De Jortcast

Wat betekent de moord op een CEO door Luigi Mangione in de Verenigde Staten? Is dat het begin van een revolutie en is de klassenstrijd nu losgebarsten? Te gast zijn tech-investeerder dr. Eva de Mol die veel in de VS komt en dus ook veel in aanraking komt met ook die grote bedrijven. Ook aangeschoven bij Jort Kelder is prof. dr. Marcel Lubbers, hoogleraar Interdisciplinaire sociale wetenschap. Hij doet onder andere onderzoek naar kiesgedrag, ook onder jongeren. En natuurlijk is de ’doctorssassistente’ Milou Brand er. Zij leest tot slot tevens een gedeelte van het gedicht voor ‘bijna dertig’ van Menno Wigman.

Zijn Gen-Z’ers conservatiever dan de generaties die hen voorgingen? Of zijn Andrew Tate en TradWives slechts extremen terwijl de meeste jongeren dapper strijden voor gelijke rechten, klimaat en de queer community? Het afgelopen decennium is er toch echt sprake van een daling in liberaal stemmen en in 2023 werd door zowel jonge mannen als jonge vrouwen het meest conservatief gestemd sinds 1971. Wat is er toch met onze jongeren aan de hand? Te gast is socioloog prof. dr. Marcel Lubbers. Jortcast met dr. Jasper Lukkezen over bezuingingen: #814- Slappe hap van Heinen. https://open.spotify.com/episode/7umknK0rLmuRSAGnKcoLjb?si=6f84224f701740fa

Zit u lekker? Waarschijnlijk wel. Uw Amerikaanse evenknie is daarentegen in het zweet des aanschijns zijn brood aan het verdienen. De Verenigde Staten kent inmiddels 641 unicorns, bedrijven die meer dan een miljard waard zijn, de EU zet daar tegenover een schamele 128 unicorns neer. De vergelijking gaat mank. Dr. Eva de Mol, wetenschapper en ondernemer pur sang, komt ons uitleggen dat het niet alleen aan deze tastbare zaken ligt. Het geestelijk klimaat in Europa, met name in het immer behoudende en voorzichtige Nederland, werkt voor de gemiddelde ondernemer als een afstompende factor. Als de ondernemer zijn nek uitsteekt kan hij rekenen op regelgevend zand in de motor en een ambtelijke out-of-office melding. Hoe maken we van Nederland een toekomstbestendige en interessante broedplaats van nieuw techtalent? Waarom moeten we op scholen programmeren? Kortom, hoe gaan we in Nederland groot leren denken?

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 14 december. Jort belt met Kamerlid Diederik van Dijk (SGP) over de situatie in Syrië en met name die van de christenen. Te gast is dr. Eva de Mol over waarom Europa en Nederland zo achterlopen op de economische groei van de VS. Hoe kunnen wij ook zo worden als de Amerikanen? De jonge dr. Hanne Stegeman heeft onderzoek gedaan naar online sekswerk en prof. dr. Marcel Lubbers doet onderzoek naar het kiesgedrag van onder andere jongeren en het verschil in stemmen tussen jongens en meisjes.

Waarom gaat dat aantal geboortes maar niet omhoog ondanks dat veel mensen toch parttime werken en dus redelijk de tijd hebben om een kind te verwerken en verzorgen? Jort Kelder  vraagt het demograaf emeritus prof. dr. Jan Latten en onze mobiliteitsexpert die vooral in de mannensector van tech en AI zit (wat dan weer typisch Nederlands is?) dr. Carlo van de Weijer.

Sommige dingen horen waarschijnlijk binnenkort tot het verleden en een van die dingen is de ronkende motor van een Alfa Romeo of een Porsche. We gaan uiteindelijk toch over op de elektrische auto en die zal steeds vaker uit China komen. Kan onze Europese auto-industrie dit overleven? Of rijden we straks allemaal in een zelfrijdende leenauto of supersnelle trein? Te gast is dr. Carlo van der Weijer, verbonden aan de TU/e en visionair wat betreft onze mobiliteit.

Nu de nieuwe berekeningen over het inwonertal van Nederland bekend zijn, is het debat in de Tweede Kamer nog verder opgevlamd. Hoe gaan we met elkaar en de ruimte om? De meeste ophef veroorzaakte de motie van Bente Becker (VVD): ‘die de regering verzoekt gegevens over culturele en religieuze normen en waarden van Nederlanders met een migratieachtergrond bij te houden’.  Wat willen we met Nederland? Vooral veel mensen en dan vooral grijze en nieuwe Nederlanders? Of we kunnen doorgroeien en ook net zo opgeruimd zijn als Singapore. Of de rem erop. Of juist oproepen meer baby's te krijgen. Te gast is emeritus prof. dr. Jan Latten, voormalig hoofddemograaf van het CBS, die al jaren waarschuwt voor de 23 miljoenste inwoner.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Jesse Six Dijkstra (NSC) over 'Manifest Lokaal Gezag' van de regioburgemeesters. Hij spreek emeritus prof. dr. Jan Latten over de motie van Beckers (VVD) die voor veel ophef zorgde en wat we moeten doen met een uitdijende Nederland. De jonge dr. Bram Vroege deed onderzoek naar de samenwerking van de EU-lidstaten qua defensiebeleid en ontwikkeling van wapens. En we hebben het over de auto, verdwijnt die uit het straatbeeld? Met dr. Carlo van de Weijer.

Vol = vol, deze week bemoeide zelfs Links zich ermee nadat de berekeningen van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 bekend werden. Prof. Dr. Jan Latten, ex hoofddemograaf van het CBS, roept al jaren op tot meer discussie over het aantal inwoners. En: auto’s. Kunnen we de Europese auto-industrie ten grave dragen en sjezen we straks allemaal Chinees? En belangrijker: wat doet dat met het straatbeeld… Techexpert dr. ir Carlo van de Weijer verbonden aan de TU Eindhoven schuift aan.

Jort Kelder slijt zijn laatste dagen op een Caribisch miljonairseiland voordat hij zaterdag weer terug is in Nederland en vraagt zich af of veel zon en geen zorgen de sleutel voor een gelukkig leven zijn. Te gast, op afstand is prof. dr. Ap Dijksterhuis, psycholoog en hoogleraar Sociale en Cultuurpsychologie aan de Radboud Universiteit te Nijmegen. Tevens is hij schrijver van boeken als ‘Op naar geluk’, ‘Maakt geld gelukkig’ en ‘inspiratie: hoe we tot grootse prestaties komen’. Dijksterhuis schijnt zijn licht op het pad naar een gezond geluksgevoel, in deze laatste donkere dagen van het jaar.