteel de enige kerncentrale in Nederland. Mits het plan om er nog een gloednieuwe kerncentrale naast te bouwen niet doorgaat.Angstaanjagende beelden van kernrampen zoals in Chernobyl en Fukushima vormen zich haast automatisch voor onze ogen bij het idee van een kerncentrale, maar hoe groot is het effectieve risico van een kernramp? Welke voordelen kan kernenergie bieden voor ons klimaat, nu het milieu de noodzaak van kernenergie steeds groter maakt? En welke prijs betaalt de Nederlandse overheid hiervoor?Deze week bespreken Jaap van Tielbeke en Kees van den Bosch (die in 2006 het boek 'De angstreactor' schreef) de voor- en nadelen van deze nieuwe kerncentrales, samen met de strikte voorwaarden die hieraan zijn verbonden en het moeizame proces van de officiële goedkeuring.Deze week in De Groene: 'Een nucleaire renaissance' door Jaap Tielbeke.Het boek De angstreactor is gratis te downloaden.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kunst wordt steeds meer gebruikt om vermogen in te stallen of om mee te speculeren. Het is een aantrekkelijk financieel product geworden met exponentiële prijsstijgingen als gevolg, die musea niet kunnen bijbenen. Museumdirecteuren vrezen voor verschraling van de collectie en duurdere toegangskaartjes. ‘Dit heeft invloed op wat onze bezoekers zien.’Sofyan El Bouchtili, Naima Cornelia, Muriël Louman, Charlie Ubbens en Jaco Wilschut, deelnemers aan de masterclass onderzoeksjournalistiek van het journalistieke platform Investico, doken in de wereld van kunst als beleggingsobject. Een wereld die substantieel is en groeiende, maar ook zeer ondoorzichtig. Met behulp van verzekeraars achterhaalden de Investico-journalisten dat er naar schatting voor 7 tot 9 miljard euro aan kunst in privébezit van Nederlandse eigenaren is. Dit is niet vreemd, want kunstbezit biedt fiscale voordelen. Een potentieel gevolg voor de maatschappij? Een museale wereld die niet kan concurreren met beleggers en een minder aantrekkelijk museumaanbod.In deze aflevering gaat presentator Kees van den Bosch in gesprek met deelnemers aan de Investico-masterclass Sofyan El Bouchtili, Charlie Ubbens en begeleider Emiel Woutersen over beleggingsplatforms waar aandelen in Dalí's worden aangeboden, de financiële voordelen van kunst, de consequenties voor het museale landschap en het doen van onderzoeksjournalistiek.Lees ook het onderzoek in De Groene Amsterdammer.Productie: Kees van de Bosch en Boje Boogaerdt.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Was will das Weib? Wat mág de vrouw willen?Deze vragen ontrafelen psychoanalyticus Simone Logtenberg en socioloog Christien Brinkgreve tijdens hun openhartige briefwisseling, die eerder deze week in De Groene verscheen.Het initiële gesprek tussen Simone en Christien ontstond naar aanleiding van een lezing over Alma's dochters door auteur Jutta Chorus. De hoofdpersonages uit haar boek belandden ondanks hun veelbelovende capaciteiten toch in de schaduw van hun mannen. Deze kwestie wekte nadien interessante gespreksstof op tussen hen, die de ruimte stilaan vulde met taaie vraagstukken rond genderrollen en machtsverschillen tussen de verschillende geslachten.De revolutionaire theorieën van (voornamelijk mannelijke) figuren zoals Sigmund Freud en Jacques Lacan worden tot op de dag van vandaag aangewezen als de belangrijkste kiemen van de psychoanalyse, maar hoe vertalen deze kernteksten zich naar een hedendaagse kijk op genderrollen? En welke posities laat de moderne vrouw zichzelf toe, nu ze mag?Productie: Kees van den Bosch & Aline Janssen.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In Rusland probeert president Poetin het voorstellingsvermogen van Russen voor een andere toekomst te ontnemen. Is hij daarin geslaagd door de moord op Aleksej Navalny? Oud-correspondent Eva Hartog denkt van niet: de Poetin-moeheid in Rusland is groot, en de hoop leeft altijd weer op. In Historische Woorden bespreken we de Europese ophef over uitspraken van de Franse president Macron. Rutger van der Hoeven ziet daar een ongezonde Russische greep op het Europese debat in. En Casper Thomas duikt in het lange en verre verleden van de Amerikaanse president Joe Biden voor een antwoord op de vraag: waarom steunt hij Israël zo onvoorwaardelijk in de oorlog tegen Hamas? Productie: Gizelle MijnlieffZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Leendert van der Valk reisde af naar een stel dorpjes in de Ramapo Mountains op de grens van New Jersey en New York, uitvalsbasis van de inheemse Ramapo Munsee stam. Ook de vlakte rond de Hudson-rivier, die tegenwoordig plaats biedt aan een blinkende metropool, was eeuwenlang het domein van de Ramapo, totdat Nederlandse kolonisten er in de loop van de 17e eeuw op grote schaal ontheemding en slachting veroorzaakten. Over het lot van de Ramapo Munsee en de rol van Nederland als onderdrukker is in binnen- en buitenland bijzonder weinig bekend.In deze aflevering gaat Kees van den Bosch in gesprek met journalist Leendert van der Valk over zijn zoektocht naar minder bekende voorbeelden van onderdrukking door Nederlanders wereldwijd, de geschiedenis en het lot van de Ramapo Munsee en de huidige leefomstandigheden van de stam.Lees ook: De Ramapo Munsee verstoppen zich niet meer. ‘Wij zijn er nog steeds’.Productie: Kees van den Bosch en Boje Boogaerdt.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Investico-journalist Linda van der Pol reisde af naar Oekraïne, waar luchtsirenes en de avondklok onheilspellende tekens zijn van de oorlog die onverminderd aan de oostgrens woedt. In het land van ‘geborduurde overhemden en gerichtheid op de eigen stee’ voeren cultuurbewakers een minder voelbare strijd. Wat is de Oekraïense cultuur precies? Hoe bescherm je een collectieve identiteit? En hoe gevaarlijk is Russische propaganda?In deze aflevering gaat presentator Kees van den Bosch in gesprek met journalist Linda van der Pol over haar fascinatie met Oekraïne, over dappere hoeders van de Oekraïense cultuur en identiteit, en de aangrijpende Netflix-documentaire Winter on Fire, een briljant verslag van de Maidan-burgerprotesten.Lees ook Gestolen geschiedenis: de slag om cultureel erfgoed in Oekraïne.Productie: Kees van den Bosch en Boje Boogaerdt.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De genocide-aanklacht tegen Israël legt bloot hoe weinig morele autoriteit Europa en de VS nog hebben in de wereld, meent Uğur Üngör, hoogleraar genocidestudies aan de UvA en het NIOD. Maar het laat ook zien hoe sterk het begrip genocide in onze wereld verbonden is met politiek. Rutger van der Hoeven blijkt toch weer geschokt van het cynisme van Donald Trump over openstaande rekeningen. En Casper Thomas ziet de gezellige opa annex autoritaire oud-generaal de presidentsverkiezingen winnen in Indonesië. Daarmee krijgt het nepotisme een stempel van de Indonesiërs, ziet hij.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

GroenLinks en de PvdA zijn al meer dan twee jaar bezig met een langzame fusie. Coen van de Ven, politiek verslaggever van De Groene, volgde dat proces vanaf het begin.Waarom is de uitslag van 22 november historisch? En waarom voelt die toch als verlies? Wat was de grote fout in de campagnestrategie? Verliest de PvdA door de op handen zijnde fusie met GroenLinks definitief het contact met de arbeider?Lees het artikel hier in De Groene Amsterdammer. Productie: Kees van den Bosch en Boje BoogaerdtZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Groene-redacteur Casper Thomas reisde af naar Indonesië, de op twee na grootste democratie ter wereld, en schreef een stuk over de daar aanstaande verkiezingen. In het Zuidoost-Aziatische land verdwijnt een duister verleden achter TikTok-filmpjes, worden nieuwe politieke dynastieën gevormd en staan onafhankelijke instituties onder druk.In de podcast van deze week gaat Stephan Sanders met Casper in gesprek over de aanstaande verkiezingen, de staat van de democratie wereldwijd en de rol die sociale media daarin spelen als speelveld van opinievorming en propaganda. Lees het artikel hier in De Groene Amsterdammer. Productie: Stephan Sanders en Boje BoogaerdtZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.