Betrouwbare Bronnen

Kim Putters is als een soort derde verkenner aan de slag in een formatie die 'appeltje eitje' was volgens zijn voorganger Ronald Plasterk. Drie maanden na de zo duidelijk geachte uitslag van de Kamerverkiezingen lijkt ongeveer alles anders dan op de ochtend van 23 november. Jaap Jansen en PG Kroeger onderzoeken hoe dat kan.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***1) PVVDe grote winnaar blijkt de grote verliezer. Al direct - met verkenner Gom van Strien - bleek Geert Wilders de greep op de formatie kwijt. De partij die het voortouw mocht nemen kreeg alle ruimte maar bakt er niets van. De Kamerfractie vertoont onthutsende trekjes en de noodzakelijke bondgenoten zijn afgestoten in plaats van comfort gegeven. En als Mark Rutte binnenkort ook nog vertrekt, wat dreigt er dan?2) GroenLinks-PvdADe nieuwe combinatie won, maar onvoldoende. Opvallend is de discipline waarmee het oud-linkse recept der zuurheid vermeden wordt. Opmerkelijk is ook de coherentie van de nieuwe fractie. De fractie vermijdt 'bloedgroepen' en positioneert zich als de loyaalste partner van Rutte IV. Machiavelli is in Frans Timmermans gevaren, gecombineerd met het geduld van Bruce de Haai.3) VVDDe verliezer speelt een zwakke kaart en moet dus gokken en zwenken in het pokerspel. Dat lukt warempel. Dilan Yesilgöz leeft nog en paradeert richting het Torentje om daar als eerste vrouw geschiedenis te schrijven. Als enige regeerbekwame van de ‘rechtse vier’ zullen de liberalen een hoge prijs vragen voor hun deelname.4) NSCPieter Omtzigt was onduidelijk, onhandig en niet netjes, erkennen ze zelf. De achterban loopt massaal weg. Nieuw Sociaal Contract vervreemdde in enkele weken alle bondgenoten. De leden snappen niets van de manoeuvres en de voorgespiegelde strategie. Putters moet ze ‘tot duidelijkheid dwingen’, erkent de partijtop. Wat als ook hij faalt? 5] BBBDe partij van Caroline van der Plas leek een winnaar, maar werd funest geraakt door de ‘boerenprotesten' van extreemrechts. Inhoudelijk komt de fractie niet veel verder dan een bijwagenrol naast de PVV en conflicten in de Kamer over wolven, stikstof, veestapel, Oekraïne en ‘gratis bier’ - ook met NSC en PVV – doen zich voor in bijna elk debat.6) D66Pijnlijk voor de sociaalliberalen is de duiventil van hun bewindslieden, die duidt op weinig coherentie en veel individualisme. Aanvoerder Rob Jetten lijkt het niettemin weinig te deren. In de grote debatten ontpopt hij zich als de oppositieleider en kaapte zelfs het thema van 'financiële degelijkheid' uit handen van VVD en NSC. In het Europees Parlement kon D66 de VVD pijnlijk laten bloeden voor een alliantie met de PVV.7) CDADe drastische nederlaag maakt deze partij niet verbitterd. Het positivisme rond de person, stijl en kwaliteiten van Henri Bontenbal bleek bovendien allerminst voorbij na de campagne, eerder integendeel. De jonge, gretige fractie moet zich nu op de inhoud onderscheidend bewijzen. De nieuwe partijvoorzitter en de evaluatiecommissie zullen niettemin harde noten moeten kraken om het CDA te laten overleven.8) Kim Putters Terwijl elke partij zich drie maanden na 22 november geheel anders lijkt te ontwikkelen dan toen verwacht, moet informateur Putters iets verrichten waar nu juist de SER als ultiem polderinstituut niet voor opgericht is. Geen gedegen stappen naar bestaanszekerheid voor iedereen - Putters is ook nog hoogleraar Brede Welvaart in Tilburg! - maar zoeken naar theoretische structuren.In de kern gaat het erom in de Babylonische spraakverwarring rond 'de vorm' een uitweg te vinden, terwijl in de campagne alle partijen voortdurend beweerden dat het om de inhoud ging. Jaap en PG lopen daarom ook zelf even rond in het doolhof der extraparlementaire constructies en ontdekken daar een bijna Van Mierlo-achtige paradox.“Zwei Seelen, ach, wohnen in meiner Brust”, dichtte Goethe in Faust over deze situatie...***Verder lezenSimon Otjes - Wat betekent een extraparlementair kabinet in de praktijk? (Stuk Rood Vlees, 20 februari 2024)***Verder kijkenVoorbestemd om te falen: de onmogelijke paringsdans tussen PVV en NSC (Left Laser, 20 februari 2024)***Verder luisteren400 - De kabinetsformatie als de kat van Schrödinger398 - Kabinetsformatie 2024: de lege stoel van Pieter Omtzigt396 – Waarom kabinetsformaties vaak zo tergend lang en stroperig zijn393 - Op naar een extraparlementair kabinet!390 - Kabinetsformatie 2023: Het ethos van de haai388 - Kabinetsformatie 2023: de lucht is geklaard, vier partijen kunnen met elkaar verder386 – Ronald Plasterk, een verkenner met passie384 - De overrompelende overwinning van Geert Wilders. Opnieuw slaat Nederland een onbekende weg in372 - Nieuwe partijen als Nederlandse traditie - en de afgrond die altijd weer dreigt362 - Wordt Dilan Yeşilgöz de Ad Melkert van 2023? Opmerkelijke overeenkomsten met het omwentelingsjaar 2002343 - Quo Vadis CDA?***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:40:00 – Deel 200:58:13 – Deel 301:38:00 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Op 5 februari 2024 stierf oud-premier Dries van Agt. Hand in hand met zijn onafscheidelijke Eugenie, beiden 93 jaar oud geworden. Zijn lange, kleurrijke leven en een opmerkelijke politieke loopbaan in ons land, Europa en wereldwijd zijn reden genoeg voor Jaap Jansen en PG Kroeger om bij dit moment respectvol stil te staan.   Maar er is meer. In 2008 sprak Jaap een uur lang met Van Agt op de inmiddels bijna vergeten tv-zender Het Gesprek. Ongekend openhartig, soms fel, soms olijk, vaak wijs maar nooit saai of met meel in de mond vertelde hij over hoogte- en dieptepunten in dat lange leven. Over zijn eerste blunder en politieke moed. En natuurlijk ook over Eugenie: "In alle opzichten mijn meerdere."   ***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Jaap en PG luisteren met jou naar dit adembenemende gesprek, waarin bijna een eeuw van historie, cultuur, samenleving en veranderingen in ons land voorbijkomen. Met koetsjes voor de preses van de studenten en Dries als ‘de eerste feminist’. Veel tijdgenoten van Van Agt komen langs, niet allemaal even vleiend geportretteerd.    En tussendoor leren we Van Agt met zijn ongebruikelijke, verrassende, complexe, poëtische en zo nodig spijkerharde kenmerken heel goed kennen. ‘Carnavalesk en speels’, met een ‘neurotisch perfectionisme’ begiftigd en politiek voor zijn CDA ‘een restkeuze’ als eerste aanvoerder.   Dries van Agt vertelt verrassend intiem over zijn jeugd, zijn koppige drift, de zwaarmoedigheid en erger van zijn moeder en de onbekommerde levensvreugde van zijn vader. En dat hij wellicht toch veel van zijn moeder in zichzelf herkent. Zijn neiging tot literair perfectionisme en kleurrijke taal hoort daarbij. Beide dwongen hem zijn emoties ‘een breidel’ op te leggen en in precisie zowel te verhullen als hen schwung en magie mee te geven.PG noteert tussendoor hoe die breidel werkte. Zij was trouwens behulpzaam bij Van Agts doordachte pose als de zwierige, niet al te ijverige, laat staan fanatieke zuiderling.Uit andere en opvallende bronnen laat hij zien dat Van Agt bij al die schijnbare onbekommerdheid een politicus van krachtige focus, wilskracht, onderhandelingstalenten en wereldwijd zelfs hooggeachte kwaliteiten was. Een gesprek met Bill Clinton, Jacques Delors en Helmut Kohl in Berlijn liet dat ineens glashelder zien. Evenals zijn terloopse opmerking dat hij - hoogbejaard - nog gefietst had naar Kyiv.   Het gesprek laat ook heel helder horen dat enkele van zijn tijdgenoten in de politiek een onuitwisbare rol speelden. De namen en de unieke persoonlijkheden van Ruud Lubbers en Joop den Uyl springen er in zijn dialoog met Jaap uit, met een allesbehalve kritiekloze bewondering voor hun klasse.  Uitzonderlijk in dit gesprek is Van Agts openhartigheid over de Oranjes. De toestanden in en rond het Lockheed-schandaal en de dreigementen van Beatrix daarbij komen aan de orde. Niet minder de grote moeite die Juliana met haar CDA-premier bleek te hebben.    In de huidige kabinetsformatie, het polarisatieklimaat van nu en zelfs bij benoemingen in de top van de EU of de NAVO herkennen we plotsklaps dingen waar Dries van Agt op geheel eigen wijze allesbehalve discreet over vertelt. Sapristi, amice!***Verder lezenVan Agt. Tour de force. Biografie door Peter Bootsma, Peter van Griensven, Johan van Merriënboer PG Kroeger - Stoutmoedig en standvastig. In memoriam Dries van Agt***Verder luisteren164 - Dries van Agt 90 - Eigenzinnig politicus, paradijsvogel, wereldburger (2 uur over Van Agt)119 - Elke machtsoverdracht in het CDA is een drama153 - Het CDA en de tand des tijds213 - Van Agt/Den Uyl/Terlouw (1981), de verschrikkelijkste kabinetsformatie ooit127 - De geheime politieke memoires van Ruud Lubbers351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later124 - 95 jaar Jacques Delors***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:24:29 – Deel 200:39:07 – Deel 301:17:46 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Soms kan verwarring helderheid bieden. Dat was de onverwachte uitkomst van het debat in de Tweede Kamer over het eindverslag van informateur Ronald Plasterk. Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren wat er in dat document staat, wat in het debat gebeurde en wat het nu eigenlijk betekende.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Erwin Schrödinger, een Weense Nobelprijswinnaar en natuurkundige kwam met een gedachtenexperiment over de raadselen van de kwantummechanica. Dat gaat over een doos met daarin een kat. "Zolang de doos dicht is, kan de kat tegelijkertijd zowel in leven zijn als dood. Zolang er geen observatie mogelijk is, is het niet anders te zeggen." Bèta Henri Bontenbal (CDA) kwam met de observatie dat medebèta Plasterk zo'n experiment was gaan doen.Die vrolijk-verfijnde analogie was een van de weinige lichte toetsen in het Kamerdebat van 14 februari 2024. Het eindverslag van de informateur bevatte ten diepste maar één mededeling: hij was niet geslaagd overeenstemming te bereiken. Geert Wilders (PVV) liet meteen blijken dat zijn instemming met de 'basislijn' rond de grondrechten ook inhield dat hij zijn haatdragende uitlatingen over de Islam nu nóg meer gelegitimeerd zag.De PVV-leider, Dilan Yesilgöz (VVD), Caroline van er Plas (BBB) en de oud-informateur maakten NSC-aanvoerder Pieter Omtzigt scherpe en buitengewoon harde verwijten. Zelf liet hij zich evenmin onbetuigd. Dit leidde tot een ongekend felle woordenstrijd met D66-chef Rob Jetten die als lid van het kabinet de eer verdedigde van zijn ambtelijke staf en de collega's in de ministerraad.De verwarring groeide doordat elke fractie een andere interpretatie ontwikkelde van het type kabinet dat nu nog haalbaar kan zijn. Wilders stelde dat Plasterk had verboden over nu juist dát thema te onderhandelen en daardoor ontstond de impasse.Een knappe interruptie van DENK-fractieleider Stephan van Baarle die Omtzigt deed onthullen wat in zijn ‘ideale wereld’ de uitkomst zou zijn: een positie voor hemzelf en NSC die nog het meest doet denken aan die van Sybrand Buma en zijn CDA-fractie tijdens Rutte II (waar Omtzigt in zat).Wilders' voorstel om SER-voorzitter Kim Putters nu als informateur aan te stellen kon niet verhullen dat ook hij geen idee had hoe nu verder. De reacties van Plasterk boden weinig verheldering. Zijn verwijten naar Omtzigt en leutig bedoelde stekeligheden naar de PvdA en Frans Timmermans lieten zien dat hij zijn rol als columnist alweer opgepakt had.Kim Putters is nu belast met wat Helmut Kohl ‘ein Himmelfahrtskommando’ zou noemen, zegt PG. Hij is geen 'tweede verkenner' à la de geflopte PVV-senator Gom van Strien. Daarvoor is er sinds diens sneven teveel narigheid bovengekomen. 'Relatietherapie lijkt gewenst' spotte Rob Jetten.Gelukkig kan Putters teruggrijpen op zijn eigen verfijnde analyse van het maken van een regeerakkoord. Die gaf hij in Betrouwbare Bronnen aflevering 25, nu vijf jaar geleden.***Verder kijkenHet debat over het eindverslag van informateur Ronald Plasterk***Verder lezenDe brief van Buma***Verder luisteren398 - Kabinetsformatie 2024: de lege stoel van Pieter Omtzigt396 – Waarom kabinetsformaties vaak zo tergend lang en stroperig zijn393 - Op naar een extraparlementair kabinet!390 - Kabinetsformatie 2023: Het ethos van de haai388 - Kabinetsformatie 2023: de lucht is geklaard, vier partijen kunnen met elkaar verder386 – Ronald Plasterk, een verkenner met passie384 - De overrompelende overwinning van Geert Wilders. Opnieuw slaat Nederland een onbekende weg in330 – Politieke paradoxen. Lessen uit de kabinetsformatie van 2021224 - Kabinetsformatie 2021: Het ongeduld van Mariëtte Hamer210 - Kabinetsformatie 2021: Herman Tjeenk Willink over het verval van de democratische rechtsorde***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:26:50 – Deel 200:44:42 – Deel 301:03:17 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Terwijl er in NL voorlopig nog geen kabinet is, hebben ze in Duitsland sinds ruim 2 jaar een coalitie van sociaaldemocraten, groenen en liberalen: SPD, Bundnis ‘90/Die Grünen en FDP. Maar het gaat niet goed met de Duitse economie. Die krimpt. Burgers zijn ontevreden. De oppositie groeit in de peilingen en de steun voor de drie coalitiepartijen neemt fors af – helemaal voor de FDP van minister van Financiën Christian Lindner: zijn partij, die in 2021 nog 12 procent haalde - dreigt onder de kiesdrempel van 5 procent te komen. Als dat gebeurt, verdwijnt de partij uit de Bondsdag.Als ze in Duitsland hoesten, worden wij verkouden. Wat in Duitsland gebeurt, is ook van levensbelang voor Europa. Want in de EU is Duitsland samen met Frankrijk de motor. Als die stilstaat, stopt alles. Voor Jaap Jansen en PG Kroeger alle reden om te praten met Otto Fricke, gezaghebbend lid van de Duitse Bondsdag. Voor de liberale FDP is hij woordvoerder begroting en financiën. Als groot kenner en vriend van Nederland draait hij er niet omheen als het gaat over de Nederlandse kabinetsformatie, VVD-leider Dilan Yesligöz, de toekomst van premier Mark Rutte en uiteraard de grote spanningen in de coalitie van bondskanselier Olaf Scholz.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Fricke benadrukt dat Europa zich nu al bewust moet zijn wat het te wachten staat als de Amerikanen Donald Trump opnieuw kiezen. "Dan hebben wij ander leiderschap nodig" dan de moeizame communicatie waarmee Scholz opvalt.Kern van het probleem in Duitsland is volgens Fricke het feit dat de oorlog en de daaraan verbonden energiecrisis het intelligente compromis van de driepartijencoalitie onderuithaalde. Het evenwicht is zoek. Hierdoor is ook energie-intensieve Duitse metaalindustrie zwaar getroffen. Energie en investeringen werden beiden schaars en duur. De energietransitie in Nederland ziet hij als voorbeeld hoe het beter kan. Nederland begon vrij traag, maar heeft met zijn diversificatie-aanpak een grote inhaalslag gemaakt richting Co2-reductie.Van de moeilijkheden in de Duitse coalitie profiteert niet alleen de oppostie van CDU/CSU, maar ook de radicaal-rechtse Alternative für Deutschland. Ook Fricke demonstreerde tegen de AfD en voor democratie en rechtsstaat. Hij verwijt de AfD – en ook de christendemocraten die vorige week met een twaalfpuntenplan kwamen - ‘Frei Bier für Alle'.Geen wonder dat Fricke buitengewoon meeleeft met zijn liberale vrienden in ons land. Over de politieke koers van Dilan Yesilgöz is hij vlijmscherp. Nee, hij zou geen kandidaat willen zijn als zijn partij de deur zou openzetten naar een PVV of AfD. Maar nu - na de verkiezingen - vindt hij dat de PVV dan ook maar uitgedaagd moet worden te leveren'. "Het gaat om wat er in het regeerakkoord staat. Maar zodra zo'n partij de grondrechten aantast, moet je meteen stoppen met de coalitie."Een kabinet onder leiding van Geert Wilders en de zijnen zal in het begin heel schadelijk zijn voor Nederland in Europa en wereldwijd. Maar Fricke wijst er ook op hoe de Italiaanse premier Giorgia Meloni inmiddels binnen de EU opereert. Haar regering kan anders niets uitrichten.Over Mark Rutte vertelt Otto Fricke vanuit een jarenlange vriendschap. Hij zou niet verast zijn als Rutte zijn ambitie voor de NAVO toch nog inruilt voor leiderschap in de EU. Fricke waardeert Europese-Commissiepresident Ursula von der Leyen, maar gunt haar geen tweede termijn.***Verder kijkenScholz: "Rechtsextremisten greifen unsere Demokratie an"Website Otto Fricke***Verder luisteren366 - De zieke man van Europa: hoe komt Duitsland uit de economische verlamming?331 – De Groenen 40 jaar in de Bondsdag: van ‘narrenschip’ naar solide regeringspartij321 - Umwertung aller Werte - Parijs en Berlijn van elkaar vervreemd op hun eigen feest304 - Waarom Nederland een Wet op de politieke partijen nodig heeft en wat we hierbij kunnen leren van Duitsland302 - De Frans-Duitse motor hapert. Gesprek met Bondsdaglid Otto Fricke290 - Bondskanselier Olaf Scholz en de razendsnelle ontwikkeling van de EU260 - De toesprakentournee van Volodimir Zelenski en de worsteling van de SPD met de erfenis van Brandt en Schröder248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland233 - Kabinetsformatie 2021: Otto Fricke over de Europese ambities van de nieuwe Duitse regering218 - Angela Merkel, een bijzondere bondskanselier - gesprek met biograaf Ralph Bollmann205 – Bondsdagverkiezingen 2021: invloedrijke liberaal Otto Fricke blikt vooruit***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:35:29 - Deel 201:05:56 - Deel 301:49:12 - EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Pieter Omtzigt (NSC) ziet er geen heil meer in met PVV, VVD en BBB onder leiding van informateur Ronald Plasterk formatiegesprekken te voeren. Zoiets is in de historie van Nederlandse formaties bepaald niet ongewoon. De wijze waarop het gebeurt is eigenlijk altijd uniek, zoals nu met de symbolische lege stoel. Jaap Jansen en PG Kroeger verbinden in deze aflevering de actuele perikelen rond de tafel van Plasterk met eerdere herkenbare en leerzame formatiebreuken.***Betrouwbare Bronnen is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een advertentie van voor Eneco. Ga naar eneco.nl/test om te zien of Eneco Dynamisch bij jou past.Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Het begon met Gom, maar die lijm hechtte niet erg. Het is eigenlijk verbluffend hoe de PVV vanaf dag 1 na Wilders’ electorale triomf faalt in de rol van leidende partij in het proces van coalitievorming en opbouw van politiek vertrouwen. Ook VVD, NSC en BBB blijken vanaf de start te worstelen met hun rollen. Dit laat nog eens zien hoe wezenlijk en zeldzaam het vernuft is van ervaren informateurs als Jan de Koning, Herman Tjeenk Willink, Mariëtte Hamer en Johan Remkes.Na het kerstreces begon de fase van 'het proeven van elkaars nieren'. Hoewel Telegraaf-columnist Plasterk stelde dat deze formatie appeltje eitje zou moeten zijn, ging het hier al direct mis. De cruciale discipline van radiostilte in combinatie met heldere focus op inhoudelijke thema's en empathie voor elkaars drijfveren ontbrak.Onhelderheid over de financiële omstandigheden speelde vanaf het begin parten. Het leidde tot het hijsen van de stormbal op het VVD-congres en de eis vanuit NSC meer cijfers en stukken te zien.We vertellen hoe zulke stukken voor de formatietafel tot stand komen en wat hun aard en bedoeling is. Het duidt erop dat de schrikreacties bij NSC wellicht meer een uitvlucht dan een nuchtere inhoudelijke analyse inhielden. Opmerkelijk, want dat was in het CDA twintig jaar het specialisme van Kamerlid Omtzigt.In een sfeer van groeiend wantrouwen gebeurde iets heel klassieks. Shit happens - in dit geval de mest van Farmers Defence Force. Het is eigenaardig hoe een Duitse bezuiniging leidde tot oproer op Nederlandse snelwegen. De schade raakte ook de tafel van Plasterk. In de onderlinge communicatie van de vier partijen ontplofte het zo broze vertrouwen. Mark van den Oever werd de Piet Reckman van 2024. 1977 kwam weer eens langs in Den Haag.Wat nu? Het eindverslag van Plasterk wordt historisch. Want hij zal moeten noteren dat er geen akkoord is als er geen akkoord over het geheel is. PVV, VVD en BBB zullen met NSC geen gedoog-constructie meer aandurven. Omtzigts wens van een brede coalitie op afstand van de Kamer zal de anderen nu nog minder aanspreken.Er zit maar één ding op. Omtzigt moet zélf informateur worden en zijn coalitiewens helder definiëren in gesprekken met alle fractieleiders. Net als PvdA’er Wim Kok in 1994 zou hij aan de hand daarvan een regeerakkoord moeten schrijven dat een brede groep constructieve partijen aanspreekt.***Verder lezenBrief aan de leden van NSC, 6 februari 2024Website kabinetsformatie***Verder luisteren396 – Waarom kabinetsformaties vaak zo tergend lang en stroperig zijn393 - Op naar een extraparlementair kabinet!390 - Kabinetsformatie 2023: Het ethos van de haai388 - Kabinetsformatie 2023: de lucht is geklaard, vier partijen kunnen met elkaar verder386 – Ronald Plasterk, een verkenner met passie384 - De overrompelende overwinning van Geert Wilders. Opnieuw slaat Nederland een onbekende weg in357 – Kabinetsformatie 2021: House of Cards aan het Binnenhof. Annemarie Jorritsma en de obsessie met Pieter Omtzigt330 – Politieke paradoxen. Lessen uit de kabinetsformatie van 2021***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:39:51 – Deel 201:03:08 – Deel 301:35:35 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Hij was overal bij. Op alle cruciale momenten van de strijd om de onafhankelijkheid van Amerika was Benjamin Franklin present: politiek en diplomatiek een sleutelfiguur. De tweede aflevering in de serie '250 Jaar Verenigde Staten van Amerika' belicht zijn lange leven, zijn successen en nederlagen; ondernemerschap, creativiteit en charme.Franklin beleefde heel de 18e eeuw van verlichting, revolutie en globalisering: hij leefde van 1706 tot 1790. Jaap Jansen en PG Kroeger vertellen over de energieke tiener, de selfmade man, de geleerde en uitvinder die de beroemdste Amerikaan van zijn tijd werd. Hij was de Rupert Murdoch van zijn eeuw.  ***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Als Amerikaans onderdaan van de Britse Kroon was hij trots op die status. Hij wist als ondernemer en publiek functionaris daar ook zeer van de profiteren. Benjamin Franklin begreep de economische en geopolitieke potentie van die interne markt van Brits Amerika als geen ander. Hij deed verwoede pogingen om die toekomst een gezamenlijk succes te maken. Altijd tot eer van koning George III.Franklin werd de hoofdlobbyist van Amerika in Londen en moest ontdekken dat hij daarin zeker overwinningen boekte, maar de tijdgeest werkte tegen hem. Na de Boston Tea Party deed hij een ultieme verzoeningspoging, maar werd als oud vuil behandeld. Bitter ging hij terug naar Philadelphia en werd een van de leidende rebellen.Zijn visie op vrijheid, soevereiniteit, democratie en verantwoord koningschap - en zijn scherpe blik op ondernemerschap en economie! - diepten zich in de decennia uit. Ze zijn ook nu weer actueel en verrassend.Als oude man wist hij voor zijn land nog een keer te schitteren. Hij veroverde de harten van modieus en sexy Parijs door een uitgekiende imagostrategie. Hij kon de Franse regering zeer machiavellistisch verleiden tot steun aan de rebellen. 'Le Génie Franklin' is er tot vandaag een begrip, wat een reusachtig standbeeld tegenover de Eiffel Toren bewijst!Hoogbejaard was hij present in Philadelphia bij het opstellen van de Constitutie van 1787. Ook toen wist hij met enkele oneliners weer geschiedenis te schrijven. Nancy Pelosi citeerde hem zelfs nog in de belangrijkste speech van haar leven op 24 september 2019. ***Verder luisteren382 - 250 jaar Verenigde Staten: de Boston Tea Party en de rechtsbescherming van belastingbetalers in Nederland363 - Extra zomeraflevering: PG tipt boeken! (over de biografie van George III door Andrew Roberts)289 - Donald Trump als gevaar voor de democratie - Joe Biden en zijn strijd voor de ziel van Amerika281 - Fourth of July: Amerika reisgids voor politieke junkies138 - In het voetspoor van Amerikaanse Presidenten in Nederland121 - 4th of July special: Zakenlui als president van Amerika115 - Thomas Paine en De Rechten van de mens57 - Alexis de Tocqueville wilde Amerika begrijpen48 - Adam Smith en de welvaart van landen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:26:45 – Deel 200:50:30 – Deel 301:15:28 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Ook deze kabinetsformatie blinkt niet uit in duidelijkheid en daadkracht. En dat terwijl de uitslag volgens velen zo glashelder leek en wees op een geheel nieuwe wind die zou gaan waaien. Jaap Jansen en PG Kroeger duiken in de patronen en factoren die in ons coalitieland het formeren van kabinetten moeizaam en risicovol maken.***Deze podcast is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een advertentie van voor Eneco. Ga naar eneco.nl/test om te zien of Eneco Dynamisch bij jou past.Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Complicerende Factor nummer 1 is de uitslag van de Tweede-Kamerverkiezingen. Als daarbij één partij een zó klinkende overwinning boekt, dat iedereen ervan schrikt, dan gaan de hakken in het zand bij alle anderen. Verkenning en onderhandelingen zitten dan vol beduchtheid voor overmoed, dominant gedrag en niet-onderhandelbare eisen vooraf. De formatie 2023-2024 is hiervan niet gevrijwaard.In de politieke historie is de formatie van 'het tweede kabinet Den Uyl' in 1977 hiervan een schoolvoorbeeld, terwijl een veel prudentere aanpak bij de formatie in 1986 voor Lubbers II dat soort vertragende en risicovolle perikelen leek te kunnen omzeilen.Complicerende Factor nummer 2 is nog een ander type verkiezingsuitslag. Want hoe moet het als twéé partijen fors winnen en beide in een coalitie hun triomf verzilverd willen zien? Ook dat is nu een zichtbare complicatie met de winning mood bij zowel NSC als PVV. Dit type risico leidt vaak tot de eis van heel precieze, achterdochtig vastgelegde afspraken.Voorbeeld hiervan is de formatie van Paars II in 1998. PvdA en VVD wonnen beiden fors en wilden allebei beloond worden. De samenwerking werd er heel stroperig door, met een regeerakkoord als ‘gestold wantrouwen’. Het nieuwe kabinet werd allesbehalve een succes.Complicerende factor nummer 3 is de noodzaak om bij grote financiële problemen op één lijn te komen, terwijl de plannen van partijen elkaar daar juist erg tegenspreken. Dit leidt vaak tot vertraging, gedetailleerd rekenwerk, pijnlijke uitruileffecten en wantrouwen. De actuele formatie is hier extra beladen omdat drie van de vier partijen geen gedegen en doorgerekend program hebben en al uit het eerste gesprek daarover allerlei gedoe naar buiten lekte; vooral over BBB.Schoolvoorbeelden van deze factor zijn de formaties Van Agt II in 1981 én Balkenende I in 2002. Dat eerste kabinet viel zelfs al bij aantreden over de concrete uitleg van de financiële ingrepen in de concept-regeringsverklaring! Onder Balkenende bleek de formatie nooit echt afgerond te zijn doordat binnen de LPF het gedoe rond de begroting nooit ophield tot de zaak klapte.Complicerende factor nummer 4 is de noodzaak om bij grote, principiële thema's op één lijn te komen, terwijl de plannen van partijen juist daar elkaar erg tegenspreken. Ook daar kunnen gebrek aan empathie en groeiend wantrouwen tot grote vertraging en complexe situaties leiden. In de actuele formatie concentreert zich dit vanaf dag één rond de principiële problematiek van grondrechten, rechtsstatelijkheid en het respect daarvoor.Voorbeeld hierbij is hoe zowel bij de vorming van Rutte III (2017) als Rutte IV (2021) de principiële verschillen tussen ChristenUnie en D66 de besprekingen ernstig bemoeilijkten en men op zoek moest naar allerlei ingewikkelde uitstelmanoeuvres.Complicerende Factor 5 is het bestaan en voortzeuren van oud zeer en diepe argwaan uit soms vele jaren tussen partijen. Slaagt een informateur er niet in iets van een gunfactor of vertrouwen te doen groeien, dan ondermijnt zoiets heel de formatie. Actueel zien we hoe de PVV op haar meest pregnante thema - asiel en migratie - de tweede coalitiepartij, de VVD, door de spreidingswet volstrekt niet vertrouwt en anderen de PVV niet inzak Europa en internationaal beleid.Schoolvoorbeelden hiervan zijn uiteraard de epische formatie Van Agt II in 1981 en ook de ernstige vertrouwenscrisis tijdens de allereerste verkenningsfase van Rutte IV in 2021. Deze bleven het hele bestaan van die twee kabinetten funest domineren.Dramatisch is de formatie van 1963 waarin nota bene de vicepresident van de Raad van State en koningin Juliana samenspanden tegen de nieuwe KVP-leider Wimme de Kort. Diens ondergang zette een proces van intern gedoe in gang dat twee kabinetten op rij snel deed sneuvelen en die partij fataal zou raken. En leidde tot de komst van D66!Complicerende Factor nummer 6 is de rol die partijen moeten spelen zonder enige traditie in bestuur en coalitievorming. De formatie is dan vaak voor de andere partijen een soort gedragstest waarin men heel omzichtig te werk moet gaan. De actuele formatie is hier natuurlijk exceptioneel omdat drie van de vier onderhandelende partijen 'novieten' zijn evenals de informateur in zijn rol. De enige ervaren partij is de zware verliezer van de verkiezingen.Voorbeelden hiervan zijn Balkenende I met de LPF als 'noviet' en Rutte I, waarin de PVV als gedoogpartner meedeed. Beide kabinetten sneuvelden roemloos na korte tijd.In de actuele situatie moet ook nog meegewogen worden dat drie van de vier potentiële partners nauwelijks in staat lijken een keur van gedegen bewindslieden te selecteren en het feit dat de enige partij met regeerervaring liever slechts zou gedogen. Tevens zal na de doorgewinterde Mark Rutte nu een premier aantreden óf zonder enige bestuurlijke ervaring die Europees en internationaal grote vragen oproept (Wilders!) óf iemand van buiten de vier partijen die bij die partners geen langdurige loyaliteit heeft opgebouwd (Plasterk!).Zes factoren kortom die een vlotte afronding van de besprekingen onwaarschijnlijk en vooral ook onverstandig zouden maken.***Verder lezenJoop van den Berg - Kabinetsformatie 2024: Graag zorgvuldig, maar zonder spijkers op laag water***Verder luisteren393 - Op naar een extraparlementair kabinet!390 - Kabinetsformatie 2023: Het ethos van de haai388 - Kabinetsformatie 2023: de lucht is geklaard, vier partijen kunnen met elkaar verder386 – Ronald Plasterk, een verkenner met passie384 - De overrompelende overwinning van Geert Wilders. Opnieuw slaat Nederland een onbekende weg in385 - Jan de Koning en het verschil tussen een greppel en de laatste gracht179 - Kabinetsformatie 2021: Verkenners die schielijk van het toneel verdwenen, een politieke sluipmoord en de 'gouden standaard' van wijs en effectief formeren213 - Van Agt/Den Uyl/Terlouw (1981), de verschrikkelijkste kabinetsformatie ooit351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:32:52 – Deel 201:01:07 – Deel 301:37:58 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De rayonhoofden en ijsmeesters waren de voorbije weken in alle staten. Zou het dan toch? En ja, Jaap Jansen en PG Kroeger komen wel degelijk met de vaste winterboeken-editie. Ditmaal met een extra recensie: een doorwrochte analyse van een brief die in de Tweede Kamer niet mocht worden voorgelezen.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! Ben je vriend (of word je het nu nog snel) dan kun je meedingen naar een van de boeken die we bespreken: Abraham Kuyper, een leven in de journalistiek (beschikbaar gesteld door uitgeverij Boom) en Hoogteroes (beschikbaar gesteld door De Arbeiderspers).Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***1] Een saluut aan Mathieu SegersKort voor zijn overlijden op 16 december 2023 zond Segers ons zijn nieuwste boek: The Origins of European Integration - The Pre-History of Today's European Union, 1937–1951. Het bewijst eens te meer het grote verlies nu hij niet meer onder ons is. Elke pagina van dit rijke werk bevat voor uren en dagen aan nieuwe inzichten en verrassingen uit de voorgeschiedenis van de EU. Over de doorwerking van het Marshallplan; de grote betekenis van de oecumenische beweging; Piet Lieftinck en Ludwig Erhard in 1949 en over de historische missie van de christendemocratie.Maar nog het meest treft de eerste zin van dit magnum opus. Onvermoed en onverwacht brengt de visie daarin zijn erfenis en die van de eveneens onlangs gestorven Jacques Delors bijeen. Europa staat voor de opdracht zich nu voor een derde maal opnieuw uit te vinden. 2] Waar Europa ooit begonWe kennen het vaste verhaal. De Europese beschaving ontsprong in drie eeuwenoude steden. Jeruzalem, Athene en Rome. Maar hoe ontstonden die urbane fundamenten nu echt? The Life and Death of Ancient Cities: A Natural History van Greg Woolf vertelt hoe historici, archeologen, biologen, klimaatdeskundigen en antropologen hun kennis daarover steeds meer aaneenvlechten.Het levert vele verrassende inzichten en dwingt ons vele bekende verhalen en feiten te herzien. Dat juist de Middellandse Zee bakermat werd van Europa kwam bijvoorbeeld doordat men leerde zeilen in plaats van roeien. En waar kwam het brood vandaan dat de inwoners konden eten van het in zijn glorietijden snel groter wordende Athene? Van in graanexporten gespecialiseerde Griekse havens op de Krim. En zo nog veel meer in dit bijzondere boek.3] De journalist die minister-president werdJohan Snel was al eens bij ons te gast over zijn meeslepende biografie van alpinist, predikant, politicus, wereldreiziger en universiteitsoprichter Abraham Kuyper. Zijn proefschrift - Abraham Kuyper, een leven in de journalistiek - diept één van die aspecten verder uit. Die van de ongekende veelschrijver en mediavernieuwer. Ook dát was Kuyper.Hij schreef niet alleen tienduizenden stukken en ruim 200 boeken, hij bouwde ook aan een internationaal netwerk van journalisten. De journalistiek werd door zijn bezielende leiding een serieuze professie die ging opkomen voor haar vrijheid, integriteit en kwaliteit. Kuyper keek daarbij altijd verder dan zijn eigen 'zuil' of kerk. Snel brengt dit levensverhaal met panache en vol verrukkelijke verhalen en excentrieke belevenissen.4] De Robert Caro van het KremlinStephen Kotkin doet voor Jozef Stalin wat Robert Caro doet voor LBJ. Zijn boeken Stalin: Volume I: Paradoxes of Power, 1878–1928 en Stalin: Volume II: Waiting for Hitler, 1929–1941 schetsen in duizenden pagina's het leven en de tijd van een 'larger than life' heerser. Een literaire tour de force.Van Stalins armoedige jeugd in Gori in Georgië en het rebelse broeinest van zijn priesterseminarie tot de jaren aan de Poolgrens in Siberië na een carrière als bankrover, beleeft de lezer mee. En ook zijn machtsdrift, zijn genie als bureaucraat, zijn honger naar kennis als autodidact, zijn paranoia, wreedheid en obsessies met Finland, Mongolië en Japan. Zijn eenzaamheid na de zelfmoord van zijn vrouw Nadja. En hoe hij wachtte tot Hitler zou aanvallen en dat toen niet wilde geloven.5] De roes van WeimarDe pleinen in Duitse steden staan nu, in januari 2024, bomvol. 'Nie wieder!' roepen de burgers en masse. Alle reden om juist nu het boek Höhenrausch - Hoogteroes - van Harald Jähner te lezen. Opnieuw komt hij met een fascinerend tijdsbeeld van de cultuur, maatschappij en politiek van Duitsland, nu die van de 'Goldene Zwanziger' en de Weimar-republiek. Het was een decennium van een 'Siegeszug befreiter Lebensweisen'.Jähner slaagt erin die periode niet te benaderen vanuit het perspectief achteraf, vanuit de doem van de ondergang en het Derde Rijk. We beleven juist de opmars van geëmancipeerde vrouwen, technologische evoluties, culturele bevrijding en 'amerikanisering' met jazz, radio en dansfeesten. En steeds is merkbaar hoe kwetsbaar Weimar was. Hoe de nederlaag in 1918, de giga-inflatie, het leven op de pof en de depressie vanaf 1930 voortdurend nieuwe kansen en ideeën lieten struikelen.6] Een brief van het IdaveldFvD’er Freek Jansen schreef voorzitter Bosma bij zijn afscheid als Tweede-Kamerlid naar goed gebruik een brief. Die las hem niet voor en dat was nieuw. “Eigenlijk doodzonde”, vindt PG.Wie de tekst ervan serieus neemt, ontmoet een hele reeks politiek-filosofische toespelingen en historische verwijzingen die niet zomaar terzijde geschoven mogen worden. Jansen benoemt zichzelf tot hoeder van ‘de ideologische, zuivere lijn’ van Forum tegen ‘het parlementarisme’ en voor ‘het herstel van de natuurlijke orde’. Daarin brengt hij een paar duidelijke boodschappen.Hij doet een verwoede aanval op de erfenis van de Frankfurter Schule en dat niet voor het eerst. PG schetst wat daarbij het antisemitische hondenfluitje over ‘zelfhaat’ en ‘de vroedvrouw van onze opheffing’ vormt. En wat dit verbindt met het laatste boek van Mathieu Segers.De strijd voor die 'natuurlijke orde' en Jansens mythische verwijzing naar ‘Nederland als Idaveld’ plaatsen zijn boodschap in het sociaaldarwinisme van de 19e eeuw. Zelden klonk de fluit zo luid en zo schel.***Verder luisteren109 - Mathieu Segers: Sterke lidstaten maken Europa sterk336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt82 - Edward Glaeser: Why we should love cities318 - 2023: het jaar van grote inflatie, Koude Oorlog, roemruchte veroveraars en omwenteling in Den Haag (oa over Stalin en stedenstichter Alexander de Grote)149 - De zeven levens van Abraham Kuyper, een ongrijpbaar staatsman354 - Eenzaamheid, machtsstrijd en repressie in het Russische rijk van Poetin, Stalin en tsaar Nicolaas II394 – Honderd jaar na zijn dood: de schrijnende actualiteit van Lenin113 - De Jaren '20 als wenkend perspectief322 - 30 januari 1933, een fatale dag voor Duitsland en de wereld152 - De 19e-eeuwse wortels van Forum voor Democratie30 - Baudet en de Uil van Minerva317 - Extra winteraflevering: PG tipt boeken!***Tijdlijn00:00:00 – Deel 1: Mathieu Segers00:38:00 – Deel 2: Greg Woolf00:45:35 – Deel 3: Johan Snel00:57:33 – Deel 4: Stephen Kotkin01:20:06 – Deel 5: Harald Jähner01:29:19 – Deel 6: Freek Jansen01:57:00 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De eerste heerser van de Sovjet-Unie, Vladimir Iljitsj Oeljanov, leefde van 22 april 1870 tot 21 januari 1924. Honderd jaar na zijn dood lijkt hij bijna vergeten, maar is relevanter en actueler dan ooit. Jaap Jansen en PG Kroeger vertellen over zijn leven en werk, zijn politieke en wereldwijde erfenis en zijn opmerkelijke actualiteit in de 21e eeuw.   ***Betrouwbare Bronnen is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een advertentie van voor Eneco. Ga naar eneco.nl/test om te zien of Eneco Dynamisch bij jou past.Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Lenin - de schuilnaam van de revolutionair, verwijzend naar de Siberische rivier de Lena - groeide op in een gezin van ongekende sociale mobiliteit vanuit een lijfeigenenfamilie tot in de erfelijke adelstand. De executie van zijn broer als complotpleger tegen de tsaar deed de scholier radicaliseren en dat proces is heel zijn leven voortgegaan.    Hij was een theoreticus voor wie de leer van Marx en diens toekomstvisioenen een abstracte werkelijkheid vormden. Het socialistische ideaal mocht wat hem betreft slechts door een kleine voorhoede en met geweld van bovenaf gerealiseerd worden. Daarin was hij een buitengewoon pragmatisch leider.Je kon immers met iedereen een alliantie sluiten die dat theoretisch ‘absoluut ware’ dichterbij hielp brengen. Van Kaiser Wilhelm II tot een aartskapitalist als Herbert Hoover – de meest uiteenlopende bondgenoten benutte hij voor zijn machtsstreven.   Eenmaal aan de macht - na bijna twee decennia van ballingschap buiten Rusland - was hij een meedogenloos tiran. Burgeroorlogen, hongersnoden en repressie waren middelen waar hij niet voor terugschrok om de macht van ‘de partij' te vestigen en onstuitbaar te maken. Tegelijk schetste Lenin een propaganda-imago van het meest progressieve, cultureel innovatieve en het volk brood, vrijheid, elektrificatie en gelukbrengend regime in de wereldgeschiedenis.   Zijn opvolger Stalin heeft zich altijd in opmerkelijke bescheidenheid "leerling van de grote Lenin" genoemd. Hij bouwde een persoonscultus op rond de voorganger die vooral natuurlijk hemzelf legitimeerde. Hoe Stalin in de laatste twee jaar daadwerkelijk omging met de stervende Lenin is een ander verhaal; een gruwelsprookje.   Lenin bleef de icoon, zeker na de destalinisatie. Ook Michail Gorbatsjov onderstreepte altijd zijn verering voor de oprichter van de Sovjet-Unie. En Vladimir Poetin? Die verfoeit Lenin en maakt hem daarmee in deze tijd ineens hoogst actueel.  Lenin was immers de doodgraver van het Russische imperium en schonk onderworpen volkeren van de tsaar hun soevereiniteit in aanloop naar de 'wereldrevolutie' van Karl Marx. Poetin herstelt allengs de reputatie van Stalin als 'wreed doch krachtdadig redder' en spiegelt zich aan de meest repressieve Tsaren als Nicolaas I en Alexander III. Hun rijk werd door Lenin verwoest en diens faam werd door Gorbatsjov gekoesterd.    Des te opvallender is het dat Poetin nadrukkelijk en bewust verbergt dat hij zelf op niemand zo lijkt als op Lenin. Zijn tactiek om de macht te grijpen en methode van heersen zijn puur leninistisch.  Zoals ook de politieke strategie van de extreemrechtse en extreemlinkse groeperingen die Poetin in Europa steunt leninistisch pur sang is. Diens methodieken van permanente radicalisering, argwaan en zuiveringen én diens opportunisme en killersinstinct zien wij dezer dagen opnieuw op het politieke toneel.***Verder lezenVictor Sebestyen - Lenin, leven en legende***Verder kijkenZie en hoor Lenin spreken: "Wat is Sovjetmacht?"Bertrand Russel over zijn ontmoeting met Lenin in 1920Poetin: "Lenin legde een tijdbom onder Rusland"Poetin bezoekt de opgebaarde Michail Gorbatsjov***Verder luisteren21 - Poetins rolmodel Tsaar Nicolaas I19 - Anne Applebaum: Poetin en de destabilisering van het Westen188 - De ondergang van de Sovjet-Unie: 1991, het jaar waarin Gorbatsjov in de afgrond staart en Poetin gemeenteambtenaar wordt253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft354 - Eenzaamheid, machtsstrijd en repressie in het Russische rijk van Poetin, Stalin en tsaar Nicolaas II257 - Het machtige Rusland als mythe: hoe 'speciale militaire operaties' een fiasco werden258 - De kille vriendschap tussen Rusland en China248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland346 - Alle Menschen werden Brüder!***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:34:33 - Deel 200:55:40 - Deel 301:19:16 - EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De verkiezingsuitslag op 22 november 2023 was duidelijk. Maar bijna twee maanden later is er van die duidelijkheid nog weinig concreets te merken. Op één ding na: er komt hoogstwaarschijnlijk geen gewoon parlementair meerderheidskabinet dat 'gewoon' regeren gaat. Jaap Jansen en PG Kroeger vertellen waarop je in de kabinetsformatie moet letten om die duidelijkheid wél te krijgen.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***De verwarring tot nu toe is vooral te danken aan het feit dat PVV, VVD, NSC en BBB vooropzetten wat zij niét willen. Wat dan wél - dat blijft mistig. Zo wil de VVD voluit meeonderhandelen, maar straks geen liberalen in de ministerraad zien aantreden. De PVV is simpelweg niet in staat eigen bewindslieden af te vaardigen bij gebrek aan partijleden. NSC benadrukt een extraparlementair kabinet noodzakelijk te vinden voor een nieuwe bestuurscultuur. Maar het maakt niet concreet wat zo'n kabinet eigenlijk zou zijn, het staat zelfs niet als wens of eis in het verkiezingsprogramma van de nieuwe partij.Niettemin maken Jaap en PG helder dat zo'n ongedefinieerde constructie met een algemeen 'regieakkoord' (ideetje van BBB) voor elk van de vier partijen het meest aanlokkelijk is. Je kunt er elk moeilijk thema of dilemma mee vooruitschuiven en afzien van financiële doorrekeningen.Wat is nou zo’n extraparlementair kabinet. Of, zoals Jaap liever zegt: buitenparlementair kabinet. De politieke historie kent ze wel degelijk. Ze waren usance tussen 1848 en 1917. PG herinnert eraan dat ook Thorbecke graag afzag van duidelijke afspraken vooraf en de Kamer toeriep: "Wacht op onze daden!" De hang naar zo'n kabinet is dan ook een stukje antipolitieke nostalgie. De 'nieuwe bestuurscultuur' blijkt een verlangen te bevatten naar het Nederland van voor 1917.Na 1945 was er éénmaal zo'n kabinet. Het kabinet-Den Uyl. Maar daarbinnen waren de ministers van PvdA en D66 nu juist zeer sterk politiek gebonden en moest de ploeg bij zware crises geopolitiek, economisch en monarchaal een stevig politiek-parlementair draagvlak opbouwen.In de 'Plasterk-formatie' zouden de fracties tot de conclusie kunnen komen, dat zij – net als Dilan Yesilgöz en Pieter Omtzigt zich hadden voorgenomen – het beste alle vier kunnen gaan ‘gedogen’.Dat heeft voor elk van hen vooral veel voordelen, zij het dat de veelgeroemde transparantie van bestuur en beleid dan het eerste slachtoffer is. Wel kan de premier dan in de persoon van Ronald Plasterk een PvdA'er zijn die net als de andere bewindslieden geen formele binding met de coalitiefracties heeft.Zo'n opmerkelijk geconstrueerd kabinet - echt iets anders dan het 'zakenkabinet' waar Pim Fortuyn van droomde of een 'minderheidskabinet' waarover NSC in zijn verkiezingsprogramma schrijft - zal zich natuurlijk wel fors willen profileren als de geest van een nieuwe tijd. Mark Rutte en zijn 'kartel' zijn weg en dat willen ze dan laten weten ook. Jaap en PG noteren vast met welke symbolische daadkracht het nieuwe kabinet bij aanvang zal kunnen pronken.Van de plicht van de koning voortaan ook 'gewoon belasting te betalen' tot afschaffing van een reeks ministersposten en begrotingen. Van het schrappen van het derde NPO tv-net tot het opschorten van de Pensioenwet en de terugkeer van Rita Verdonk als wraak op Rutte.***Verder luisteren390 - Kabinetsformatie 2023: Het ethos van de haai388 - Kabinetsformatie 2023: de lucht is geklaard, vier partijen kunnen met elkaar verder386 – Ronald Plasterk, een verkenner met passie384 - De overrompelende overwinning van Geert Wilders. Opnieuw slaat Nederland een onbekende weg in380 - Campagne 2023: knollen en citroenen en Haagse trucs372 - Nieuwe partijen als Nederlandse traditie - en de afgrond die altijd weer dreigt351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later296 - Doe effe normaal man! De macht der gewoonte in de Nederlandse politiek***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:23:14 – Deel 200:47:34 – Deel 301:22:04 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.