OVT

(00:44) Afgelopen week stelde de Europese Unie een verbod in op de rookaroma’s waardoor de meeste fabrieksworsten aan hun karakteristieke rooksmaak komen. Betekent dit het einde van het oer-Hollandse icoon? We vragen het aan voedselhistoricus Amber Striekwold.    (09:10) Steeds vaker krijgt Nederland het onheilspellende label van 'narcostaat' opgeplakt. Micha Peters schreef het boek 'De Centrale' over het begin van het Nederlandse drugsbeleid en de allereerste narcoticabrigade. Hij is te gast.    (19:04) In Het Spoor Terug onderzoekt journalist Olivier van Beemen het heden en verleden van African Parks; een onbekende maar machtige organisatie met volledige zeggenschap over ruim 20 nationale parken in Afrika. Luister naar de documentaire, in samenwerking met Katinka Baehr.    Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/28-04-2024.html  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/28-04-2024.html)

(01:37) “Op 4 mei herdenken we de doden en dat doen we in stilte, bewaar je protesten voor een ander moment” zo riep Frans Timmermans op. Een breuk met de geschiedenis, want de Nationale Dodenherdenking is juist het product van protest, aldus historicus Maud van de Reijt. Ze is te gast.  (20:53) Is antizionisme hetzelfde als antisemitisme? Dat idee getuigt van weinig kennis van de Joodse geschiedenis, zo vindt de in Nederland wonende Amerikaanse historicus Benjamin Moser. Hij is te gast.   (37:29) De column van Nelleke Noordervliet  (41:10) Nadia Bouras bespreekt drie historische boeken:  Michal Citroen – Het adres. De geschiedenis van de Joodse onderduik  Ayaan Abukar – Hotel Mogadishu  Nancy Jouwe (red.) e.a. – Caleidoscopische visies    Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/28-04-2024.html  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/28-04-2024.html)

(01:10) De column van Abdelkader Benali (05:05) De orgasmekloof, slutshamen en brieven van een preutse Italiaanse markiezin; het komt allemaal voorbij in het nieuwe boek 'Seks in de Renaissance' van historicus Marlisa den Hartog. Hoe modern zijn onze hedendaagse seksuele opvattingen eigenlijk?  (20:09) In Het Spoor Terug onderzoekt journalist Olivier van Beemen het heden en verleden van African Parks; een onbekende maar machtige organisatie met volledige zeggenschap over ruim 20 nationale parken in Afrika. Luister naar de documentaire, in samenwerking met Katinka Baehr. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/21-04-2024.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/21-04-2024.html)

(01:13) Op 18 april is de winnende World Press Photo bekendgemaakt. Een aangrijpend beeld dat veel mensen deed denken aan de klassieke piëta-scène. Wat is een piëta? En gaat deze vergelijking wel op? Kunsthistoricus Wieteke van Zeil vertelt. (13:35) In de oorlog in Oekraïne zijn tenminste 50.000 Russische militairen omgekomen volgens de BBC. Het zou wijzen op de zogenaamde ‘gehaktmolentactiek’, en die kent een langere geschiedenis. Historicus en Ruslandkenner Hubert Smeets is te gast. (26:47) Donderdag 25 april as is het 50 jaar geleden sinds de Anjerrevolutie; de militaire staatsgreep die geweldloos een einde maakte aan de Portugese dictatuur. Vertaalster en literatuurwetenschapper Leonor Raven woonde in Lissabon tijdens de revolutie, en is te gast. (41:17) Sanne Frequin bespreekt twee historische boeken en een podcast: - Johan op de Beeck – Versailles - Mauritshuis - Roelant Savery's wonderlijke wereld - De vorstinnen van Vlaanderen Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/21-04-2024.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/21-04-2024.html)

(00:50) De Coöperatie Laatste Wil vindt dat iedereen ‘baas over eigen sterven’ zou moeten zijn. Deze week staan 7 leden voor de rechter. Waarom ligt de CLW onder vuur? Wat verklaart de voortdurende verschuiving in denken over euthanasie? Met Bert Keizer & Annemarieke van der Woude. (18:03) Deze week in Het Spoor Terug: Stakende meisjes werden ze genoemd. Of, op zn Gronings: wichten. De jonge vrouwen die in 1969 staakten voor gelijker loon. Ze werkten in sigarenfabriek Champ Clark. En gelijk loon? Dat vonden ze daar volstrekt niet nodig. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/14-04-2024.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/14-04-2024.html)

(01:28) Bart Wallet is te gast om de ontwikkelingen tussen Iran en Israël in historisch perspectief te plaatsen. (08:30) Deze week werd er een nieuwe wet besproken die de Nederlandse democratie ‘robuuster’ moet maken. Nieuw voor Nederland, maar in Duitsland bestaat deze wetgeving al meer dan een halve eeuw. Wat kunnen we van Duitsland leren? Historicus Ton Nijhuis vertelt. (22:43) De column is deze week van Suzanna Jansen.  (29:19) Afgelopen week werd de Mexicaanse ambassade binnengevallen door Ecuador, wat leidde tot een diplomatieke rel. Ambassades hebben namelijk diplomatieke immuniteit. Waar komt het concept van de onschendbare ambassade vandaan? Grenzenexpert Milo van Bokkum vertelt. (39:41) De Italiaanse grond zit vol met antieke schatten waarmee je goud geld kan verdienen, zo weet ook de maffia. De nieuwe film La Chimera gaat over Italiaanse grafrovers; de Tombaroli zijn de schrik van politie en archeologen. Archeoloog Rogier Kalkers is te gast, ook hij heeft in zijn werk te maken gehad met deze traditie.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/14-04-2024.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/14-04-2024.html)

(01:09) Meer dan 40 jaar na haar aftreden is de echo van de naam Margaret Thatcher nog steeds te horen in het Verenigd Koninkrijk. Opmerkelijk genoeg lieten veel leden van de Labour Party zich afgelopen weken positief uit over de ‘Iron Lady’. Lia van Bekhoven is te gast om dit te duiden.    (12:32) In het Nederlands Openluchtmuseum staan gebouwen die bepalend zijn voor de vaderlandse geschiedenis. Deze week is de eerste doorzonwoning in gebruik genomen. Conservator Tim Smeets werkt bij het Nederlands Openluchtmuseum en is te gast.  (20:56)Deze week in Het Spoor Terug: de geschiedenis van regen & wind.    Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/07-04-2024.html  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/07-04-2024.html)

(01:29) Deze week bestaat de NAVO 75 jaar, en dat jubileum wordt gevierd in roerige tijden. Maar dit is niet de eerste crisis die de NAVO heeft doorgemaakt. Historicus Ivo van de Wijdeven schreef in het Historisch Nieuwsblad een artikel over die roerige geschiedenis en is te gast. (13:56) De heilige Bernadette gaat op tournee. Op paaszondag begon dit relikwie aan een tocht langs de zeven bisdommen in Nederland. Waarom gaat het op reis en wat is de geschiedenis van rondreizende relieken?  Te gast is mediëvist Carine van Rhijn. (25:37) De column is deze week van Sana Valiulina.    (29:15) In Senegal is deze week Bassirou Diomaye Faye ingezworen als president. De nieuwe president schaart zichzelf bewust onder het kopje pan-Afrikanist. Wat is er bekend over deze ideologie? NRC-redacteur Jamila Meischke is te gast. (41:13) Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. Deze week is de beurt aan Fresco Sam-Sin. Hij bespreekt:    Marcel Haenen - Pinguïns en de mensen  Frans Thuijs – Galg & rad  Historische verhalen van DisPLACE.nl    Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/07-04-2024.html  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/07-04-2024.html)

(00:30) Het Antropoceen wordt geen nieuw geologisch tijdperk, zo werd onlangs officieel besloten door de commissie die zich de afgelopen vijftien jaar over dit vraagstuk heeft gebogen. Kim Cohen van de Universiteit Utrecht zat in de commissie en is te gast. (07:55) Polyamorie en open relaties riepen tot voor kort vooral associaties op met de jaren ’60 en ’70. Maar polyamorie is weer helemaal terug. Te gast daarover is Lotte Houwink ten Cate, die als historicus gespecialiseerd is in het feminisme van de Tweede Golf, en de seksuele ethiek. (19:08) Deze week in Het Spoor Terug: aflevering #9 van onze serie Mina & Mevrouw. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/31-03-2024.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/31-03-2024.html)

(01:38) De vraag of de ultraorthodoxe bevolking vrijgesteld moet blijven van de dienstplicht legt fundamentele vragen bloot over wat voor land Israël is. Correspondent Midden-Oosten voor NRC David de Jong is te gast. (13:40) Als het in de geschiedenis over de bloeiperiode van Nederland gaat, dan gaat het eigenlijk altijd over de geschiedenis van Holland in de 17de eeuw. Louis Sicking stelde een bundel samen waarbij de verschillende bloeiperiodes van al onze 12 provinciën aan bod komen en is te gast. (24:11) De column is deze week van Abdelkader Benali. (27:38) De tentoonstelling ‘Verzet tegen slavernij’ gaat van start in het Verzetsmuseum te Amsterdam. Welke nog onbekende stemmen van abolitionisten en verzetsstrijders komen aan bod? Onze redacteur Dominique van Varsseveld bezocht de expositie en vertelt. (40:05) Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. Deze week is de beurt aan historicus Wim Berkelaar. hij bespreekt: - Georges Duby (vert. Ger Groot) - De kathedralenbouwers - Cor Hermans - De uitgewiste horizon - Anita Terpstra – Hiltje Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/31-03-2024.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/31-03-2024.html)