Het Mediaforum

Aan tafel zitten Mireille van Ark en Ajouad El Miloudi.  Veel mensen, vooral jongeren, volgen het laatste nieuws niet meer via gerenommeerde nieuwsorganisaties, maar via sociale media. Zo ook de gebeurtenissen in Israël. Zelfs de zestigjarige schoonvader van presentator Ajouad El Miloudi. Hij liet dit weekend geschrokken een video van TikTok zien waarbij Israëlische soldaten op Libanees grondgebied van huis naar huis gingen. ‘Maar die beelden kwamen uit 2006!’ Er zijn volgens hem kanalen op Instagram en TikTok die zich voordoen als nieuwsorganisaties, maar die niet-geverifieerde beelden naar buiten brengen. 'Dat vind ik levensgevaarlijk.’

Het Mediaforum met Marc Veeningen, Elger van der Wel en Spraakmaker is Mart de Kruif. Het mediamoment van Van Der Wel gaat over weer iets nieuws uit de koker van de onvoorspelbare X-baas Elon Musk. Van der Wel: “De hele titel van het linkje verdwijnt. Musk vindt het mooier dat je alleen het plaatje ziet. Zo heb je niet meer goed door dat het een linkje is en weet je niet waar je terecht komt.” Gaan mensen hierdoor minder op linkjes klikken die door media of journalisten worden gedeeld? Voor het mediamoment van Veeningen hebben we het over het nieuws dat het Brabants Dagblad het redactiekantoor van Oss gaat sluiten. Veeningen: “Het klinkt heel klein, maar staat volgens mij voor iets veel groters.” “Het staat voor de verschraling van de regionale journalistiek.” Hoe belangrijk is het voor regionale en lokale kranten om dicht bij hun inwoners te werken?  RTL organiseert rond de Tweede Kamerverkiezingen twee politieke tv-debatten, dat maakte de omroep gisteren bekend. Nieuwsuur kondigde eerder deze week ook hun plannen aan voor speciale verkiezingsuitzendingen. En de Volkskrant is vandaag begonnen met hun serie lijsttrekkersinterviews. Van der Wel: “Die debatten zijn zo geformatteerd en zo gemediatraind kapot gemaakt, dat ik het totaal niet meer boeiend vind en het mij geen informatie meer geeft waar ik iets aan heb om mijn stem te bepalen als zwevende kiezer.” Zijn politici heel strategisch met waar ze gaan zitten en wat ze precies gaan doen?  De vorige keer dat Veeningen hier zat kondigde hij een nieuw programma aan van Talpa: GoedNieuws Vandaag. En deze week was het zo ver. Helaas wordt het programma tot nu toe nog niet heel goed ontvangen. Veeningen: “Mensen geven aan dat ze er behoefte aan hebben, maar de vraag is natuurlijk of ze naar zo’n tv-programma gaan kijken.” Van der Wel: “Wat mensen willen is een heel slechte indicator van het gedrag van mensen.”

Aan tafel zitten Bas van Sluis, Roos Schlikker en Spraakmaker is Renske Leijten. In het mediamoment van Schlikker hebben we het over een interview van gisteravond in Khalid en Sophie. Daarin licht David de keuze toe om euthanasie te plegen. Na advies van experts is besloten om David niet live in de studio zijn verhaal te laten doen, maar om het interview eerder op te nemen. Om zo de keuze van David niet te beïnvloeden, ook al had het David zelf niks uitgemaakt. Schlikker: “Ik denk toch dat het goed is dat zo’n reactie denkt, bij twijfel niet oversteken.” Is het belangrijk dat je die journalistieke afweging transparant maakt voor de kijker? Het mediamoment van Van Sluis gaat over de onthulling van NRC begin deze week, dat er mensen zijn in Groningen en Drenthe die nauwelijks schade hebben van de aardbevingen, maar wel geld hebben gekregen. Van Sluis: “Ik heb wel buikpijn van het verhaal.” Wat doet dit met de beeldvorming van de Groningers met schade? De NPO-bestuursvoorzitter Frederieke Leeflang staat vandaag met een groot interview in de Volkskrant. Een opvallend onderdeel uit dat gesprek: Leeflang heeft recent een streep gehaald door de terugkeer van Matthijs van Nieuwkerk bij de publieke omroep. Ze vindt dat de presentator nog niet terug op tv kan. Schlikker: “Waar ik bang voor ben is dat met zo’n anoniem rapport de kritiek van iedereen is, maar ook van niemand.” “Ik verwacht zouteloze pap.” Zou Matthijs gewoon terug moeten kunnen keren op de buis? ‘Stop met fossiele reclame in Trouw’ - dat is de oproep vandaag van een groep winnaars van de Duurzame 100 aan uitgever DPG Media. Sinds 2009 publiceert Trouw elk jaar die duurzame 100, een ranglijst van de honderd meest invloedrijke Nederlanders op het gebied van duurzame ontwikkeling. Leijten: “Ik vind dat op het moment dat je een bepaalde mate van integriteit uitstraalt en dat wordt niet gedaan door je advertentiebeleid, dan heb je daar last van. Ik denk wel dat hier een aandeelhouder zit die gewoon wil cashen.” Blijft het ingewikkeld dat een krant zo afhankelijk is van advertenties?

Aan tafel zitten Rik Rutten en Floor Bremer.  De omstreden Spreidingswet heeft na veel wijzigingen een meerderheid in de Tweede Kamer. Met politiek journalisten Floor Bremer (RTL) en Rik Rutten (NRC) bespreken we de houding van de BBB, die in de asieldiscussie nogal eens verschooof en uiteindelijk steeds verder op rechts uitkwam.

Aan tafel zitten Henrike van Gelder en Jan Slagter  Voormalig minister Wopke Hoekstra trok alles uit de kast om de Europese Commissie ervan te overtuigen dat hij de ideale opvolger van Frans Timmermans is als Eurocommissaris. Jan Slagter (directeur Omroep MAX) vraagt zich vooral af waarom Hoekstra dit eigenlijk wil: "Het is voor elf maanden, waar begint hij aan?" Henrike van Gelder (hoofdredacteur Kidsweek) verbaast zich ondertussen over de vele media-aandacht: "Ik denk dat we gewoon graag iemand onderuit willen zien gaan."

Aan tafel zitten Ward Wijndelts en Frénk van der Linden  Dat 50PLUS niet bepaald de partij is waar de zaken vlekkeloos verlopen, wisten we al langer. Maar dit weekend werd er een nieuw dieptepunt bereikt toen tijdens het partijcongres de geroyeerde kandidaat-lijsttrekker Gerard van Hooft door de politie de zaal uit werd begeleid. Hoe lang moet je als media aandacht blijven besteden aan zo'n kleine partij? 'Een potentiele politieke lijsttrekker wordt door de politie weggevoerd, stel je voor dat we daar niks mee doen!’, zegt journalist Frénk van der Linden. ‘Dat zou toch bizar zijn?’

Aan tafel zitten Bert Huisjes, Sylvia Cools en Spraakmaker Leonard Hofstra. Het mediamoment van Cools gaat over de wolf van gisteren die geen wolf maar een hond was in Harderwijk. Het mediamoment van Huisjes gaat over een documentaire over de krant De Gazeta dat wordt uitgezonden door de VPRO. De Poolse krant ligt zwaar onder druk van de overheid. Verder hebben we het over de schietpartijen in Rotterdam. Het viel op dat er veel openheid bij het openbaar ministerie was, die als snel met veel informatie kwam. Ook over de verdachte. We sluiten het mediaforum af met Frank van Pamelen van het Taalteam.

Aan tafel zitten Ingrid Spijkers, Giselle van Cann en spraakmaker is Anne Martien van der Does. Van Cann haar mediamoment gaat over Shell. Er kwam zelf een heus persalarm over van het ANP. Shell sluit namelijk de deur voor journalisten bij financiële presentaties . Ze houden geen telefonische persconferenties meer bij kwartaal- en jaarcijfers.Van Cann: “Ik denk niet dat het goed is om verder op deze weg te gaan.”  Spijkers: “Je wekt zo de indruk dat je heel veel te verbergen hebt.” Is het erg dat journalisten niet meer aanwezig mogen zijn bij commerciële bedrijven? Jelle Soepboer is de nummer 7 op de lijst van Omzigt zijn Nieuw Sociaal Contract. Joop.nl bracht een artikel over hem met de kop: "Schuurt kandidaat Soepboer te dicht tegen rechts-extremisme aan?". Met een vraagteken dus aan het einde van de zin. Spijkers: “Hij is misschien wel per ongelijk de journalistiek ingerold.” “Om hem zo neer te zetten, gaat me ook weer wat ver.” Is het rechts-extremisme zaadje over Soepboer nu voor altijd geplant?  Een interessant artikel vandaag in de Volkskrant. Ze tonen aan dat de meeste politieke partijen in hun social-media uitingen veel gebruik maken van zogenoemde stockfoto's. Die foto's komen bovendien vaak niet uit Nederland. De krant vraagt zich dan ook af, klopt het beeld wat de politiek heeft wel van Nederland. Van Cann: “Op het eerste gezicht is het niet zo erg, maar in de optelling wordt het wel een probleem. Ook nietszeggend beeld zegt iets.” Moeten we meer Nederlandse stockfoto’s gebruiken? Tot slot. Er komen verkiezingen aan in Slowakije en Polen. De Europese Commissie roept sociale-media-platforms op om alert te zijn op nep-nieuws. Want dat het nog niet altijd goed gaat, bleek wel in de reportage van Wouter Zwart, gisteren in het 8 uurjournaal. Moeten we bij onze eigen verkiezingen extra alert zijn?

Aan tafel zitten Jaap van Zessen, Tessel Linders en Spraakmaker Jean-Marc van Tol. Beide mediamomenten gaan over de podcast De Gifdode, over de rechtszaak tegen Yvon K. die er van wordt verdacht haar man om het leven te hebben gebracht met gif. De zaak heeft inmiddels een wending gekregen. Morgen zou de rechter namelijk uitspraak doen, maar de verdachte heeft gisteren een einde aan haar leven gemaakt. Het verhaal greep Van Zessen aan, zeker nadat hij vorige week de podcast geluisterd had. Crime-podcasts zijn populair. Is het verstandig om een podcast al uit te zenden voordat de rechter een oordeel heeft uitgesproken? Dan gaan we het hebben over de toekomst van de NPO. Een staatscommissie bracht daar gisteren een lijvig rapport over uit. Minder omroepen, een onafhankelijke media-autoriteit en meer macht voor de omroepen bij het bepalen van de inhoud van de programma's. We bespreken dit advies met onze mediakenners aan tafel. Nu de journalistiek zich opmaakt voor de verkiezingen neemt ook de aandacht voor de rol van de journalistiek in het politieke proces toe. In een column van vandaag in de Volkskrant haalt presentator Marcia Luyten uit naar het zogenaamde 'kritische interview'. Dat is volgens haar niet zozeer kritisch, maar juist cynisch en argwanend van toon. Een mening die ook Rob Wijnberg onlangs verkondigde in zijn nieuwe boek. In de column worden vooral de veelgeroemde politieke interviews van Nieuwsuur aangehaald. Waar moet een goed politiek interview aan voldoen? Tot slot van dit mediaforum willen we het ook nog even hebben over nieuwe ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie. Een paar weken geleden liet Van Zessen Ghislaine via kunstmatige intelligentie Spaans spreken. De ontwikkelingen gaan snel. Spotify gaat nu proberen om alle podcasts in alle talen met oorspronkelijke stemmen om te zetten. En ChatGTP wil nu niet alleen tekst, maar ook beeld en audio genereren. Is dit de toekomst?

Aan tafel zitten Mireille van Ark en Marc Chavannes.  De media-aandacht die de Partij voor de Dieren dit weekend was niet positief. 'Ik noem het de heibelfactor', zegt Marc Chavannes (De Correspondent). Hij noemt het tijdelijke terugtreden van PvdD-leider 'ongemakkelijk powerplay'. Door even terug te treden dwingt ze het nieuwe bestuur volgens Chavannes om snel een keuze te maken, zodat ze weer 100 procent de baas kan worden. 'Dat is ook het enge ervan.' Ouwehand heeft zich eerst tot lijsttrekker laten inhuldigen op het congres, om zich daarna terug te trekken. Volgens Jeroen Recourt (senator PvdA) klopt die volgorde niet en heeft ze daarmee het congres niet 'helemaal netjes behandeld'.