De Wereld | BNR

Joe Biden mag dan in het recent verschenen boek ‘Original Sin’ zijn ontmaskerd als een man die al vroeg in zijn presidentschap versleten was en dementeerde, op 18 oktober 2023 had hij een helder moment. ‘Maak niet de fout die wij hebben gemaakt’, zei hij, op solidariteitsbezoek bij Bibi Netanyahu. Hij refereerde aan de Amerikaanse oorlogen in Afghanistan en Irak, begonnen uit wraak en woede en geëindigd in nederlagen tegen de Taliban en sjiitische milities. Het was elf dagen na de inval van Hamas in Israël, en Israël was meteen begonnen met een gigantisch Gaza-offensief, om de gijzelaars te bevrijden en Hamas te verslaan. Zelfs nu, tijdens onderhandelingen in Cairo over Donald Trumps vredesplan, zijn die doelstellingen nog niet bereikt. Had Israël dan niets moeten doen? Nee, maar dan op eenzelfde manier waarop het Hezbollah en Iran versloeg, met militaire tovertrucs als exploderende portofoons en uitschakeling van de offensieve middelen van Hezbollah en Iran. Een offensief in Gaza, met mega-bombardementen, zonder strategisch plan en zonder exit-strategie, was militair en politiek suïcidaal. In die eerste dagen na de inval van Hamas was het Israëlische verwijt aan het Westen: jullie begrijpen het niet. Terwijl wij het best begrepen. Sinds de Holocaust was er nooit zo’n grote en beestachtige slachtpartij onder Joden geweest. En we begrepen de ironie: veel slachtoffers van de slachtpartij waren linkse anti-Bibi Israëliërs, vaak vredesactivisten die aan de pro-tweestaten-kant stonden. Mensen die misschien wel hadden mee-gedemonstreerd met de rode lijn-beweging. Of misschien hadden we het inderdaad niet begrepen. Anders was niet al meteen het antisemitische riool opengetrokken waarin elke Jood als medeverantwoordelijk wordt gezien voor het oorlogsdrama. Een holocaust – toe maar, een vergelijking met de enige industriële massamoord uit de geschiedenis. Want een Jood is ongetwijfeld zionist, en dus een potentiële massamoordenaar. Zionisme, dat stromingen kent van uiterst links tot rechts, is niets meer dan een traditioneel verlangen naar een eigen staat. Maar in het nieuwe jargon betekent het zoiets als een SS’er.  Dit vergoelijkt allerminst het drama in Gaza, waar weldenkende mensen van huiveren, inclusief meer dan 70 procent van de Israëliërs. Elk pleidooi om die gruwelijke strijd te beëindigen is terecht, evenals het verlangen om de gijzelaars te zien terugkeren. Maar voor waar die tsunami van antisemitisme vandaan komt moeten we niet bij Bibi of Israël zijn, maar bij onze eigen samenleving, waar dit giftige, latente racisme heeft gewacht op een aanleiding om uit de coulissen te stappen. Krijg die geest maar eens terug in de fles.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Of er nu echt een bestand komt in Gaza is nog niet zeker. Hamas wordt in feite voor de keuze gesteld door te vechten of zichzelf op te heffen, en Netanyahu liegt ofwel tegen Trump dat hij akkoord gaat met de opmaat naar een Palestijnse staat, ofwel tegen zijn rechtse coalitiegenoten die daar mordicus tegen zijn. Artikel 19 van Trumps 20-puntenplan  opent de weg voor ‘een geloofwaardige route naar Palestijnse zelfbeschikking en een staat’, en daarvoor heeft Netanyahu getekend. Thuis herhaalde hij zijn stokpaardje: die staat komt er niet. Het was ongetwijfeld de reden om na de aankondiging van het akkoord met Trump op het Witte Huis, geen vragen van journalisten te willen beantwoorden.  Hamas staat voor het probleem dat de eis om de wapens in te leveren niet uit de koker van Trump komt, maar uit de Arabische en islamitische wereld . Ontwapenen plus de optie om te kiezen voor gratie is niet bepaald wat Hamas voor ogen stond. Je zou zeggen: dat is buigen of barsten, maar Hamas kan ook kiezen voor de bloedige optie van doorvechten. Los daarvan: de uitvoering van het vredesplan wordt, zoals Thomas Friedman van de New York Times het uitdrukt, ‘het oplossen van een diplomatieke Rubik’s Cube per dag.  Wat het Trump-plan, met alle mitsen en maren, onderscheidt van de pogingen van de rest van vooral de westerse wereld is dat het is gebaseerd op een mogelijk akkoord, en niet op het middel van straf. Geen dreigementen met sancties, handelsbarrières, boycots en internationale rechtszaken. Wel voornemens over wederopbouw, geen felle discussies over erkenning van Palestina, of over genocide door Hamas en Israël. Dat is opmerkelijk omdat daar in de over het algemeen positieve reacties, vooral uit de westerse wereld, ook niet aan wordt gerefereerd.  Het Nederlandse kabinet viel over maatregelen tegen Israël, het demissionaire kabinet viel daar ook over – een unicum in de geschiedenis van de parlementaire democratie. Als het plan-Trump blijkt te werken, is al die woede en emotie – en die dubbele kabinetsval – dan voor niets geweest? Het worden spannende dagen!See omnystudio.com/listener for privacy information.

Frankrijk, Canada, het Verenigd Koninkrijk, België. Het zijn westerse landen die deze week de Palestijnse staat hebben erkend. Voor Nederland is het volgens David van Weel, demissionair minister van Buitenlandse Zaken, nu nog niet het juiste moment. ‘We zien het als een chip, een kaart die we hebben, die we in willen zetten op het moment dat wij denken dat dat het politieke proces een stapje verder kan brengen.’ Lees ook | Van Weel: ‘Erkenning staat Palestina zien we als een kaart die we kunnen inzetten’ Van Weel ontkent dat Nederland 'problemen' heeft met de erkenning van de staat Palestina, maar noemt het 'een timing-vraag'. 'Vroeger zeiden we als Nederland: we doen dat helemaal aan het einde van het proces, als we alles weten, waar de grenzen liggen, hoe het bestuur eruitziet, hoe de economie in elkaar zit. Daar zijn we van afgestapt. Vooralsnog geen erkenning, net zomin als een volledige handelsboycot, aldus Van Weel. 'Israël is een hele belangrijke handelspartner voor ons geweest en de EU is ook heel belangrijk voor Israël. Daarom vinden wij het ook een goed signaal als het handelsdeel van het associatieakkoord nu zou worden opgeschort om een duidelijk signaal te geven waar het pijn doet dat we dit niet accepteren. Maar voordat je tot een volledige handelsboycot overgaat, dat zijn nog een aantal stappen op het ganzenbord', aldus Van Weel. Luister ook | 'Persoonscultus zoals bij Trump hebben we niet eerder gezien' Geen ‘Italiaanse toestanden’ meer door Giorgia Meloni Het gaat goed met Italië. Zo goed zelfs dat de kredietwaardigheid van het land is verhoogd door beoordelaars S&P en Fitch. Maar niet alleen dat, ook politiek gezien is het er voor het eerst in tijden rustig en zijn de ‘Italiaanse toestanden’ voorbij. Dat is te danken aan premier Giorgia Meloni die het nu al drie jaar volhoudt. Volgens Italië-kenner Donatello Piras is Meloni één van de slimste politici in Europa. . Al moeten er volgens hem nog wel hervormingen worden doorgevoerd die ook pijn gaan doen in het land. Lees ook | Fitch verhoogt kredietwaardigheid Italië: ‘Goed nieuws, ook voor Nederland’  Zelensky de Trump-fluisteraar? President Zelensky van Oekraïne lijkt er steeds behendiger in te worden: omgaan met Trump. Dat zag ook Europa-verslaggever Geert Jan Hahn, die door Oekraïne reist. In dat land zijn op dit moment wat meer mensen dan normaal en Geert Jan legt uit waarom.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Voordat het Watergateschandaal Richard Nixon in augustus 1974 het politieke ravijn in zou sleuren, deed hij een beroemd geworden poging om het tij te keren. 20 oktober 1973 zou de geschiedenis ingaan als ‘The Saturday Night massacre’, het bloedbad van zaterdagavond. Op die datum gaf hij minister Elliot Richardson van justitie opdracht speciaal Watergate-aanklager Archibald Cox te ontslaan. In plaats daarvan nam Richardson onmiddellijk zelf ontslag. Nixon week uit naar onderminister William Ruckelshaus, die ook meteen aftrad. Nixon zei dat hij hen had ontslagen – een pure leugen. Nixons overwegingen waren een mix: wraak op de vijanden die het lef hadden een onderzoek in te stellen, en de stellige ontkenning dat hij ook maar iets kwaads op zijn geweten had. Daar doet Trumps jacht op wat hij beschouwt als kwelgeesten sterk aan denken.  Hij heeft minister van justitie Pam Bondi toegebeten om vaart te zetten achter de vervolging van zijn vijanden. Dat is op zichzelf al een novum: de president bemoeit zich rechtstreeks met het opsporingsbeleid van het ministerie van justitie, waarmee hij de scheiding der machten aan zijn laars lapt. Hij eist vervolging van de oud-directeur van de FBI, James Comey en minister van justitie Letitia James van New York vanwege hun rol in de afzettingsprocedures tegen Trump. De openbare ministeries in Virginia en New York stelden onderzoeken in tegen Comey en James, maar vonden geen enkel strafbaar feit.Dat is voor Trump onaanvaardbaar. ‘Ze hebben twee keert een impeachment tegen me ingesteld en me vijf keer aangeklaagd, OM NIETS. ER MOET NU RECHT WORDEN GEDAAN!!! schreef hij aan Bondi, in zijn bekende kapitalen en met uitroeptekens. Dat kwam een dag nadat – en daar komt de parallel met Nixon – Trump van een hoofdaanklager, Erik Siebert, eiste dat hij rechtszaken zou beginnen tegen Comey en James. Siebert nam onmiddellijk ontslag. Trump loog dat hij Siebert heeft ontslagen.  Trums wraak zicht zich ook op de media. Hij was euforisch over het ontslag van talkshow-presentator Jimmy Kimmel  door ABC vanwege zijn commentaar op de moord op Charley Kirk, en zal nog bozer zijn dat die zijn baan terugkrijgt. Stephen Colbert, ontslagen door CBS, mag niet terug. Beide omroepen hebben schikkingen met Trump getroffen. Zijn strategie is om alle media die kritisch over hem berichten juridisch te vervolgen. Bondi probeert een onderscheid te maken tussen de grondwettelijk gewaarborgde vrijheid van meningsuiting en een persoonlijke aanval op de president, wat daarbuiten zou vallen. Ook dat is een novum in de Amerikaanse geschiedenis: dreigende censuur. Wees niet verbaasd als er dezer dagen een MAGA-krant wordt opgezet die De Waarheid heet. In het Russisch vertaald: Pravda.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In 2006, vlak voordat hij aftrad, trok VN-secretaris-generaal Kofi Annan de stekker uit de Mensenrechten Commissie van de Verenigde Naties. Hij deelde de mening van een groep democratische VN-lidstaten die het bizar vonden dat de commissie vrijwel uitsluitend bestond uit dubieuze landen en meedogenloze dictaturen. Met de oprichting van een nieuwe organisatie, de VN Mensenrechtenraad, hoopten Annan en die groep democratische lidstaten een fatsoenlijke VN-toezichthouder voor mensenrechten te creëren. Nette leden van de Raad, zoals Nederland, zijn altijd gepikeerd als je het beestje bij de naam noemt, maar wat is die Raad een opportunistisch zootje ongeregeld. Een greep uit de 47 lidstaten  : Burkina Faso, de Democratische republiek Congo, Eritrea, Libië, Rwanda, Somalië, Soedan, Afghanistan, Azerbeidzjan, China, Koeweit, Qatar, Saoedi-Arabië, El Salvador, Cuba en Venezuela. Landen met een gruwelijke staat van dienst op het gebied van mensenrechten, maar wel andere landen de maat nemen. Ze hebben net onderzoek laten doen waaruit blijkt dat Israël genocide pleegt . Populair onderwerp, dus de media pakken er stevig mee uit. Maar als juist deze Raad het beweert is het even geloofwaardig als wanneer het onderzoek het tegendeel had uitgewezen.  Aan de vooravond van de 80ste Algemene Vergadering van de Verenigde Naties kan het geen kwaad om nog eens te beseffen dat de VN een organisatie is zonder ziel. Het is de optelsom van alle 193 lidstaten, die op vrijwel geen enkel gebied een gezamenlijke ideologische overtuiging hebben. Sommige werken samen of hebben bondgenootschappelijke banden, maar daar heeft de VN part noch deel aan. Besluiten van de Algemene Vergadering kunnen symbolisch misschien iets betekenen, maar internationaal-juridisch nooit. En wat koop je voor een symbool?  Neem de erkenning van Palestina, door zo’n 150 lidstaten. Als die het echt menen, waarom openen ze dan geen ambassades in Ramallah, en waarom zijn erg geen Palestijnse ambassades in die 150 landen? Bij wie komen de ambassadeurs in Palestina hun geloofsbrieven aanbieden, en waar?  Oh ja, nog even over die genocide. Waarom erkent de Nederlandse regering tot de huidige dag de Armeense Genocide niet? 110 jaar geleden vermoordden de Turken anderhalf miljoen Armeniërs. Demissionair premier Schoof onderschrijft de mening van zijn voorgangers. Je moet voorzichtig met de term ‘genocide’ omgaan, vindt hij. ‘Juist als verdediger van het internationaal recht, hoort de Nederlandse regering het mogelijke gebruik van zwaarwegende juridische kwalificatie zeer zorgvuldig te verkennen’. Mooie boodschap voor de Nederlandse vertegenwoordiger bij de VN Mensenrechtenraad.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Europa reageert scherp op de Russische schendingen van het Poolse luchtruim. Rob Bauer, voormalig voorzitter van het Militair Comité van de NAVO, gelooft niet dat het om een Russische vergissing kan gaan. 'We wachten nog op een eindoordeel, maar als zo'n groot aantal drones van koers raakt dan is dat onwaarschijnlijk. Tegelijkertijd werpt Bauer een kritische blik op de Westerse steun van Oekraïne. In haar State of the Union kondigde Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen nieuwe steunmaatregelen voor Oekraïne en de Europese veiligheid aan. Europa-verslaggever Geert Jan Hahn legt uit wat Von der Leyen aankondigde en hoe er daar op de situatie in Polen werd gereageerd. Volgens Rob Bauer is het lastig om Oekraïne echt goed te helpen. 'We hebben namelijk nooit onze doelstelling afgesproken voor Oekraïne. Willen we Oekraïne volledig bevrijd zien? Of streven we naar een onderhandelingspositie? Die onduidelijkheid begint steeds zwaarder te wegen.' Wel benadrukt Bauer dat het knap is dat Oekraïne tot nu toe nog niet verloren heeft en hij denkt ook niet dat Oekraïne snel in nog grotere problemen zal komen. Luister ook | 'Drones zijn een gamechanger in Oekraïne' ‘Als Poetin nu stopt verliest hij meer dan hij wint’ Trump probeert de oorlog ondertussen te stoppen, maar Poetin geeft geen krimp. Volgens Bauer is dat logisch. 'Poetin heeft nog geen enkele strategische doelstelling in Oekraïne weten te behalen. En als hij nu stopt verliest hij meer dan hij wint', Bauer verwijst daarbij naar de duizenden getraumatiseerde soldaten die bij terugkeer in Rusland voor grote problemen kunnen zorgen, zoals in de jaren 80 na de Russische invasie in Afghanistan ook gebeurde. Volgens Bauer kunnen we nog wel van de Amerikanen op aan, maar moeten we onze weerbaarheid meer zelf gaan regelen. Dat begint bij jezelf. Zo betogen hij en co-auteur Eleonora Russell in het boek 'Wie vrede wil, moet zich op oorlog voorbereiden'. Met die titel staat Bauer nu ook in het theater.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In 1880 woedde in Ierland een conflict tussen herenboeren en pachters, met als inzet de huurprijzen die de boeren niet meer konden opbrengen. Zij vroegen bij de opzichter uitstel van betaling, met het omgekeerde resultaat: ze werden hun boerderijen uitgezet. Met een totaal onverwacht gevolg: het bedrijfsleven koos de kant van de boeren en weigerde nog zaken te doen met de landeigenaren. De naam van de opzichter was Charles Boycott. Ja, die dus. Werken boycots  ? Af en toe, en dan vooral als ze spontaan beginnen tegen bedrijven. Een goed voorbeeld is Tesla  , waarvan de verkoop instort, niet alleen door de succesvolle concurrentie uit China, maar ook door het gedrag en de opvattingen van grootaandeelhouder Elon Musk. Tegen regeringen is een boycot zelden een succes omdat ze nooit wereldomvattend zijn. Iran, Rusland en Noort-Korea, bijvoorbeeld, doen uitstekende zaken met India en China. Er zijn nog steeds Europese landen die Russische olie kopen, en Turkije is open voor business voor iedereen.  Sancties, die al sinds de Griekse tijd bestaan, zijn de afgelopen decennia populairder, omdat ze specifieker zijn. Ze richten zich meer op producten en personen dan op landen. De opleggers van sancties zijn ervan overtuigd dat het een probaat middel is. Complete onzin is het misschien niet, maar wel bijna. De beste illustratie van dit moment is de EU, die nu haar 19de sanctiepakket tegen Rusland instelt. Het 19de sanctiepakket, op het moment waarop Rusland zijn grootste aanval sinds het begin van de oorlog doet.  Het 19de sanctiepakket, terwijl Rusland recordverkopen aan olie doet aan India en China, maar ook aan Hongarije en Slowakije. Volgens het Center for Research on Energy and Clean Air gaat er ook Russisch vloeibaar gas naar Frankrijk, België en Spanje. Over de periode 1970 tot 2023 zijn goede cijfers beschikbaar. Van de Amerikaanse sancties wereldwijd werkten er welgeteld 13 procent.  Het westerse frame luidt al sinds 2022 dat de sancties tegen Rusland werken. Maar de cijfers zijn, voor een land in oorlog, opmerkelijk goed. Ondanks de honderden miljarden bevroren dollars in het buitenland, is Rusland er volgens het IMF in geslaagd sinds de invasie in Oekraïne een overschot op te bouwen van 375 miljard dollar, 50 procent meer dan daarvóór. De roebel is stabiel en staat hoog, al is 100 miljard dollar per jaar aan defensie veel geld.  Poetin wil alleen onderhandelen als Oekraïne afstand doet van de door hem geannexeerde provincies. Dus als Oekraïne capituleert. En geen moment eerder. En wij maar soebatten over sancties. 19 pakketten. Ziet Brussel nou zelf niet in dat die niets opleveren?See omnystudio.com/listener for privacy information.

In Parijs kwamen Europese leiders bij elkaar om te praten over veiligheidsgaranties voor Oekraïne. Europaverslaggever Geert Jan Hahn heeft het laatste nieuws over de bijeenkomst in Parijs. Het mag dan wel gaan over veiligheidsgaranties, maar die zouden er pas komen voor het moment waarop er daadwerkelijk een staakt-het-vuren in Oekraïne is. En dat is nog ver weg. Oekraïne wordt geteisterd door Russische drones. Pieter Cobelens, voormalig hoofd van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, de MIVD vertelt dat het lastig is om tegen die drones te vechten. Volgens Cobelens wordt er momenteel gewerkt aan lasers om drones uit de lucht te schieten.  Lees ook | Nederlandse bijdrage veiligheidsgaranties Oekraïne onduidelijk, ‘vraagtekens bij geloofwaardige afschrikking Polarisatie in Zuid-Korea Zuid-Korea worstelt met de gevolgen van de mislukte couppoging van voormalig president Yoon. Het land is diep verdeeld en de polarisatie in de samenleving is er groot. Hoogleraar Koreastudies Remco Breuker maakte hier een driedelige documentaire over ‘Big in Korea’. Volgens Breuker had het heel anders af kunnen lopen in Zuid-Korea als de burgers niet zelf hadden opgetreden bij de couppoging. De verdeling die je nu ziet in de maatschappij lijkt op de polarisatie die je ook ziet in de Verenigde Staten zegt Breuker.  De serie ‘Big in Korea’ is vanaf zondag 7 september drie weken lang te zien, om 20:20 bij BNNVARA op NPO 2 bij. Terug van reces en terug naar Epstein | Postma in Amerika Het Amerikaans congres is weer terug van reces. En jammer voor Trump, maar dat betekent ook dat het dossier Epstein weer alle aandacht krijgt. Zowel Democraten als Republikeinen stonden bij de persconferentie over de Epstein files deze week. Vooral van de republikeinen is dat opvallend. Dat zorgt voor boze reacties bij Trump influencers. Trump probeerde dan ook weer op opvallende wijze de bijeenkomst te verstoren.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Om de een of andere reden denken heel veel mensen dat de politiek een stroperige brei is van verouderde ideeën, en dat alleen ‘vers bloed’ het schip weer vlot kan trekken, of – nog beter – ‘outsiders’.  Waarom ze dat vinden is niet helemaal duidelijk, het is een cliché en degelijk bewijs ontbreekt. Sterker nog: het is niet waar. Wat hebben, behalve verwarring, ruzie en chaos, die ‘outsiders’ eigenlijk bereikt? Trump, of Macron, of NSC, om er maar een paar te noemen. Hetzelfde geldt voor de geopolitieke verhoudingen en de diplomatie. Daar heb je routiniers voor nodig, vrouwen en mannen met een hoop vlieguren. Amerika spant momenteel de kroon met incompetentie en onervarenheid , met Steve Witkoff als landskampioen. Ingebed in het team van Joe Biden, hielp hij bij het bestand tussen Israël en Libanon. Maar als éénpitter is hij een kluns. Het sterkste voorbeeld is hoe hij zich een oor heeft laten aannaaien door Poetin bij de voorbereiding van diens ontmoeting met Trump in Alaska. Eerst meldde hij dat Poetin bereid was zich terug te trekken uit Zaporizja en Cherson, in ruil voor volledige controle over de Donbas. De volgende dag was zijn verhaal anders: Poetin zou een bestandslijn bij het front accepteren en zijn troepen terugtrekken. Weer een dag later moest Oekraïne toch de Donbas opgeven. Geen van deze versies bleek te kloppen, maar het is moeilijk na te gaan, want Witkoff is projectontwikkelaar en geen diplomaat , dus hij dacht er geen moment aan een notulist mee te nemen, wat gebruikelijk is. En zo zette hij niet alleen zijn eigen president op het verkeerde been, die dacht dat hij binnen twee weken een deal binnen zou harken, maar ook de Europese bondgenoten en de NAVO, die – ten onrechte – ook op een op handen zijnde deal rekenden. In de onderhandelingen over de Gaza-oorlog is Witkoff even onhandig. Hij denkt afwisselend Hamas en Netanyahu bij de staart te hebben, is verbijsterd als die in de onderhandelingen over een bestand steeds tijdens de wedstrijd de doelpalen verzetten. Hij werkt graag solo, maar hij is bepaald niet de fixer die Trump en hijzelf in hem zien. Het moet hem zo langzamerhand duidelijk zijn dat onderhandelen over beëindiging van een oorlog geen kwestie is van een paar bliksembezoeken en wat handjeklap. Voor Gaza en Oekraïne geldt dat de strijdende partijen elkaar decennialang haten en wantrouwen. Je moet hun geschiedenis begrijpen en bespreekbaar maken, geduld hebben, niet dreigen als je je zin niet krijgt. Zoals Richard Holbrooke het deed bij het oplossen van de Balkancrisis. En George Mitchell het Goede Vrijdag akkoord in Noord-Ierland uitonderhandelde. Beide Amerikanen.  Donald Trump zou dat alles eens moeten nalezen en dan Witkoff verzoeken terug te keren naar waar hij goed in is: vastgoed. Steentjes, beton en cement luisteren, oorlogvoerende leiders niet. Daar heb je doorgewinterde politici en ras-diplomaten voor nodig. Insiders dus – geen outsiders.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Opnieuw doen Amerika, Qatar en Egypte een poging om een staakt-het-vuren af te dwingen aan Israël en Hamas. En alweer draait het om de regie. Hamas wil een bestand in stadia, met uitlevering van de helft van de Israëlische gijzelaars, Israël wil een regeling in één keer: alle gijzelaars, alle op een lijst genoteerde Palestijnse gevangenen, terugtrekking van een deel van de krijgsmacht en ontwapening door Hamas. De zoveelste herhaling van zetten – een patstelling dus. Toch denkt Donald Trump dat een doorbraak binnen afzienbare termijn  mogelijk is. Dat heeft ermee te maken dat hij nu, zoals veel anderen, boos begint te worden over de enorme hoeveelheid slachtoffers, maar ook omdat hij ziet hoe overweldigend groot de acties zijn die Israëliërs zelf tegen de oorlog voeren. Het verwaarlozen van de pogingen om de gijzelaars terug te krijgen en de voortgang van een niet winbare oorlog  , eigenlijk alleen omdat de zeloten in het kabinet, Smotrich en Ben-Gvir, onvermurwbaar zijn en de oorlog willen voortzetten, leidt tot diepe verontwaardiging in binnen- en buitenland.  Laten we de zaak eens omdraaien. Gesteld dat Netanyahu aan de kant wordt gezet en een regering aantreedt die gelooft in compromissen, een tweestaten oplossing en in de rechten van de Palestijnen – hoe en met wie zou die regering dan moeten onderhandelen? Palestina bestaat uit twee delen, Gaza en de Westoever, waarvan de machthebbers, Hamas en Fatah, elkaars vijanden zijn. Met Israël erbij, zijn er dus niet twee, maar drie staten.  Het is een raadsel waarom de internationale gemeenschap zich daar niet veel meer op richt, met uitzondering van een aantal Arabische landen, die het duidelijkst pleiten voor één nieuw, gezamenlijk bestuur over beide delen van Palestina en ontwapening van Hamas. Als dat zou gebeuren, en er is één Palestina, kan Israël daarmee aan de slag. Dan nog is er een lange weg te gaan, en het zal niet meevallen om de Israëlische zeloten die nu de koers bepalen op een zijspoor te zetten. Hetzelfde geldt voor Hamas – over zeloten gesproken. Voordat die de wapens inlevert en, zoals in Ierland is gebeurd met Sinn Fein en de IRA, het terrorisme afzweert en transformeert tot een politieke partij, stroomt er nog veel water door de Jordaan. Toch is het streven daarnaar heel wat nuttiger dan dat de rest van wereld elkaar in de haren vliegt over de definitie van genocide, of een demissionair kabinet laat vallen over sancties. Want daar – pun intended – win je de oorlog niet mee.See omnystudio.com/listener for privacy information.