OVT

(01:21 Een botsing tussen kamervoorzitter Martin Bosma en Volt-leider Laurens Dassen zorgde deze week voor ophef door hun verschillende definities van de term 'extreemrechts'. Wat valt er onder en hoe kunnen we de verwarring historisch verklaren? Koen Vossen vertelt.  (12:40) De column is van John Jansen van Galen  (17:16) Dat de natuur onder druk staat, kun je zo ongeveer elke dag in de krant lezen. Dat beseffen we allemaal. Maar dat besef is iets wat de afgelopen eeuwen maar langzaam doordrong. Hans Mulder schreef 'Verhalen van de natuur' over deze ontwikkeling en is te gast.  (31:25) De Rubik's cube viert zijn 50e verjaardag! De Hongaarse architect Ernő Rubik bedacht de wereldberoemde puzzelkubus in 1974. Hoe kwam hij op het idee? En waarom blijft de kubus toch zo geliefd in deze digitale wereld? Wiskundige Vincent van der Noort is te gast.  (40:54) Fresco Sam-Sin bespreekt 2 historische boeken en een website:  Christophe Boltanski - King Kasaï  Frank Dragtenstein - Kaási de rebellenleider  http://Displace.nl    Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/19-05-2024.html  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/19-05-2024.html)

(00:47) Veel te lang vertrouwden historici blindelings op verhalen die zijn opgetekend door mannen met macht, stellen Karwan Fatah-Black en Camilla de Koning in 'Ooggetuigen van de Nederlandse slavernij'. Hoe veranderen de perspectieven op slavernij in het nieuwe boek? (15.50) Deze week Het Spoor Terug: Van de Molukkers die hier in de jaren 50 aankwamen woont het merendeel nog in Nederland. Maar een deel is ook teruggegaan. Hoe is het ze vergaan? Jakob Koolschijn verbleef op de Molukse eilanden en ging in gesprek met de terugkeerders. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/12-05-2024.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/12-05-2024.html)

(01:42) Amerika is al jaren de grootste wapenleverancier van Israël, maar deze week werden de leveringen stopgezet. Gaat Israël zelfs voor de Amerikaanse regering te ver? Zondag vertelt Peter Malcontent over de geschiedenis van het bondgenootschap. (17:48) In zijn nieuwe boek ‘Van appeljood tot zuurjood’ schetst Ewoud Sanders 40 portretten van joodse straatventers. Jarenlang waren ze niet weg te denken uit het straatbeeld, maar nu kunnen we ons er weinig bij voorstellen. Wie waren deze mensen? Sanders is te gast. (28:35) De column is van Micha Wertheim. (31:28) Op het Met Gala schuifelde Kim Kardashian over de rode loper met een erg strak ingesnoerde taille. Het zorgde voor veel kritiek; het korset heeft namelijk een nogal onvriendelijk imago. Drukt het de vrouw in een keurslijf? Modehistoricus Birthe Weijkamp is te gast. (42:41) Bart Funnekotter bespreekt drie historische boeken: - Peter Longerich - De Sportpalastrede 1943 - Florian Illies - Betoverende stilte - Adrian Goldsworthy - Rome en Perzië Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/12-05-2024.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/12-05-2024.html)

(1:08) Hoe is het afgelopen met Joodse eigendommen die in bewaring werden gegeven tijdens de Duitse bezetting? Hierover gaat de documentaire ‘Bewariërs’. Regisseur Timon Moll is samen met nabestaande Sara Coster te gast. (19:07) Drop is typisch Nederlands. Toch? In het Spoor Terug spreekt verslaggever Marten Minkema met auteur van 'Het grote dropboek' Marieke Hendriksen over het ontstaan van de Nederlandse drop-mythe. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/05-05-2024.html

(1:20) Afgelopen dinsdagnacht heeft de politie van New York bijna 300 demonstranten opgepakt op de campus van Columbia University. De demonstraties nu worden steeds vaker vergeleken met de studentenprotesten in 1968, maar gaat deze vergelijking op? We vragen het aan Casper Thomas. (13:30) Nadat de oorlog wilde de Joodse Emile Pimentel weg uit Nederland. Naar Palestina. Hij werd onderschept door de Britse Marine en belandde voor twee jaar in een detentiekamp op Cyprus. Hierover schreven Vivian Beekman en Frans Blom het boek ‘Het land achter de zee’. Ze zijn te gast. (28:20) De column van Sana Valiulina. (32:18) Onder leiding van de Nederlands-Turkse band Altin Gün heeft de ‘Anatolische Rock’ een ware heropleving doorgemaakt. Zangeres en actrice Meral Polat presenteert de serie Turkadelica over de oorsprong en de heropleving van de Turkse popmuziek, die vanaf 10 mei te zien is. Ze is te gast. (43:34) Wim Berkelaar bespreekt twee historische boeken: Onno Blom – Oorlogsduif Ariette Dekker - De vertrouweling Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/05-05-2024.html

(00:44) Afgelopen week stelde de Europese Unie een verbod in op de rookaroma’s waardoor de meeste fabrieksworsten aan hun karakteristieke rooksmaak komen. Betekent dit het einde van het oer-Hollandse icoon? We vragen het aan voedselhistoricus Amber Striekwold.    (09:10) Steeds vaker krijgt Nederland het onheilspellende label van 'narcostaat' opgeplakt. Micha Peters schreef het boek 'De Centrale' over het begin van het Nederlandse drugsbeleid en de allereerste narcoticabrigade. Hij is te gast.    (19:04) In Het Spoor Terug onderzoekt journalist Olivier van Beemen het heden en verleden van African Parks; een onbekende maar machtige organisatie met volledige zeggenschap over ruim 20 nationale parken in Afrika. Luister naar de documentaire, in samenwerking met Katinka Baehr.    Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/28-04-2024.html  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/28-04-2024.html)

(01:37) “Op 4 mei herdenken we de doden en dat doen we in stilte, bewaar je protesten voor een ander moment” zo riep Frans Timmermans op. Een breuk met de geschiedenis, want de Nationale Dodenherdenking is juist het product van protest, aldus historicus Maud van de Reijt. Ze is te gast.  (20:53) Is antizionisme hetzelfde als antisemitisme? Dat idee getuigt van weinig kennis van de Joodse geschiedenis, zo vindt de in Nederland wonende Amerikaanse historicus Benjamin Moser. Hij is te gast.   (37:29) De column van Nelleke Noordervliet  (41:10) Nadia Bouras bespreekt drie historische boeken:  Michal Citroen – Het adres. De geschiedenis van de Joodse onderduik  Ayaan Abukar – Hotel Mogadishu  Nancy Jouwe (red.) e.a. – Caleidoscopische visies    Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/28-04-2024.html  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/28-04-2024.html)

(01:10) De column van Abdelkader Benali (05:05) De orgasmekloof, slutshamen en brieven van een preutse Italiaanse markiezin; het komt allemaal voorbij in het nieuwe boek 'Seks in de Renaissance' van historicus Marlisa den Hartog. Hoe modern zijn onze hedendaagse seksuele opvattingen eigenlijk?  (20:09) In Het Spoor Terug onderzoekt journalist Olivier van Beemen het heden en verleden van African Parks; een onbekende maar machtige organisatie met volledige zeggenschap over ruim 20 nationale parken in Afrika. Luister naar de documentaire, in samenwerking met Katinka Baehr. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/21-04-2024.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/21-04-2024.html)

(01:13) Op 18 april is de winnende World Press Photo bekendgemaakt. Een aangrijpend beeld dat veel mensen deed denken aan de klassieke piëta-scène. Wat is een piëta? En gaat deze vergelijking wel op? Kunsthistoricus Wieteke van Zeil vertelt. (13:35) In de oorlog in Oekraïne zijn tenminste 50.000 Russische militairen omgekomen volgens de BBC. Het zou wijzen op de zogenaamde ‘gehaktmolentactiek’, en die kent een langere geschiedenis. Historicus en Ruslandkenner Hubert Smeets is te gast. (26:47) Donderdag 25 april as is het 50 jaar geleden sinds de Anjerrevolutie; de militaire staatsgreep die geweldloos een einde maakte aan de Portugese dictatuur. Vertaalster en literatuurwetenschapper Leonor Raven woonde in Lissabon tijdens de revolutie, en is te gast. (41:17) Sanne Frequin bespreekt twee historische boeken en een podcast: - Johan op de Beeck – Versailles - Mauritshuis - Roelant Savery's wonderlijke wereld - De vorstinnen van Vlaanderen Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/21-04-2024.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/21-04-2024.html)

(00:50) De Coöperatie Laatste Wil vindt dat iedereen ‘baas over eigen sterven’ zou moeten zijn. Deze week staan 7 leden voor de rechter. Waarom ligt de CLW onder vuur? Wat verklaart de voortdurende verschuiving in denken over euthanasie? Met Bert Keizer & Annemarieke van der Woude. (18:03) Deze week in Het Spoor Terug: Stakende meisjes werden ze genoemd. Of, op zn Gronings: wichten. De jonge vrouwen die in 1969 staakten voor gelijker loon. Ze werkten in sigarenfabriek Champ Clark. En gelijk loon? Dat vonden ze daar volstrekt niet nodig. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/14-04-2024.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/14-04-2024.html)