Betrouwbare Bronnen

Betrouwbare Bronnen bespreekt deze vraag met CDA Tweede-Kamerlid Henri Bontenbal en met Olof van der Gaag, directeur van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie, de bedrijven die keihard werken aan de omschakeling. Wat gaat goed en wat kan veel beter? Concreet beleid van geopolitiek op het hoogste niveau tot grote veranderingen bij iedereen in huis.Het gesprek vindt plaats op locatie: bij Duijvestijn Tomaten in Pijnacker, waar de kassen verwarmd worden met geothermie; warmte diep uit de aarde zodat fossiele brandstof niet meer nodig is.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. En met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nlOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Henri Bontenbal noemt zijn blik op klimaatbeleid ‘Weberiaans’. Hij waarschuwt dat je er niet komt door alleen zuivere intenties te benadrukken. Voordat het einddoel bereikt is moet je verantwoordelijk handelen en bereid zijn vuile handen te maken. Olof van der Gaag benadrukt dat de energietransitie niet gebaat is bij inperkingen van mogelijke oplossingen. Hij komt met opmerkelijke cijfers over de inhaalslag die Nederland in zeer korte tijd maakte van een land in de Europese achterhoede naar de wereldtop met onder meer de toepassing van zonne-energie.Bontenbal noemt dit ‘de én-én in plaats van de óf-óf benadering’. Hem valt op dat partijen die zeggen meer daden te willen en hogere ambities tegelijkertijd bij allerlei tussentijdse technologische oplossingen veto's uitspreken. “Biomassa is verketterd. Kernenergie mag niet. Een energiemix van alle mogelijkheden als overbrugging lijkt soms wel verraad aan de zuiverheid van beleid. Maar zo gaan we niet halen wat we allemaal zeggen noodzakelijk te vinden.”In het gesprek komen alle lastige vragen op tafel. Moeten we niet veel sneller af van ‘fossiele subsidies’? Is er nog wel plaats voor Tata Steel in IJmuiden?In de tweede helft van de Rutte IV zijn grote thema's aan de orde: elektriciteitsnetten die piepen en kraken, 'negatieve emissies', de razendsnelle opmars van warmtepompen, waterstofprojecten, tekort aan mensen voor de transitie, het ambitieus doorzetten van de grote internationale akkoorden. En de nieuwe Europese Commissie die eind 2024 aantreedt zal vooral moeten doorzetten op wat Frans Timmermans al in gang heeft gezet.Daarbij moet Henri Bontenbal ook zijn eigen partij op sleeptouw nemen. Toen hij in 2021 Kamerlid werd, vroeg hij zich af of dat wel altijd zou lukken. Waarom probeert het CDA de Europese Natuurherstelwet tegen te houden en wil CDA-leider Wopke Hoekstra het stikstofbeleid vertragen? En brengt Bontenbal het persoonlijk tot een goed einde? Zijn voorouder Klaas Bontenbal werd in 1623 – nu 400 jaar geleden - om politieke redenen onthoofd!***Verder luisteren353 – Rutte IV halverwege: slepende kwesties en opmerkelijke prestaties338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat337 - Een pauzeknop om te versnellen. Het bijna-einde van Rutte IV343 - Quo Vadis CDA?324 - Nederland loopt vast door tekort aan jongeren met technische opleiding, hoe lossen we dit op?244 - Frans Timmermans over klimaatbeleid, geopolitiek en weerbare democratie241 – Investeringskabinet Rutte IV: een breuk met de begrotingstraditie216 - Crisis op komst: Nederlandse economie loopt vast door tekort aan technisch geschoolde arbeidskrachten212 - Het CDA zoekt zichzelf, Richard van Zwol en Pieter Jan Dijkman wijzen de weg208 - Max Weber: wetenschap als beroep en politiek als beroep199 - Kabinetsformatie 2021: Olof van der Gaag en de snelle overgang naar duurzame energie154 - Watergezant Henk Ovink: 'Negentig procent van alle rampen in de wereld heeft met water te maken'106 - Diederik Samsom over het Europese klimaatbeleid en het crisisherstelplan55 - Ed Nijpels over zijn Klimaatakkoord***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:58:00 – Deel 201:41:40 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Er zijn momenten in de politieke geschiedenis die nooit ophouden. Steeds weer duiken nieuwe feiten, inzichten en visies op. Watergate. Brexit. En bij ons nu ook het 1 april debat over de eerste dagen van de kabinetsformatie. Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren de nieuwste onthulling van Nieuwsuur en leggen die naast enkele andere nieuwe signalen en details. Wat leren die en welke vragen roepen ook zij vervolgens weer op? Uit de kabinetsformatie van 2021 blijkt dat een verkenning als eerste, direct na de verkiezingscampagnes kalmerende fase door 'een snuffelhond' niet gebaat is bij de politieke complicatie van het aan het werk zetten van een duo. In de Tweede Kamer lijkt hiervoor te weinig alertheid te hebben bestaan. Hoe lastig verkennen is als duo, bleek al in de eerste overleggen van de verkenners Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren met toenmalig Kamervoorzitter Khadija Arib.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!En we danken onze sponsor Missie H2, want Nederland moet in 2030 hét waterstofland zijn! Ga voor meer informatie naar MissieH2.nl en zet jezelf op de Waterstofkaart!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nlOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Wij weten nu dat VVD-verkenner Jorritsma al direct de bevreesde interne perikelen binnen het CDA als majeur punt wenste te behandelen. Daarbij werd in drastische termen het functioneren van de nummer 2 van de CDA-lijst, Pieter Omtzigt, als risico voor een geslaagde formatie geduid. Jaap en PG bespreken hoe dit signaal toen direct is opgepakt door Arib (PvdA) en hoe dit dankzij het foto-incident met de plots besmette Ollongren publiek werd. Ook de vraag wat Jorritsma het motief gaf dit zo te signaleren in zo'n vroeg stadium is daarom de moeite waard. Dat heeft weinig te maken met het CDA en veel meer met traumatische gebeurtenissen in de geschiedenis van Jorritsma's eigen VVD. Blijkbaar deed de ongewisheid over de finale verkiezingsuitslag denken aan de taferelen in liberale kring in 2006. Toen won de nummer 2, Rita Verdonk, beduidend meer stemmen dan lijsttrekker Mark Rutte.Blijkbaar was het van cruciaal belang de risico's van een herhaling hiervan - nu in het CDA - koste wat het kost te vermijden. Ondanks een snedige reactie hierop van de Kamervoorzitter dook het punt toch weer op in de gefotografeerde notitie, hoewel het als vraagpunt niet of nauwelijks aan de orde was geweest in de eerste gespreksronde met de fractieleiders.Dit leidde ertoe dat in het Kamerdebat van 1 april allerlei wezenlijke vragen niét gesteld werden en veel vragen aan de verkeerde persoon. Focus van het debat en vele verwijten daarin werd VVD-fractieleider Rutte, terwijl deze het thema van de CDA-perikelen direct terzijde geschoven had. Ook het CDA richtte zich allereerst op verkenner Ollongren, terwijl zij zelfs geen weet had gehad van de bewuste passage over Omtzigt in dat gefotografeerde memo. Jorritsma noch Arib verschafte hierover op 1 april 2021 voldoende helderheid. Dankzij Nieuwsuur weten we nu dat hun rol doorslaggevend is geweest.De effecten hiervan werkten vele maanden door in het proces van de formatie en bepalen in bepaald opzicht nog steeds de verhoudingen aan het Binnenhof. Ook dragen zij bij aan de inmiddels hardnekkige legendevorming over zowel Omtzigt als Rutte. Alle reden voor de Tweede Kamer om de meest betrokkenen nog eens verslag te laten doen van álle gebeurtenissen en nalatigheden daarin.En alle reden om ook als Kamer de eigen rol bij zowel de start van de formatie als in het debat met de verkenners kritisch te bezien. Daarom komen Jaap en PG alvast met een serie vragen die de Kamer bij de voorbereiding van een hoorzitting zou moeten stellen. Het is in de woorden van Annemarie Jorritsma immers ‘geen House of Cards’. Het Binnenhof is een allesbehalve fictieve plaats. Het gaat om verantwoordelijkheden om serieus te nemen.***Verder kijkenhttps://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2478376-verkenners-zagen-omtzigt-als-probleem-en-risico-voor-de-formatieVerder lezenKamervoorzitter ontvangt evaluatie formatie 2021 (23 februari 2023)Verder luisteren330 – Politieke paradoxen. Lessen uit de kabinetsformatie van 2021297 - De kwestie-Arib en de Tweede Kamer als prettig gestoorde anarchie249 - Gedrag en omgangsvormen in de Tweede Kamer232 – Kabinetsformatie 2021: Kan de Kamer haar rol wel aan? En wat te doen met antidemocratische partijen? 180 - Kabinetsformatie 2021: Hoe Mark Rutte de eenzaamste man van het Binnenhof werd179 - Kabinetsformatie 2021: Verkenners die schielijk van het toneel verdwenen, een politieke sluipmoord en de 'gouden standaard' van wijs en effectief formeren177 - Kabinetsformatie 2021: Formeren is faseren, dus het begint met verkennen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:25:15 – Deel 201:02:03 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De dood van Silvio Berlusconi is het einde van een tijdperk. Niet alleen voor zijn eigen partij, Forza Italia, maar ook voor politiek en samenleving in Italië, voor Europa en zelfs voor de politieke cultuur en praktijk op wereldschaal. 'Il Cavaliere' was het origineel. Het ijkpunt van de nieuwe politiek door entrepreneurs in geld, media, relaties en macht. Hij was de eerste populist die baadde in weelde, maar van wie iedereen toch het idee had dat hij altijd een gewone jongen was gebleven; de anti-elite man pur sang.  Jaap Jansen en PG Kroeger duiken in zijn kleurrijke en controversiële leven en verkennen daarbij de vele verrassende wijzen waarop hij in politiek, media, entertainment en sport een uitzonderlijke nalatenschap heeft. En omdat de grote marxistische denker Antonio Gramsci al waarschuwde dat je Italië nooit zou begrijpen zonder gevoel voor de opera-fantasie van zijn volk, klinken de treffende aria's en zelfs Napolitaanse liedjes die Berlusconi zélf zong!***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie. En met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!En we danken onze sponsor Missie H2, want Nederland moet in 2030 hét waterstofland zijn! Ga voor meer informatie naar MissieH2.nl en zet jezelf op de Waterstofkaart!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl***Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Toen maandagochtend het nieuws van zijn dood binnenkwam bij zijn eigen tv-kanaal Tele Cinque, hielden de presentatoren het niet droog.Silvio Berlusconi sprong als ondernemer in het gat na de val van de Muur en een groot corruptieschandaal in ‘de oude politiek’. Binnen enkele maanden was hij premier door een electorale triomf van zijn partij Forza Italia – alsof het een voetbalyell was: 'Hup Italië'. Hij presenteerde zich als de tolk van afgehaakt Italië. Tegelijk wist hij vanaf die start zijn particuliere en publieke belangen moeiteloos en schaamteloos met elkaar te vermengen. In mediamacht, in benoemingen en in geopolitieke relaties. Hij sloot deals met Poetin, met Saoedische prinsen, met Erdogan en aan de Amsterdamse Zuidas.  Hij werd de langstzittende premier sinds 1945 en beloofde zijn kiezers dertig jaar lang hetzelfde program van dromen en douceurtjes. Silvio was altijd dezelfde, steeds zichzelf en kwam bij elke verkiezingscampagne weer met iets heel nieuws. Van zijn kapsel of gebit tot zijn alliantie met anderen. Hij was en bleef de wonderdokter met het unieke medicijn dat alle kwaaltjes oploste (PG moet hierbij denken aan Dulcamara in L'elisir d'amore).Als man van 'Brood en Spelen' kon geen Romeinse keizer tegen hem op. Voetbalcups, tv-gala's, rellen, amoureuze avonturen, scheldkanonnades live op tv, nergens schrok hij voor terug.Hij keek daarom ten diepste neer op zijn collega's op het wereldtoneel, maar snakte er tegelijk naar erbij te mogen horen. PG vertelt verhalen over Silvio's optredens in Europees topoverleg die zelden zijn gehoord.Zijn geheim was dat voor hem ‘als ongekend succes in alles’ de gewone regels voor gewone stervelingen niet zouden gelden. Zo leefde hij ook: als ondernemer, politicus, entertainer en liefhebber van het goede leven. Tot in 2011 zijn politieke geestverwanten van de Europese Volkspartij onder leiding van Angela Merkel en Nicolas Sarkozy daaraan bruut een einde maakten.Maar hij herrees. Als 86-jarige was hij ‘de lijm die alles bijeenhield’, zoals premier Giorgia Meloni hem prees. Intussen was hij veganist, dierenvriend, Putinversteher en de man die de brug had geslagen tussen de oude politiek en de nieuwe van de 21e eeuw. Zonder Silvio geen Pim. Geen Trump. Geen Veronica Inside. Zij zijn allemaal schatplichtig aan 'il Cavaliere' die voordeed hoe het moest en meestal origineler en schaamtelozer dan zij ooit zouden kunnen.Daarom kon zijn erfenis ook in de politiek nog weleens verrassen, ook op Europees niveau. Hij laat immers een gat na dat gevuld moet worden. Wie erft zijn Forza en die kiezers?***Verder luisteren345 - Leiders op leeftijd. Krasse knar Joe Biden is niet de enige301 - Balkenende toch nog minister van Staat, precies 20 jaar na de val van zijn ongelukkige kabinet met de LPF223 - De degelijke daadkracht van Mario Draghi's Italië218 - Angela Merkel, een bijzondere bondskanselier - gesprek met biograaf Ralph Bollmann206 - 'Aardverschuiving': Michael Wolff over Donald Trumps laatste dagen als president. En: zijn bezoek aan Mar-a-Lago200 - De Heerser: Machiavelli's lessen zijn nog altijd actueel195 - PvdA en CDA: ooit dominante machtspartijen, nu grote verliezers. Hoe komt dat? En hoe nu verder?153 - Het CDA en de tand des tijds121 - 4th of July special: Zakenlui als president van Amerika103 - Geheim geld in de politiek100 - Nederland in Europa: lusten en lasten door de eeuwen heen73 – Belangenverstrengeling en kleine krabbelaars in de politiek65 - 'Vroeger was alles beter', PG Kroeger: nostalgie als strategie en politiek wapen44 - Michael Wolff over Donald J. Trump (4 juli 2019)02 - Jeroen Dijsselbloem en Coen Teulings over de Eurocrisis***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:55:56 – Deel 201:49:09 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Vanaf 1 juli 2023 volgt Spanje Zweden op als voorzitter van de EU-ministerraden. Een markant moment, want op 23 juli gaat Spanje naar de stembus. Krijgt de sociaaldemocraat Pedro Sánchez voldoende steun om door te mogen als minister-president? Of vervangt de christendemocraat Alberto Núnez Feijóo hem? Zoals elk half jaar duiken Jaap Jansen en PG Kroeger in de politieke actualiteit, de Europese ambities en de bijzondere rol van het voorzittersland in de historie en cultuur van Europa.***Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Spanje wordt vaak onderschat. Het heeft een sterke, dynamische economie. Het is een moderne samenleving geworden. 50 jaar geleden heerste een verkalkte, fascistische tirannie over het land, dat heel bewust cultureel, sociaal en economisch achterlijk werd gehouden. Een lidmaatschap van de EU en de NAVO was ondenkbaar.Spanje is met open vizier omgegaan met de pijn uit het verleden. Heel bijzonder is hoe dit land zijn in Europa bijna ongekende multiculturele diversiteit van rijke beschavingen en historische tradities heeft leren koesteren en vernieuwen.Dit opmerkelijke succes is het werk van twee grote partijen die ook ditmaal strijden om de politieke macht, de Partido Popular (PP) en de sociaaldemocratische PSOE. Jaap en PG portretteren de achtergrond en kleur van deze partijen en hun bijzondere aanvoerders bij het proces van democratisering Adolfo Suárez en Felipe González.De huidige premier van de PSOE heeft zich in Europa net zo sterk ontplooid als zijn leermeester González en lijkt ook bij een nederlaag nog lang niet uitgespeeld. Zijn PP-concurrent staat er goed voor in de peilingen, maar Sanchez heeft een opvallende calculatie gemaakt om toch juist nu vervroegd naar de stembus te gaan. De politieke finesses daarvan raken heel de EU en worden door Jaap en PG uit de doeken gedaan als lesmateriaal voor anderen. Want spannend en ongewis gaat het worden!Het Spaanse EU-voorzitterschap zal duidelijke zwaartepunten kennen die ook Nederland raken. In Amsterdam is komend najaar een toonaangevende EU-conferentie over innovatief beroepsonderwijs. Voor Spanje cruciaal vanwege de nog steeds hoge jeugdwerkloosheid (nu 28 procent) en de voortrekkersrol van regio Baskenland op juist dit terrein van arbeidsmarkt-innovaties.Spanje zal twee grote geopolitieke topconferenties leiden. Die van de EU met Latijns-Amerika moet de grondslag leggen voor structurele samenwerking en handel. Voor het kabinet-Rutte IV een riskant thema, omdat in de nieuwe Eerste Kamer geen meerderheid lijkt te zijn voor een nieuw vrijhandelsverdrag.De andere top is van de EU-regelingsleiders over Europese 'strategische autonomie', waarover premier Sanchez met premier Rutte al een toekomstvisie publiceerde. Daar zullen in het Alhambra in Granada ook de regeringsleiders van de rest van Europa bijvoegen, als vervolg op de recente top van de Europese Politieke gemeenschap in Moldavië.Wie 'Alhambra' zegt, zegt kunst en architectuur van de buitenklasse. PG schetst de uitzonderlijke rol en rijkdom van Spanje als een fundament van de Europese beschaving. Dat begon al in het geboortedorp van een dynastie van Romeinse keizers even buiten Sevilla. Ons eigen land was deel van de hoogtijdagen van het Spaanse wereldrijk, maar toen al bleek dat we elkaar te weinig begrepen. Nu beseffen we veel beter hoe mooi en inspirerend het werk is van mensen als Lorca, Zurbaran, El Greco en de gedurfde denker Sint Isidorus van Sevilla.En er is de bijzondere rol van Spanje in de operaliteratuur. Heel multicultureel met de Amerikaans-Griekse diva Maria Callas die in een Franse opera schitterde als een Roma-vrouw die in Sevilla de mannen bekoorde, terwijl zij een glas Manzanilla drinkt!***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl***Verder luisteren344 - Nederland in Europa: een masterclass door Tom de Bruijn336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt324 - Nederland loopt vast door tekort aan jongeren met technische opleiding, hoe lossen we dit op?313 - Zweden, land met een roemruchte geschiedenis, wordt op 1 januari EU-voorzitter312 - Schurend verleden - over cancelculture, politiek en geschiedenis en Spaanse pijn311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore over de wereldoorlog tussne Spanje en sultans242 - Adrianus van Utrecht, de Nederlandse Paus158 - Aan zee is een land nooit klein: EU-voorzitter Portugal154 - Watergezant Henk Ovink: 'Negentig procent van alle rampen in de wereld heeft met water te maken'49 - De koningen van Hispanje die wij altijd hebben geëerd***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:50:44 – Deel 201:26:05 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De verwoesting van de Kakhovka-stuwdam in de Oekraiense Dnipro-rivier is een signaal dat Vladimir Poetin beseft dat hij zijn zogenaamde ‘speciale militaire operatie’ aan het verliezen is. Daarbij voltrekken zich gebeurtenissen en patronen die hun wortels hebben in de eeuwen van autocratie die Rusland en zijn 'bufferstaten' domineerden. Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren die, om wat nu gebeurt beter te begrijpen.***Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!We zijn blij met de advertentie van matt sleeps. Met de code betrouwbarebronnen10 krijg je tien procent korting!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Stuur voor informatie een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl***In de Russische geschiedenis is het verschijnsel dat de leider weigert te luisteren naar 'brengers van onwelkome feiten' een vast patroon. Gorbatsjov werd pas gewaar hoe desastreus de oorlog van de Sovjet-Unie in Afghanistan verliep nadat hij zelf de baas in het Kremlin was geworden. Zijn voorgangers hadden de waarheid niet willen horen en luisterden alleen nog naar jaknikkers.Dramatisch en bijna fataal was de weigering van Jozef Stalin om – ondanks reeksen signalen - geloof te hechten aan de aankondiging dat Nazi-Duitsland de het Sovjetrijk zou binnenvallen. In zijn paranoia hechtte hij eerder geloof aan collega-tiran Adolf Hitler dan aan zijn eigen spionnen, diplomaten en Winston Churchill. Toen Operatie Barbarossa begonnen was, hield de leider zich elf dagen schuil. Om vervolgens een opmerkelijke toespraak te houden. Stalin schrok er niet voor terug in Oekraïne de grootste stuwdam op te blazen en vele duizenden van zijn eigen soldaten te laten verdrinken.Het schrikbeeld voor de heersers in het Kremlin is hierbij de ondergang van tsaar Nicolaas II. Schijnbaar onaantastbaar bleek hij kwetsbaar en stuurloos, ondermijnd door conflicten in zijn directe omgeving en afhankelijk van de Franse president Poincaré. Hij weigerde de feiten onder ogen te zien. Zijn 'speciale militaire operaties' - zoals de oorlog tegen Japan en de inval in Pruisen leidden tot desastreuze nederlagen. De gevolgen waren vreselijk.Het regime reageerde op de nederlagen met golven van repressie en deportaties, precies zoals Stalin later zou doen in 1941-1945. De tsaar ontsloeg zijn oom en opperbevelhebber en ging zelf het leger leiden. Niet alleen was hij daar ongeschikt voor, het leidde ook tot een soort burgeroorlog binnen het bewind van de Romanov-dynastie. Veel van de onderlinge bedreigingen nu met de Wagnergroep, de Tsjetsjeense leider Kadyrov en de legertop in Moskou zijn geheel herkenbaar.De tsaar ging erin ten onder en de Duitse vijand stookte het vuurtje nog wat op door revolutieleider Vladimir Lenin vanuit Zürich naar Sint-Petersburg te laten reizen. Uiteindelijk zou de bolsjwiekenleider het tsarengezin laten vermoorden.Het noodlot van autocraten blijkt keer op keer dat zij zich afschermen van de realiteit en daarin vereenzamen. Hierdoor ontstaat net onder hen een machtsstrijd, zeker als er geen sprake is van een duidelijke opvolging. Militaire en geopolitieke nederlagen worden dan aanleiding voor ongekende repressie, vervolging en bloedvergieten. Desnoods verdrinkt de heerser zijn eigen onderdanen.***Verder luisteren348 – Oud-premier Natalia Gavrilița over Moldavië - het kleine, ook bedreigde buurland van Oekraïne339 – De geopolitiek van de 19e eeuw is terug. De eeuw van Bismarck336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt327 - Poetin, Zelensky en wij. Een jaar na de inval287 - Waarom Robert Serry altijd weer terugkeert naar zijn Oekraïne279 - Jaap de Hoop Scheffer over Poetin, Oekraïne, de NAVO en de toekomst van de EU (en over Moldavië!)257 - Het machtige Rusland als mythe: hoe 'speciale militaire operaties' een fiasco werden256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland211 - De ondergang van de Sovjet-Unie: de Coup tegen Gorbatsjov197 - De ondergang van de Sovjet-Unie: Boris Jeltsin, een tragische held188 - De ondergang van de Sovjet-Unie: 1991, het jaar waarin Gorbatsjov in de afgrond staart en Poetin gemeenteambtenaar wordt163 - De ondergang van de Sovjet-Unie: hoe een wereldmacht verdampte93 - Hoe Gorbatsjov en het Sovjet-imperium ten onder gingen21 - Poetins rolmodel Tsaar Nicolaas I19 - Anne Applebaum: Poetin en de destabilisering van het Westen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:39:23 – Deel 201:26:06 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Op 19 maart 2025 zijn volgens de kalender van de Kiesraad de volgende Tweede-Kamerverkiezingen. Rutte IV is halverwege. Jaap Jansen en PG Kroeger vragen zich af hoe het kabinet er nu voorstaat. Wat is tot nu toe de oogst en welk perspectief heeft deze coalitie? Een tussenbalans met oog voor historie en de blik vooruit.***Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Het algemene beeld is best bizar. De lange en zure kabinetsformatie leverde prolongatie op van een coalitie die aan het eind van de vorige periode op elkaar was uitgekeken. De premier was beschadigd en de gunfactor in parlement en samenleving minimaal. De verwachtingen waren laag. Bovendien nam het kabinet een reeks slepende erfenissen mee van vorige kabinetten onder leiding van Mark Rutte. Van het toeslagschandaal tot ‘Groningen’ en van 'een nieuwe bestuurscultuur' tot de spaartaks.Desondanks valt op hoeveel majeure hervormingen en dossiers al in die eerste helft van Rutte IV en vaak met brede steun gerealiseerd werden. Het bewindsliedenteam lijkt wat dit betreft op Joe Biden. Lage verwachtingen, grote twijfels aan de houdbaarheid en niettemin de ene hervorming na de andere.De omstandigheden waaronder Rutte IV werkt doen denken aan het kabinet-Den Uyl en het kabinet Lubbers III. Ook die werden bij hun start overrompeld door ongekende geopolitieke perikelen waardoor alle omstandigheden waarmee men dacht te kunnen rekenen over de kop gingen. Het werd bij alle drie improviseren, Europees en internationaal evenwicht en daadkracht vinden en daarbij zowel in eigen land als met de partners in NAVO en EU draagvlak vinden en intensieve samenwerking in gang zetten.Tegelijkertijd moest toen en nu een lange reeks plannen gerealiseerd worden uit de afspraken tussen de coalitiepartners. Bij Rutte IV bijvoorbeeld de grootschalige hervorming van de arbeidsmarkt, invoeren van de nieuwe basisbeurs, langjarige en ingrijpende klimaat- en energietransities, wetgeving om beter voorbereid te zijn op een volgende pandemie en forse investeringen in defensiematerieel. Daarbovenop nog "de grootste sociaaleconomische hervorming van de oorlog", het nieuwe pensioenstelsel, zoals de kritische Martin van Rooijen het bij ons omschreef. Er zijn kabinetten die in hun volle vier jaar minder voor elkaar kregen.Toch zit de coalitie met zichzelf in de knoop over de opvang van asielzoekers en het stikstof- en landbouwbeleid. En er is forse kritiek op de begrotingsplannen.Lukt het ChristenUnie-minister Piet Adema tot een landbouwakkoord te komen? En wat betekent dit voor de heronderhandeling die het CDA aankondigde? Overtuigt Ruttes Europese aanpak rond migratievraagstukken zijn eigen VVD nog wel? Krijgt Sigrid Kaag de financiën nog op orde? En overleeft Dennis Wiersma, wiens grensoverschrijdend gedrag nu als een boemerang terug suist?Intussen kan de kabinetsploeg - stiekem - toch even ademhalen. De zetelverdeling in de nieuwe Eerste Kamer was een onverwachte meevaller. En vrijwel geen partij zit te wachten op nieuwe verkiezingen. De reden daarvoor is bij elk van hen divers, maar als politiek feit telt dit. En het verklaart meteen waarom Rutte afgelopen weekend zo fel durfde te zijn tegen zijn eigen VVD-achterban.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl***Verder luisteren351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later349 - Woensdag gehaktdag: de regering zakt door het ijs, waarschuwen Rekenkamer en Raad van State338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat337 - Een pauzeknop om te versnellen. Het bijna-einde van Rutte IV334 - Provinciale-Statenverkiezingen 2023: zware klappen in een verdeeld land330 – Politieke paradoxen. Lessen uit de kabinetsformatie van 2021291 – De dubbele jaren van staatssecretaris Marnix van Rij264 - De eerste honderd dagen van Rutte IV: hoe alles anders werd256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'247 - Belastingheffing in box 3: hoe de Hoge Raad de wetgever op de vingers tikt en opzadelt met een hels karwei241 – Investeringskabinet Rutte IV: een breuk met de begrotingstraditie277 - De VVD als risicofactor: wat is er aan de hand met Mark Rutte?147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving127 - De geheime politieke memoires van Ruud Lubbers79 - 'Nederland is nog steeds ziek': Hans Borstlap over zijn ingrijpende plannen voor de arbeidsmarkt40 - SER-voorzitter Mariëtte Hamer over polder en pensioen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:49:57 – Deel 201:28:37 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De dochters van vicepremier Sigrid Kaag zien hun moeder liever de Haagse politiek verlaten. Bedreigingen en permanente scheldpartijen doen hen vrezen voor de toekomst. Bedreigers van politici stellen in de rechtszaal vaak dat zij er geen kwaaie bedoelingen mee hadden. Al deze signalen roepen indringende vragen op en fundamentele zorgen.Jaap Jansen en PG Kroeger gaan in op drie daarvan:-Is dit iets van deze tijd?-Is het nu 'erger'?-Is er dan niets aan te doen?***Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***In deze aflevering zit een Bamigo-advertentie. Ga naar bamigo.com en krijg 20 procent korting op prachtige bamboekleding met de speciale code Bron20Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Stuur voor informatie een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl***Vanuit het verleden valt op dat zulke ongeremde uitingen en bedreigingen sterk samenhangen met ideologisch existentiële conflicten. Godsdienstoorlogen legitimeerden dat geweld ongeremd door morele grenzen en waarden kon worden uitgeleefd.PG wijst op de aanslagen op Willem van Oranje, de spijkerharde tegenacties dor spionagechef Francis Walsingham in Londen en de koelbloedige moord op Henri IV in Parijs. Ook tijdens de terreur van de Jacobijnen en de nasleep van de Franse Revolutie werd met een beroep op ideologie massaal bedreigd en gemoord.Opmerkelijk is het verhaal van de bedreigingen die Thorbecke kreeg en die zijn dochters in 1863 grote schrik aanjoegen. Ook hij werd destijds fors bewaakt. Thorbecke deed koel, maar zijn naaste omgeving wist wel beter.Is het in deze tijd van Twitter erger? Wie het lot van JFK, Aldo Moro en Pim Fortuyn beziet denkt wellicht van niet. Maar de massaliteit, anonimiteit en bewust aangestuurde ophitsing via ‘sociale’ media geven de huidige omstandigheden een nog zorgwekkender kwaliteit. De veiligheidsdiensten slaan alarm.Jaap en PG kijken naar de nu ingezette tegenkrachten. Slechts rekenen op individuele deugdzaamheid en nuchterheid kan dan rationeel en ruimdenkend lijken, maar is dat waarschijnlijk allerminst. Opvallend genoeg lijkt de aanpak op Europees niveau gespierder dan nationaal. Ook het benaderen van Twitter door Kamervoorzitter Vera Bergkamp gebeurt als een nationaal moreel beroep, zonder te verwijzen naar stevige Europese maatregelen.Bij een weerbare democratie horen ook duidelijke normen en handhaving. Minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) wijst op een nog weinig samenhangende aanpak daarbij en is aan de slag, meldt ze. Aangezien zij tevens wetgeving ten aanzien van partijen en hun rol in de democratie overweegt, zou normering van gedrag en uitingen op mediaplatforms daarin een heldere plek moeten krijgen, stelt PG.Niet alleen politici als individu, maar ook hun organisaties - zoals de ministeries - zouden hierin stevig moeten optreden. Bedreigingen raken immers de hele ambtelijke en professionele omgeving. Ook moeten de Europese parlementen de handen ineenslaan tegen mediaplatforms die zich al te makkelijk op de vrijheid van meningsuiting beroepen om vervolgens niets of te weinig te doen. Niet alleen de levens van publieke dienaren, ook de democratie zelf is in het geding.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!***Verder kijkenSigrid Kaag maakt gebruik van spreekrecht bij de politierechter (2021)***Verder luisteren314 - Prins Heinrich XIII en het verlangen naar een autoritair Duisland304 - Waarom Nederland een Wet op de politieke partijen nodig heeft en wat we hierbij kunnen leren van Duitsland289 - Donald Trump als gevaar voor de democratie - Joe Biden en zijn strijd voor de ziel van Amerika274 - Thorbecke, denker en doener271 - Hoe Sigrid Kaag welbewust grote risico's neemt270 - Hoe Sigrid Kaag de hoogste Nederlander werd bij de Verenigde Naties249 - Gedrag en omgangsvormen in de Tweede Kamer232 – Kabinetsformatie 2021: Kan de Kamer haar rol wel aan? En wat te doen met antidemocratische partijen?210 - Kabinetsformatie 2021: Herman Tjeenk Willink over het verval van de democratische rechtsorde186 - Hoe je een ministerie bestuurt, terreur bestrijdt en Poetin op je dak krijgt: Tjibbe Joustra over crisis en controle169 - Vijftien jaar Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders152 - De 19e-eeuwse wortels van Forum voor Democratie42 - Elmar Brok over de moord op Walter Lübcke ***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:32:06 – Deel 201:21:28 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De verbeelding kwam aan de macht. Zo beschouwden velen in mei 1973 het aantreden van het kabinet-Den Uyl. PvdA-leider Joop den Uyl werd minister-president en de vijf deelnemende partijen zetten een nieuwe generatie in de ministerraad. Van Ruud Lubbers tot Wim Duisenberg, van Dries van Agt tot Jos van Kemenade. In deze aflevering ontmoeten Jaap Jansen en PG Kroeger drie van deze ‘jonge wilden’. En nog altijd spetteren de vonken eraf.Oudste van hen was Laurens Jan Brinkhorst (D66) die op zijn 36ste staatssecretaris voor Europese Zaken werd. Ontwikkelingssamenwerking deed de 33-jarige minister Jan Pronk (PvdA). De ‘benjamin' - in zijn eigen woorden - was de 31-jarige staatssecretaris voor fiscale zaken, Martin van Rooijen (KVP en daarna CDA). Elk van hen had een bijzondere en intensieve relatie met Den Uyl en zat ook bijna altijd in de ministerraad. Elk van hen vertelt dan ook opmerkelijke persoonlijke herinneringen en belevenissen.***Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier*** Zo was de premier bepaald geen vurig Europeaan, hij liet aan Brinkhorst alle ruimte om zelf in Brussel de zaken te doen. Het contrast met deze tijd en haar indringende EU-overleggen, agendering en geopolitieke uitdagingen kan bijna niet groter. Pronk ontdekte pas gaandeweg het kabinet zijn eigen 'Europees vuur' toen hij merkte dat hij zo op wereldschaal méér kon betekenen. Van Rooijen werkte intussen aan een bijna revolutionaire financiële hervorming, die de grondslag legde voor een 'herlancering' van de Europese samenwerking na jaren van stagnatie.Het gesprek met deze drie levert een reeks van zulke verrassende observaties en inzichten. Heel veel jolijt en plagerijen tussen de drie over de jaren. En gegroeid zelfinzicht. Pronk: “Ik was een broekie, iedereen was ouder en wijzer. Ik was vooral eigenwijs.”Heel wat legendes worden doorgeprikt. Zo staat het kabinet-Den Uyl te boek als ‘het meest progressieve kabinet uit de Nederlandse geschiedenis’. Maar veel van wat het kabinet juist zeer daadkrachtig deed, was allesbehalve 'links' te noemen. Het zorgde wel dat de ploeg van Den Uyl onverwacht veel respect wist te oogsten. Zeker bij de ongekende crises waarmee het voortdurend geconfronteerd werd: oorlog in het Midden-Oosten, olieboycot, terrorisme, de Lockheed-affaire en crisis in het Oranjehuis. Het eerst labiel geachte 'gedoogkabinet' werd daardoor hecht aaneengesmeed. Veel kabinetten bestonden uit managers, zegt Pronk. “Maar wij waren politici." Dat veel van de progressieve hervormingsplannen niet of pas later en afgezwakt gerealiseerd werden, blijft de jonge drie van toen ook nu nog verdelen.Nuanceringen horen we ook als de stijl en aanpak van Den Uyl uitgediept wordt. Hij had de gave zeer scherp te kunnen luisteren en dan knappe compromissen te smeden. Maar dat luisteren kon ook oneindige discussies opleveren, kreunt Brinkhorst. Cruciaal was niettemin dat iedereen besefte dat zijn inbreng en visie er serieus toe deed en lanterfanten dus niet aan de orde was. En opvallend is hoezeer destijds sprake was van sterk dualisme tussen kabinet en parlement. Dichtgetimmerde afspraken bestonden niet. Elke strijd moest eerst in het kabinet en daarna nog eens opnieuw helemaal in en met de Kamer gevoerd worden. Alle drie benadrukken daarvan te hebben genoten.In de kern was de periode-Den Uyl een fase waarin de nieuwe maatschappelijke bewegingen die in de jaren ’60 waren ontstaan vertaald werden in concreet politiek beleid. Brinkhorst wijst erop dat die bewegingen allesbehalve puur nationaal waren. Ook werd toen al duidelijk dat grote economische en geopolitieke spanningen niet langer strikt nationaal konden worden aangepakt. Een nieuwe tijd was aangebroken en deze drie beleefden die - en gaven die ook vorm - met elan en hartstocht.Opmerkelijk is hoe eensgezind ze zijn over de nasleep. Van Rooijen benadrukt dat 'dat Tweede Kabinet-Den Uyl' in feite in kannen en kruiken was. Pronk bevestigt dit voluit en vertelt verbluffende ontwikkelingen en details uit het interne PvdA-beraad. Hij vindt nu dat zijn partij zich overgaf aan arrogantie. En hij worstelt hoorbaar met de vraag of Den Uyl toch niet had moeten doorzetten, tegen fractie en partijcongres in. Geëmotioneerd zegt Pronk: "Joop was daarna nooit meer de oude."De politiek van 2023 roept bij de drie jonge bewindslieden van vijftig jaar geleden minstens zo veel vurigheid op. Van Rooijens filippica tegen premier Mark Rutte en het monisme van nu loeit als een orkaan. Pronk komt zelfs met een concreet voorstel om in tijden van electorale versplintering 'progressieve macht' te bundelen om de kiezers optimale duidelijkheid te bieden. Alle drie laten ze merken hoe actueel, hoe radicaal soms nog en hoe enthousiast zij het politieke vak ook vijf decennia later nog bedrijven.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl***Verder lezenJan Pronk - De verbeelding aan de macht (essay)PvdA; D66; PPR - Keerpunt 1972: Regeerakkoord van de progressieve drie. [Verkiezingsprogramma]ARP, CHU en KVP: Schets van beleid voor 1973 en volgende jarenPeter Bootsma, Willem Breedveld - De verbeelding aan de macht, geschiedenis van het kabinet-Den UylDik Verkuil - De gedrevene - Joop den Uyl 1919-1987Anet Bleich - Joop den Uyl 1919-1987. Dromer en doordouwer***Verder kijkenTerugblik 50 jaar Kabinet Den Uyl in de Pletterij in HaarlemJoop den Uyl van de Partij van de Arbeid wordt premier (1973)Verkiezingen 1977 - Den Uyl (PvdA)De PvdA van Den Uyl in de oppositie (VPRO, 1978)De illusie aan de macht - 1412 dagen kabinet Den Uyl deel 1 (1998)De illusie aan de macht - 1412 dagen kabinet Den Uyl deel 2 (1998)***Verder luisteren naar eerdere afleveringen326 - Willem Aantjes, een politiek leven in de 20ste eeuw325 - De mythe van Joop den Uyl; het spookbeeld van Mark Rutte300 - Ethische politiek: het bijzondere Nederland met zijn 'moreel hoogstaande opvattingen'217 - Kabinetsformatie 2021: Wordt Rutte IV het tweede kabinet-Den Uyl?210 - Kabinetsformatie 2021: Herman Tjeenk Willink over het verval van de democratische rechtsorde195 - PvdA en CDA: ooit dominante machtspartijen, nu grote verliezers. Hoe komt dat? En hoe nu verder?164 - Dries van Agt 90 - Eigenzinnig politicus, paradijsvogel, wereldburgerBB 161 - Hans van Mierlo, een politieke popster149 - De zeven levens van Abraham Kuyper, een ongrijpbaar staatsmanBB 127 - De geheime politieke memoires van Ruud Lubbers123 – Hoe de PvdA in de greep kwam van het neoliberalisme88 - Leven en werk van onderwijsvernieuwer Jos van Kemenade87 - Het tragische laatste jaar van kabinetten64 - Wim Kok, een leven op eigen kracht - gesprek met biograaf Marnix Krop60 - Coen Brummer & Daniël Boomsma: De canon van het sociaal-liberalisme34 - 140 jaar Anti-Revolutionaire PartijBB 09 – Special: leven en werk van Wim Kok. Met Jeltje van Nieuwenhoven, Joop van den Berg, Gijs van Dijk en PG Kroeger06 - Piet de Jong***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:57:54 - Deel 201:55:16 - EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Niet iedereen viert zijn 100e verjaardag met lange interviews en de Bilderbergconferentie. Henry Kissinger wel. Jaap Jansen en PG Kroeger vertellen over een lang leven met negentien dikke boeken, controverses, veel ideeën, weinig politieke illusies en onbekende, verrassende belevenissen.***Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Hij groeide op als Alfred Heinz Kissinger in een klassiek joods Bildungsbürger-gezin in het stadje Fürth, dichtbij Nürnberg in Franken (Beieren). Dat hoor je vandaag nog in dat vette accent waarin 'dr. K' zijn analyses en bon mots rondstrooit. Een jeugd in de Weimar-republiek en onder Nazibewind.Vlak voor de Kristallnacht vluchtte het gezin Kissinger berooid en kaalgeplukt naar New York. Het werd een leven in vrijheid, maar overnieuw beginnen met niks in een heel andere wereld viel niet mee. Henry werd pas 'echt Amerikaan' toen hij zich als soldaat in de 'melting pot' van het Amerikaanse leger onderdompelde en daar intens van leerde genoot.De avonturen tussen 1944 en 1948 veranderden zijn leven en ook zijn toekomstperspectief. De joodse vluchteling werd 'een baas' in Duitsland, maar benadrukte: "Wij komen niet voor wraak." Terug in het nieuwe thuis Amerika brak een glansrijke loopbaan aan op Harvard en een rol als veelgevraagd intellectueel meedenker op hoog niveau. Kissingers visie en analyses bleven daarbij verrassend Europees gekleurd, vol argwaan naar idealistische politieke verhalen en gegrond in het 19e-eeuwse denken van Metternich en Bismarck.Jaap en PG vertellen hoe hij een hele reeks zeer verschillende presidenten (Republikeinen en Democraten) van advies diende, van de brave Gerald Ford tot tornado LBJ. En hoe hij juist onder de lange tijd weinig gewaardeerde Richard Nixon de praatpaal van de president was, maar tegelijkertijd zo onzichtbaar mogelijk werd gehouden. In slechts enkele jaren zorgden die twee voor een serie grote geopolitieke revoluties.Dat verklaart ook waarom Kissinger dankzij Watergate snel greep verloor op de Amerikaanse strategie en zijn Europese, multipolaire wereldvisie niet langer concreet kon uitbouwen. Hij bleef boeken schrijven, netwerken op het hoogste niveau en adviseren. PG beveelt zijn magnifieke boek Diplomacy aan, al was het maar omdat het ruim 900 bladzijden dik is.Nu, rond zijn eeuwfeest, richt hij opnieuw zijn blik op de toekomst. Klassiek Bismarckiaans kijkt hij naar Poetin en Zelensky. De blunder die Poetin maakte, kan wat hem betreft niet zonder gevolgen blijven. En Washington en Beijing moeten nuchterder en minder radicaal naar elkaar willen kijken. Een beetje dimmen graag, zegt dr. K.Zijn grootste zorg betreft de razendsnelle ontwikkeling van kunstmatige intelligentie: "De nieuwe atoombom."En Nederland?Mark Rutte laaft zich nog regelmatig aan zijn kennis. Kissinger bewondert twee landgenoten. De Oranjeprins die koning van Engeland werd allereerst, want hij bouwde het succesvolle stelsel van Europees machtsevenwicht van na 1700. En zijn idool sinds zijn voetbalgekke jongensjaren in het Fürth van nu 95 jaar geleden. Hoor je de stokoude Henry over Johan Cruijff, dan hoor je hem een soort ideaalportret van zichzelf schilderen.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl***Verder lezenHenry Kissinger – DiplomacyHenry Kissinger – White House YearsHenry Kissinger – Leiderschap (zijn nieuwste boek)Niall Ferguson – Kissinger (biografie)Henry Kissinger - How to avoid another world war (artikel in The Spectator, 17 december 2022)Henry Kissinger explains how to avoid world war three (interview in The Economist, 17 mei 2023)***Verder kijkenHenry Kissinger at 100 years (CBS, Ted Koppel)***Verder luisterenVooral deze:225 - Nixon in China: Henry Kissinger's geheime (en hilarische) trip naar BeijingEn ook:348 – Oud-premier Natalia Gavrilița over Moldavië - het kleine, ook bedreigde buurland van Oekraïne345 - Leiders op leeftijd. Krasse knar Joe Biden is niet de enige339 – De geopolitiek van de 19e eeuw is terug. De eeuw van Bismarck327 - Poetin, Zelensky en wij. Een jaar na de inval322 - 30 januari 1933, een fatale dag voor Duitsland en de wereld319 - Lyndon B. Johnson, politiek genie en manipulator van de buitencategorie299 - Dramatische verschuivingen in de wereldpolitiek. Europa heeft eindelijk een telefoonnummer298 - De Cubacrisis, dertien dagen die de wereld schokten. En: de angst voor nucleaire catastrofe nu279 - Jaap de Hoop Scheffer over Poetin, Oekraïne, de NAVO en de toekomst van de EU258 - De kille vriendschap tussen Rusland en China256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'250 - Nixon in China: de week die de wereld veranderde245 - Oompje neemt de trein – de reis die China naar de 21e eeuw bracht220 - China's nieuwe culturele revolutie194 - Biden en Poetin kijken elkaar in de ogen. De historie van Amerikaans-Russische topontmoetingen142 - De smerigste verkiezingscampagnes in de Amerikaanse geschiedenis93 - Hoe Gorbatsjov en het Sovjet-imperium ten onder gingen58 - PG over 70 jaar China, de Volksrepubliek van Mao, Deng en Xi51 - Nixon, Clinton, Trump - PG en de historie van het fenomeen 'Impeachment'47 - Konrad Adeanauer, de 1e bondskanselier24 - Ties Dams over China's nieuwe keizer Xi Jinping***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:43:16 – Deel 201:38:23 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Verantwoordingsdag, de derde woensdag in mei heet in de wandelgangen van de macht ook wel 'Gehaktdag'. Dit jaar was-ie ronduit spectaculair, omdat zowel de Algemene Rekenkamer bij monde van waarnemend president Ewout Irrgang als de Raad van State onder leiding van vicepresident Thom de Graaf met een zeer kritische rapportage kwamen over de ontwikkelingen binnen de Rijksbegroting. Het kabinet schampt langs de vangrail, hangt boven de afgrond en meer van zulke metaforen klonken. Jaap Jansen en PG Kroeger belichten de rapportages van deze Hoge Colleges van Staat. Conclusie: minister Sigrid Kaag (Financiën) en de andere ministers moeten aan het werk – vooral die van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.***Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Rekenkamer en Raad van State hebben veel begrip en ook nuancering bij hun harde oordelen en waarschuwingen. Dat ons land van de ene existentiële crisis in de volgende duikelden - pandemie, oorlog in Oekraïne, sancties en het staken van energie-import uit Rusland - poetsen zij niet weg. Sommige ministeries en bewindslieden krijgen zelfs nadrukkelijk complimenten voor hun crisismanagement. In het bijzonder Sociale Zaken en Werkgelegenheid.Maar ook en juist in crisisomstandigheden komt het aan op stevigheid en gedegen beheer van publieke middelen. Daar werd bij een reeks van departementen al jaren voor gewaarschuwd en nu blijkt dat men op vele punten ‘door het ijs zakt’. De Rekenkamer waarschuwt dat de rijksbegroting een volgende crisis niet aan zal kunnen. Jaap en PG noteren dat het kabinet feitelijk al in zo'n noodscenario zit. De oorlog in Oekraïne en zijn wereldwijde effecten zijn immers geen tijdelijke verstoring van het evenwicht in Europa.Bij VWS signaleren Rekenkamer en Raad van State verlies van greep en sturing bij uitgaven, programma's en begroting. "In gewonemensentaal: het is niet belangrijk genoeg binnen dat ministerie”, klinkt het ijzig uit de mond van Irrgang. De noodmaatregelen - zoals voorschotten, noodaankoop van medische middelen en andere uitgaven – tijdens de pandemie kan men niet of nauwelijks correct verantwoorden. Eigenlijk hebben maar drie departementen hun zaken adequaat op orde hebben: naast SZW het kleine Algemene Zaken van de premier en Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.Jaap en PG hopen op forse debatten over de bevindingen van Irrang en De Graaf. Zo zijn allerlei ministeries binnen korte tijd gewend geraakt via 'ISB’s' - incidentele suppletoire begrotingen - grote bedragen buiten hun eigen budget van Prinsjesdag om als spoeduitgaven te regelen. En vaak ook nog buiten het parlement om. Van het bedrag wat daarmee in 2022 extra is uitgegeven had het kabinet een jaar lang élke week de complete renovatie van het Binnenhof kunnen betalen en dan nog geld overgehouden.In de recent gepresenteerde Voorjaarsnota blijkt minister Kaag zeer grote nieuwe uitgaven en plannen nog niet te hebben verwerkt. En de wel opgeschreven dekking van gaten en ombuigingen is vaak buitengewoon kwetsbaar.Bovendien kan het kabinet in Brussel en bij heel wat EU-partners rekenen op opgetrokken wenkbrauwen. Want ons land - dat anderen zo graag de maat nam en neemt - blijkt nu zelf tot tenminste 2031 de marges en de mazen van de wet van de EU-begrotingsdiscipline op te zoeken. Daarmee is de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op middellange en lange termijn in gevaar.Interessante aspecten stippen Jaap en PG ook nog aan wat betreft de toepassingen van algoritmen in beleid - waarover de Venetië Commissie in Betrouwbare Bronnen al bezorgd bleek - de serieuze meetbaarheid van de effecten van energie- en klimaatmaatregelen, de dreigende verlamming van de arbeidsongeschiktheidswet en het ook nu nog ontbreken van een samenhangend ‘integraal overzicht van de totale dekkingsopgave’ voor het kabinet. En of het wel voldoende inzicht heeft in hoe de grote fondsen als die voor stikstof, wonen en klimaat feitelijk zullen functioneren en wat voor concreet effect ze zullen hebben, is voor de Rekenkamer een raadsel, zo blijkt.Dat Hoge College voelt zich daarom herinnerd aan een roman van Louis Couperus over ‘een geheim, een last uit het verleden’ die een chique Haagse familie blijft achtervolgen. Jaap en PG vragen zich daarbij af of het kabinet ‘Eene Illuzie' of 'Noodlot' najaagt uit Couperus’ rijke literaire oeuvre, dan wel 'Langs Lijnen van Geleidelijkheid' voor 'De Kleine Zielen' in het land 'Wereldvreede' dichterbij gaat brengen.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Als vriend kun je met 30% korting naar het Beethoven-concert op 24 mei in Het Concertgebouw waarover we in aflevering 346 vertelden. In de pauze willen Jaap en PG graag met de vrienden van de show klinken op Beethoven en Betrouwbare Bronnen! Vervoeg je daartoe in de Museumfoyer.30% korting krijg je via deze linkEn je kunt ook met 30% korting naar het concert van 23 mei, waarin Beethovens prachtige vioolconcert wordt uitgevoerd door Alena Baeva!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl, dan neemt onze advertentie-afdeling contact op.***Verder lezenVoorjaarsnota 2023Raad van State – Voorjaarsrapportage begrotingstoezicht 2023Algemene Rekenkamer – Staat van de rijksverantwoording 2022 – Van de dingen die niet voorbijgaan***Verder luisteren344 - Nederland in Europa: een masterclass door Tom de Bruijn337 - Een pauzeknop om te versnellen. Het bijna-einde van Rutte IV330 – Politieke paradoxen. Lessen uit de kabinetsformatie van 2021324 - Nederland loopt vast door tekort aan jongeren met technische opleiding, hoe lossen we dit op?323 - Paul Frissen en het gevaarlijke verlangen naar de integrale oplossing291 – De dubbele jaren van staatssecretaris Marnix van Rij271 - Hoe Sigrid Kaag welbewust grote risico's neemt270 - Hoe Sigrid Kaag de hoogste Nederlander werd bij de Verenigde Naties268 - En hoe moet het dan met Prinsjesdag? Het radicale plan van Sigrid Kaag264 - De eerste honderd dagen van Rutte IV: hoe alles anders werd247 - Belastingheffing in box 3: hoe de Hoge Raad de wetgever op de vingers tikt en opzadelt met een hels karwei241 – Investeringskabinet Rutte IV: een breuk met de begrotingstraditie222 - Na de kindertoeslagaffaire. Hoe Nederland rechtsstaat en democratie kan verbeteren. Gesprek met Richard Barrett van de Venetië Commissie216 - Crisis op komst: Nederlandse economie loopt vast door tekort aan technisch geschoolde arbeidskrachten172 - Hogere overheidsuitgaven, lastenverzwaring bedrijven: opmerkelijke eensgezindheid bij verkiezingen 2021147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving129 - De rommelige historie van Prinsjesdag120 - Roel Bekker: Waarom bij de overheid dingen zo vaak fout gaan112 - Snels en Sneller: Tweede Kamer moet uitgaven strenger controleren68 - De kindertoeslagaffaire: hoe de Belastingdienst willens en wetens duizenden ouders dupeerde27 - PG weet hoe je rommelt met cijfers17 – Hoe Rekenkamerpresident Arno Visser de overheid controleert***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:35:21 – Deel 201:05:18 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.