Het Mediaforum

Het Algemeen Dagblad komt met een verhaal over diverse BN’ers, politici en leden van het koningshuis die slachtoffer zijn geworden van deepfake-video's. Hierin worden de gezichten van deze bekende personen geplakt in een al bestaande, vaak expliciete, video en vervolgens over het internet verspreid. "Niemand zou in hun schoenen willen staan", zegt journalist Freek Staps erover. De slachtoffers gaan dan ook aangifte doen tegen deze video’s. "Het feit dat dit kon, betekent automatisch dat iemand het ook ging doen", vervolgt Staps. "Maar de vraag met AI en dit soort toepassingen is: moeten we dit willen? Daar gaat dit over en natuurlijk willen we dit absoluut niet. Daarom is het interessant wie er allemaal aangifte gaan doen." Journalist Margriet Brandsma vindt het goed dat dit issue in de openbaarheid gebracht wordt. "Hoe meer mensen gaan proberen dit aan te pakken, hoe groter de kans op succes", stelt Brandsma. Verder in het Mediaforum: de online ledensessie van Omtzigt, de Duitse wietwet en het succes van vrouwenvoetbal. Het Mediaforum is ook terug te luisteren via de streamingdiensten.

Argos Medialogica kwam dit weekend met de documentaire Milder Gestemd. Bijna vier maanden na de verkiezingen probeert het HUMAN-programma de vraag te beantwoorden welke rol de media bij de verkiezingswinst van Geert Wilders hebben gespeeld. Volgens Arno Kantelberg suggereerde meerdere sprekers in de documentaire impliciet dat er met de verkiezingen van de PVV als grootste partij iets fout was gegaan en daarmee de vraag hoe het voorkomen had kunnen worden. Kantelberg stoorde zich in de uitzending erg aan media-onderzoeker Nel Ruigrok. Zij stelde volgens hem impliciet dat iets fout was gegaan, omdat de PVV als de grootste partij uit de verkiezingen kwam. "Niemand zegt het heel hard in de documentaire, maar er wordt wel gesuggereerd: er is iets fout gegaan, hoe hadden we dit kunnen voorkomen?" Hij vraagt zich af of dat wel de taak is van de media. Programmamaker Kefah Allush (EO) maakt zich vooral zorgen over de tendens dat de verkiezingen steeds meer als entertainment, een wedstrijd of ‘paardenrace’ wordt verslagen.

In zijn rapport heeft informateur Kim Putters de term 'extramparlementair' vervangen door 'programkabinet'. Daar kwam meteen een vloedgolf aan reacties op, en niet allemaal positief. Zijn we te cynisch geworden? "Aan de ene kant wel", zegt politiek commentator Kees Boonman. "Maar aan de andere kant wordt de formatie ook een soort voetbalwedstrijd met 18 miljoen meningen." Dagblad van het Noorden-journalist Bas van Sluis ergert zich vooral over de manier waarop er alvast gespeculeerd wordt. 'Het is gelul in de ruimte om de leegte op te vullen. In de krant zie ik een discussie over de nieuwe premier. Waar hebben we het over? We weten nog niks."

Geert Wilders wordt niet de leider van een mogelijk volgend kabinet. De PVV-leider vindt dat hij het moet worden, maar daar is wel steun voor nodig van alle partijen. Hij noemt dit zelf ondemocratische en staatsrechtelijk onjuist. "Het is niet ondemocratisch, het is nooit vastgesteld dat de grootste partij de premier aanlevert", reageert columnist Roos Schlikker. "Het klink als: oh, wat ben ik zielig", vindt Ingrijd Spijkers, hoofdredacteur van Omroep Fryslân. Bovendien zou het een strategische zet kunnen zijn van de PVV-leider. Wilders stelt zelf dat het landsbelang en de liefde voor de PVV-kiezer grootser is dan zijn eigen positie. Verder in het Mediaforum: algemeen directeur Gerard Timmer stapt op bij NOS, het overlijden van Bouke Vaatstra en de arrestatie van Quincy Promes. Het Mediaforum is terug te luisteren via alle streamingsdiensten.

Kim Putters kondigde gisteren de 'volgende stap' in de formatie aan met PVV, VVD, NSC en BBB. In het Mediaforum hebben journalisten Wilma Haan en Sandrina Hadderingh vooral nog veel vragen. Want wordt dit nu een extraparlementair kabinet of niet? "Ik ben vooral benieuwd naar wat ze gaan doen en wat ze willen", zegt Sandrina Hadderingh van Omroep Gelderland. Want er wordt nu al heel lang gesproken over dat extraparlementaire kabinet, maar de grote vraag is volgens Wilma Haan (adjunct-hoofdredacteur van NOS Nieuws) of de volgende stap niet gewoon naar een meerderheidskabinet leidt. "We weten eigenlijk helemaal niet waar dit heengaat", zegt Haan.

Wilders kreeg een digitale oorveeg van demissionair premier Rutte nadat de PVV-leider impliceerde dat burgemeester Halsema anti-Israëlprotesten vlak bij de opening van het nieuwe Holocaustmuseum in de hoofdstad toeliet, omwille van politieke opvattingen. Rutte benadrukte dat burgemeester nooit politieke bedrijven het handhaven van de openbare orde. "Het is het zoveelste voorbeeld van Wilders die probeert het formatieproces te bemoeilijken", zegt Ward Wijndelts, hoofdredacteur van Vrij Nederland. "Dat Rutte reageert is uitzonderlijk en dat lijkt iets te betekenen bínnen de VVD. Dat er onvrede is over hoe er gewerkt wordt naar een oplossing door Yeşilgöz. En dat Rutte denkt: weet je wel met wie je aan het onderhandelen bent?" Wijndelts vermoedt dat er een tweestrijd is bij de VVD en vindt het vooral opvallend dat Rutte zich ermee ging "bemoeien". Journalist Haroon Ali denkt er hetzelfde over. "Ik denk dat het intentioneel is. Wilders gebruikt vaker dit soort momenten om zelf iets anders aan te jagen." Verder in het Mediaforum: de toespraak van regisseur Jonathan Glazer bij de Oscars, de fotoshopfouten van Kate Middleton en de crisis in de jeugdzorg.

Het ging dit weekend veelvuldig over de opening van het Nationaal Holocaustmuseum. Wendelmoet Boersema (Trouw) zag in de loop van vorige week steeds meer ongemak ontstaan door de komst van de Israëlische president Herzog, ook bij koning Willem-Alexander. 'Je zag ook dat niemand het eigenlijk goed kon doen.' In de leus 'vroeger is nu' die in de demonstraties voorbij kwam, werd het schuurende aspect goed gevangen, vond ze. Juist die kern van ongemak, probeerde ze bij Trouw ook in de berichtgeving naar voren te brengen. Ook Mireille van Ark (RTL Nieuws) vertelt hoe ze probeerde een balans te vinden tussen de opening van het museum en de kritiek op de komst van de Israëlische president.

De formatie liep na het vertrek van NSC muurvast, maar nu lijkt informateur Putters toch de boel weer aan de praat te krijgen. Binnenkort praten PVV, VVD, NSC en BBB opnieuw met elkaar, ditmaal over een extraparlementair kabinet. In het Mediaforum gooien we alvast wat namen op tafel voor eventuele ministers. En wie moet er dan minister-president worden?

PVV, VVD, NSC en BBB lieten anoniem aan de media weten wat er allemaal niet deugde aan hun mede-formateurs, waarop de leiders van de partijen vervolgens weer reageerden. Maar het moddergooien lijkt voorbij, de formerende partijen zijn nu juist uiterst positief over de voortgang van de formatie. "Het is ineens heel anders. Vorige week verschenen er nog berichten dat Omtzigt huilend vertrok", valt journalist Jaap van Zessen op. "Het is knap van de formateur wat hier gebeurt. Hij heeft iedereen op één lijn gekregen." Volgens Hugo Logtenberg had de media dit moeten negeren. "Het is duidelijk geregisseerd. En veel belangrijker voor de journalistiek: dit is niet te verifiëren", aldus de NRC-journalist. "Dit is toneel, dit is theater." Verder in het Mediaforum: op TikTok worden thema's die spelen bij jongeren op het platteland belicht, het nut van CEO's interviewen en Bert Huisjes' aangekondigde, tijdelijke vertrek.

'Veel lawaai voor een gebakken ei', zegt journalist Frénk van der Linden over het AD-artikel waarin staat dat Khalid Kasem contact heeft gehad met Ridouan Taghi. 'De inzet van al deze middelen om publicatie af te dwingen, vind ik nogal overdreven.'  Aan tafel zitten Marc Veeningen en Frénk van der Linden.