Podric logo
Podcast
Betrouwbare Bronnen

Betrouwbare Bronnen

Jaap Jansen - Dag en Nacht Media

Wat gebeurt er voor en achter de schermen in de politiek? In de podcast Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen met politieke hoofdrolspelers en hooggekwalificeerde deskundigen. Betrouwbare Bronnen koppelt Nederlandse politiek en beleid aan Europese en internationale ontwikkelingen.

De host van de podcast is Jaap Jansen, een politieke journalist die al zo’n dertig jaar op het Binnenhof werkt. In veel afleveringen koppelt historicus Pieter Gerrit Kroeger met diepgravende betogen en smeuïge anekdotes politieke geschiedenis aan de actualiteit van nu.

Nieuwe afleveringen van Betrouwbare Bronnen verschijnen doorgaans op dinsdag en vrijdag.

Reacties zijn welkom via Twitter @jaapjansen @pgkroeger en via betrouwbarebronnen@dagennacht.nl

Betrouwbare Bronnen heeft ook een website met actuele informatie.

Wilt u informatie over de mogelijkheid om te adverteren of te sponsoren, stuur dan een mailtje aan: adverteren@dagennacht.nl en we nemen zo snel mogelijk contact met u op!

Lees meer
Afleveringen - Pagina 13
Podcast: 382 - 250 jaar Verenigde Staten: de Boston Tea Party en de rechtsbescherming van belastingbetalers in Nederland

382 - 250 jaar Verenigde Staten: de Boston Tea Party en de rechtsbescherming van belastingbetalers in Nederland

Betrouwbare Bronnen begint een nieuwe serie gewijd aan het 250-jarig bestaan van de Verenigde Staten van Amerika. De eerste geboorteweeën waren een belastingoproer in de haven van Boston. Een wilde, nachtelijke plundering van drie theeschepen. Deze koloniale rebellie leidde naar het ‘land of the free’ en uiteindelijk naar de supermacht van nu.Over die opmerkelijke geschiedenis en de actualiteit ervan vandaag praten Jaap Jansen en PG Kroeger met staatssecretaris Marnix van Rij - die in het kabinet Rutte IV over de belastingen gaat - en Jurgen de Vries, voorzitter van de Bond voor Belastingbetalers.   ***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!In deze aflevering zit een advertentie voor Vandebron. Ga voor 100% groene stroom naar Vandebron!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Het verhaal over de nacht van 16 december 1773 is ruig, maar de wilde actie was zeer goed voorbereid. Geen wonder, want de Boston Tea Party kende een lange, politiek controversiële voorgeschiedenis. Daarin kwamen alle diepere vragen van de Verlichting van die tijd bijeen. Die naar de burgerrechten, naar zelfbestuur en democratisch overleg, die naar scheiding der machten en grenzen aan de absolute macht van heersers. En dat Hollandse smokkelaars daar een grijpstuiver bij wilden verdienen, wie kon dat verbazen?   “No taxation without representation”, riepen de opstandelingen. Dat historische verhaal biedt Van Rij en De Vries veel herkenning en aanknopingspunten voor vandaag. Want ook zij worstelen met wat een goede en eigentijdse 'representation' inhoudt voor de burgers bij hun 'taxation' in onze tijd. De fiscus heeft de voorbije jaren niet voor niets veel kritiek en ingrepen ondergaan. De in 2020 gevormde Inspectie Belasting, Toeslagen en Douane is (onder leiding van oud GroenLinks-Kamerlid Bart Snels) doende met een kritische evaluatie van liefst drie 'hersteloperaties' tegelijk.    De Vries wijst op de vele procedures die zijn bond aanspande voor een eerlijke spaartaks (die hij won bij de Hoge Raad). Van Rij schetst met rijke details de finesses hoe zijn departement en de Belastingdienst daar vervolgens uit moeten zien te komen. Opmerkelijk is hoe oplossingen vaak hun eigen problemen oproepen. "Ook een 'taxation wíth representation' is nog geen garantie dat het dan goed gaat," zegt De Vries dan ook.    Amerika blijkt inspiratiebron voor belangrijke verbeteringen bij ons. Zowel het werk van de 'Taxpayer Advocate Service' van Betrouwbare Bronnen gast Nina Olson (aflevering 275) om burgers bij te staan als het fundamentele fenomeen van de Taxpayer Bill of Rights worden door zowel de bond als de bewindsman actief opgepakt.Van Rij kijkt met belangstelling naar de stortvloed aan soms revolutionaire, structurele veranderingen in het fiscaal stelsel verbazen in de verkiezingsprogramma’s. Het systeem van inkomstenbelasting is aan herziening toe, zegt hij.Zijn warme band met Sint Eustatius – waar hij van 2020 tot 2021 regeringscommissaris was - maakte Van Rij geknipt voor deze eerste aflevering van de 250 jaar VS serie. Want juist dat koninkrijkseiland met die grote baai in de Caraïben speelt een unieke rol in de stichting van die nieuwe staat en zijn revolutie tegen koning George III. Vol vuur vertelt hij het verhaal van de vroege erkenning van de opstandelingen door de West Indische Compagnie in 1776. 16 november, de dag waarop deze aflevering van Betrouwbare Bronnen verschijnt, is niet toevallig de dag waarop ‘Statia’ dit herdenkt.***Verder lezenBarbara W. Tuchman - The first saluteWillem de Bruin - De Gouden rots***Verder luisteren363 - Extra zomeraflevering: PG tipt boeken! (over de biografie van George III door Andrew Roberts)291 – De dubbele jaren van staatssecretaris Marnix van Rij275 - Nina Olson: Waarom Nederland net als de VS een Taxpayer Advocate moet krijgen247 - Belastingheffing in box 3: hoe de Hoge Raad de wetgever op de vingers tikt en opzadelt met een hels karwei222 - Na de kindertoeslagaffaire. Hoe Nederland rechtsstaat en democratie kan verbeteren. Gesprek met Richard Barrett van de Venetië Commissie147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving104 - Nederland belasting doorsluisland68 – De kindertoeslagaffaire: hoe de Belastingdienst willens en wetens duizenden ouders dupeerde – met Pieter Klein en Jan Klijnnijenhuis289 - Donald Trump als gevaar voor de democratie - Joe Biden en zijn strijd voor de ziel van Amerika281 - Fourth of July: Amerika reisgids voor politieke junkies115 - Thomas Paine en De Rechten van de mens57 - Alexis de Tocqueville wilde Amerika begrijpen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:44:16 – Deel 201:20:00 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Podcast: 381 - Het Betrouwbare Bronnen Kenniscoalitie debat 2023

381 - Het Betrouwbare Bronnen Kenniscoalitie debat 2023

Nederland is wereldspeler als het gaat om onderzoek en innovatie. Hoe blijven we vooroplopen en worden we nog beter? En wat zijn de politieke partijen van plan? De Kenniscoalitie van alle grote onderwijs- en onderzoekorganisaties en het bedrijfsleven organiseerde een verkiezingsdebat samen met Betrouwbare Bronnen. Topkandidaten van VVD, D66, GroenLinks-PvdA en BBB kruisten de degens. Een vurige discussie op het scherpst van de snede.Kenniscoalitievoorzitter Marcel Levi schetste waarom dit debat juist nu zo nodig is. “Van koeien en varkens moeten we het steeds minder hebben, we hebben niet veel grote industrie, we zijn geen lagelonenland, maar we hebben wel een sterke kennisinfrastructuur en een groot potentieel aan jonge, slimme mensen. Kennis is geen kostenpost – dat is een misverstand. Er zijn veel onderzoeken gedaan waaruit blijkt dat het veel meer oplevert dan het kost.”De vier partijen discussieerden over hot topics in de campagne - van het stikstof en klimaatbeleid tot de doorrekening van drie van hun vier programma's en de weigering van BBB - maar de kern van het debat ging over twee grote vraagstukken:-Hoe behoudt en versterkt ons land zijn rol en kansen als toonaangevende kennisnatie bij onderzoek, ontwikkeling en innovatie?-Hoe zorgen de partijen voor een perspectief op langetermijninvesteringen die dit mogelijk blijven maken?***Dit debat is ook te zien op Youtube!Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Kenniscoalitie en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Jan Paternotte (D66) benadrukte dat hij keuzes wil maken met de wetenschap samen en daarin dan ook investeren. Het wetenschapsfonds van Rutte IV moet daarom voortgezet worden en een groter deel daarvan dient een plaats te krijgen in de basisfinanciering van HBO en WO. Bovendien moet er een Nederlandse variant van Bidens 'Inflation Reduction Act' komen voor innovatieve activiteiten.Lisa Westerveld (GroenLinks-PvdA) viel hem hierin bij en had zelfs lof voor het kabinetsbeleid op dit terrein. Des te meer schrok zij van de heel andere koers die andere partijen nu inslaan, zoals het liquideren van het Nationaal Groeifonds.Christianne van der Wal (VVD) stelde dat de komende jaren 'schaarste' het dominante thema zal zijn. Op de arbeidsmarkt, bij energie en ook bij financiering. De kennissector moet daarom strategische keuzes maken en meer focus geven aan de maatschappelijke transities waar kennis aan moet bijdragen. En dit met heel veel ruimte voor het bedrijfsleven dat immers verantwoordelijk is voor twee-derde van de R&D in Nederland. "Niet met hagel schieten op alles."Mona Keijzer van BBB wil minder oplossingen uit de wetenschap op projectbasis financieren. "Kiezen moet." Haar zwaartepunten zijn duurzaamheidsonderzoek, juist ook voor de landbouw, en voedselzekerheid, ‘ook voor verre buitenlanden’. De 'Lissabondoelstelling' – 3 procent van het nationaal inkomen voor onderzoek en ontwikkeling – is wat haar betreft vooral een zaak voor het bedrijfsleven.Paternotte en Westerveld maakten daaruit op dat hun opponenten nu op de kennisinvesteringen willen bezuinigen. De VVD had dit in de CPB-doorrekeningen al laten zien met het schrappen van de grote fondsen. "Dat is de grote snoeischaar" schimpte de D66'er. Van der Wal zat hier moeilijk mee. "Ik had het Groeifonds graag gehouden" en ze noemde Robbert Dijkgraaf zelfs "een fantastische minister, dat vind ik écht! Maar deze keuze maakt de VVD, want wij willen de R&D in het bedrijfsleven helpen en daarom de kosten voor hen verlagen."Daarmee ligt een boeiende en opmerkelijke strategiekeuze voor de kennissector op tafel. De VVD en BBB benadrukten dat 'Lissabon' primair via meer R&D bij bedrijven moest komen, waarbij het MKB makkelijker aan onderzoek moest kunnen meedoen. Met name universiteiten moeten "slimmer samenwerken in consortia, want we moeten keuzes maken."Dat kon ook door minder internationalisering en "stoppen met steenkolenengels tijdens opleidingen," zei Mona Keijzer. Ze stelde dat Engelstalige wetenschap alleen bij technische universiteiten echt aan de orde zijn. Lisa Westerveld ontplofte: "Dit is een karikatuur. Hiermee doe je het hoger onderwijs tekort."Paternotte somde een lange reeks sectoren op in HBO en WO die in een wereldwijd kennismilieu opereren, van toerisme in Breda tot kunst en cultuur. Keijzer zei dat BBB niet tegen Engels in de wetenschap is. Maar geschiedenis hoefde toch niet zo internationaal, of psychologie? "Dit is niet eens penny wise, maar alleen pound foolish," zei de D66'er. Van der Wal wees erop dat in de mastersopleidingen de Engelstalige wetenschapswereld natuurlijk wel een feit was.Belangrijk accent kreeg het praktijkgericht onderzoek vanuit het HBO. Alle deelnemers wezen erop dat dit vaak nauw aan weet te sluiten bij de maatschappelijke transities waarop de focus gelegd moet worden. De consortia en campusvorming die de VVD graag zag komen, kunnen juist dat aspect van het HBO versterken. Mona Keijzer wil hierbij de vrije studiekeuze inperken en sturen. Ook moet de financiering worden aangepast: "Dan maar bij Alfa weghalen naar Bèta. Je zult moeten kiezen bij meer focus. Talen en filosofie daar kun je niet zonder, maar het moet meer de andere kant op, meer techniek en medisch."Zo ontstond een fundamenteel debat over de overheidstaak bij kennis. De VVD eiste meer focus op onderzoek met aandacht "voor het verdienvermogen van Nederland." Keijzer wilde daarom dat EZK meer dan OCW ging sturen op ‘de maatschappelijke meerwaarde’ van R&D. Westerveld wees erop dat de overheid zoiets helemaal niet kón zonder onafhankelijke analyses vanuit de wetenschap zelf. Zij wil het groeifonds daar meer op inrichten.Marcel Levi noteerde als afsluiter twee cruciale thema's. Ten eerste dat 'kennis' en 'bedrijfsleven' allerminst tegenover elkaar staan. Juist de bedrijven zijn als lid van de Kenniscoalitie fel tegen schrappen van het Groeifonds. En wereldwijd is een ‘war on talent' gaande. Het talent uit Nederland is overal gewild. "Provinciaal doen met onze opleidingen moeten we niet willen. De Denen trekken zich nu de haren uit het hoofd dat zij dat een tijdlang hebben gedaan.”***Wil je nog meer debat? Ga naar Het Nationaal Hoger Onderwijsdebat: de student kiest op 14 november, Haagse Hogeschool*** Verder luisteren181 - Voor nieuwe Kamerleden en bewindslieden: lessen uit de politieke praktijk van Jet Bussemaker183 - Samen slimmer worden: het Leidse kennisecosysteem als aanjager van duurzame groei 201 - Het geheim van het HBO-succes324 - Nederland loopt vast door tekort aan jongeren met technische opleiding, hoe lossen we dit op? https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d10d8707-bf0b-49d8-9125-959d7786544c…227 - Structureel extra investeren in onderzoek en ontwikkeling helpt de Nederlandse economie enorm vooruit 137 – Joeri van den Steenhoven: maak het Groeifonds slimmer, beter en doeltreffender47 - Harvard-topman Richard McCullough bezorgd over wetenschap in VS en Nederland***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:41:45 – Deel 201:12:00 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Podcast: 380 - Campagne 2023: knollen en citroenen en Haagse trucs

380 - Campagne 2023: knollen en citroenen en Haagse trucs

De verkiezingsprogramma’s liggen er, de debatten zijn begonnen en de kandidaten blijven niet langer onder de radar. Het juiste moment om als kiezer en betrokken burger alert te zijn: wat moet ik weten voor een gedegen afweging? En word ik serieus genomen? Jaap Jansen en PG Kroeger duiken erin.*** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u op Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van alle eerdere afleveringen vind je hier***Je wilt weten of de voorstellen deugen of dat ons een rad voor ogen wordt gedraaid. En ook: welk nieuw leiderschap na de Rutte-jaren perspectief biedt. En of Nederland daarmee sterker komt te staan in een turbulente wereld of wegkruipt achter de dijken.Voor PG is Wim Suyker uit Voorhout de held van deze campagne. Hij checkte de partijen die doken voor een stevige CPB-doorrekening op financiële degelijkheid en realiteitsgehalte. Suyker stelt vast dat de programma’s van PVV en FVD überhaupt niet te controleren zijn. Die van SP, DENK en BVNL slaan enorme gaten in de rijksbegroting, soms meer dan € 100 miljard. Iets vergelijkbaars laat BBB zien. Opvallend is dat juist de mensen met een smalle beurs harde klappen zullen krijgen als de BBB-plannen worden uitgevoerd. Het program van NSC is financieel ‘niet kwantitatief en niet erg concreet’ en dat verbaast ons van de nerdy Pieter Omtzigt. De feitelijke impact op de koopkrachtontwikkeling van burgers staat haaks op de bestaanszekerheid-betogen van NSC. Zulke En er zijn meer inconsistenties.En het leiderschap na Rutte? De VVD wil met Dilan Yesilgöz de vele problemen gaan fiksen, alsof de VVD jaren in de oppositie zat. Lof verdient BBB-premierkandidaat Mona Keijzer. Zij meldt heel eerlijk hoe blij haar zonen zijn dat haar kansen daarop inmiddels nul lijken te zijn.NSC komt met een opmerkelijke insteek voor het post-Rutte-tijdperk. Omtzigt benadrukt nog niet te weten of hij zich meldt voor het premierschap. Wellicht pas ná 22 november. Hoe dit rijmt met de eigen betogen over een open bestuurscultuur wordt hierbij niet helder.GroenLinks-PvdA is iets heel nieuws maar ook heel klassiek op het punt van leiderschap. Frans Timmermans’ strategie is die van Joop den Uyl in 1977. Hij zoekt bondgenoten in het midden terwijl hij de linkse kiezer voorhoudt dat hij zelf de enige serieuze machtsoptie is.Henri Bontenbal van het CDA schrijft hoe dan ook geschiedenis. Een campagne zonder een christendemocraat als premierkandidaat is sinds 1945 nog nooit vertoond. Rob Jetten van D66 heeft wellicht nog een verrassende troefkaart in handen. Op zijn lijst prijkt een zwaargewicht die zich onderscheidt met gedegen inhoud en sterke empathie. Durft Jetten Hans Vijlbrief te lanceren als minister-president?De plek van ons land in Europa en de wereld oogt deze campagne nog flets. Kijk naar het mysterieuze Elysée-bezoek van Yesilgöz en Timmermans’ visite aan Berlijn waar hij rood de hand schudde, maar groen niet. Opvallend is hoe stevig Bontenbal en Laurens Dassen (Volt) Omtzigt aanpakken over diens Europaplannen.Jaap en PG waarschuwen tot slot nog voor wat Haagse trucs. Van 'uitgavenplafonds' tot stoere taal over quota en dingen die alleen kunnen na een Nexit. ***Verder lezenDe doorrekeningen van Wim SuykerDENK https://wbcs99etc.files.wordpress.com/2023/11/denk_def.pdf…BVNL https://wbcs99etc.files.wordpress.com/2023/10/bvnl_def.pdf…SP https://wbcs99etc.files.wordpress.com/2023/10/sp_def.pdf…BBB https://wbcs99etc.files.wordpress.com/2023/09/bbb_c.pdf…NSC https://wbcs99etc.files.wordpress.com/2023/10/nsc_def.pdf…*** In deze aflevering oa fragmenten uit het NPO Radio 1 debat (3 november 2023), RTL debat (5 november), BNR Nieuwsradio, Op1, Nos op 3 en de HJ Schoo lezing 2023.***Verder luisteren379 - Migratie: het werkelijke verhaal378 - Dertig jaar na 'Maastricht' is Europa toe aan een nieuwe sprong voorwaarts375 - Campagne? Welke campagne?372 - Nieuwe partijen als Nederlandse traditie - en de afgrond die altijd weer dreigt370 - Nieuwe coalities en gratis bier365 - Lijsttrekkers, kandidaat-premiers, verkiezingsprogramma's: de campagne gaat van start364 - Een krankzinnige campagne362 - Wordt Dilan Yeşilgöz de Ad Melkert van 2023? Opmerkelijke overeenkomsten met het omwentelingsjaar 2002166 - Verkiezingsdebatten: hoe je ze wint of verliest141 – Hans Vijlbrief: een nieuwe relatie overheid-burger in de strijd tegen het populisme*** Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:46:38 – Deel 201:41:42 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Podcast: 379 - Migratie: het werkelijke verhaal

379 - Migratie: het werkelijke verhaal

Het is al decennia een vast onderdeel in elke verkiezingscampagne; van Bolkestein tot Fortuyn, van Wilders tot Yeşilgöz. De VVD liet het kabinet Rutte IV erover struikelen.Maar hoe zit het nu echt? Wat is feit, wat is pijnpunt, wat zijn legendes en pogingen tot wegkijken? Hein de Haas, hoogleraar in Amsterdam en Maastricht, directeur van het international Migration Institute, schreef er een confronterend boek over: Hoe migratie echt werkt. Het is net verschenen in het Nederlands en tien vertalingen staan op de rol. Hij draait er tegenover Jaap Jansen en PG Kroeger niet omheen. "Politici zeggen buiten de vergadering: je hebt natuurlijk helemaal gelijk, maar het échte verhaal vertellen, dat zou zelfmoord zijn."***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Vrienden kunnen meedingen naar een van de vijf exemplaren van Hoe migratie echt werkt, beschikbaar gesteld door uitgeverij Spectrum. Word ook vriend van de show!Wil je uitgeslapen op campagne? Neem dan een Emma matras. Ga naar de website, bestel met korting plus nog eens extra Betrouwbare Bronnen korting met de code BB10Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Wat is de grootste mythe? “Dat we massale migratiebewegingen beleven als nooit tevoren”, zegt De Haas. In de turbulente, naoorlogse jaren vijftig waren er meer vluchtelingen, meer ontheemden op drift, relatief en absoluut. Dit vertellen komt verschillende partijen niet goed uit. Dystopische paniekzaaiers niet, maar ngo's en hulporganisaties soms evenmin. Zie hier ‘de perverse impuls van de getallen’. Om aandacht en prioriteit te krijgen kun je maar beter rampen verkondigen!Met Hein de Haas doorlopen we een aantal mythen die in de huidige verkiezingscampagne hardnekkig terugkeren en allesbehalve behulpzaam zijn voor effectief en zinvol beleid. Bovendien blijkt keer op keer dat er allerminst sprake is van een fenomeen achter de Hollandse dijken. Van veel buurlanden kan ook Nederland het nodige leren. En afleren.Ten eerste blijkt keer op keer dat kunstmatige reducties, quota en bovengrenzen alleen voor de bühne en op korte termijn indruk maken. Effect hebben ze zelden. Trumps muur, NSC's saldo van 50.000 migranten of het maximum van 15.000 asielstatusverkrijgers bij BBB lijden allemaal aan dit euvel. "Omtzigts 50.000 betekent ook 1 miljoen mensen erbij binnen 20 jaar, nietwaar?" De mechanismen om zulke kunstmatige restricties te laten werken trekken eerder extra migranten aan, zoals bleek bij Brexit. En ook bij de invoering van de 'Schengenvisa'. Ze klinken stoer, maar lossen niets op.Ten tweede is de aandacht voor 'arbeidsmigratie' zeker de moeite waard, maar dan moeten wel de feiten en realiteit leidend zijn. Wie een vrije economie wil, een flexibele arbeidsmarkt en slimme internationale connecties daarbij kan niet tegelijk roepen dat arbeidsmigratie een groot gevaar vormt.De zeer diverse vraag naar talent, menskracht en ook tijdelijke inzet daarvan is de belangrijkste oorzaak van migratiestromen. Wie daarop wil navigeren, zal de ruimte voor arbeid, banen en de vraag daarnaar moeten sturen. Dat geldt eveneens voor de opleidingen voor zulke banen en kansen daarop. De discussie over migratie is er dus een over werk, economische kansen en hun keuzen en beperkingen. Ook GroenLinks-PvdA en andere progressieve groeperingen kunnen dat niet negeren, waarschuwt De Haas. En de Italiaanse premier Meloni en in Hongarije Orbán laten cynisch zien hoe bij hen op dit punt anders gehandeld wordt dan gepraat!Ten derde is er de legendevorming rond emigratie uit arme landen. Feit is dat in het Westen vooral mensen uit opklimmende landen hun plek vinden. Van Mexico tot Turkije, van Marokko tot India. Vaak veel groter is de migratie tussen landen in the Global South.Hein de Haas vertelt hoe hij al decennia in de Todra Vallei in Marokko de realiteit van deze ontwikkelingen volgt. Migratie en werk elders zijn heel rationele, doeltreffende acties van juist de betergevormden die elders aan de slag kunnen. In regio's met grote conflicten of natuurrampen in Afrika vluchtten de armste en minst opgeleiden vooral naar buurgebieden. Ideeën bij D66 en vele jaren van Silvio Berlusconi voor een soort Marshall Plan voor Afrika om mensen van migratie naar Europa af te houden, zijn dan ook een denkfout. Eerder gebeurt het omgekeerde.Ten vierde klinkt ook al decennia dat 'de integratie is mislukt'. Cijfers over de bloei, kennisniveaus en ondernemerschap spreken zeker ook in Nederland andere taal. Uit de historie blijkt trouwens dat deze redenering al sinds halverwege de 19e eeuw klinkt bij elke nieuwe stroom arbeidsmigranten. De Haas wijst op segmenten onder migrantengroepen die bij hun integratie in laagwaardig en onzeker werk blijven steken. Daar moet en kan met doelgericht beleid rond taal en baankansen bewust gewerkt worden aan integratiesucces. Kritische geluiden op dit punt van de Britse minister Suella Braverman of bij ons Dilan Yeşilgöz bewijzen ironisch genoeg vooral dat de integratie allerminst mislukt is. Als migrantenkinderen vereenzelvigen zij zich immers met de bekende klachten!Zeer te spreken is De Haas over initiatieven als de staatscommissie-Van Zwol, die op dit moment de demografische veranderingen op lange termijn onderzoekt en daarover met een rapport komt. Want: ”De gouden regel hier is coherentie van beleid. Je moet arbeidsmarktbeleid, migratiebeleid en een lange termijnvisie op hoe je Nederland verder wilt ontwikkelen als een geheel zien."***Verder kijkenUNHCR: Standpunten politieke partijenMigratiedebat in De Balie, oktober 2023, deel 1Migratiedebat in De Balie, oktober 2023, deel 2Migratiedebat in De Balie, oktober 2023, deel 3Arjen Lubach - De Avondshow over de cijfers (2 november 2023)***Verder luisteren371 - Banen op zoek naar mensen. Hoe in Europa bedrijven en beroepsonderwijs intensief samenwerken333 - Een 'bromance' tussen Rishi Sunak en Emmanuel Macron. De haat-liefdeverhouding van Britten en Fransen328 – Nieuwe rauwe wereld. Brexit, what Brexit?324 - Nederland loopt vast door tekort aan jongeren met technische opleiding, hoe lossen we dit op?311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore Migratie is hét verhaal309 - Acht miljard aardbewoners262 - Waarom India - ook voor Nederland - steeds belangrijker wordt143 - Emile Roemer over arbeidsmigranten79 - 'Nederland is nog steeds ziek': Hans Borstlap over zijn ingrijpende plannen voor de arbeidsmarkt***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:42:00 – Deel 201:37:48 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Podcast: 378 - Dertig jaar na 'Maastricht' is Europa toe aan een nieuwe sprong voorwaarts

378 - Dertig jaar na 'Maastricht' is Europa toe aan een nieuwe sprong voorwaarts

Precies 30 jaar geleden, op 1 november 1993, trad het Verdrag van Maastricht in werking. Het maakte die naam van de Limburgse stad een begrip in de wereld. En het was het begin van een nieuw tijdperk dat juist dezer dagen in heel de EU grondig wordt doordacht, omdat velen nu een 'post-Maastricht Europa' zien komen. Geldt dit ook voor de verkiezingscampagne in ons eigen land? Jaap Jansen en PG Kroeger duiken in historie en actualiteit.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Wat meteen opvalt is het ongekende tempo waarmee de toenmalige 'E.E.G.' zich transformeerde in de EG op weg naar de Europese Unie die met Maastricht realiteit zou worden. Dit gigantische politieke en economische project van een serie hoogontwikkelde naties werd feitelijk in zes jaar ontwikkeld en doorgevoerd. Waarbij men niet kon weten dat halverwege de rit in Europa zich de grootste omwenteling sinds 1945 zou aandienen.Het begon met een herijking en integratie van de vele losse afspraken, verdragsbepalingen en projecten sinds de komst van de E.E.G. in 1957. Dit was een gezamenlijke actie van twee tegenpolen, de Britse premier Margaret Thatcher en Europese Commissie president Jacques Delors. Daarbij speelden twee eurocommissarissen - de Nederlander Frans Andriessen en de Brit Lord Arthur Cockfield - een sleutelrol.Zo kon in hoog tempo het visioen van een 'interne markt' in heel de E.E.G. geformuleerd worden, het project 'Europa 1992' van Delors. Zeer actueel nu omdat het een bewust niet-neoliberaal visioen was en toch de volle steun had van mensen als Thatcher en Lubbers. En toen viel in 1989 de Muur.De 'Mauerfall' werd de start van een gewaagd experiment. In plaats van de 1992 ambitie te vertragen vanwege de enorme omwentelingen in Europa, werd een tandje bijgezet. Daarbij hielp ook nog de plotselinge val van Thatcher en de alliantie die bondskanselier Helmut Kohl sloot met haar opvolger John Major. Jaap en PG laten zien dat dit zeer complexe politiek-strategische spel de Nederlandse politiek niet onberoerd liet en premier Ruud Lubbers, minister Hans van den Broek en staatssecretaris Piet Dankert krassen opleverde.Maastricht was zo vooral een startpunt voor een heel nieuwe Unie, niet een eindpunt van een reeks afspraken. Sindsdien is dan ook voortdurend de dialoog gaande 'hoe nu verder?' PG vertelt hoe de oude Delors hem vol vuur schetste dat de EU tegenover 'Monsieur Poutine' allang een 'Energie-unie' had moeten laten volgen op Maastricht, bijvoorbeeld. Ook heel recent zijn uit het Europees Parlement en van de European Round Table for Industry ingrijpende voorstellen gekomen voor een stevig vervolg op Maastricht. Belangrijk nieuw fenomeen is daarbij de 'Global Gateway', de EU-rivaal van Xi Jinpings 'Zijderoute'.In de verkiezingscampagne in eigen land valt op hoe deze voor onze toekomst cruciale aspecten nauwelijks beseft worden. Zelfs bij ‘migratie’ is de discussie geheel achter de dijken gebleven.Sommige partijen doen het zelfs voorkomen dat we terug moeten naar die goede oude E.E.G. BBB denkt met bilaterale afkoopsommen met andere EU-lidstaten asielzoekers te kunnen laten verhuizen. NSC lijkt de opstelling te verkiezen waarmee de Britse premier David Cameron (die van het Brexit-referendum) de mist in ging. Wat ze wel willen blijft daarbij vaag.Alle reden voor een stevig, openhartig en concreet toekomstdebat 30 jaar na Maastricht!***Verder kijkenThatcher in het Europees Parlement, december 1986VARA Achter het Nieuws: onderhandelingen in MaastrichtMark Rutte in Spuigasten met Ron Fresen, 28 oktober 2023Laurens Dassen in Sven op 1 met Thomas van Groningen, 27 oktober 2023***Verder luisteren371 - Banen op zoek naar mensen. Hoe in Europa bedrijven en beroepsonderwijs intensief samenwerken344 - Nederland in Europa: een masterclass door Tom de Bruijn340 – Caroline van der Plas ontvangt Frans Timmermans. Vijf misverstanden over Europa336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt299 - Dramatische verschuivingen in de wereldpolitiek. Europa heeft eindelijk een telefoonnummer272 - Dankzij Poetin: nu écht intensief debat over de toekomst van Europa254 - Frank Heemskerk: dineren met Poetin, bij de Wereldbank Oekraïne helpen opbouwen en nu Europa economisch versterken124 - 95 jaar Jacques Delors107 - Jean Monnet, de vader van Europa100 - Nederland in Europa: lusten en lasten door de eeuwen heen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:49:10 – Deel 201:34:36 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Podcast: 377 - Golda Meïr, Israël, triomf en tragiek

377 - Golda Meïr, Israël, triomf en tragiek

Opnieuw zijn Israël en het Midden-Oosten brandhaard van geweld, terreur en oorlogsdreiging. Iedere Westerse leider reist erheen. Van Biden en Von der Leyen tot Rutte, Scholz en Macron. Om de conflicten te dempen en erger te voorkomen. Het is niet voor het eerst en de wortels zitten diep.Het leven van een historische sleutelfiguur is actueler dan ooit. En daarmee leerzaam voor vandaag. Leven en werk van Golda Meïr is nota bene juist nu onderwerp van een interessante film. Jaap Jansen en PG Kroeger belichten haar belevenissen, hun verrassende actualiteit, hun tragedies en de hoop die eruit spreekt.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Het begint in 1898 in Kyiv. In het Tsarenrijk tussen pogroms, armoede en onderdrukking. Golda Mabovitsj groeide op in angst en honger en ontsnapte naar dat andere beloofde land, naar Milwaukee, Wisconsin in de Verenigde Staten. Ze groeide op als gretige scholier, linkse vrouw en vermaard fondsenwerver. Die karaktereigenschappen bleken na haar emigratie in 1921 naar Brits Palestina cruciaal voor een ongebruikelijke loopbaan tot aan de politieke top."Ik ben zelf decennia een Palestijn geweest", zei ze later spottend. Haar relaties met het koloniaal bewind waren vaak schurend. Maar ze werd wel de toponderhandelaar, fondsenwerver par excellence en in het diepste geheim politiek partner van haar buurman, koning Abdoellah van Jordanië.Zelf vond zij haar jaren als minister van Arbeid in de jonge staat Israël haar gouden tijd. Haar schoenen werden in die tijd een nationaal symbool. Golda zelf was een begrip, wereldwijd. Haar populariteit in linkse kring - zeker in Nederland ook! - zou de leiders van het huidige Israël verbijsteren. Jaap en PG vertellen over haar band met PvdA-leider Joop den Uyl en de geheimen erachter.Ze was de 70 al voorbij toen zij premier werd in 1969. PG analyseert waarom juist toen de kans van een Land for Peace deal niet gepakt werd. En hoe de nieuwe president van Egypte, Anwar Sadat, een heel andere strategie koos. En ook die strategie zou juist nu weer uitermate actueel kunnen blijken.Opgegroeid in Milwaukee had Golda Meïr een natuurlijke, maar vaak ook confronterende band met Amerika. Dan blijkt uit haar gesprekken met Henry Kissinger, maar ook uit de herinneringen van Joe Biden, toen jong senator. Dat werd essentieel voor het overleven van de Jom Kippoer oorlog, nu precies 50 jaar geleden. Veel gebeurtenissen toen lijken op wat we nu weer meemaken.Israël kwam tot een harde, feitelijke evaluatie van de missers en hybris voorafgaand aan dat geweld. Meïr stapte op voor een nieuwe generatie leiders. Sadat durfde nu wel de gok aan en kwam met een eigen Land for Peace deal. Op 21 november 1977 sprak hij erover met ‘that old lady’. In Jeruzalem, nota bene.Op 80-jarige leeftijd overleed ze. Ze maakte nog net mee dat de akkoorden van Camp David gesloten werden. "Golda Meir was een der onzen. Wij rouwen om het verlies van een goede vriendin", zei Den Uyl in Tel Aviv op de herdenkingsbijeenkomst. Haar levenslessen hebben nog niets verloren van hun actualiteit en relevantie voor de wereld van nu.***Verder lezenGolda Meïr - Mijn levenHenry Kissinger - The Complete MemoirsMax van Weezel - De PvdA, Israël en de Palestijnen (S&D, 2017) Anet Bleich - Joop den Uyl (uitgeverij Balans)***Verder kijkenTrailer: Golda (2023)Joe Biden speaks in Israel (18 oktober 2023)***Verder luisteren350 - 100 jaar Henry Kissinger287 - Waarom Robert Serry altijd weer terugkeert naar zijn Oekraïne354 - Eenzaamheid, machtsstrijd en repressie in het Russische rijk van Poetin, Stalin en tsaar Nicolaas II253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:48:34 – Deel 201:37:13 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Podcast: 376 - Het Haagse moeras, de rutteficatie van het Binnenhof

376 - Het Haagse moeras, de rutteficatie van het Binnenhof

“Kom erbij en doe als wij!” Verslaggever Ariejan Korteweg ontdekte na zijn Franse jaren dat dit het informele motto is van de wereld rond het Binnenhof. Hij deed pogingen zijn verbazing over de Haagse politiek te bewaren, maar ontdekte dat ook hijzelf er gevoelig voor was. Daarom heeft hij na zijn Volkskrant-jaren in zijn nieuwe boek Het Haagse moeras lessen, nederlagen en verrassingen op papier gezet. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met hem.Korteweg ontdekte de innerlijke contradictie in dat informele motto. Enerzijds wordt nadrukkelijk verwacht dat een politicus zich aan de Haagse mores aanpast - en een journalist niet minder. Anderzijds is 'authenticiteit' een bijna cruciaal kenmerk gemaakt. Je kunt er zelfs les in krijgen!Zeker zo opvallend is dat het Binnenhof op Hotel California lijkt. Niemand checkt ooit echt uit. Den Haag is poreus. Vertrokken politici en andere politieke junkies blijven op allerlei manieren - van lobbywerk tot denktanks en toezichthouders - intrinsiek onderdeel van het politieke spel en de knikkerwedstrijd.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een Bamigo-advertentie. Ga naar bamigo.com en krijg 25 procent korting op prachtige bamboekleding met de speciale code betrouwbaar25Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Het vertrek van Mark Rutte is een wezenlijk moment. Korteweg vertelt hoe hij de premier als groot talent heeft leren waarderen, juist dankzij zijn aard als 'Mann ohne Eigenschaften'. Het Binnenhof is in die lange jaren zelf voorwerp geworden van een soort 'rutteficatie'. Rutte is de eerste premier die zijn omgeving zó naar zijn hand gezet heeft sinds Ruud Lubbers.Arie Kortewegs inzichten en verhalen laten een Haagse wereld zien van 'getalenteerde, gedreven en toegewijde mensen' die er nimmer in slagen hun eigen leefwereld van het Binnenhof te vernieuwen en uit de disfunctionerende patronen en processen te bevrijden.Een tikje verrast beaamt Korteweg dat dit Haagse boek opvallend overeenkomt met zijn boek van jaren geleden over Frankrijk. Een land dat – analyseerde hij toen - vastgelopen was in een permanent 'sur place'. Hij vermoedt dat de Fransen dat eigenlijk ook wel fijn vinden, bij alle georganiseerde boosheid en gele hesjes. Daarin is ons land toch anders, denkt en hoopt hij. Al maakt het gebabbel over vaagheden als 'een nieuwe bestuurscultuur' hem ook wel weer argwanend.***Verder kijkenPolitieke Junkies april 2017: Sheila Sitalsing over Dilan YesilgözPolitieke Junkies maart 2018: Ariejan Korteweg over Thierry Baudet***Verder luisteren367 - Wantrouwen in de wandelgangen: het Binnenhof van moederschoot naar betonnen bunker364 - Een krankzinnige campagne362 - Wordt Dilan Yeşilgöz de Ad Melkert van 2023? Opmerkelijke overeenkomsten met het omwentelingsjaar 2002297 - De kwestie-Arib en de Tweede Kamer als prettig gestoorde anarchie249 - Gedrag en omgangsvormen in de Tweede Kamer180 - Kabinetsformatie 2021: Hoe Mark Rutte de eenzaamste man van het Binnenhof werd147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving127 - De geheime politieke memoires van Ruud Lubbers43 - Het Binnenhof, een eeuwenoud ratjetoe***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:54:50 – Deel 201:39:00 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Podcast: 375 - Campagne? Welke campagne?

375 - Campagne? Welke campagne?

Over een maand gaat Nederland naar de stembus, maar van een intensieve, klassieke mobilisatiecampagne is nog nauwelijks sprake. Het lijkt warempel wel de 'coronacampagne' van 2021, met weinig bijeenkomsten en de opvallende afwezigheid van inhoudelijk debat.Jaap Jansen en PG Kroeger bespreken de campagneactiviteiten die ze wel al zien. Die zijn soms bizar, soms heel traditioneel. En één ding lijken de kandidaten geheel over het hoofd te zien...***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Zo presenteerde NSC de nieuwe kandidaten op televisie, maar bijna niemand mocht zijn mond opendoen. En de VVD hield een congres waarop alles draaide om kennismaking met maar één iemand, de lijsttrekker.Heel klassiek was dan weer wat het nieuwe koppel GroenLinks-PvdA deed. Die kwamen in congres bijeen, stemden eindeloos over amendementen, kochten geen vliegtuigen, maar dumpten wel prinsessen. En Jaap en PG bezochten een campagnemoment in Utecht dat allesbehalve klassiek was.In een stampvol Tivoli trad de Amerikaanse senator Bernie Sanders op, want die had een boos boek over het kapitalisme te verkopen. Frans Timmermans was zijn sidekick en de contrasten tussen hun boodschappen bleven handig buiten beeld.Pieter Omtzigt en Thierry Baudet waren buitenslands. De FVD-voorman dompelde zich onder in een toogdag van de QAnon-vleugel van de MAGA-beweging in een Trump resort in Florida. Zou de oud-president hem daar persoonlijk zijn ring laten kussen als ridderslag voor de campagne?Intussen moest de VVD beleven hoe het zelfgekozen kernthema voor de campagne – waarvoor ze het kabinet van de eigen premier liet vallen - meer en meer de mist in gaat. Rond het thema migratie was vooral diepe verdeeldheid merkbaar. En Ruttes laatste Europese kunststuk op juist dit terrein - de Tunesiëdeal – blijkt een pijnlijke flop.Dat neemt niet weg dat juist Mark Rutte de leider is die het meest hoorbaar is. De oorlog in Oekraïne en de gebeurtenissen in Israël en Gaza trekken alle aandacht naar hem toe als de senior in Europa. Hierdoor valt zijn opvolger als partijleider Dilan Yesilgöz wat buiten beeld. En ook Timmermans heeft als elder statesman baat bij de situatie.Evenmin loopt het gesmeerd bij BBB. Het enthousiast uitdelen van kratten 'gratis bier' is een klassiek 'wrijven in een vlek.' De nieuwe fractie valt op door verdeeldheid en in de nieuw gekozen Provinciale Staten vallen BBB'ers al in toenemende mate uit de boot.Het beeld is dan ook dat iedereen wel roept om inhoud, maar tegelijkertijd onzeker om zich heen loert. Realiseren de partijen nu pas écht dat vaste waarde Mark Rutte straks weg is? En schrikken ze ervan dat hij nu weer midden op het toneel staat?En geen politiek leider durft nu al te melden dat de verkiezingsprogramma's programma’s en dure beloften door alle oorlog en geweld op drijfzand zijn gebouwd.***Verder luisteren372 - Nieuwe partijen als Nederlandse traditie - en de afgrond die altijd weer dreigt370 - Nieuwe coalities en gratis bier365 - Lijsttrekkers, kandidaat-premiers, verkiezingsprogramma's: de campagne gaat van start364 - Een krankzinnige campagne362 - Wordt Dilan Yeşilgöz de Ad Melkert van 2023? Opmerkelijke overeenkomsten met het omwentelingsjaar 2002334 - Provinciale-Statenverkiezingen 2023: zware klappen in een verdeeld land360 - 4th of July: Mar-a-Lago, de plek waar het al 100 jaar gebeurt***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:49:40 – Deel 201:23:27 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Podcast: 374 - Cruciale verkiezingen: Polen op een tweesprong

374 - Cruciale verkiezingen: Polen op een tweesprong

In een turbulente wereld met oorlog in buurland Oekraïne en in het Midden-Oosten gaan de Polen zondag 15 oktober naar de stembus. Voor hun land en voor Europa zal de uitslag van grote betekenis zijn. Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren de campagne, de achtergronden en de politieke actualiteit met een bijzondere kenner, de Pools-Nederlandse journaliste Malgorzata Bos-Karczewska.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Ze kwam voor de liefde naar Nederland, vlak voordat in Polen het einde van het communisme in zicht kwam. Sinds in 1989 de democratie kwam en de Europese toekomst van Polen begon, doet zij verslag van dit land. Daarbij is het van belang te beseffen dat Polen een bijzonder succes bereikte bij de overgang van communistische dictatuur naar een Europees gerichte democratie en markteconomie. Wat in Rusland niet lukte, slaagde in Polen wel.Zulke ingrijpende veranderingen - sociaal, cultureel, economisch en mentaal - gingen ook in Polen niet vanzelf. Malgorzata Bos vertelt hoe de rebellen van de vrije vakbond Solidarność van Lech Walesa na de val van de Berlijnse Muur gingen regeren en het land door zware tijden moesten leiden. Aanzienlijke delen van de bevolking zagen hun zekerheden wegvallen. Anderen profiteerden na de toetreding tot de Europese Unie al snel van grote bloei.Dit leidde ertoe dat vanuit de Solidarność-beweging twee fundamenteel verschillende politieke richtingen ontstonden. De sterk nationalistische, op sociale steun en het platteland geënte PiS (Recht en Rechtvaardigheid) van Jarosław Kaczyński en de op een dynamische, Europese toekomst gerichte alliantie van het Burgerplatform van Donald Tusk. Hun confrontatie vormt zowel een echo uit de tijden van Solidarność als een fundamentele richtingskeuze voor de Poolse burgers nu.Malgorzata Bos analyseert de vele verschillende en vaak zeer kleurrijke, gepolariseerde aspecten van de Poolse politiek en de huidige campagne. Diepere lagen van de Poolse historie en drama's uit het verleden klinken soms fel door. Zo speelt een vliegramp in Rusland waarbij de president en vele notabelen omkwamen nog steeds een grote rol. Mede daarom beschuldigt men vanuit PiS Donald Tusk ervan zowel een pion van Poetin te zijn als een 'Herr Tusk' die de agenda van Berlijn en Brussel volgt.De campagne zit vol onverwachte wendingen en schandalen. Van een plotseling ontdekte zwendel met duizenden visa voor migranten van buiten de EU - hoewel de regering zegt migratie te bestrijden - tot het uit protest aftreden van twee van de hoogste generaals. Tegelijkertijd bieden de twee partijen tegen elkaar op met beloften van sociale steunpakketten voor gezinnen en ouderen terwijl de vraag is of die beloften wel kunnen worden nagekomen.Malgorzata Bos wijst er op dat allerlei factoren hoogst onzeker maken wat de peilingen nu melden. De opkomst is meestal rond 50%, zodat mobilisatie van specifieke achterbannen van groot belang is. Hier zullen dit keer vrouwen een duidelijke rol spelen, gelet op de zeer strenge abortuswetgeving die PiS doorvoerde. De opkomst van oudere rurale kiezers is vaak moeilijk te peilen, terwijl opvallend was dat op 1 oktober Tusk met zijn aanhang een massaal protest ter verdediging van democratie en rechtsstaat wist te organiseren.Massaal en verrassend was ook de hulp van Polen voor de vele vluchtelingen uit Oekraïne. Hoe dat doorwerkt in de motivatie van de kiezers kan nu niemand vertellen. En ook de impact van de stemmen uit Nederland en andere landen waar veel Polen wonen, zou weleens kunnen verrassen. Alle reden om deze buitengewoon interessante verkiezingen veel aandacht te geven.***Verder luisteren336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt327 - Poetin, Zelensky en wij. Een jaar na de inval272 - Dankzij Poetin: nu écht intensief debat over de toekomst van Europa256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland61 - PG Kroeger over de val van de Berlijnse Muur235 - De ondergang van de Sovjet-Unie: Gorbatsjov strijkt de rode vlag (in de links bij deze aflevering: de hele serie over de ondergang van de Sovjet-Unie)***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:45:00 – Deel 201:35:09 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Podcast: 373 - Nederland en België: de scheiding die niemand wilde

373 - Nederland en België: de scheiding die niemand wilde

In augustus 1830 barstte in de Zuidelijke Nederlanden een opstand los tegen het koninklijk gezag van Willem I. In Brussel nam een Voorlopig Bewind de macht over. Heel Europa was in rep en roer, van Warschau tot Parijs. Over dit nationale en Europese drama schreef Willem de Bruin een meeslepend boek, vol tot nu toe vaak onbekende feiten, personen en lotgevallen. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met hem over De scheiding die niemand wilde, Nederland en België, de vereniging en de breuk, 1815-1839.***Deze aflevering is opgenomen met publiek in Beeld & Geluid in Hilversum in het kader van de Dutch Media Week 2023Betrouwbare Bronnen is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Als vriend kun je meedingen naar een van de vijf exemplaren van het boek. Kijk hier voor meer informatie (alleen leesbaar voor vrienden!)Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***De Belgische Opstand begon in het operahuis. Willem de Bruin vertelt vol rijke details dat de spontane demonstraties bij de uitvoering van het revolutionaire stuk 'La Muette de Portici' niet zo maar een opwelling waren van groepjes studenten. Er was inspiratie uit Parijs, maar er waren ook de nodige waarschuwingen en geruchten vooraf.De wortels van de rebellie zaten diep. Eeuwen diep. Het Noorden en het Zuiden van de Nederlanden waren met ruw geweld gescheiden tijdens het Habsburgs bewind in de 16e eeuw. Cultureel, religieus, institutioneel en economisch gingen zij daarna eeuwenlang een geheel eigen weg. Totdat de Britten en de Oostenrijkse Habsburgers in 1814 na de val van Napoleon heel Europa opnieuw wilden inrichten. Elk vanuit eigen geopolitieke belangen en machtsdromen concludeerden zij dat de Nederlanden weer één geheel moesten worden, onder de Oranjes.De gebeurtenissen achter de schermen waren adembenemend. Voor het Europa van nu een verrassend herkenbaar machtsspel met tegenstrijdige belangen en compromisvernuft. Koning Willem I kreeg van de grootmachten de troon van een nieuwe staat die verder niemand wilde.Hij was een doener maar ook een drammer. Een ijveraar, maar politiek en sociaal onhandig. Vaak jaloers, ruziemakend met zijn zoon en zijn beste adviseurs. En hij vergat soms dat zijn machtspositie door anderen was geregeld die van hem dankbaarheid en meer behendigheid verwachten.De opstand in Brussel in 1830 was allereerst een Europees fenomeen en werd zo meteen een crisis die de grootmachten van die tijd dreigde mee te slepen in een confrontatie. Ook dat is voor elke Europeaan van nu verrassend herkenbaar. Er werd in Brussel geknokt, geïntrigeerd en gepolderd. En ook toen waren de Hollanders koppig, onhandig en soms onhandelbaar. Zo verspeelden zij een machtig vorstendom, een sterke positie in Europa en goodwill bij hun buren.Willem de Bruin leert ons vele fascinerende figuren kennen. Van Louis de Potter, een rebelse journalist die te laat kwam voor het leiderschap tot een briljant diplomaat, Anton Reinhard Falck, die voor Willem I het spel van de 'haute politique' speelde. Maar ook een sterke minister die gedurende 40 jaar bij zo’n beetje elke heerser der Nederlanden kwam bovendrijven en de macht greep, Cornelis Felix van Maanen. En Tsaren, kanselier Klemens von Metternich, Franse koningen en een Duitse prins die door Londen koning Leopold der Belgen werd gemaakt. Als tv-serie vol verrassingen, rijke aankleding en wufte Brusselse decors zou dit boek een hit kunnen zijn!Maar moest het echt zo droevig aflopen? Kon de scheuring in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden niet vermeden worden? Hoorden we niet gewoon bij elkaar, juist met en dankzij zoveel culturele en politieke diversiteit? Zo’n Benelux als nationale staat zou in Europa en de wereld een dominante factor zijn geweest.***Verder luisteren282 - Hoe Sammy Mahdi - de nieuwe Vlaamse leider - de christendemocraten er weer bovenop wil helpen252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was229 - Kristof Calvo: wat de Nederlandse en Belgische politiek van elkaar kunnen leren190 - Napoleon, 200 jaar na zijn dood: zijn betekenis voor Nederland en Europa71 - Caroline de Gruyter: 'Brexit maakt Europa sterker' - De EU als het Habsburgse Rijk van onze tijd49 - De koningen van Hispanje die wij altijd hebben geëerd11 - Sybrand en Wiete Buma over Gerlacus Buma, soldaat van Napoleon én Willem I ***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:47:30 – Deel 201:35:23 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
v. 2025.02.01