Wat blijft

In de Nederlandse literatuur is de schrijver Belcampo, pseudoniem van Herman Schönfeld Wichers,  uniek. Nederlandse schrijvers beperken zich meestal tot realistische verhalen en romans, terwijl het werk van Belcampo fantastisch en surrealistisch is. Hij verandert één element in de werkelijkheid en fantaseert daar consequent op door. Wat gebeurt er als je jezelf in de trein tegenkomt? Hoe zou de Dag des Oordeels er uit zien in het gereformeerde plaatsje Rijssen en welke rol zou de schrijver daar zelf in kunnen spelen?  Nico Keuning schreef over een biografie over de kleurrijke figuur Belcampo, arts en schrijver. De titel van het boek is Groots en onbekommerd en hierin volgt volgt hij Belcampo als buitenstaander in het Rijssen van toen, als tbc-patiënt in Renkum en Davos, als student in Amsterdam, op zijn zwerftochten in het buitenland en als arts-schrijver in Groningen. In het tweede uur en de podcast van Wat blijft: Bob Goudzwaard was econoom en politicus en werkte voor het wetenschappelijk instituut van de ARP. Later werd hij ook Tweede Kamerlid voor die partij, hij was één van de initiators van het CDA. Goudzwaard was de grondlegger van het begrip ‘economie van het genoeg’, ook wel ‘consuminderen’ genoemd. In Nederland moest hij lang op waardering wachten, internationaal genoot hij veel aanzien. Hij was hoogleraar aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Annette van Soest volgt zijn spoor terug en praat met twee van zijn dochters Mariëtte en Annelies, zijn biograaf Joost Hengstmengel en docent filosofie en goede vriendin van Goudzwaard Esther Somers.   Wat Blijft, na de dood van Bob Goudzwaard? Presentator: Nicole Terborg Redactie: Redactie: Jessica Zoghary, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Sushmita Lageman Eindredactie: Bram Vollaers Productie: Mare de Vries

Bob Goudzwaard was econoom en politicus en werkte voor het wetenschappelijk instituut van de ARP. Later werd hij ook Tweede Kamerlid voor die partij, hij was één van de initiators van het CDA. Goudzwaard was de grondlegger van het begrip ‘economie van het genoeg’, ook wel ‘consuminderen’ genoemd. In Nederland moest hij lang op waardering wachten, internationaal genoot hij veel aanzien. Hij was hoogleraar aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Annette van Soest volgt zijn spoor terug en praat met twee van zijn dochters Mariëtte en Annelies, zijn biograaf Joost Hengstmengel en docent filosofie en goede vriendin van Goudzwaard Esther Somers. Wat Blijft, na de dood van Bob Goudzwaard?

In 1993 hielp PvdA-politica Ien Dales de Algemene wet gelijke behandeling door de Kamer te loodsen, waarmee ze een icoon werd binnen de homobeweging. Haar uitspraak ‘Een beetje integer kan niet’ wordt nog regelmatig geciteerd, twee prijzen dragen haar naam, er zijn een lezing en een leerstoel naar Dales vernoemd. Politicoloog, schrijver en journalist Sylvester Hoogmoed schreef dertig jaar na Dales’ overlijden haar biografie. Nicole Terborg spreekt met Hoogmoed over zijn portret van de eerste vrouwelijke minister op het ‘moederdepartement’ van Binnenlandse Zaken. Marja Pruis vertelt over de gevierde Ierse auteur Edna O’Brien. In een carrière van meer dan zestig jaar bracht ze tientallen romans, toneelstukken, kinderboeken en non-fictie boeken uit. Gedurende haar leven ontsnapte ze uit de verstikkende bekrompenheid van haar omgeving. In het tweede uur en de podcast van Wat blijft: Acteur, tekstschrijver en docent George Groot werd het meest bekend als oprichter en één van de leden van cabaretgroep Don Quishocking. De groep maakte maatschappijkritisch cabaret en bracht het geluid van de jaren 70.  Groot gaf les aan de Amsterdamse Toneelschool en de Hogeschool der Kunsten in Utrecht en  schreef voor kleinkunstenaars, zoals Jenny Arean, Paul de Leeuw en Job Schuring. Opvallend was zijn toetreding tot de Bhagwanbeweging, een gebeurtenis die uitgebreid werd behandeld in één van de voorstellingen van Don Quishocking: ‘We zijn volstrekt in de war’. Peter Blom volgt zijn spoor terug en praat met Don Quishocking-collega en radiomaker Jacques Klöters, vriendin en actrice Adelheid Roosen en cabaretcriticus Patrick van den Hanenberg. Wat blijft, na de dood van George Groot? Presentator: Nicole Terborg Redactie: Redactie: Jessica Zoghary, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Sushmita Lageman Eindredactie: Bram Vollaers Productie: Mare de Vries

Acteur, tekstschrijver en docent George Groot werd het meest bekend als oprichter en één van de leden van cabaretgroep Don Quishocking. De groep maakte maatschappijkritisch cabaret en bracht het geluid van de jaren 70.  Groot gaf les aan de Amsterdamse Toneelschool en de Hogeschool der Kunsten in Utrecht en schreef voor kleinkunstenaars, zoals Jenny Arean, Paul de Leeuw en Job Schuring. Opvallend was zijn toetreding tot de Bhagwanbeweging, een gebeurtenis die uitgebreid werd behandeld in één van de voorstellingen van Don Quishocking: ‘We zijn volstrekt in de war’.  Peter Blom volgt zijn spoor terug en praat met Don Quishocking-collega en radiomaker Jacques Klöters, vriendin en actrice Adelheid Roosen en cabaretcriticus Patrick van den Hanenberg.   Wat blijft, na de dood van George Groot?

Beeldend kunstenaar Lizan Freijsen studeerde aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam en de Jan van Eyck Academie in Maastricht. Ze legde een vlekkenarchief aan: een fotoverzameling van schimmels en vochtvlekken. Later maakte ze het tuften, het maken van hoogpolig textiel, salonfähig. Ze exposeerde in Londen, Milaan en New York. Ze overleed door een noodlottig ongeval. Inge ter Schure volgt haar spoor terug en praat met haar ex-man fotograaf Hans Wilschut, jeugdvriendin en kunstenaar Riemke de Jong, vriendin en collega Karen Zeedijk en beeldend kunstenaar Karin Arink.  Wat blijft, na de dood van Lizan Freijsen?

In deze Parade-uitzending volgen we het spoor terug naar de 18e eeuw. Deze zomer staat Esther van der Wel op de Parade met hun voorstelling Bet en Aag, over de beroemde schrijfsters Betje Wolff en Aagje Deken. Met hun briefroman Sara Burgerhart belandden ze in de Canon van Nederland en representeren ze de Verlichtingsideeën. Door hun schrijverschap werden ze ware beroemdheden in hun tijd. En ze waren onafscheidelijk. Ze werkten samen, woonden samen en sliepen in hetzelfde bed. Was dit enkel een vruchtbare samenwerking, een hechte vriendschap, of toch meer? Esther van der Wel gaat in hun voorstelling op zoek naar wat zij nog meer van elkaar waren. Wat blijft er van deze beroemde schrijfsters, behalve hun boeken? Presentatie: Lara Billie Rense. In het tweede uur de Wat Blijft podcast over Schrijver Esmee Schenck de Jong, gemaakt door Maarten Dallinga. Redactie zomeruitzendingen: Laura Iwuchukwu, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Jessica Zoghary, Adinda Hijl, Sjoerd Alders, Noah van Diepen, Nienke Spaan  Eindredactie: Bram Vollaers Productie: Mare de Vries

Schrijver Esmee Schenck de Jong debuteerde in 2023 met het autobiografische 'Omdat mijn lichaam het wil', verhalen over lust en verbinding. Ze viel meteen op door haar vrije seksuele moraal en nieuwsgierigheid naar de ander. Hebban schreef: ‘Een taboe- en genrevrije verhalenbundel om als een grote reep chocola in een enkele zitting te verslinden. Omdat mijn lichaam het wil is zowel een ode aan de vrije liefde en seksualiteit als een viering van het leven. Krachtig en fragiel, soms meer het een, soms het ander.’ Schenck de Jong schreef ook voor de Volkskrant en online platform Vice, werkte in een kinderboekwinkel en was jurylid van de Zilveren Penselen.           Ze leed aan een bipolaire stoornis en schreef daar openlijk over. In 2023 overleed ze door zelfdoding.                                                                                                                                          Maarten Dallinga volgt haar spoor terug en praat met vriendin en haar redacteur bij uitgeverij Prometheus Emma Mendez Correa, vriendin Anna van Delft, halfbroer James en een stel met wie Esmee een romantische driehoeksverhouding had. Wat blijft, na de dood van Esmee Schenck de Jong? Denk jij aan suïcide? Dan kun je terecht bij 113 zelfmoordpreventie: 0800-0113 of 113.nl.

In deze speciale Parade-uitzending een ontmoeting tussen de Italiaanse operazanger Luciano Pavarotti en de Nederlandse volkszanger Willy Alberti. Opera en het levenslied worden niet zo snel in één zin genoemd, maar deze twee zangers – en hun muziek – hebben meer overeenkomsten dan we in eerste instantie zouden denken. In de voorstelling Pavarotti Meets Alberti, gebaseerd op een waargebeurde ontmoeting, staan de zangers samen op één podium. Lara Billie Rense spreekt met de maker van de voorstelling, pianist en componist Thijs Borsten over hun werk en levens. Waar raken opera en het levenslied elkaar?  In het tweede uur van Wat blijft de aflevering van Over Leven waarin Coen Verbraak praat met Claudia van Deudekom. Actrice Chrisje Comvalius werd op Aruba geboren maar startte haar acteercarrière in Nederland. Ze stond 55 jaar op het toneel in Nederland, Suriname en Aruba. Ze werd bekend door haar rol als Dorothea Grantsaan in de tv serie Goede Tijden, Slechte Tijden. Behalve dat was ze een mentor voor jong talent en makers van kleur in Nederland. Toen ze ontdekte dat ze leed aan de Ziekte van Alzheimer – ze werd al geplaagd door hartfalen - besloot ze haar einde niet af te wachten en zette ze een euthanasietraject in. Ze werd het gezicht van de publiekscampagne van Palliatieve Zorg Nederland. In de tv-documentaireserie Roosen & Borst van HUMAN volgen Adelheid Roosen en Hugo Borst mensen die met Alzheimer worden geconfronteerd; één van hun hoofdpersonen is Chrisje Comvalius.  In de podcast Wat Blijft volgt Nathan de Vries haar spoor terug en praat met Comvalius’ nicht Ernestine Comvalius, actrice en vriendin Meral Polat, schrijver Simone Zeefuik en journalist Hugo Borst. Wat blijft, na de dood van Chrisje Comvalius? Redactie zomeruitzendingen: Laura Iwuchukwu, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Jessica Zoghary, Adinda Hijl, Sjoerd Alders, Noah van Diepen, Nienke Spaan Eindredactie: Bram Vollaers Productie: Mare de Vries

Actrice Chrisje Comvalius werd op Aruba geboren maar startte haar acteercarrière in Nederland. Ze stond 55 jaar op het toneel in Nederland, Suriname en Aruba. Ze werd bekend door haar rol als Dorothea Grantsaan in de tv serie Goede Tijden, Slechte Tijden. Behalve dat was ze een mentor voor jong talent en makers van kleur in Nederland. Toen ze ontdekte dat ze leed aan de Ziekte van Alzheimer – ze werd al geplaagd door hartfalen - besloot ze haar einde niet af te wachten en zette ze een euthanasietraject in. Ze werd het gezicht van de publiekscampagne van Palliatieve Zorg Nederland. In de tv-documentaireserie Roosen & Borst van HUMAN volgen Adelheid Roosen en Hugo Borst mensen die met Alzheimer worden geconfronteerd; één van hun hoofdpersonen is Chrisje Comvalius.   In de podcast Wat Blijft volgt Nathan de Vries haar spoor terug en praat met Comvalius’ nicht Ernestine Comvalius, actrice en vriendin Meral Polat, schrijver Simone Zeefuik en journalist Hugo Borst. Wat blijft, na de dood van Chrisje Comvalius?  Voor deze aflevering is gebruik gemaakt van materiaal uit het archief van The Need for Legacy.   De serie Roosen & Borst, seizoen 2, is te zien vanaf 12 augustus elke maandag om 20:35 uur op NPO 2. In de serie proberen Adelheid en Hugo op hun eigen manier ruimte te scheppen om samen met de hoofdpersonen uit deze serie aan te snijden: hoe krijg je het voor elkaar om 'goed' te sterven? Zó dat zoveel mogelijk gezegd is en er zo weinig mogelijk meer dwarszit. Dat er niet een mijnenveld aan onbesproken kwesties blijft liggen.

In deze Parade-uitzending volgen we het spoor terug naar de voorouders van Kevin Klein. Zijn stamboom vertakt in een Duitse overgrootvader die eind 19e eeuw Suriname fotografeerde en exotische ansichtkaarten maakte. Hij was misschien wel een ‘trendsetter’ in het beeld dat sommigen vandaag de dag nog hebben van het land. Van zijn overgrootouders aan zijn moederskant weet Kevin bijna niets, alleen dat ze van tot slaaf gemaakten afstammen. Kevin is negentien als hij naar Nederland verhuist voor de toneelschool. Het is zijn kans om zichzelf opnieuw vorm te geven. Maar kan dat? Hoeveel van wie we zijn wordt bepaald door onze afkomst en de omgeving waarin we zijn grootgebracht? Zijn er ook dingen waarvan je hoopt dat ze niet blijven? In Bloedknopen probeert hij zich te ontdoen van de ideeën en beelden die aan hem kleven. Presentatie: Lara Billie Rense. In het tweede uur van Wat blijft de aflevering van Over Leven waarin Coen Verbraak praat met Jan Ommen. Redactie zomeruitzendingen: Laura Iwuchukwu, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Jessica Zoghary, Adinda Hijl, Sjoerd Alders, Noah van Diepen, Nienke Spaan Eindredactie: Bram Vollaers Productie: Mare de Vries